Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Barbi (ing. Barbie) — uşaq oyuncağı, kukla. Əsasən 3 yaşdan 14 yaşa qədər qızlar üçündür. 1959-cu ildə ABŞ-də Viskonsin ştatında buraxılmışdır. Onun yaradıcıları Rut və Elliot Handlersdir. Barbinin tam adı Barbara Millicent Robertsdir. Kuklanın meydana çıxmasından keçən müddət ərzində onun bir çox çeşidi və aksesuarları buraxıldı, Barbi dünya miqyasında populyarlıq qazandı, bir brend və pop kumirinə çevrildi.
| Barbi | |
|---|---|
 | |
| İlk görünmə | 9 mart 1959 |
| Yaradan | Rut Hendler |
| Məlumat | |
| Tam adı | Barbara Millisen Roberts |
| Təxəllüslər | Barbi |
Tarixi
Dünyada ən məşhur olan gəlincik Barbinin anası və onun əsas yaradıcısı Rut Hendler hesab olunurdu. Keçən əsrin 40-cı illərinin ortalarında Hendler ailəsi şəkillərin qoyulması üçün xüsusi çərçivələr hazırlayan kompaniya açmağı qərara aldılar. Nəticədə ailənin kişisi Rut Elliot düşündü və qərara gəldi ki, nəyə görə istifadə etdikləri ağac parçalarının qırıntılarını atsınlar? Çünki belə qırıntılardan da gəlir əldə etmək olardı. Rut irəli bir təklif sürdü və bildirdi ki, həmin ağac parçalarından gəlinciklər üçün mebel hazırlansın. O, öz qızı Barbaranın gəlincikləri ilə oynamağına baxmağı sevirdi. Onun qızı kibrit çöpləri yığılan qutulardan və dördükünc müxtəlif oyuncaqlardan öz gəlinciklərinə evlər, yataq, stol kimi ləvazimatlar hazırlayırdı. Sonda onların düşünüb hazırladığı şkaf və kravatlar satışa çıxarılan çərçivələrdən daha yaxşı satılmağa və maraq dairəsinə çevrilməyə başlandı.
1956-cı ildə Rut Hendler İsveçrəyə istirahət məqsədilə getmişdi. Orada o, çox qəribə bir gəlincik gördü və hamı bu gəlinciyi Lilli adlandırırdı. Bu gəlincik özündən çox əmin görünürdü, həmçinin açıq sarı rəngində saçları və çox gözəl formada olan paltarları var idi. Rut bu gəlinciyə baxdıqdan sonra özlüyündə düşündü ki, bəlkə də artıq uşaqlar "ana – qız" formasında evcik qurub oynamaqdan beziblər. Rut buna əsasən uşaqlar üçün tamamilə böyüklərin həyatına bənzər bir yeni gəlincik yaratmaq qərarına gəldi. Bu düşüncələr içində yanan Rut Lilli gəlinciyinin bütün səlahiyyətlərini öz əli altına aldı və tamamilə yeni texnika ilə işləməyə başladı. İş prosesində onun yoldaşının firması Mattelin çox saylı mühəndisləri və rəssamları da iştirak edirdi. Rut Lilli gəlinciyini bütün hissələrinə qədər ən gözəl formaya salmaq istəyirdi. Barbini yaradaraq Rut sosial sorğu keçirdi. O, müxtəlif yaşlarda olan 100 ana və qız uşağını dəvət edib, bu gəlinciyə baxaraq onun haqqında olan fikirlərini bildirməyi xahiş etdi. Demək olar ki, bütün analar buna qarşı çıxdı, çünki oyuncaqlar tamamilə naturalist görünürdü və bu uşaqların oynaması zamanı onlara zərər yetirə bilərdi, lakin bütün qız uşaqları bir ağızdan məhz belə gəlincik istədiklərini bildirdilər. Nəticədə Rut uşaqların sözünə qulaq asmaq qərarına gəldi, çünki "uşaqlar həmişə sözün düzünü deyirlər".
Həmin müddət ərzində Hollivudda ceyn Mensfild cazibədarlığı işıq sürəti ilə yayılırdı. Barbi gəlincikləri eyni ilə ona bənzəyirdi; böyük həcmli döşlər, nazik sapa bənzər qaşlar, qalın və çox qəşəng rənglənmiş qalın dodaqlar. Barbi üçün ilk paltarlar tanınmış modelyer olan Jivanşi və Dioradan sifariş edilmişdi. 1958-ci ildə Hendler rəsmi yollarla bu gəlinciyin bütün patentlərini öz üzərinə aldı. Gəlincik bütün dünyüda hazırlanmış heç bir oyunacağa bənzəmirdi. Gəlincik hazırlayan şəxslərin qızının adı olan Barbaranın şərəfinə Barbi adlandırıldı və beləcə Barbi dünyaya gəldi.
Barbinin prototipi olan Ceyn Mensfild supermen olan cənab Mikki Hargetya ilə evləndi və özləri üçün bağ evi aldılar. Onun evindəki bütün əşyalar çəhrayı rənginə və bir çox digər açıq rənglərə boyadılmışdı. Həmçinin dekorasioyada müxtəlif mələk və qəlb rəmslərinə də yüksək dərəcədə yer verilmişdi. Bütün Amerika qadınları bu hazırlanmış evi gördükdə ağılları başlarından çıxırdı və özlərini buna bənzətməyə çalışırdılar. Tezliklə dünyaya gələn şahzadələri üçün kiçik saray evləri hazırlamışdılar və bu Ceyn Menfildin cənnəti hesab olunurdu.
1959-cu ildə ilk dəfə olaraq Nyu-York şəhərində təşkil edilmiş yarmarakada bu oyuncaqlar hazırlanmış yeni kəşf kimi tamaşaçıların qarşısına çıxarıldı; uzun ayaqlardan, boya ilə rənglənmiş dırnaqlardan, bütünlükdə bədən ölçülərinə görə seçilən, üzü çox qəşəng şəkildə bəzədilmiş, qulağında sırğalar olan oyuncaq insanların hüzuruna çıxarıldı. Gözəlçənin üzərində cızıqlarla hazırlanmış çimərlik geyimi var idi, irəli doğru çıxmış döşlər və hündür dabanlardan ibarət olan basanojkalar var idi. Yeni oyuncağı iki üsulda təqdim etdilər; sarışın və qaraşın.
Satıcıların çox hissəsini bu oyuncaq cəlb etmədi və maraqlandırmadı. Onlar bütünlükdə əmin idilər ki, amerikan ailələr öz uşaqları üçün heç vaxt belə oyuncaqlar almazlar. Bu zaman Rut bu gəlincikləri satmaq üçün televiziya reklamlarına üz tutmağı qərara aldı. Nəticədə reklam işi tam görə bildi; bütün ştatları Barbi xəstəliyi bürüdü. İlk hissə iri döşlü gəlinciklərdən ibarət idi və 3 sollardan tam 351 hissə satıldı. O vaxtdan sonra qələbə addımları atıldı və iri döşlü, uzun ayaqları barbiləri incə bel formasında hazırlayaraq bütün dünyaya satmağa başladılar.
Rut yalnız bir Barbi forması ilə kifayətlənmək istəmədi. Hazırda gözəlçələrin dörd bacısı, bir qardaşı, iki əmi qızısı və rəfiqələri, həmçinin bu sayda da sahib olduqları heyvanları vardır. Nə qədər böyük ailəsi olarsa o qədər böyük də pul gətirər. Çünki hər yeni yaradılmış model üçün tamamilə yeni paltarlar və yeni maşın tələb olunurdu, həmçinin çoxlu sayda ev üçün mebellər və bir çox əşyalara da ehtiyac yaranırdı. Bütün bunlara hazırda amerikan ailələrinin hansı avadanlıqklardan istifadə etməsi mühüm rol oynayırdı. Buna misal olaraq nə vaxt ki, Ceyn Fond öz üçün ayrobika fikirləşdi, elə bu zaman da Mattel Barbilər üçün idman kassetləri buraxaraq bütün dünyanı özünə heyran etdi.
Barbi üçün düşünlüməsi lazım olan hissələrdən biri isə xüsusi vücuda sahib olan oğlan idi. Rut bu zaman Ken haqqında düşündü. Çünki analıq hissini unutmayaraq o, öz oğlan övladı olan Kennetanın da adına oyuncaq buraxmaq istəyirdi. Onu da qeyd edək ki, uşaqların xaç valideynləri bu ailə üzvlərinin içərisinə daxil edilmədi. İki uşaqlı boşanmış ana olan Barbara Hendler Los Anjels Tayms qəzetinə veridyi müsahibə zamanı demişdir: "Məni Barbi gəlinciyi olmaq bezdirib."
Kenanın yaranması ilə təəccüblü hadisələr də baş verdi. Mattelin rəhbərləri sual atəşinə tutuldu; "Bu oyuncaq da Barbidən seçiləcəkmi?" Hamıya məlum idi ki, Barbinin südəmər uşağa bənzəməsi hələ də bütün anaları narahat edir. Çünki bütün ailələr düşünmək belə istəmirdi ki, onların qızları oğlan fiquru kimi yaradılmış bir oyuncaqla oynayacaqlar.
Uzun sürən müzakirələrdən sonra qərara alındı ki, buraxılacaq Kena oğlan modelinin əynində elə model hazırlanan zaman şortik olsun və çıxarılması mümkün olmayaraq, onun bədəninin bir hissəsi kimi dursun. Nəticədə fabrikdə hazırlanan bu modelin dünyaya gəlməsi yerinə yetirildi, lakin Kena qızlar üçün paltar baxımından çox da əhəmiyyət kəsb etmirdi. Onlar üçün əsas vacib olan isə Kenin öz qız – dostunu necə yanında dayanacağı və ona yaraşıb-yaraşamayacağı idi.
İlk on il Barbi gəlinciyinin sayəsində Hendler ailəsinin cibinə 500 milyon dollardan artıq məbləğ gəlmişdi. 1993-cü ildə Barbi onların ailəsinə 1 milyard dollar məbləğində maliyyə büdcəsi gətirdi, 1994-cü ildə isə bu maliyyə vəziyyəti artıq 2 milyard dollar ilə əvəz edildi. Hazırda isə 40 il bundan əvvəl satılmayan bu gəlinciklər dünyanın 150 müxtəlif ölkəsində bir dənəsi 25–70 dollara satılır. Tədqiqatçıların fikrincə dünyada daha çox tələbat yaradan 20 mal içərisində bu gəlincik də yer alır. Hazırda amerikan ailələrin çoxunun evində ən azı 10 ədəd Barbi gəlinciyinə rast gəlmək mümkündür. Bu vəziyyət İtaliya, Fransa ailələrində də belədir, üstəlik İngiltərədə bu say orta hesaba görə 5 gəlincikdən ibarətdir. Hər il təxminən 20 milyon dollor Barbi satışı olur, lakin 1959-cu ildə ilk dəfə buraxılmış iki dollar yarıma satılan Barbi gəlincikləri üçün hazırda kolleksiya yığan xüsusi şəxslər 2 min dollar məbləğində pul ödəməyə hazırdılar. İndiki zamanda Barbi gəlinciklərini Reyçel London geyindirir, qeyd edək ki, buradan Madonna da öz paltarlarını sifariş edir. Havay adalarında Barbi muzeyi yaradılmışdır. İngiltərədə Mançester adını daşıyan qəsəbədə "Barbisayağı" adını daşıyan evlərdən ibarət olan küçə hazırlanmışdır. Hazırda bütün dünya Mattel kompaniyasını Disney kimi nəhəng formada tanıyır. Mattel firması ekskuliziv icazəyə sahibdir, yəni öz oyuncaqlarını Disneyləndə satır, həm də məşhur fiqurlar olan Tom və Cerrini də hazırlayıb buraxır.
Bioqrafiyası
Barbinin əsl adı Barbara Millicent Robertsdir. 1960-cı illərdə onun şəxsi əfsanəsi onun Viskonsin ştatının Willows şəhərindən gəlməsi Corc və Marqaret Roberts ailəsində böyüməsi idi. Random House romanlarında Barbie Willows Liseyində oxuyub halbuki 1999-cu ildə Qızıl Kitablar tərəfindən nəşr olunan "Nəsil Qız" kitablarında Nyu Yorkdakı uydurma Manhetten Beynəlxalq Liseyində oxuyub (real həyatdakı Stuyvesant Liseyi)
1961-ci ildə Barbi öz "sevgilisi" Ken (tam adı Ken Karson) ilə "tanışıb". Kenin istehsalı bir neçə dəfə dayandırılsa da, onlar qırx ildən çox "birlikdə olublar". 2004-cü ildə Mattel Barbie və Kenin ayrıldığını elan etdi[3], lakin iki il sonra onlar "yenidən birləşdilər". Rəsmi əfsanəyə görə, Barbie və Ken evli deyillər. Serialdakı yeganə evli kukla Barbinin 1991-ci ildə Alan adlı "Kenin dostu" ilə "evlənən" və əkiz uşaq dünyaya gətirən sevgilisi Midcdir. 2013-cü ildə Mattel Midge-i "rebrendinq" etmək qərarına gəldi və onu yenidən uşaqsız və subay etdi.
Tənqid
Barbi dəfələrlə Mattel kuklalarının uşaqlara pis təsir etdiyinə inanan tənqidçilər tərəfindən hədəfə alınıb. Ən çox yayılmış ittihamlardan biri Barbinin populyarlığını anoreksiya və bulimiyanın yayılması ilə əlaqələndirir. Medianın təbliğ etdiyi gözəllik ideallarına uyğunlaşma vəsvəsəsi bəzən "Barbi Sindromu" olaraq da adlandırılır. Barbi nisbətlərinin insan üçün qeyri-təbii olduğu iddia edilir: məsələn, Helsinki Mərkəzi Xəstəxanası tərəfindən aparılan hesablamalar göstərdi ki, Barbie nisbəti olan əsl qadın reproduktiv sistemin normal işləməsi üçün çəkisinin 17–22 faizinə çatmaz sistem və xüsusilə müntəzəm menstruasiya.
Cavab olaraq istehsalçılar iddia edirlər ki, kuklalar onların həcmini artıran paltarların geyiniləcəyi gözləntiləri ilə hazırlanıb, lakin 1997-ci ildə Mattel kuklanın fiqurunu bir qədər dəyişdirərək, büstünü kiçildərək belini daha geniş etdi
Bundan əlavə, Barbi tez-tez qızlara qadınlar və qadın davranışları haqqında stereotiplər tətbiq etməkdə günahlandırılır. Ən səs-küylülərdən biri 1992-ci ildə rəflərə çıxan "danışan Barbie" ətrafında qalmaqal idi. Danışan kuklanın dediyi ifadələr arasında "Bizim paltarımız kifayətdirmi?", "Alış-veriş etməyi sevirəm!" kimi ifadələr var. "Gəlin şənlik keçirək!" və "Riyaziyyat çətindir!" Bu kuklanın görünüşü valideynlərin qəzəbinə səbəb oldu, onlar yeni kuklanın istehlakçı həyat tərzini və öyrənməyə hörmətsizliyi təbliğ etdiyini hiss etdilər, həmçinin riyaziyyatın "qadın işi deyil" stereotipini gücləndirdi.
Maraqlı Faktlar
- Barbi muzeylər tarixində unikal nümunədir: ilk dəfə olaraq mum muzeyində canlı insan deyil, kukla eksponat oldu https://ru.wikipedia.org/wiki/
- Sindi Cekson öz kumiri Barbi kuklasına bənzəmək üçün 55 plastik əməliyyat keçirib. Nəticədə qadında yalnız alt dodaq qaldı. Daha sonra Sindi sevgilisindən ayrılıb
- Bir çox müsəlman ölkələrində Barbi kuklalarının satışı qadağan edilib. Eyni zamanda, bir çox cəhətlərinə görə orijinal kuklaya bənzəyən, eyni zamanda müsəlman dəyərlərini təbliğ edən Fulla, Razanna və Cəmilə kimi Barbinin analoqları da var. Hamısının daha təvazökar formaları var və geyimlərində həmişə hicab və ya örtük var. Fulla və Razannanın Barbidən fərqli olaraq romantik partnyoru yoxdur, Cəmilə isə "nişanlı" olub və sonradan onunla "evlənib".
- Fiat Barbi kuklalarının 50 illiyi üçün Fiat 500-ün xüsusi versiyasını yaratmaq üçün Mattel ilə əməkdaşlıq etdi https://ru.wikipedia.org/wiki/
- 1959-cu ildə hazırlanan ilk Barbi kuklalarından biri 10.000 dollardan çox qiymətə satılıb.
- 2012-ci ildə İran müsəlmanlara zərərli təsir göstərdiyi üçün öz ərazisində Barbi kuklalarının satışını qadağan etmişdi.
- 2012-ci ildə V Magazin üz qabığında 28 yaşlı Odessa Valeriya Lukyanovanın — orijinal kuklaya bənzəyən qızın şəklini dərc etdi.
- Taypeyin (Çin Respublikası) mərkəzində temalı barbi kafesi var. O, 2013-cü ilin əvvəlində Mattel-in lisenziyası əsasında açılıb və brendin tarixində ilk belə müəssisə olub.
- Rusiyalı müğənni və model Tatyana Tuzova əsərində Barbi obrazından istifadə edərək özünü canlı gəlincik kimi qələmə verir.
- İstehsalçı dünyada tullantıların miqdarını azaltmaq üçün təkrar emal edilmiş plastik tullantılardan hazırlanmış yeni kuklalar xəttini işə salır . Bundan əlavə, şirkət 2030-cu ilə qədər təkrar emal edilmiş plastik və bioplastikadan oyuncaq və qablaşdırma istehsalına tamamilə keçəcəyini vəd edib.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2007-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2008-11-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-13.
- История Барби
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Barbi ing Barbie usaq oyuncagi kukla Esasen 3 yasdan 14 yasa qeder qizlar ucundur 1959 cu ilde ABS de Viskonsin statinda buraxilmisdir Onun yaradicilari Rut ve Elliot Handlersdir Barbinin tam adi Barbara Millicent Robertsdir Kuklanin meydana cixmasindan kecen muddet erzinde onun bir cox cesidi ve aksesuarlari buraxildi Barbi dunya miqyasinda populyarliq qazandi bir brend ve pop kumirine cevrildi BarbiIlk gorunme 9 mart 1959Yaradan Rut HendlerMelumatTam adi Barbara Millisen RobertsTexellusler BarbiTarixiDunyada en meshur olan gelincik Barbinin anasi ve onun esas yaradicisi Rut Hendler hesab olunurdu Kecen esrin 40 ci illerinin ortalarinda Hendler ailesi sekillerin qoyulmasi ucun xususi cerciveler hazirlayan kompaniya acmagi qerara aldilar Neticede ailenin kisisi Rut Elliot dusundu ve qerara geldi ki neye gore istifade etdikleri agac parcalarinin qirintilarini atsinlar Cunki bele qirintilardan da gelir elde etmek olardi Rut ireli bir teklif surdu ve bildirdi ki hemin agac parcalarindan gelincikler ucun mebel hazirlansin O oz qizi Barbaranin gelincikleri ile oynamagina baxmagi sevirdi Onun qizi kibrit copleri yigilan qutulardan ve dordukunc muxtelif oyuncaqlardan oz gelinciklerine evler yataq stol kimi levazimatlar hazirlayirdi Sonda onlarin dusunub hazirladigi skaf ve kravatlar satisa cixarilan cercivelerden daha yaxsi satilmaga ve maraq dairesine cevrilmeye baslandi 1956 ci ilde Rut Hendler Isvecreye istirahet meqsedile getmisdi Orada o cox qeribe bir gelincik gordu ve hami bu gelinciyi Lilli adlandirirdi Bu gelincik ozunden cox emin gorunurdu hemcinin aciq sari renginde saclari ve cox gozel formada olan paltarlari var idi Rut bu gelinciye baxdiqdan sonra ozluyunde dusundu ki belke de artiq usaqlar ana qiz formasinda evcik qurub oynamaqdan bezibler Rut buna esasen usaqlar ucun tamamile boyuklerin heyatina benzer bir yeni gelincik yaratmaq qerarina geldi Bu dusunceler icinde yanan Rut Lilli gelinciyinin butun selahiyyetlerini oz eli altina aldi ve tamamile yeni texnika ile islemeye basladi Is prosesinde onun yoldasinin firmasi Mattelin cox sayli muhendisleri ve ressamlari da istirak edirdi Rut Lilli gelinciyini butun hisselerine qeder en gozel formaya salmaq isteyirdi Barbini yaradaraq Rut sosial sorgu kecirdi O muxtelif yaslarda olan 100 ana ve qiz usagini devet edib bu gelinciye baxaraq onun haqqinda olan fikirlerini bildirmeyi xahis etdi Demek olar ki butun analar buna qarsi cixdi cunki oyuncaqlar tamamile naturalist gorunurdu ve bu usaqlarin oynamasi zamani onlara zerer yetire bilerdi lakin butun qiz usaqlari bir agizdan mehz bele gelincik istediklerini bildirdiler Neticede Rut usaqlarin sozune qulaq asmaq qerarina geldi cunki usaqlar hemise sozun duzunu deyirler Hemin muddet erzinde Hollivudda ceyn Mensfild cazibedarligi isiq sureti ile yayilirdi Barbi gelincikleri eyni ile ona benzeyirdi boyuk hecmli dosler nazik sapa benzer qaslar qalin ve cox qeseng renglenmis qalin dodaqlar Barbi ucun ilk paltarlar taninmis modelyer olan Jivansi ve Dioradan sifaris edilmisdi 1958 ci ilde Hendler resmi yollarla bu gelinciyin butun patentlerini oz uzerine aldi Gelincik butun dunyuda hazirlanmis hec bir oyunacaga benzemirdi Gelincik hazirlayan sexslerin qizinin adi olan Barbaranin serefine Barbi adlandirildi ve belece Barbi dunyaya geldi Barbinin prototipi olan Ceyn Mensfild supermen olan cenab Mikki Hargetya ile evlendi ve ozleri ucun bag evi aldilar Onun evindeki butun esyalar cehrayi rengine ve bir cox diger aciq renglere boyadilmisdi Hemcinin dekorasioyada muxtelif melek ve qelb remslerine de yuksek derecede yer verilmisdi Butun Amerika qadinlari bu hazirlanmis evi gordukde agillari baslarindan cixirdi ve ozlerini buna benzetmeye calisirdilar Tezlikle dunyaya gelen sahzadeleri ucun kicik saray evleri hazirlamisdilar ve bu Ceyn Menfildin cenneti hesab olunurdu 1959 cu ilde ilk defe olaraq Nyu York seherinde teskil edilmis yarmarakada bu oyuncaqlar hazirlanmis yeni kesf kimi tamasacilarin qarsisina cixarildi uzun ayaqlardan boya ile renglenmis dirnaqlardan butunlukde beden olculerine gore secilen uzu cox qeseng sekilde bezedilmis qulaginda sirgalar olan oyuncaq insanlarin huzuruna cixarildi Gozelcenin uzerinde ciziqlarla hazirlanmis cimerlik geyimi var idi ireli dogru cixmis dosler ve hundur dabanlardan ibaret olan basanojkalar var idi Yeni oyuncagi iki usulda teqdim etdiler sarisin ve qarasin Saticilarin cox hissesini bu oyuncaq celb etmedi ve maraqlandirmadi Onlar butunlukde emin idiler ki amerikan aileler oz usaqlari ucun hec vaxt bele oyuncaqlar almazlar Bu zaman Rut bu gelincikleri satmaq ucun televiziya reklamlarina uz tutmagi qerara aldi Neticede reklam isi tam gore bildi butun statlari Barbi xesteliyi burudu Ilk hisse iri doslu gelinciklerden ibaret idi ve 3 sollardan tam 351 hisse satildi O vaxtdan sonra qelebe addimlari atildi ve iri doslu uzun ayaqlari barbileri ince bel formasinda hazirlayaraq butun dunyaya satmaga basladilar Rut yalniz bir Barbi formasi ile kifayetlenmek istemedi Hazirda gozelcelerin dord bacisi bir qardasi iki emi qizisi ve refiqeleri hemcinin bu sayda da sahib olduqlari heyvanlari vardir Ne qeder boyuk ailesi olarsa o qeder boyuk de pul getirer Cunki her yeni yaradilmis model ucun tamamile yeni paltarlar ve yeni masin teleb olunurdu hemcinin coxlu sayda ev ucun mebeller ve bir cox esyalara da ehtiyac yaranirdi Butun bunlara hazirda amerikan ailelerinin hansi avadanliqklardan istifade etmesi muhum rol oynayirdi Buna misal olaraq ne vaxt ki Ceyn Fond oz ucun ayrobika fikirlesdi ele bu zaman da Mattel Barbiler ucun idman kassetleri buraxaraq butun dunyani ozune heyran etdi Barbi ucun dusunlumesi lazim olan hisselerden biri ise xususi vucuda sahib olan oglan idi Rut bu zaman Ken haqqinda dusundu Cunki analiq hissini unutmayaraq o oz oglan ovladi olan Kennetanin da adina oyuncaq buraxmaq isteyirdi Onu da qeyd edek ki usaqlarin xac valideynleri bu aile uzvlerinin icerisine daxil edilmedi Iki usaqli bosanmis ana olan Barbara Hendler Los Anjels Tayms qezetine veridyi musahibe zamani demisdir Meni Barbi gelinciyi olmaq bezdirib Kenanin yaranmasi ile teeccublu hadiseler de bas verdi Mattelin rehberleri sual atesine tutuldu Bu oyuncaq da Barbiden secilecekmi Hamiya melum idi ki Barbinin sudemer usaga benzemesi hele de butun analari narahat edir Cunki butun aileler dusunmek bele istemirdi ki onlarin qizlari oglan fiquru kimi yaradilmis bir oyuncaqla oynayacaqlar Uzun suren muzakirelerden sonra qerara alindi ki buraxilacaq Kena oglan modelinin eyninde ele model hazirlanan zaman sortik olsun ve cixarilmasi mumkun olmayaraq onun bedeninin bir hissesi kimi dursun Neticede fabrikde hazirlanan bu modelin dunyaya gelmesi yerine yetirildi lakin Kena qizlar ucun paltar baximindan cox da ehemiyyet kesb etmirdi Onlar ucun esas vacib olan ise Kenin oz qiz dostunu nece yaninda dayanacagi ve ona yarasib yarasamayacagi idi Ilk on il Barbi gelinciyinin sayesinde Hendler ailesinin cibine 500 milyon dollardan artiq mebleg gelmisdi 1993 cu ilde Barbi onlarin ailesine 1 milyard dollar mebleginde maliyye budcesi getirdi 1994 cu ilde ise bu maliyye veziyyeti artiq 2 milyard dollar ile evez edildi Hazirda ise 40 il bundan evvel satilmayan bu gelincikler dunyanin 150 muxtelif olkesinde bir denesi 25 70 dollara satilir Tedqiqatcilarin fikrince dunyada daha cox telebat yaradan 20 mal icerisinde bu gelincik de yer alir Hazirda amerikan ailelerin coxunun evinde en azi 10 eded Barbi gelinciyine rast gelmek mumkundur Bu veziyyet Italiya Fransa ailelerinde de beledir ustelik Ingilterede bu say orta hesaba gore 5 gelincikden ibaretdir Her il texminen 20 milyon dollor Barbi satisi olur lakin 1959 cu ilde ilk defe buraxilmis iki dollar yarima satilan Barbi gelincikleri ucun hazirda kolleksiya yigan xususi sexsler 2 min dollar mebleginde pul odemeye hazirdilar Indiki zamanda Barbi gelinciklerini Reycel London geyindirir qeyd edek ki buradan Madonna da oz paltarlarini sifaris edir Havay adalarinda Barbi muzeyi yaradilmisdir Ingilterede Mancester adini dasiyan qesebede Barbisayagi adini dasiyan evlerden ibaret olan kuce hazirlanmisdir Hazirda butun dunya Mattel kompaniyasini Disney kimi neheng formada taniyir Mattel firmasi ekskuliziv icazeye sahibdir yeni oz oyuncaqlarini Disneylende satir hem de meshur fiqurlar olan Tom ve Cerrini de hazirlayib buraxir BioqrafiyasiBarbinin esl adi Barbara Millicent Robertsdir 1960 ci illerde onun sexsi efsanesi onun Viskonsin statinin Willows seherinden gelmesi Corc ve Marqaret Roberts ailesinde boyumesi idi Random House romanlarinda Barbie Willows Liseyinde oxuyub halbuki 1999 cu ilde Qizil Kitablar terefinden nesr olunan Nesil Qiz kitablarinda Nyu Yorkdaki uydurma Manhetten Beynelxalq Liseyinde oxuyub real heyatdaki Stuyvesant Liseyi 1961 ci ilde Barbi oz sevgilisi Ken tam adi Ken Karson ile tanisib Kenin istehsali bir nece defe dayandirilsa da onlar qirx ilden cox birlikde olublar 2004 cu ilde Mattel Barbie ve Kenin ayrildigini elan etdi 3 lakin iki il sonra onlar yeniden birlesdiler Resmi efsaneye gore Barbie ve Ken evli deyiller Serialdaki yegane evli kukla Barbinin 1991 ci ilde Alan adli Kenin dostu ile evlenen ve ekiz usaq dunyaya getiren sevgilisi Midcdir 2013 cu ilde Mattel Midge i rebrendinq etmek qerarina geldi ve onu yeniden usaqsiz ve subay etdi TenqidBarbi defelerle Mattel kuklalarinin usaqlara pis tesir etdiyine inanan tenqidciler terefinden hedefe alinib En cox yayilmis ittihamlardan biri Barbinin populyarligini anoreksiya ve bulimiyanin yayilmasi ile elaqelendirir Medianin teblig etdiyi gozellik ideallarina uygunlasma vesvesesi bezen Barbi Sindromu olaraq da adlandirilir Barbi nisbetlerinin insan ucun qeyri tebii oldugu iddia edilir meselen Helsinki Merkezi Xestexanasi terefinden aparilan hesablamalar gosterdi ki Barbie nisbeti olan esl qadin reproduktiv sistemin normal islemesi ucun cekisinin 17 22 faizine catmaz sistem ve xususile muntezem menstruasiya Cavab olaraq istehsalcilar iddia edirler ki kuklalar onlarin hecmini artiran paltarlarin geyinileceyi gozlentileri ile hazirlanib lakin 1997 ci ilde Mattel kuklanin fiqurunu bir qeder deyisdirerek bustunu kicilderek belini daha genis etdi Bundan elave Barbi tez tez qizlara qadinlar ve qadin davranislari haqqinda stereotipler tetbiq etmekde gunahlandirilir En ses kuylulerden biri 1992 ci ilde reflere cixan danisan Barbie etrafinda qalmaqal idi Danisan kuklanin dediyi ifadeler arasinda Bizim paltarimiz kifayetdirmi Alis veris etmeyi sevirem kimi ifadeler var Gelin senlik kecirek ve Riyaziyyat cetindir Bu kuklanin gorunusu valideynlerin qezebine sebeb oldu onlar yeni kuklanin istehlakci heyat terzini ve oyrenmeye hormetsizliyi teblig etdiyini hiss etdiler hemcinin riyaziyyatin qadin isi deyil stereotipini guclendirdi Maraqli FaktlarBarbi muzeyler tarixinde unikal numunedir ilk defe olaraq mum muzeyinde canli insan deyil kukla eksponat oldu https ru wikipedia org wiki Sindi Cekson oz kumiri Barbi kuklasina benzemek ucun 55 plastik emeliyyat kecirib Neticede qadinda yalniz alt dodaq qaldi Daha sonra Sindi sevgilisinden ayrilib Bir cox muselman olkelerinde Barbi kuklalarinin satisi qadagan edilib Eyni zamanda bir cox cehetlerine gore orijinal kuklaya benzeyen eyni zamanda muselman deyerlerini teblig eden Fulla Razanna ve Cemile kimi Barbinin analoqlari da var Hamisinin daha tevazokar formalari var ve geyimlerinde hemise hicab ve ya ortuk var Fulla ve Razannanin Barbiden ferqli olaraq romantik partnyoru yoxdur Cemile ise nisanli olub ve sonradan onunla evlenib Fiat Barbi kuklalarinin 50 illiyi ucun Fiat 500 un xususi versiyasini yaratmaq ucun Mattel ile emekdasliq etdi https ru wikipedia org wiki 1959 cu ilde hazirlanan ilk Barbi kuklalarindan biri 10 000 dollardan cox qiymete satilib 2012 ci ilde Iran muselmanlara zererli tesir gosterdiyi ucun oz erazisinde Barbi kuklalarinin satisini qadagan etmisdi 2012 ci ilde V Magazin uz qabiginda 28 yasli Odessa Valeriya Lukyanovanin orijinal kuklaya benzeyen qizin seklini derc etdi Taypeyin Cin Respublikasi merkezinde temali barbi kafesi var O 2013 cu ilin evvelinde Mattel in lisenziyasi esasinda acilib ve brendin tarixinde ilk bele muessise olub Rusiyali mugenni ve model Tatyana Tuzova eserinde Barbi obrazindan istifade ederek ozunu canli gelincik kimi qeleme verir Istehsalci dunyada tullantilarin miqdarini azaltmaq ucun tekrar emal edilmis plastik tullantilardan hazirlanmis yeni kuklalar xettini ise salir Bundan elave sirket 2030 cu ile qeder tekrar emal edilmis plastik ve bioplastikadan oyuncaq ve qablasdirma istehsalina tamamile kececeyini ved edib Istinadlar Arxivlenmis suret 2007 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 13 Arxivlenmis suret 2008 11 10 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 13 Istoriya Barbi Arxivlenmis suret 2023 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 13 Arxivlenmis suret 2017 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2022 07 13