Buxara gəmisi əvvəllər eramızdan əvvəl V əsrdə qurulan və işğal edilən Özbəkistanın Buxara şəhərində yerləşən böyük bir qaladır. Gəmi hərbi quruluşa əlavə olaraq, qalanın tarixində, Buxaranın ətrafındakı bölgəni idarə edən müxtəlif kral məhkəmələri tərəfindən məskunlaşan bir mahalı əhatə edirdi. Gəmi 1920-ci ildə Rusiyaya düşənə qədər bir qala kimi istifadə edildi. Hal-hazırda, Ark bir turistik məkandır və tarixini əhatə edən muzeylər var.
Buxaranın gəmisi | |
---|---|
Ölkə | |
Yerləşir | Buxara |
Hündürlüyü | 20 m |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Təsvir
Ark müasir Buxaranın şimal-qərb hissəsində yerləşən böyük bir saxsıdır. Layoutda qərbdən şərqə bir az uzanan dəyişdirilmiş düzbucağa bənzəyir. Xarici divarların perimetri 789.6 metr (2,591 ft) , əhatə olunmuş ərazisi 3.96 hectare (9.8 acre) . Divarların hündürlüyü 16 to 20 metr (52 to 66 ft) arasında dəyişir 16 to 20 metr (52 to 66 ft) .
Türbəyə giriş mərasimi 18-ci əsrin iki qülləsi tərəfindən memarlıqla bəzədilmişdir. Qüllələrin yuxarı hissələri bir qalereya, otaqlar və terraslarla bağlanır. Tədricən yüksələn bir eniş bir qazanxanalı bir portaldan və Cuma məscidinə qapalı uzun bir dəhlizdən keçir. Bağlı dəhliz, anbarlara və həbsxana kameralarına giriş təklif edir. Gəminin mərkəzində qırx qızın işgəncəyə məruz qaldığı və bir quyuya atıldığı əfsanələri ilə əlaqəli olan Ul'dukhtaron məscidi olan ən yaxşı qorunan yerlərdən biri olan böyük bir bina kompleksi yerləşir.
Əfsanəvi mənşəlidir
Əfsanədə, Gəminin yaradıcısı epik qəhrəman Siyavuşa idi . Bir gənclikdə o, ögey anasından Turana'nın zəngin oazis ölkəsində gizləndi. Siyavuşa və Afrosiaba yerli hökmdarının qızı aşiq oldu. Qızın atası Siyavuşa əvvəlcə öküz dərisi ilə bağlanmış ərazidə, açıq şəkildə mümkünsüz bir vəzifə kimi nəzərdə tutulmuş bir saray tikdirəcəyi təqdirdə onların evlənməsinə icazə verməyə razı oldu. Lakin Siyavuşa öküz dərisini incə zolaqlara kəsdi, uclarını bağladı və bu sərhədin içərisində saray tikdi. (Bu, əslində Dido və Şimali Afrikadakı Karfagenin klassik əfsanəsi, antik dövrlərdə qeyd olunduğu kimi).)
Tarix
Ark, əsas qala arxasında iyirmi metr dərinlikdə bir qat təşkil edən əvvəlki quruluşların qalıqları üzərində qurulmuşdur, əvvəlki qalaların yerində tikildiyini və məhv edildiyini göstərən təbəqələr.
Gəmiyə ilk məlum istinad Narşaxinin (899–960) "Buxara tarixi" ndə yer alır . Abubakra " Buxara hökmdarı Bindu bu qalanı tikdi, lakin tezliklə dağıldı. Dəfələrlə tikilib, dəfələrlə dağıdılıb. " Abubakra deyir ki, yenidən qurmaq üçün son hökmdar müdriklərinin məsləhətlərini istəyəndə ona Ursa Major bürcünün ulduzları ilə bir-birlərinə eyni münasibətdə yerləşən yeddi nöqtə ətrafında qala tikməyi tövsiyə etdilər. Beləliklə tikilmiş, qala bir daha məhv edilməmişdir.
Gəminin yaşı dəqiq müəyyən edilməmiş, lakin eramızın 500-cü ilinə qədər artıq yerli hökmdarların iqamətgahı olmuşdur. Burada qala sürətində əmirlər, onların baş vəzirləri, hərbi rəhbərlər və çox sayda qulluqçu yaşayırdılar.
Çingiz xanın əsgərləri Buxaranı ələ keçirəndə şəhər sakinləri Gəmiyə sığındılar, lakin işğalçılar müdafiəçiləri darmadağın etdilər və qalaya basqın etdilər.
Orta əsrlərdə qala Rudaki, Ferdowsi, Avicenna, Farabi daha sonra isə Ömər Xəyyam tərəfindən işlənmişdir. Burada da Avicenna yazdığı böyük bir kitabxana saxlanılırdı:
Rus Vətəndaş Müharibəsi zamanı 1920-ci il Buxara döyüşü zamanı gəmi Mixail Frunze komandanlığı altında Qırmızı Ordu qoşunları tərəfindən böyük ziyan gördü. Frunze, qurğunun böyük bir hissəsini xarabalığa qoyan gəmini təyyarələrlə bombalamağı əmr etdi. Kral xəzinəsi ilə Əfqanıstana qaçan son əmir (1880–1944) gizli yerlərinin (xüsusən də haram) dağıdılmaması üçün gəminin partladılmasını bolşeviklərə əmr etməsinə də əsas var.
Xarici keçidlər
- Buxaranın xəritəsi (rus)
İstinadlar
- "The Ark". Lonely Planet. Lonely Planet. 2011-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2 Sentyabr 2016. (#empty_citation)
- "The Ark". Lonely Planet. Lonely Planet. 16 January 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 2 September 2016. (#empty_citation)
- (#empty_citation). 2017-12-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-16.
- Bissell, Tom. Dənizi təqib etmək: Orta Asiyadakı İmperiya Ghosts arasında itkin. Vintage Gedişləri, 2004.
- Tubron, Colin. Asiyanın itirilmiş ürəyi. New York: HarperPerennial, 2001.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Buxara gemisi evveller eramizdan evvel V esrde qurulan ve isgal edilen Ozbekistanin Buxara seherinde yerlesen boyuk bir qaladir Gemi herbi qurulusa elave olaraq qalanin tarixinde Buxaranin etrafindaki bolgeni idare eden muxtelif kral mehkemeleri terefinden meskunlasan bir mahali ehate edirdi Gemi 1920 ci ilde Rusiyaya dusene qeder bir qala kimi istifade edildi Hal hazirda Ark bir turistik mekandir ve tarixini ehate eden muzeyler var Buxaranin gemisi39 46 40 sm e 64 24 37 s u Olke OzbekistanYerlesir BuxaraHundurluyu 20 m Vikianbarda elaqeli mediafayllarOzbekistan Buxaradaki Gemi Qalasi menzeresiTesvirArk muasir Buxaranin simal qerb hissesinde yerlesen boyuk bir saxsidir Layoutda qerbden serqe bir az uzanan deyisdirilmis duzbucaga benzeyir Xarici divarlarin perimetri 789 6 metr 2 591 ft ehate olunmus erazisi 3 96 hectare 9 8 acre Divarlarin hundurluyu 16 to 20 metr 52 to 66 ft arasinda deyisir 16 to 20 metr 52 to 66 ft Ark qalasina giris 1907 ci ilde cekilmis fotosekil Turbeye giris merasimi 18 ci esrin iki qullesi terefinden memarliqla bezedilmisdir Qullelerin yuxari hisseleri bir qalereya otaqlar ve terraslarla baglanir Tedricen yukselen bir enis bir qazanxanali bir portaldan ve Cuma mescidine qapali uzun bir dehlizden kecir Bagli dehliz anbarlara ve hebsxana kameralarina giris teklif edir Geminin merkezinde qirx qizin isgenceye meruz qaldigi ve bir quyuya atildigi efsaneleri ile elaqeli olan Ul dukhtaron mescidi olan en yaxsi qorunan yerlerden biri olan boyuk bir bina kompleksi yerlesir Efsanevi menselidirEfsanede Geminin yaradicisi epik qehreman Siyavusa idi Bir genclikde o ogey anasindan Turana nin zengin oazis olkesinde gizlendi Siyavusa ve Afrosiaba yerli hokmdarinin qizi asiq oldu Qizin atasi Siyavusa evvelce okuz derisi ile baglanmis erazide aciq sekilde mumkunsuz bir vezife kimi nezerde tutulmus bir saray tikdireceyi teqdirde onlarin evlenmesine icaze vermeye razi oldu Lakin Siyavusa okuz derisini ince zolaqlara kesdi uclarini bagladi ve bu serhedin icerisinde saray tikdi Bu eslinde Dido ve Simali Afrikadaki Karfagenin klassik efsanesi antik dovrlerde qeyd olundugu kimi TarixArk esas qala arxasinda iyirmi metr derinlikde bir qat teskil eden evvelki quruluslarin qaliqlari uzerinde qurulmusdur evvelki qalalarin yerinde tikildiyini ve mehv edildiyini gosteren tebeqeler Gemiye ilk melum istinad Narsaxinin 899 960 Buxara tarixi nde yer alir Abubakra Buxara hokmdari Bindu bu qalani tikdi lakin tezlikle dagildi Defelerle tikilib defelerle dagidilib Abubakra deyir ki yeniden qurmaq ucun son hokmdar mudriklerinin meslehetlerini isteyende ona Ursa Major burcunun ulduzlari ile bir birlerine eyni munasibetde yerlesen yeddi noqte etrafinda qala tikmeyi tovsiye etdiler Belelikle tikilmis qala bir daha mehv edilmemisdir Geminin divarlari Geminin yasi deqiq mueyyen edilmemis lakin eramizin 500 cu iline qeder artiq yerli hokmdarlarin iqametgahi olmusdur Burada qala suretinde emirler onlarin bas vezirleri herbi rehberler ve cox sayda qulluqcu yasayirdilar Cingiz xanin esgerleri Buxarani ele kecirende seher sakinleri Gemiye sigindilar lakin isgalcilar mudafiecileri darmadagin etdiler ve qalaya basqin etdiler Orta esrlerde qala Rudaki Ferdowsi Avicenna Farabi daha sonra ise Omer Xeyyam terefinden islenmisdir Burada da Avicenna yazdigi boyuk bir kitabxana saxlanilirdi Rus Vetendas Muharibesi zamani 1920 ci il Buxara doyusu zamani gemi Mixail Frunze komandanligi altinda Qirmizi Ordu qosunlari terefinden boyuk ziyan gordu Frunze qurgunun boyuk bir hissesini xarabaliga qoyan gemini teyyarelerle bombalamagi emr etdi Kral xezinesi ile Efqanistana qacan son emir 1880 1944 gizli yerlerinin xususen de haram dagidilmamasi ucun geminin partladilmasini bolseviklere emr etmesine de esas var Bu kitabxanada tanimadigim ve heyatimda hec gormediyim kitablari tapdim Onlari oxudum ve her bir alimi ve her bir elmle tanis oldum Menden evvel movcud oldugunu dusunmediyim boyuk bilik derinliklerine ilham qapilari qoydu Xarici kecidlerBuxaranin xeritesi rus Istinadlar The Ark Lonely Planet Lonely Planet 2011 01 16 tarixinde Istifade tarixi 2 Sentyabr 2016 empty citation The Ark Lonely Planet Lonely Planet 16 January 2011 tarixinde Istifade tarixi 2 September 2016 empty citation empty citation 2017 12 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 16 Bissell Tom Denizi teqib etmek Orta Asiyadaki Imperiya Ghosts arasinda itkin Vintage Gedisleri 2004 Tubron Colin Asiyanin itirilmis ureyi New York HarperPerennial 2001