Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Tarık Buğra və ya Süleyman Tarık Buğra (2 sentyabr 1918, Konya, Konya vilayəti – 26 fevral 1994, İstanbul) — türk jurnalist həmçinin roman, hekayə, pyes və lətifə yazarı. Cümhuriyyət dövrü türk ədəbiyyatının tanınmış yazarlarındandır. Ədəbiyyatın bir çox janrında əsər yazsa da daha çox romanları ilə tanınır. 1991-ci ildə dövlət mükafatına layiq görülüb.
| Tarık Buğra | |
|---|---|
| türk. Tarık Buğra | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 sentyabr 1918 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 26 fevral 1994 (75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, jurnalist |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Tarık Buğra 1918-ci ildə Anadolunun Akşehir qəsəbəsində Mehmet Nazim bəylə Nazikə xanımın ailəsində dünyaya gəlmişdir. Ailədə dörd uşaq olmuşlar. T. Buğranın anası isə Akşehirdə doğulmuş, 15 yaşında Nazim bəylə evləndirilən, türkmən ailəsinin qızı olan Nazikə xanımdır. Nazikə xanım yaşının az olmasından dolayı Buğranın anası deyil, sanki böyük bacısı kimi görünürdü. Hələ uşaq yaşlarında anasının Yunus Əmrədən ona oxuduğu şeirlərin və dinlətdiyi ilahilərin onun böyüməsi, həyatı dərk etməsində böyük rolu olmuşdur. Valideynləri kiçik Buğranın ilk müəllimləri və yol göstəriciləri olmuşlar. Buğranın təhsil həyatı çox qarışıqlığı ilə seçilir, məktəb illərində çox yaramaz və müəllimlərinə qarşı isyankar bir şagird olmuşdur. Beşinci sinifdə ikən sinif yoldaşlarını üsyana təşviq etmiş, yeddinci sinifdə ikən isə müəlliminə aşıq olmuş, onu sinifdə ağlatdığı üçün cəzalandırılmışdır. Ilk təhsilini Akşehirdə alan Buğra, 1933-cü ildə İstanbul Oğlan məktəbinə qəbul olur. Ədəbiyyata böyük marağı olan Buğra bütün yaramazlıqlarına baxmayaraq çox istedadlı şagird olmuşdur. Orta məktəbdə ikən türk dili müəllimi Rıfkı Məlul Meriçin istəyi üzərinə şeir yazır, lakin müəllimi bu şeiri bəyənmir. Illər sonra M. Kaplanla da arasında buna bənzər hadisə baş verir. Istanbul Lisesində oxuyarkən müəllimi Hakkı Süha Gezginin təşviqi ilə hekayə yazmağa başlayır. Sakarya jurnalının təşkil etdiyi yazı yarışmasını qazanması ilə onun özünə güvəni daha da artır. Daha sonra o, özünü müəlliminə daha da sevdirmək məqsədilə osmanlıca, farsca, ərəbcə sözlərdən ibarət inşa yazır, lakin müəllimi ona türkcə yazmalı olduğunu başa salaraq, onun bu yazısını tənqid edir. Iki il Istanbul Liseyində təhsil aldıqdan sonra 1936-cı ildə Konya Liseyinə keçərək təhsilini burada tamamlayaraq, həmin il yüksək nailiyyətlərinə görə imtahansız İstanbul Universitetinin tibb fakültəsinə qəbul olur, lakin burada müvəffəqiyyət qazana bilmir, çünki o, ədəbiyyatı daha çox sevirdi. Imtahanlardan keçə bilmədiyi üçün iki il kursda qalır. Sonra isə buradan ayrılıb, hüquq fakültəsinə yazılır. Bu illərdə "" qəhvəxanasının üzvlərindən biri olur. Burada o, prof. Yavuz Aba və Nurullah Ataç kimi ziyalılarla tanış olur. Dövrünün məşhur şəxsiyyətlərindən olan , Ahmet Hamdi Tampınar, Ali Nihad Tarlan, Rıfkı Məlul Məriç kimi ziyalıların burada olan söhbətlərində iştirak edir. Burada olan söhbətlərin onun şəxsiyyətinin formalaşmasına təsiri böyük olmuşdur. Yazıçılığa olan marağı onu hüquq təhsilindən də ayırır. Buradakı təhsillini də yarım qoyaraq Kaysəridə zabit kimi çalışır, daha sonra isə İskəndərunda hərbi məktəbin hazırlık kursuna gedir. Iskəndərundan sonra o, Ankarada ehtiyat zabit məktəbində oxuyur. Yazıçının əsgərlik illəri məktəb illəri kimi qarışıq və qalmaqallı keçib. Əsgərliyi boyunca bığlarını kəsdirmədiyi üçün 11 dəfə sürgün cəzası alır. 1947-ci ildə Əhməd Atəşin təşviqi ilə İstanbul Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinə yazılır, amma 1951-ci ildə məzun olmadan universitetdən ayrılır. Həyatı boyunca iki dəfə ailə həyatı qurur. 1950-ci ildə Jalə Baysalla olan ilk evliliyindən Ayşə adlı bir qız övladı dünyaya gəlmişdir. Jalə xanımla olan evliliyi 18 il davam etmişdir. Yazıçı 1977-ci ildə Haticə Bilənlə yenidən ailə həyatı qurur. Bu evlilikləri yazıçının ölümünə qədər davam etmişdir. 1993-cü ildən Buğranın səhhətində ciddi problemlər yaranır, müayinələr nəticəsində yazıçının xərçəng xəstəlindən əziyyət çəkdiyi aşkara çıxır. Yazıçı uzun sürən xəstəlikdən sonra 1994-cü ildə 26 fevral tarixində dünyasını dəyişir.
Yaradıcılığı
Buğranın ədəbi yaradıcılığının formalaşmasında ailəsi, oxuduğu kitablarla yanaşı müəllimlərinin də rolu böyükdür. Buğra Rıfkı Melül Meriç və Hakkı Sühanı heç zaman unutmamış, həmişə onlardan sevgi ilə bəhs etmişdir. Türk dili müəllimi olan Rıfkı Melül Meriçin onun həyatında rolu böyükdür. Çünki ona sənəti, ədəbiyyatı sevdirən, fərqli qaynaqlarla tanış olmağa yönləndirən R. M. Meriç olmuşdur. İstanbul Universitetinə qəbul olduqdan sonra R. M. Meriçlə yolları yenidən kəsişir. Müəllimi onu dövrün məşhur ədəbi-mədəni mədəniyyət ocaqlarından olan "Küllük" qəhvəxanasına gətirir. R. M. Meriçin Buğraya bu qədər diqqət göstərməsinin əsas səbəbi onda öz gəncliyini görməsi idi. B. Ayvazoğlu qeyd edir ki, R. M. Meriç Buğra kimi gəncliyində tibb təhsili almış, bu ruhu hələdə itirməmiş, daha sonra ədəbiyyata yönəlmişdir. T. Buğra hekayələrinin mövzusu sevgi və yalnızlıqdır. T. Buğra hekayələrində cəmiyyətdə özünə yer tapmamış, özünü təsdiq etməmiş, öz yolunu tutmamış yalnız insanları təsvir etmişdir. T. Buğra yaradıcılığa hekayə ilə başlasa da roman, pyes, şeir, səyahətnamə, lətifə və s. janrlarda da əsərlər yazmışdır.
Əsərləri
Romanları
- Yalnızların Romanı (Çınaraltı, 5 Mayıs — 9 Haziran 1948)
- Aşk Esirleri (Milliyet, 30 Eylül — 9 Aralık 1950)
- Tetik Çekildikten Sonra (Akın, 29 Ağustos — 8 Ekim 1951)
- Ofsayd (Akın, 10 Ekim — 13 Kasım 1951)
- Sonradan Yaşamak (Vatan, 16 Şubat — 23 Mayıs 1953)
- İnce Hesaplar (Milliyet, 19 Mart — 3 Mayıs 1953)
- Abaza Paşa’nın Rüyası (Bursa Hâkimiyet, 27 Eylül 1955–7 Şubat 1956)
- Şehir Uyurken (Bursa Hâkimiyet, 4 Haziran — 22 Eylül 1956)
- Yanıyor mu Yeşil Köşkün Lâmbası (Yeni Gün, 11 Nisan — 31 Mayıs 1957)
- Ölü Nokta (Yeni İstanbul, 23 Nisan — 10 Haziran 1958)
- Çolak Salih (Tercüman, 15 Mayıs — 5 Temmuz 1984)
- Siyah Kehribar (1955)
- Küçük Ağa (1963)
- Küçük Ağa Ankara’da (1966)
- İbiş’in Rüyası (1970)
- Firavun İmanı (1978)
- Bir Köşkünüz Var mı? (1978)
- Gençliğim Eyvah (1979)
- Dönemeçte (1980)
- Osmancık (1983)
- Yağmur Beklerken (1987)
- Dünyanın En Pis Sokağı (1989)
Hekayələri
- Oğlumuz (1949)
- Yarın Diye Bir Şey Yoktur (1952)
- İki Uyku Arasında (1954)
- Hikâyeler (1964) (Yeni ilavelerle 1969)
Pyesləri
- Ayakta Durmak İstiyorum (1966)
- Üç Oyun (Akümülatörlü Radyo, Dört Yumruk, Ayakta Durmak İstiyorum, Yüzlerce Çiçek Birden Açtı, 1979)
- İbiş’in Rüyası (1982)
- Güneş ve Arslan, Sıfırdan Doruğa (1988)
Ssenariləri
- Zafer Gaye Değildir (1993)
- Sıfırdan Doruğa (1994)
- Patron (1994)
Həmçinin bax
- türk ədəbiyyatı
- Tarık Buğra Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri
Xarici keçidlər
- Tarık Buğra | TRT Arşiv
- Her yönüyle Tarık Buğra
- TARIK BUĞRA SBL İLK TURU GEÇTİ
İstinadlar
- Tonga, Necati. "Tarık Buğrayı Besleyen edebiyat mahfilleri". Türk Dili. 68. 2018: 804.
- Tahir Alangu. Cumhuriyetten Sonra Hikaye ve Roman (türk). 3. İstanbul: İstanbul Matbaası. 1965.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Tarik Bugra ve ya Suleyman Tarik Bugra 2 sentyabr 1918 Konya Konya vilayeti 26 fevral 1994 Istanbul turk jurnalist hemcinin roman hekaye pyes ve letife yazari Cumhuriyyet dovru turk edebiyyatinin taninmis yazarlarindandir Edebiyyatin bir cox janrinda eser yazsa da daha cox romanlari ile taninir 1991 ci ilde dovlet mukafatina layiq gorulub Tarik Bugraturk Tarik BugraDogum tarixi 2 sentyabr 1918 1918 09 02 Dogum yeri Konya Konya vilayeti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 26 fevral 1994 1994 02 26 75 yasinda Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiTehsili Istanbul Universitetinin Huquq bolmesiFealiyyeti yazici jurnalist Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiTarik Bugra 1918 ci ilde Anadolunun Aksehir qesebesinde Mehmet Nazim beyle Nazike xanimin ailesinde dunyaya gelmisdir Ailede dord usaq olmuslar T Bugranin anasi ise Aksehirde dogulmus 15 yasinda Nazim beyle evlendirilen turkmen ailesinin qizi olan Nazike xanimdir Nazike xanim yasinin az olmasindan dolayi Bugranin anasi deyil sanki boyuk bacisi kimi gorunurdu Hele usaq yaslarinda anasinin Yunus Emreden ona oxudugu seirlerin ve dinletdiyi ilahilerin onun boyumesi heyati derk etmesinde boyuk rolu olmusdur Valideynleri kicik Bugranin ilk muellimleri ve yol gostericileri olmuslar Bugranin tehsil heyati cox qarisiqligi ile secilir mekteb illerinde cox yaramaz ve muellimlerine qarsi isyankar bir sagird olmusdur Besinci sinifde iken sinif yoldaslarini usyana tesviq etmis yeddinci sinifde iken ise muellimine asiq olmus onu sinifde aglatdigi ucun cezalandirilmisdir Ilk tehsilini Aksehirde alan Bugra 1933 cu ilde Istanbul Oglan mektebine qebul olur Edebiyyata boyuk maragi olan Bugra butun yaramazliqlarina baxmayaraq cox istedadli sagird olmusdur Orta mektebde iken turk dili muellimi Rifki Melul Mericin isteyi uzerine seir yazir lakin muellimi bu seiri beyenmir Iller sonra M Kaplanla da arasinda buna benzer hadise bas verir Istanbul Lisesinde oxuyarken muellimi Hakki Suha Gezginin tesviqi ile hekaye yazmaga baslayir Sakarya jurnalinin teskil etdiyi yazi yarismasini qazanmasi ile onun ozune guveni daha da artir Daha sonra o ozunu muellimine daha da sevdirmek meqsedile osmanlica farsca erebce sozlerden ibaret insa yazir lakin muellimi ona turkce yazmali oldugunu basa salaraq onun bu yazisini tenqid edir Iki il Istanbul Liseyinde tehsil aldiqdan sonra 1936 ci ilde Konya Liseyine kecerek tehsilini burada tamamlayaraq hemin il yuksek nailiyyetlerine gore imtahansiz Istanbul Universitetinin tibb fakultesine qebul olur lakin burada muveffeqiyyet qazana bilmir cunki o edebiyyati daha cox sevirdi Imtahanlardan kece bilmediyi ucun iki il kursda qalir Sonra ise buradan ayrilib huquq fakultesine yazilir Bu illerde qehvexanasinin uzvlerinden biri olur Burada o prof Yavuz Aba ve Nurullah Atac kimi ziyalilarla tanis olur Dovrunun meshur sexsiyyetlerinden olan Ahmet Hamdi Tampinar Ali Nihad Tarlan Rifki Melul Meric kimi ziyalilarin burada olan sohbetlerinde istirak edir Burada olan sohbetlerin onun sexsiyyetinin formalasmasina tesiri boyuk olmusdur Yaziciliga olan maragi onu huquq tehsilinden de ayirir Buradaki tehsillini de yarim qoyaraq Kayseride zabit kimi calisir daha sonra ise Iskenderunda herbi mektebin hazirlik kursuna gedir Iskenderundan sonra o Ankarada ehtiyat zabit mektebinde oxuyur Yazicinin esgerlik illeri mekteb illeri kimi qarisiq ve qalmaqalli kecib Esgerliyi boyunca biglarini kesdirmediyi ucun 11 defe surgun cezasi alir 1947 ci ilde Ehmed Atesin tesviqi ile Istanbul Universitetinin edebiyyat fakultesine yazilir amma 1951 ci ilde mezun olmadan universitetden ayrilir Heyati boyunca iki defe aile heyati qurur 1950 ci ilde Jale Baysalla olan ilk evliliyinden Ayse adli bir qiz ovladi dunyaya gelmisdir Jale xanimla olan evliliyi 18 il davam etmisdir Yazici 1977 ci ilde Hatice Bilenle yeniden aile heyati qurur Bu evlilikleri yazicinin olumune qeder davam etmisdir 1993 cu ilden Bugranin sehhetinde ciddi problemler yaranir muayineler neticesinde yazicinin xerceng xestelinden eziyyet cekdiyi askara cixir Yazici uzun suren xestelikden sonra 1994 cu ilde 26 fevral tarixinde dunyasini deyisir YaradiciligiBugranin edebi yaradiciliginin formalasmasinda ailesi oxudugu kitablarla yanasi muellimlerinin de rolu boyukdur Bugra Rifki Melul Meric ve Hakki Suhani hec zaman unutmamis hemise onlardan sevgi ile behs etmisdir Turk dili muellimi olan Rifki Melul Mericin onun heyatinda rolu boyukdur Cunki ona seneti edebiyyati sevdiren ferqli qaynaqlarla tanis olmaga yonlendiren R M Meric olmusdur Istanbul Universitetine qebul olduqdan sonra R M Mericle yollari yeniden kesisir Muellimi onu dovrun meshur edebi medeni medeniyyet ocaqlarindan olan Kulluk qehvexanasina getirir R M Mericin Bugraya bu qeder diqqet gostermesinin esas sebebi onda oz gencliyini gormesi idi B Ayvazoglu qeyd edir ki R M Meric Bugra kimi gencliyinde tibb tehsili almis bu ruhu helede itirmemis daha sonra edebiyyata yonelmisdir T Bugra hekayelerinin movzusu sevgi ve yalnizliqdir T Bugra hekayelerinde cemiyyetde ozune yer tapmamis ozunu tesdiq etmemis oz yolunu tutmamis yalniz insanlari tesvir etmisdir T Bugra yaradiciliga hekaye ile baslasa da roman pyes seir seyahetname letife ve s janrlarda da eserler yazmisdir EserleriRomanlari Yalnizlarin Romani Cinaralti 5 Mayis 9 Haziran 1948 Ask Esirleri Milliyet 30 Eylul 9 Aralik 1950 Tetik Cekildikten Sonra Akin 29 Agustos 8 Ekim 1951 Ofsayd Akin 10 Ekim 13 Kasim 1951 Sonradan Yasamak Vatan 16 Subat 23 Mayis 1953 Ince Hesaplar Milliyet 19 Mart 3 Mayis 1953 Abaza Pasa nin Ruyasi Bursa Hakimiyet 27 Eylul 1955 7 Subat 1956 Sehir Uyurken Bursa Hakimiyet 4 Haziran 22 Eylul 1956 Yaniyor mu Yesil Koskun Lambasi Yeni Gun 11 Nisan 31 Mayis 1957 Olu Nokta Yeni Istanbul 23 Nisan 10 Haziran 1958 Colak Salih Tercuman 15 Mayis 5 Temmuz 1984 Siyah Kehribar 1955 Kucuk Aga 1963 Kucuk Aga Ankara da 1966 Ibis in Ruyasi 1970 Firavun Imani 1978 Bir Koskunuz Var mi 1978 Gencligim Eyvah 1979 Donemecte 1980 Osmancik 1983 Yagmur Beklerken 1987 Dunyanin En Pis Sokagi 1989 Hekayeleri Oglumuz 1949 Yarin Diye Bir Sey Yoktur 1952 Iki Uyku Arasinda 1954 Hikayeler 1964 Yeni ilavelerle 1969 Pyesleri Ayakta Durmak Istiyorum 1966 Uc Oyun Akumulatorlu Radyo Dort Yumruk Ayakta Durmak Istiyorum Yuzlerce Cicek Birden Acti 1979 Ibis in Ruyasi 1982 Gunes ve Arslan Sifirdan Doruga 1988 Ssenarileri Zafer Gaye Degildir 1993 Sifirdan Doruga 1994 Patron 1994 Hemcinin baxturk edebiyyati Tarik Bugra Kimdir Hayati Edebi Kisiligi EserleriXarici kecidlerTarik Bugra TRT Arsiv Her yonuyle Tarik Bugra TARIK BUGRA SBL ILK TURU GECTIIstinadlarTonga Necati Tarik Bugrayi Besleyen edebiyat mahfilleri Turk Dili 68 2018 804 Tahir Alangu Cumhuriyetten Sonra Hikaye ve Roman turk 3 Istanbul Istanbul Matbaasi 1965