Naurzum Dövlət Təbiət Qoruğu (qaz. Наурызым мемлекеттік табиғи қорығы) ― Qazaxıstan ərazisində qoruq. Ərazi UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmiş "Sarıarka - Şimali Qazaxıstan step və gölləri"nin bir hissəsidir. Qoruq Qazaxıstanın çöl zonası daxilində yerləşən Turqay yaylasının mərkəzi hissəsindədir.
Naurzum qoruğu | |
---|---|
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu) | |
Sahəsi |
|
Yaradılma tarixi | 1931 |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
Yerləşməsi | Qostanay vilayəti |
| |
Rəsmi adı | Naurzum Lake System |
Tarixi | 12 iyul 2009 |
İstinad nöm. | 1872 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Flora
Qoruğun bitki örtüyü zəngindir və çöllər, kolluq ərazilər, yarımsəhra və çöl zonası daxilində yaranması ilə misilsiz bir xüsusiyyət kimi qəbul edilən meşələri əhatə edir. Bu meşələr əsasən şam ( Pinus sylvestris), tozağacı ( Betula pendula, B. pubescens ) və əsməqovaqdan (Populus tremula) ibarətdir. Ərazinin dəniz sahilləri boyunca suya uyğunlaşmış bitki örtüyü mövcuddur. Kolluqların üstünlük təşkil etdiyi hissələrdə tipik çöl kollarından olan alçaq badam (Amygdalus nana), albalı (Cerasus fruticosa), Cytisus ( Cytisus ruthenicus), yabanı gül növləri (Rosa) və ardıc (Juniperus sabinea) yayılmışdır. Daha rütubətli ərazilərdə söyüd (Salix), göl sahillərində isə çoxbudaqlı yulğuna (Tamarix ramosissima) rast gəlinir.
Fauna
Qoruqda 47 növ məməli, 279 növ quş, 10 növ sürünən və amfibiya və 10 balıq növü mövcuddur. Ərazidə əlavə olaraq 1000-dən çox onurğasız növə də rast gəlinir. Çöl zonasının tipik məməliləri çöl dələsi (Mustela eversmanni), korsak tülküsü (Vulpes corsac), adi tülkü (Vulpes vulpes), Avrasiya qurdu (Canis lupus lupus), qulaqlı kirpi (Erinaceus auritus), Avropa dovşanı (Lepus europaeus) və bozqır marmotu (Marmota bobac), Spermophylus fulvus, Spermophylus major, Spermophylus pygmeus,Avropa dağsiçanı (Cricetus cricetu ), ərəbdovşanı (Allactaga major, Stylodipus telum), eləcə də bir neçə növ siçovul və lemminq növləri daxildir. Meşələrdə sığın (Alces alces), Sibir cüyürü (Capreolus pygargus), vaşaq (Lynx lynx), porsuq (Meles Meles), qaraquyruq gəlincik (Mustela erminea), gəlincik (Mustela nivalis), meşə dələsi (Martes martes), yenotabənzər it (Nyctereutes procyonoides), sincab (Sciurus vulgaris) və kirpi (Erinaceus europaeus) yaşayır. Çaylar boyunca çöldonuzuna (Sus scrofa) da rast gəlinir. Qoruğun səhralarında və yarımsəhralarında bəzən nadir növlərdən olan sayğaqa (Saiga tatarica) rast gəlinə bilər.
İstinadlar
- "Naurzum Lake System". Ramsar Sites Information Service. 2022-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 25 aprel 2018.
- Nomination Dossier SARYARKA - Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan - For inscription on THE LIST OF CULTURAL AND NATURAL WORLD HERITAGE OF UNESCO.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naurzum Dovlet Tebiet Qorugu qaz Nauryzym memlekettik tabigi korygy Qazaxistan erazisinde qoruq Erazi UNESCO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmis Sariarka Simali Qazaxistan step ve golleri nin bir hissesidir Qoruq Qazaxistanin col zonasi daxilinde yerlesen Turqay yaylasinin merkezi hissesindedir Naurzum qoruguBTMB kateqoriyasi Ia Ciddi Tebiet Qorugu Sahesi 191 381 ha116 726 5 haYaradilma tarixi 1931Yerlesmesi51 32 00 sm e 64 26 20 s u Olke QazaxistanYerlesmesi Qostanay vilayetiNaurzum qoruguRAMSAR yeriResmi adiNaurzum Lake SystemTarixi12 iyul 2009Istinad nom 1872 Vikianbarda elaqeli mediafayllarFloraQorugun bitki ortuyu zengindir ve coller kolluq eraziler yarimsehra ve col zonasi daxilinde yaranmasi ile misilsiz bir xususiyyet kimi qebul edilen meseleri ehate edir Bu meseler esasen sam Pinus sylvestris tozagaci Betula pendula B pubescens ve esmeqovaqdan Populus tremula ibaretdir Erazinin deniz sahilleri boyunca suya uygunlasmis bitki ortuyu movcuddur Kolluqlarin ustunluk teskil etdiyi hisselerde tipik col kollarindan olan alcaq badam Amygdalus nana albali Cerasus fruticosa Cytisus Cytisus ruthenicus yabani gul novleri Rosa ve ardic Juniperus sabinea yayilmisdir Daha rutubetli erazilerde soyud Salix gol sahillerinde ise coxbudaqli yulguna Tamarix ramosissima rast gelinir FaunaQoruqda 47 nov memeli 279 nov qus 10 nov surunen ve amfibiya ve 10 baliq novu movcuddur Erazide elave olaraq 1000 den cox onurgasiz nove de rast gelinir Col zonasinin tipik memelileri col delesi Mustela eversmanni korsak tulkusu Vulpes corsac adi tulku Vulpes vulpes Avrasiya qurdu Canis lupus lupus qulaqli kirpi Erinaceus auritus Avropa dovsani Lepus europaeus ve bozqir marmotu Marmota bobac Spermophylus fulvus Spermophylus major Spermophylus pygmeus Avropa dagsicani Cricetus cricetu erebdovsani Allactaga major Stylodipus telum elece de bir nece nov sicovul ve lemminq novleri daxildir Meselerde sigin Alces alces Sibir cuyuru Capreolus pygargus vasaq Lynx lynx porsuq Meles Meles qaraquyruq gelincik Mustela erminea gelincik Mustela nivalis mese delesi Martes martes yenotabenzer it Nyctereutes procyonoides sincab Sciurus vulgaris ve kirpi Erinaceus europaeus yasayir Caylar boyunca coldonuzuna Sus scrofa da rast gelinir Qorugun sehralarinda ve yarimsehralarinda bezen nadir novlerden olan saygaqa Saiga tatarica rast geline biler Istinadlar Naurzum Lake System Ramsar Sites Information Service 2022 01 24 tarixinde Istifade tarixi 25 aprel 2018 Nomination Dossier SARYARKA Steppe and Lakes of Northern Kazakhstan For inscription on THE LIST OF CULTURAL AND NATURAL WORLD HERITAGE OF UNESCO