Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ançisxati bazilikası (gürc. ანჩისხატი) – Tbilisinin Qədim şəhər rayonunda yerləşən VI əsrə aid bazilika formalı kilsədir. Tanrı anasının doğulmasına həsr edilmiş kilsə Tbilisidə dövrümüzə çatmış ən qədim kilsədir.
| Ançisxati bazilikası | |
|---|---|
| gürc. ანჩისხატი | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Gürcüstan |
| Şəhər |  Tbilisi |
| Yerləşir | Tbilisi |
| Aidiyyatı |  Gürcü pravoslav kilsəsi |
| Tikilmə tarixi | VI əsr |
| Üslubu | Gürcüstan memarlığı |
| Günbəzləri | 1 |
| Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Gürcü salnamələrinə görə, Ançisxati kilsəsi Tbilisini paytaxt elan etmiş sülaləsindən olan İberiya çarı (522-534) sifarişi ilə inşa edilmişdir. İlkin olaraq Bakirə Məryəmin doğulması şərəfinə adlandırılmış kilsə, 1675-ci ildə (, müasir Türkiyənin Artvin əyaləti) enkaustik Xilaskar ikonasının () gətirilməsi ilə əlaqədar olaraq həm də Ançisxati adı ilə tanınmışdır. XII əsrdə Beka Olizarinin qızıl elementlərlə işlədiyi gümüş riza içərisində olan ikonanın Tbilisiyə gətirilməsində məqsəd, osmanlıların əraziyə hücumu zamanı məhv edilməsinin qarşısını almaq idi. Əsrlər boyunca Ançisxati kilsəsində saxlanan ikona hazırda, Gürcüstan Dövlət İncəsənət Muzeyində sərgilənir.
XV-XVII əsrlərdə farslar və türklərin Tbilisini ələ keçirmələri zamanı kilsə dəfələrlə dağıdılmış və yenidən bərpa edilmişdir. Ançisxati kilsəsinin yanında yerləşən kərpic zəng qülləsi 1675-ci ildə katolikos Domentinin sifarişi ilə inşa edilmişdir. 1870-ci illərdə tağların əlavə edilməsi zamanı, qədim bazilikanın erkən memarlıq planlaşdırılmasına ciddi dəyişiklik edilmişdir.
SSRİ dövründə kilsənin dağıdılması planlaşdırılsa da, ziyalıların (xüsusilə ) səyi nəticəsində abidə saxlanılmış və kustar istehsalat nümunələri muzeyinə çevrilmişdir. Daha sonra kilsə binasında bədii emalatxana fəaliyyət göstərmişdir. 1958-1964-cü illərdə memar R. Qverdçitelinin rəhbərliyi ilə aparılan restavrasiya işləri zamanı bina XVII əsrdə olan görkəminə qaytarılmışdır. 1989-cu ildən Ançisxati yenidən kilsə kimi fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. qədim gürcü kilsə himnlərinin parlaq ifadəsi ilə məşhurdur.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Üçnefli bazilika formasına malik Ançisxati kilsəsinin yarımdairəvi apsidaları onnun qədim memarlıq elementlərini qoruduğunu göstərir. İlkin olaraq bina sarı tuf bloklarından təşkil olunsa da, 1958-1964-cü ildə restavrasiya zamanı kərpicdən istifadə edilmişdir Bina üç tərəfdən giriş qapısına malik olsa da, hazırda yalnız qərb fasadında yerləşən qapı istifadə edilir.
Kilsə daxilində 1630-1638-ci illərdə Gürcü pravoslav kilsəsinə rəhbərlik etmiş katolikos I Yevdemoz Diasamidze dəfn edilmişdir. 1638-ci ildə katolikos VI Nikolozanın sifarişi ilə hazırlanmış ikona xaric, məbədi bəzəyən bütün ikonalar XIX əsrə aiddir.
İstinadlar
- . tamartour.ru. 2019-04-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 aprel 2019.
- "Анчисхати". travelgeorgia.ru. 2022-04-04 tarixində . İstifadə tarixi: 26 aprel 2019.
- "Церковь Анчисхати". georgia.orexca.com. 2019-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 26 aprel 2019.
Ədəbiyyat
- Абашидзе И. Ред. Грузинская Энциклопедия. Vol. IX. Тбилиси, Грузия, 1985.
- Амиранашвили Ш. История грузинского искусства. Khelovneba, Тбилиси, Грузия, 1961.
- Rosen, Roger. Georgia: A Sovereign Country of the Caucasus. Odyssey Publications: Hong Kong, 1999.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ancisxati bazilikasi gurc ანჩისხატი Tbilisinin Qedim seher rayonunda yerlesen VI esre aid bazilika formali kilsedir Tanri anasinin dogulmasina hesr edilmis kilse Tbiliside dovrumuze catmis en qedim kilsedir Ancisxati bazilikasigurc ანჩისხატი41 41 43 sm e 44 48 24 s u Olke GurcustanSeher TbilisiYerlesir TbilisiAidiyyati Gurcu pravoslav kilsesiTikilme tarixi VI esrUslubu Gurcustan memarligiGunbezleri 1Veziyyeti fealiyyet gosterir Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBazilikanin 1900 cu ilde Baron de Baye terefinden cekilmis fotosu Gurcu salnamelerine gore Ancisxati kilsesi Tbilisini paytaxt elan etmis sulalesinden olan Iberiya cari 522 534 sifarisi ile insa edilmisdir Ilkin olaraq Bakire Meryemin dogulmasi serefine adlandirilmis kilse 1675 ci ilde muasir Turkiyenin Artvin eyaleti enkaustik Xilaskar ikonasinin getirilmesi ile elaqedar olaraq hem de Ancisxati adi ile taninmisdir XII esrde Beka Olizarinin qizil elementlerle islediyi gumus riza icerisinde olan ikonanin Tbilisiye getirilmesinde meqsed osmanlilarin eraziye hucumu zamani mehv edilmesinin qarsisini almaq idi Esrler boyunca Ancisxati kilsesinde saxlanan ikona hazirda Gurcustan Dovlet Incesenet Muzeyinde sergilenir XV XVII esrlerde farslar ve turklerin Tbilisini ele kecirmeleri zamani kilse defelerle dagidilmis ve yeniden berpa edilmisdir Ancisxati kilsesinin yaninda yerlesen kerpic zeng qullesi 1675 ci ilde katolikos Domentinin sifarisi ile insa edilmisdir 1870 ci illerde taglarin elave edilmesi zamani qedim bazilikanin erken memarliq planlasdirilmasina ciddi deyisiklik edilmisdir SSRI dovrunde kilsenin dagidilmasi planlasdirilsa da ziyalilarin xususile seyi neticesinde abide saxlanilmis ve kustar istehsalat numuneleri muzeyine cevrilmisdir Daha sonra kilse binasinda bedii emalatxana fealiyyet gostermisdir 1958 1964 cu illerde memar R Qverdcitelinin rehberliyi ile aparilan restavrasiya isleri zamani bina XVII esrde olan gorkemine qaytarilmisdir 1989 cu ilden Ancisxati yeniden kilse kimi fealiyyet gostermeye baslamisdir qedim gurcu kilse himnlerinin parlaq ifadesi ile meshurdur Memarliq xususiyyetleriUcnefli bazilika formasina malik Ancisxati kilsesinin yarimdairevi apsidalari onnun qedim memarliq elementlerini qorudugunu gosterir Ilkin olaraq bina sari tuf bloklarindan teskil olunsa da 1958 1964 cu ilde restavrasiya zamani kerpicden istifade edilmisdir Bina uc terefden giris qapisina malik olsa da hazirda yalniz qerb fasadinda yerlesen qapi istifade edilir Kilse daxilinde 1630 1638 ci illerde Gurcu pravoslav kilsesine rehberlik etmis katolikos I Yevdemoz Diasamidze defn edilmisdir 1638 ci ilde katolikos VI Nikolozanin sifarisi ile hazirlanmis ikona xaric mebedi bezeyen butun ikonalar XIX esre aiddir Istinadlar tamartour ru 2019 04 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 aprel 2019 Anchishati travelgeorgia ru 2022 04 04 tarixinde Istifade tarixi 26 aprel 2019 Cerkov Anchishati georgia orexca com 2019 04 26 tarixinde Istifade tarixi 26 aprel 2019 EdebiyyatAbashidze I Red Gruzinskaya Enciklopediya Vol IX Tbilisi Gruziya 1985 Amiranashvili Sh Istoriya gruzinskogo iskusstva Khelovneba Tbilisi Gruziya 1961 Rosen Roger Georgia A Sovereign Country of the Caucasus Odyssey Publications Hong Kong 1999 ISBN 962 217 748 4