Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bibimbap (kor. 비빔밥 — qarışıq bişmiş düyü) — Koreya mətbəxinə aid olan düyülü xörək. O, kasanın içində isti düyü və onun üstündə namul (qısa vaxt ərzində qaynadılmış ədviyyatlı tərəvəz və/və ya göyərti) və ya kimçi (ənənəvi Koreya tərəvəz turşusu) ilə qoçucan (Koreya çili bibəri pastası), soy sousu və ya doncan (turşu soy pastası) olaraq verilir. Bunnan əlavə, bibimbapa bəzən bişməmiş və ya qızardılmış yumurta və ət (adətən mal əti) qoya bilərlər. Xörək onu yeməkdən əvvəl qarışdırılır.
| Bibimbap | |
|---|---|
 | |
| Aid olduğu milli mətbəxlər | |
| * Koreya mətbəxi | |
| Mənşəyi |
|
| Tərkibi | |
| Əsas | |
Cənubi Koreyada Concu, Cincu və Tonyon şəhərləri bibimbapın xüsusi yeli növlərinə görə tanınır.
Tarix
Bibimbapın dəqiq mənşəyi bilinmir. İnsanlar sansince (dağ tanrısının təntənəsi) və ya donsince (kənd tanrısının təntənəsi) kimi cesa (əcdadlar mərasimi) zamanı "tanrılarnan birlikdə yeyirdilər". Ola bilər ki, bu cür mərasimlərdən sonra, onların evlərində kimi mətbəx dəstələri olmadığına görə ban (bişmiş düyü) ilə bançanları (Koreyanın müxtəlif qəlyanaltıları) qarışdırırdılar. Bəzi araşdırmaçıların fikrincə, bibimbapın mənşəyi cesa zamanı qurbanlıq yeməyi onu yeməkdən qabaq qarışdırmaq ənənəsindən gəlir.
Andrey Lankovun sözlərinə görə, keçmişdə bibimbap saray yeməyi sayılırdı. Bu cür yeməkləri ancaq varlılar və taxtda olan sülalə tez-tez yeyə bilirdi. Sadə insanlar isə bu cür yeməkləri ancaq xüsusi bayram günləri yəyə bilərdi. Məsələn, onlar bibimbapı adətən ay təqvimin yeni ili zamanı yeyirdilər, çünki o zaman, onların fikrincə, yeni ildən öncə bütün qalan qəlyanaltıları yeyib qurtarmaq lazım idi. Bibimbap çox insan üçün hazırlamağa asan xörək olduğuna görə, fermerlər onu əkinçilik mövsumu zamanı eləyirdilər. Bu cür bibimbapda daha çox tərəvəz olurdu.
Tarixi mənbələrdə bibimbap fərqli adları altında qeyd olunur. Məsələn, Coson dövrüdən olan araşdırmaçı, Bak Don Ryan (1569–1635) onu Gice tarixi qeydləri kitabında hondon ban (混沌飯) adı altında yazdırıb. Başqa bir Coson araşdırmaçı, Quon San İl (1679–1760) öz Çonde gündəliyində onu qoldon ban (骨董飯) kimi qeyd edib. İ İk adlı Neokonfusiyaçı araşdırmaçının, Sonho tam yazısında (1681–1764) da o, qoldon (骨董), İ Dok Munun Çoncanquan tam yazısında isə qoldon ban (汨董飯) kimi yazılıb. İ Hak Qyunun Nakhasen yazılarında o həm qoldon ban (骨董飯) həm də qoldon (骨董) adlanılır.
Bıbuiım (브뷔음) hanqıl transkripsiyasının ən erkən iştədilməsi 1810-cu ilinin Can Honun Monyupyon ensiklopediyasında tapmaq olar. 1870 ilinə aid olan Myonmul giryak ensiklopediyasında onun adı hancada qoldon ban (骨董飯) yazılır, amma oxunuşu bubaeban (捊排飯) kimi verilir. Güman olunur ki, bu Koreya dilinin öz bubim bap (부빔밥) ifadəsinin transkripsiyasıdır. Bibimbapın ən erkən məlum yazılmış resepti, XIX əsrə aid olan, Şiıiconso adlı reseptlər kitabındadır.
Koreya bölünəndən bəri Şimali və Cənubi Koreyada milli mətbəxə yanaşma dəyişib. Bibimbap həm Şimali, həm də Cənubi Koreyada mövcuddur, halbuki Cənubi Koeryada məhz bibimbapa daha çox milli yemək rəmzinə kimi yanaşırlar. Məsələn üçün, 2005-ci ildən başlayaraq, onu öz beynəlxalq reyslərində təklif etməyə başlayıb.Lufthansa və də Koreyadan uçuşlarında bibimbap təklif olunur.
Növləri
- yukhoe-bibimbap — tartar ətli bibimbap.
- Şirin su ilbiz bibimbapı (ureong-doenjang-bibimbap).
- Dolsotda bibimbap (kor. 돌솥 비빔밥)
- Concu bibimbapı (jeonju-bibimbap) — düyüsü suda yox, mal bulyonunda bişirilir.
- Cincu bibimbapı (jinju-bibimbap) — bişməmiş və ya bişmiş mal əti ilə.
- Çiy balıqlı bibimbap (hoe-deopbap)
- Kürəli bibimbap (albap)
- Acı donuz əti bibimbapı (jeyuk-bibimbap)
- Zoğlu bibimbap (saessak-bibimbap)
- Thonyon bibimbapı (tongyeong-bibimbap) — dəniz məhsulları ilə Thonyon şəhərinin bibimbapı.
- Yabanı tərəvəzli bibimbap (sanchae-bibimbap)
- Concu bibimbapı (jeonju-bibimbap ) — Concu şəhərin yerli bibimbap varsiyası. Coson kral mətbəxinə aiddir.
- Fusion bibimbap — müxtəlif qeyri-ənənəvi bibimbap növlərin adı. Onlara bimimbapa adətən qoyulmayan (bəzən xarici) komponentlər qoyulur (nümunələr: bibimbap, toyuğu bibimbap, ispanaqlı lazanya bibimbap).
İstinadlar
- "Organic Vegetables Bibimbap". . 1 October 2011 tarixində .
- Chung, Kyung Rhan; Yang, Hye-Jeong; Jang, Dai-Ja; Kwon, Dae Young. "Historical and biological aspects of bibimbap, a Korean ethnic food". Journal of Ethnic Foods. 2 (2). 2015: 74–83. doi:10.1016/j.jef.2015.05.002.
- 황혜성. "비빔밥". (koreya). . 1995. 1 May 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 January 2019.
- Choe, Sang-Hun; Torchia, Christopher. Looking for a Mr. Kim in Seoul: A Guide to Korean Expressions (ingilis). Master Communications, Inc. September 2007. səh. 168. ISBN . 30 March 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 31 July 2016.
- "Ланьков Андрей.Корея:будни и праздники.ч.2". 2021-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-06.
- . 17 aprel 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2015.
- "Origin of Bibimbap". Bibimbap Globalization Foundation. 16 April 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 12 April 2015.
- Yu Gu, So. Limwon-sipyukji (林園十六志). Korea: Sŏul Taehakkyo Kojŏn Kanhaenghoe (서울大學校古典刊行會). 1966.
- 황광해. "[황광해의 역사속 한식]비빔밥". (koreya). 17 August 2016. 30 March 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 13 January 2019.
- 황광해. "[이야기가 있는 맛집(344)] 비빔밥②". (koreya). 11 October 2018. 22 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 January 2019.
- 신지훈; 권대영. "비빔밥의 기록은 시의전서가 최초?". 식품외식경제 (koreya). 2 October 2015. 2 March 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 January 2019.
- Koo Chun-sur. "Bibimbap: High-nutrition All-in-one Meal". The Korea Foundation. 7 March 2012 tarixində .
- 비빔밥. Encyclopedia of Korean National Culture (Empas) (Korean). 25 May 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 6 December 2006.
- 전주비빔밥. Jeonbuk Food Culture Plaza (Korean). 28 September 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 6 December 2006.
- (PDF). 2019-11-06 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-06.
- "Lufthansa aims to become leader in digitalization and innovation". 2020-01-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-16.
- "주요 한식명(200개) 로마자 표기 및 번역(영, 중, 일) 표준안" [Standardized Romanizations and Translations (English, Chinese, and Japanese) of (200) Major Korean Dishes] (PDF) (koreya). . 30 July 2014. 23 January 2019 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 15 February 2017. Lay summary.
- . (koreya). . 15 February 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 February 2017.
- "What Makes Jeonju Bibimbap So Special". . 22 February 2010. 1 December 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 20 June 2017.
- . . 18 September 2016. 1 December 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 June 2017.
- . (koreya). . 15 February 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 February 2017.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-15.
- [The Exploratory Study on the Preference and the Purchase Intention of Fusion Bibimbap: Focused on Seoul Area by Lee, Bo-Son ; Park, Ki-Hong ; Lim, Jeong http://www.koreascience.or.kr/article/JAKO201208456390387.page 2019-11-05 at the Wayback Machine]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bibimbap kor 비빔밥 qarisiq bismis duyu Koreya metbexine aid olan duyulu xorek O kasanin icinde isti duyu ve onun ustunde namul qisa vaxt erzinde qaynadilmis edviyyatli terevez ve ve ya goyerti ve ya kimci enenevi Koreya terevez tursusu ile qocucan Koreya cili biberi pastasi soy sousu ve ya doncan tursu soy pastasi olaraq verilir Bunnan elave bibimbapa bezen bismemis ve ya qizardilmis yumurta ve et adeten mal eti qoya bilerler Xorek onu yemekden evvel qarisdirilir BibimbapAid oldugu milli metbexler Koreya metbexiMenseyi Koreya d TerkibiEsas duyu yumurta et Cenubi Koreyada Concu Cincu ve Tonyon seherleri bibimbapin xususi yeli novlerine gore taninir TarixBibimbapin deqiq menseyi bilinmir Insanlar sansince dag tanrisinin tentenesi ve ya donsince kend tanrisinin tentenesi kimi cesa ecdadlar merasimi zamani tanrilarnan birlikde yeyirdiler Ola biler ki bu cur merasimlerden sonra onlarin evlerinde kimi metbex desteleri olmadigina gore ban bismis duyu ile bancanlari Koreyanin muxtelif qelyanaltilari qarisdirirdilar Bezi arasdirmacilarin fikrince bibimbapin menseyi cesa zamani qurbanliq yemeyi onu yemekden qabaq qarisdirmaq enenesinden gelir Andrey Lankovun sozlerine gore kecmisde bibimbap saray yemeyi sayilirdi Bu cur yemekleri ancaq varlilar ve taxtda olan sulale tez tez yeye bilirdi Sade insanlar ise bu cur yemekleri ancaq xususi bayram gunleri yeye bilerdi Meselen onlar bibimbapi adeten ay teqvimin yeni ili zamani yeyirdiler cunki o zaman onlarin fikrince yeni ilden once butun qalan qelyanaltilari yeyib qurtarmaq lazim idi Bibimbap cox insan ucun hazirlamaga asan xorek olduguna gore fermerler onu ekincilik movsumu zamani eleyirdiler Bu cur bibimbapda daha cox terevez olurdu Tarixi menbelerde bibimbap ferqli adlari altinda qeyd olunur Meselen Coson dovruden olan arasdirmaci Bak Don Ryan 1569 1635 onu Gice tarixi qeydleri kitabinda hondon ban 混沌飯 adi altinda yazdirib Basqa bir Coson arasdirmaci Quon San Il 1679 1760 oz Conde gundeliyinde onu qoldon ban 骨董飯 kimi qeyd edib I Ik adli Neokonfusiyaci arasdirmacinin Sonho tam yazisinda 1681 1764 da o qoldon 骨董 I Dok Munun Concanquan tam yazisinda ise qoldon ban 汨董飯 kimi yazilib I Hak Qyunun Nakhasen yazilarinda o hem qoldon ban 骨董飯 hem de qoldon 骨董 adlanilir Bibuiim 브뷔음 hanqil transkripsiyasinin en erken istedilmesi 1810 cu ilinin Can Honun Monyupyon ensiklopediyasinda tapmaq olar 1870 iline aid olan Myonmul giryak ensiklopediyasinda onun adi hancada qoldon ban 骨董飯 yazilir amma oxunusu bubaeban 捊排飯 kimi verilir Guman olunur ki bu Koreya dilinin oz bubim bap 부빔밥 ifadesinin transkripsiyasidir Bibimbapin en erken melum yazilmis resepti XIX esre aid olan Siiiconso adli reseptler kitabindadir Koreya bolunenden beri Simali ve Cenubi Koreyada milli metbexe yanasma deyisib Bibimbap hem Simali hem de Cenubi Koreyada movcuddur halbuki Cenubi Koeryada mehz bibimbapa daha cox milli yemek remzine kimi yanasirlar Meselen ucun 2005 ci ilden baslayaraq onu oz beynelxalq reyslerinde teklif etmeye baslayib Lufthansa ve de Koreyadan ucuslarinda bibimbap teklif olunur NovleriConcu bibimbapiPxenyanda cekilmis bibimbapyukhoe bibimbap tartar etli bibimbap Sirin su ilbiz bibimbapi ureong doenjang bibimbap Dolsotda bibimbap kor 돌솥 비빔밥 Concu bibimbapi jeonju bibimbap duyusu suda yox mal bulyonunda bisirilir Cincu bibimbapi jinju bibimbap bismemis ve ya bismis mal eti ile Ciy baliqli bibimbap hoe deopbap Kureli bibimbap albap Aci donuz eti bibimbapi jeyuk bibimbap Zoglu bibimbap saessak bibimbap Thonyon bibimbapi tongyeong bibimbap deniz mehsullari ile Thonyon seherinin bibimbapi Yabani terevezli bibimbap sanchae bibimbap Concu bibimbapi jeonju bibimbap Concu seherin yerli bibimbap varsiyasi Coson kral metbexine aiddir Fusion bibimbap muxtelif qeyri enenevi bibimbap novlerin adi Onlara bimimbapa adeten qoyulmayan bezen xarici komponentler qoyulur numuneler bibimbap toyugu bibimbap ispanaqli lazanya bibimbap Istinadlar Organic Vegetables Bibimbap 1 October 2011 tarixinde Chung Kyung Rhan Yang Hye Jeong Jang Dai Ja Kwon Dae Young Historical and biological aspects of bibimbap a Korean ethnic food Journal of Ethnic Foods 2 2 2015 74 83 doi 10 1016 j jef 2015 05 002 황혜성 비빔밥 koreya 1995 1 May 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 January 2019 Choe Sang Hun Torchia Christopher Looking for a Mr Kim in Seoul A Guide to Korean Expressions ingilis Master Communications Inc September 2007 seh 168 ISBN 9781932457032 30 March 2017 tarixinde Istifade tarixi 31 July 2016 Lankov Andrej Koreya budni i prazdniki ch 2 2021 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 06 17 aprel 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 aprel 2015 Origin of Bibimbap Bibimbap Globalization Foundation 16 April 2015 tarixinde Istifade tarixi 12 April 2015 Yu Gu So Limwon sipyukji 林園十六志 Korea Sŏul Taehakkyo Kojŏn Kanhaenghoe 서울大學校古典刊行會 1966 황광해 황광해의 역사속 한식 비빔밥 koreya 17 August 2016 30 March 2019 tarixinde Istifade tarixi 13 January 2019 황광해 이야기가 있는 맛집 344 비빔밥 koreya 11 October 2018 22 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 January 2019 신지훈 권대영 비빔밥의 기록은 시의전서가 최초 식품외식경제 koreya 2 October 2015 2 March 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 January 2019 Koo Chun sur Bibimbap High nutrition All in one Meal The Korea Foundation 7 March 2012 tarixinde 비빔밥 Encyclopedia of Korean National Culture Empas Korean 25 May 2007 tarixinde Istifade tarixi 6 December 2006 전주비빔밥 Jeonbuk Food Culture Plaza Korean 28 September 2007 tarixinde Istifade tarixi 6 December 2006 PDF 2019 11 06 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 06 Lufthansa aims to become leader in digitalization and innovation 2020 01 29 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 16 Arxivlenmis suret 2023 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 16 주요 한식명 200개 로마자 표기 및 번역 영 중 일 표준안 Standardized Romanizations and Translations English Chinese and Japanese of 200 Major Korean Dishes PDF koreya 30 July 2014 23 January 2019 tarixinde PDF Istifade tarixi 15 February 2017 Lay summary koreya 15 February 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 February 2017 What Makes Jeonju Bibimbap So Special 22 February 2010 1 December 2017 tarixinde Istifade tarixi 20 June 2017 18 September 2016 1 December 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 June 2017 koreya 15 February 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 February 2017 Arxivlenmis suret 2022 08 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 13 Arxivlenmis suret 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 15 The Exploratory Study on the Preference and the Purchase Intention of Fusion Bibimbap Focused on Seoul Area by Lee Bo Son Park Ki Hong Lim Jeong http www koreascience or kr article JAKO201208456390387 page 2019 11 05 at the Wayback Machine