Militsiya və ya milis (rus. милиция) keçmişdə Rusiya və Sovet İttifaqı, həmçinin kimi bəzi Varşava Müqaviləsi ölkələri və Yuqoslaviya kimi keçmiş kommunist dövlətlərində, müasir dövrdə isə Belarus, Qırğızıstan, Özbəkistan və Tacikistan kimi bəzi MDB dövlətlərində polislər üçün istifadə edilən rəsmi addır.
Adı və statusu
Milis Müvəqqəti Hökumətin 17 aprel 1917-ci il tarixli fərmanından irəli gələrək və erkən sovet dövründə Müvəqqəti Hökumətin və bolşeviklərin insanların özünütəşkilatlandırma ilə yeni hüquq-mühafizə orqanını əlaqələndirmək və onu çar polisindən fərqləndirmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Sonralar isə Oktyabr inqilabında və sovet respublikalarında bolşevizm naminə mübarizədə fəal iştirak edən mülki şəxslərdən formalaşdırılmışdır. Onun ilkin adı fəhlə-kəndli milisləri olaraq 1917-ci il oktyabr ayının 28-də (Yeni Qaydaya əsasən 10 Noyabr) yaradılmış və sonradan rəsmi adı olan Daxili İşlər Nazirliyi (MVD, MVD ) ilə əvəz edilmişdir. Rayon bölmələrinə isə şəhər, rayon, vilayət və s. daxili işlər idarəsi deyilirdi. 10 noyabr günü Sovet İttifaqında və 2011-ci ilə qədər isə Rusiyada "milis günü" kimi qeyd olunmuşdur.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra Balkanlarda və Şərq blokunda yaradılmış olan milis qüvvələri nasizmə, faşizmə və Nasist Almaniyasının işğalına qarşı mübarizə aparmış partizan adlanan mülki şəxslərdən ibarət olmuşdur. Bu təhlükəsizlik qüvvələri də bilavasitə öz ölkələrinin Daxili İşlər Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərirdi və bəzi ölkələrdə onların səlahiyyətləri və vəzifələri müxtəlif olsa da, əsasən bütün Dəmir Pərdə ölkələrində eyni idilər.
1990-cı illərdən etibarən isə bir çox Şərq Bloku və keçmiş Sovet İttifaqı ölkələrində milis sözü tədricən polis sözü ilə əvəz edilməyə başlanmışdır. 2000-ci ildə standart olaraq Serb polislərinin geyinmiş olduqları uniformalarda həm Milicija (Милиција) sözü, həm də Policija (Полиција) sözü yazılırdı. Nəhayət, 2011-ci il mart ayının 11-də Rusiyada aparılmış olan polis islahatı ilə bu ölkədə də milis sözü polis (полиция) sözü ilə əvəz olunmuşdur. 2015-ci ildə isə Ukraynada polis (поліція) sözü milis sözünü əvəz etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Əlavə ədəbiyyat
- Shelley, Louise I. Policing Soviet Society: The Evolution of State Control. London: Routledge, 1996.
- "Arxivlənmiş kopya". 5 may 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 3 may 2016.
- "Arxivlənmiş kopya". 1 noyabr 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 1 noyabr 2014.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Militsiya ve ya milis rus miliciya kecmisde Rusiya ve Sovet Ittifaqi hemcinin kimi bezi Varsava Muqavilesi olkeleri ve Yuqoslaviya kimi kecmis kommunist dovletlerinde muasir dovrde ise Belarus Qirgizistan Ozbekistan ve Tacikistan kimi bezi MDB dovletlerinde polisler ucun istifade edilen resmi addir Fevral inqilabinin ilk gunlerinde bir milis qrupu 1917 Sovet milis zabitlerinin kakardasi Adi ve statusuMoskvada milis masini Lada 110 Mulki polis quvvelerinin evveller militsiya adlandirildigi olkeler mavi Mulki polis quvvelerinin hal hazirda militsiya adlandirildigi olkeler tund goy Milis Muveqqeti Hokumetin 17 aprel 1917 ci il tarixli fermanindan ireli gelerek ve erken sovet dovrunde Muveqqeti Hokumetin ve bolseviklerin insanlarin ozunuteskilatlandirma ile yeni huquq muhafize orqanini elaqelendirmek ve onu car polisinden ferqlendirmek ucun nezerde tutulmusdu Sonralar ise Oktyabr inqilabinda ve sovet respublikalarinda bolsevizm namine mubarizede feal istirak eden mulki sexslerden formalasdirilmisdir Onun ilkin adi fehle kendli milisleri olaraq 1917 ci il oktyabr ayinin 28 de Yeni Qaydaya esasen 10 Noyabr yaradilmis ve sonradan resmi adi olan Daxili Isler Nazirliyi MVD MVD ile evez edilmisdir Rayon bolmelerine ise seher rayon vilayet ve s daxili isler idaresi deyilirdi 10 noyabr gunu Sovet Ittifaqinda ve 2011 ci ile qeder ise Rusiyada milis gunu kimi qeyd olunmusdur Ikinci Dunya muharibesinden sonra Balkanlarda ve Serq blokunda yaradilmis olan milis quvveleri nasizme fasizme ve Nasist Almaniyasinin isgalina qarsi mubarize aparmis partizan adlanan mulki sexslerden ibaret olmusdur Bu tehlukesizlik quvveleri de bilavasite oz olkelerinin Daxili Isler Nazirliyinin nezdinde fealiyyet gosterirdi ve bezi olkelerde onlarin selahiyyetleri ve vezifeleri muxtelif olsa da esasen butun Demir Perde olkelerinde eyni idiler 1990 ci illerden etibaren ise bir cox Serq Bloku ve kecmis Sovet Ittifaqi olkelerinde milis sozu tedricen polis sozu ile evez edilmeye baslanmisdir 2000 ci ilde standart olaraq Serb polislerinin geyinmis olduqlari uniformalarda hem Milicija Miliciјa sozu hem de Policija Policiјa sozu yazilirdi Nehayet 2011 ci il mart ayinin 11 de Rusiyada aparilmis olan polis islahati ile bu olkede de milis sozu polis policiya sozu ile evez olunmusdur 2015 ci ilde ise Ukraynada polis policiya sozu milis sozunu evez etmisdir Hemcinin baxSovet Ittifaqi NKVDIstinadlarElave edebiyyatShelley Louise I Policing Soviet Society The Evolution of State Control London Routledge 1996 Arxivlenmis kopya 5 may 2016 tarixinde Istifade tarixi 3 may 2016 Arxivlenmis kopya 1 noyabr 2014 tarixinde Istifade tarixi 1 noyabr 2014