Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Suxoy Su-33 (rus. Сухой Су-33; NATO kod adı: Flanker-D) — Rusiyanın Suxoy şirkəti tərəfindən dizayn olunmuş istənilən hava şəraitində əməliyyat uçuşu həyata keçirmək qabiliyyəti olan iki mühərrikli, çoxməqsədli qırıcı. Hərbi dəniz qüvvələri üçün nəzərdə tutulmuş bu döyüş təyyarəsi Su-27K olaraq da tanınır. Təyyarə öz baza modeli olan Su-27 ilə müqayisədə tamamilə dəniz əməliyyatları üçün dizayn olunub. Qanadları Su-27-ə nisbətən daha genişdir. Su-33 inkişaf etdirilmiş mühərrikə və havada yanacaqdoldurma imkanına sahibdir.
| Su-33 | |
|---|---|
 Rusiya HDQ-yə məxsus Su-33 | |
| Tipi | Aviadaşıyıcı üçün nəzərdə tutulmuş hava üstünlük qırıcısı və çoxməqsədli qırıcı |
| Hazırlayan | Suxoy Dizayn Bürosu[d] |
| İstehsalçı | SSRİ / Rusiya |
| Baş konstruktor | Mixail Simonov |
| Dizayner | |
| İlk uçuş | 17 avqust 1987-ci il |
| İstismara verilmə tarixi | 31 avqust 1998-ci il |
| Status | İstehsalı dayandırılıb |
| İstismarçılar | Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri |
| İstehsal ili | 1989–1999 |
| Buraxılış sayı | 9 ədəd prototip və 26 ədəd seriyalı istehsal |
| Baza modeli | Su-27 |
| Variantları | Su-33UB |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk dəfə 1995-ci ildə Admiral Kuznetsov adlı aviadaşıyıcının üzərində istifadə edilsə də, bu döyüş təyyarəsinin rəsmi olaraq xidmətə daxil olma tarixi 31 avqust 1998-ci ilə təsadüf edir. Sovet İttifaqının dağılmasının ardınca Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrində də ixtisarların baş tutması nəticəsində cəmi 26 qırıcı istehsal olunmuşdur. Çin və Hindistana satış cəhdləri də uğursuzluqla nəticələnmişdir. 2009-cu ildə Su-33 döyüş təyyarələrinin xidmət müddətini başa çatdırmasının ardınca onları əvəzləmək məqsədilə Rusiya HDQ üçün MiQ-29K qırıcıları sifariş olunmuşdur.
Əməliyyat tarixçəsi
Sovet İttifaqı və Rusiya
Su-27K ilk dəfə 1990-cı illərin ortalarında silahlanmaya qəbul edilmişdir. 1995-ci ilin dekabrından 1996-cı ilin mart ayına qədər olan müddət ərzində Aralıq dənizində xidməti vəzifəsini yerinə yetirən Admiral Kuznetsov aviadaşıyıcısının üzərində iki ədəd Su-25UTG, doqquz ədəd Ka-27 və 13 ədəd Su-27K var idi. Buna baxmayaraq, təyyarənin rəsmi olaraq "Su-33" adı ilə silahlanmaya qəbul olunması 31 avqust 1998-ci ilə təsadüf edir. Həmin vaxt bu qırıcıların ilk partiyası Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Şimal flotiliyasının Severomorsk-3 aviabazasında dislokasiya olunmuş 279-cu Dəniz Qırıcı alayına təhvil verilmişdi.
Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Rusiya HDQ-də silahlanma ilə əlaqədar bir sıra proqramlar ixtisar olunmuşdur. 2009-cu ildə Rusiya HDQ öz silahlanmasında olan Su-33 qırıcılarını 24 ədəd MiQ-29K ilə əvəzləmək barədə qərar qəbul etmişdir. MiQ-29K qırıcılarının 2011-ci ildən 2015-ci ilə qədər Rusiya HDQ-nin silahlanmasına daxil ediləcəyi planlaşdırılmışdı. 2015-ci ildə Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Hərbi Hava və Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunlarının komandanı general-mayor İqor Kojin mətbuata açıqlamasında artıq ikinci alayın da tamamilə MiQ-29 qırıcıları ilə təchiz edildiyi və hazırda silahlanmada olan Su-33 qırıcılarının isə modernizasiya edildikdən sonra gələcəkdə yenidən istifadə olunacağı barədə məlumat vermişdir. 2016-cı ilin payızında imzalanmış müqavilə nəticəsində Su-33 qırıcılarının SVP-24 hədəfləmə sistemi ilə təchiz olunmasına başlanmışdır. İlk modernizə edilmiş döyüş təyyarələri elə həmin ilin sentyabr ayında tədarük edilmişdir. Su-33 üçün modernizasiya olunmuş mühərriklərin təchizatına isə 2017-ci ildən etibarən başlanmışdır.
Taktiki-texniki xüsusiyyətləri
Ümumi göstəriciləri
- Ekipaj: 1 nəfər
- Uzunluğu: 21.19 m
- Qanad genişliyi: 14.7 m
- Hündürlüyü: 5.93 m
- Qanad sahəsi: 67.84 m²
- Boş çəki: 18,400 kq
- Yüklü çəki: 29,940 kq
- Maksimum qalxma ağırlığı: 33,000 kq
- Güc təminatçısı: 2 × Saturn AL-31F3 mühərrik
Uçuş keyfiyyətləri
- Maksimum sürət: 2.2 max (2300 km/saat)
- Məsafə: 3000 km
- Maksimum qalxma yüksəkliyi: 17,000 m
- Yüksəkliyə qalxma sürəti: 246 m/saniyə
- Qanad yüklənməsi: 483 kq/m²
- Çəkmə gücünün çəkiyə nisbəti: 0.83
- Maksimum g yüklənmə: +8 g
- Eniş sürəti: 240 km/saat
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Морской защитник". 2012-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-29.
- Су-33 2010-02-12 at the Wayback Machine на сайте airwar.ru
- "Russian carrier deploys to Adriatic". Flight International. London: Reed Business Information. 148 (4499): 24. 22–28 noyabr 1995. ISSN 0015-3710. 23 avqust 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyul 2011.
- Petterson, Trude. "New fighter jets for Admiral Kuznetsov". Barents Observer. 25 sentyabr 2009. 7 iyul 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyul 2011.
- . RIA Novosti. 9 October 2009. 6 June 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 July 2011.
- "Russian Navy to Form Second Aircraft Carrier Aviation Regiment with MiG-29K/KUB". navyrecognition.com. 26 August 2015. 18 November 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 17 November 2015.
- . Ministry of Defence of the Russian Federation. 18 November 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 November 2015.
- Ramm, Alexey. "ВМФ России ударит по террористам в Сирии с особой точностью". Izvestia (Russian). 2 September 2016. 20 June 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 18 July 2017.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-06-29.
Xarici keçidlər
- sukhoi.org/eng/planes/military/su33/ — Suxoy Su-33 rəsmi saytı
- Sukhoi Su-33 page on Milavia.net
- Sukhoi Su-33 and Su-33UB Flanker D on Ausairpower.net
- Su-33 (Su-27K) page on Globalsecurity.org
- Photos of Su-33 on Flankers-site.co.uk
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Suxoy Su 33 rus Suhoj Su 33 NATO kod adi Flanker D Rusiyanin Suxoy sirketi terefinden dizayn olunmus istenilen hava seraitinde emeliyyat ucusu heyata kecirmek qabiliyyeti olan iki muherrikli coxmeqsedli qirici Herbi deniz quvveleri ucun nezerde tutulmus bu doyus teyyaresi Su 27K olaraq da taninir Teyyare oz baza modeli olan Su 27 ile muqayisede tamamile deniz emeliyyatlari ucun dizayn olunub Qanadlari Su 27 e nisbeten daha genisdir Su 33 inkisaf etdirilmis muherrike ve havada yanacaqdoldurma imkanina sahibdir Su 33Rusiya HDQ ye mexsus Su 33Tipi Aviadasiyici ucun nezerde tutulmus hava ustunluk qiricisi ve coxmeqsedli qiriciHazirlayan Suxoy Dizayn Burosu d Istehsalci SSRI RusiyaBas konstruktor Mixail SimonovDizaynerIlk ucus 17 avqust 1987 ci ilIstismara verilme tarixi 31 avqust 1998 ci ilStatus Istehsali dayandirilibIstismarcilar Rusiya Herbi Deniz QuvveleriIstehsal ili 1989 1999Buraxilis sayi 9 eded prototip ve 26 eded seriyali istehsalBaza modeli Su 27Variantlari Su 33UB Vikianbarda elaqeli mediafayllar Ilk defe 1995 ci ilde Admiral Kuznetsov adli aviadasiyicinin uzerinde istifade edilse de bu doyus teyyaresinin resmi olaraq xidmete daxil olma tarixi 31 avqust 1998 ci ile tesaduf edir Sovet Ittifaqinin dagilmasinin ardinca Rusiya Herbi Deniz Quvvelerinde de ixtisarlarin bas tutmasi neticesinde cemi 26 qirici istehsal olunmusdur Cin ve Hindistana satis cehdleri de ugursuzluqla neticelenmisdir 2009 cu ilde Su 33 doyus teyyarelerinin xidmet muddetini basa catdirmasinin ardinca onlari evezlemek meqsedile Rusiya HDQ ucun MiQ 29K qiricilari sifaris olunmusdur Emeliyyat tarixcesiSovet Ittifaqi ve Rusiya Su 27K ilk defe 1990 ci illerin ortalarinda silahlanmaya qebul edilmisdir 1995 ci ilin dekabrindan 1996 ci ilin mart ayina qeder olan muddet erzinde Araliq denizinde xidmeti vezifesini yerine yetiren Admiral Kuznetsov aviadasiyicisinin uzerinde iki eded Su 25UTG doqquz eded Ka 27 ve 13 eded Su 27K var idi Buna baxmayaraq teyyarenin resmi olaraq Su 33 adi ile silahlanmaya qebul olunmasi 31 avqust 1998 ci ile tesaduf edir Hemin vaxt bu qiricilarin ilk partiyasi Rusiya Herbi Deniz Quvvelerinin Simal flotiliyasinin Severomorsk 3 aviabazasinda dislokasiya olunmus 279 cu Deniz Qirici alayina tehvil verilmisdi Sovet Ittifaqinin dagilmasindan sonra Rusiya HDQ de silahlanma ile elaqedar bir sira proqramlar ixtisar olunmusdur 2009 cu ilde Rusiya HDQ oz silahlanmasinda olan Su 33 qiricilarini 24 eded MiQ 29K ile evezlemek barede qerar qebul etmisdir MiQ 29K qiricilarinin 2011 ci ilden 2015 ci ile qeder Rusiya HDQ nin silahlanmasina daxil edileceyi planlasdirilmisdi 2015 ci ilde Herbi Deniz Quvvelerinin Herbi Hava ve Hava Hucumundan Mudafie Qosunlarinin komandani general mayor Iqor Kojin metbuata aciqlamasinda artiq ikinci alayin da tamamile MiQ 29 qiricilari ile techiz edildiyi ve hazirda silahlanmada olan Su 33 qiricilarinin ise modernizasiya edildikden sonra gelecekde yeniden istifade olunacagi barede melumat vermisdir 2016 ci ilin payizinda imzalanmis muqavile neticesinde Su 33 qiricilarinin SVP 24 hedefleme sistemi ile techiz olunmasina baslanmisdir Ilk modernize edilmis doyus teyyareleri ele hemin ilin sentyabr ayinda tedaruk edilmisdir Su 33 ucun modernizasiya olunmus muherriklerin techizatina ise 2017 ci ilden etibaren baslanmisdir Taktiki texniki xususiyyetleriUmumi gostericileri Ekipaj 1 nefer Uzunlugu 21 19 m Qanad genisliyi 14 7 m Hundurluyu 5 93 m Qanad sahesi 67 84 m Bos ceki 18 400 kq Yuklu ceki 29 940 kq Maksimum qalxma agirligi 33 000 kq Guc teminatcisi 2 Saturn AL 31F3 muherrikUcus keyfiyyetleri Maksimum suret 2 2 max 2300 km saat Mesafe 3000 km Maksimum qalxma yuksekliyi 17 000 m Yuksekliye qalxma sureti 246 m saniye Qanad yuklenmesi 483 kq m Cekme gucunun cekiye nisbeti 0 83 Maksimum g yuklenme 8 g Enis sureti 240 km saatHemcinin baxSu 27 Aviadasiyici MiQ 29Istinadlar Morskoj zashitnik 2012 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 29 Su 33 2010 02 12 at the Wayback Machine na sajte airwar ru Russian carrier deploys to Adriatic Flight International London Reed Business Information 148 4499 24 22 28 noyabr 1995 ISSN 0015 3710 23 avqust 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 iyul 2011 Petterson Trude New fighter jets for Admiral Kuznetsov Barents Observer 25 sentyabr 2009 7 iyul 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 iyul 2011 RIA Novosti 9 October 2009 6 June 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 July 2011 Russian Navy to Form Second Aircraft Carrier Aviation Regiment with MiG 29K KUB navyrecognition com 26 August 2015 18 November 2015 tarixinde Istifade tarixi 17 November 2015 Ministry of Defence of the Russian Federation 18 November 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 November 2015 Ramm Alexey VMF Rossii udarit po terroristam v Sirii s osoboj tochnostyu Izvestia Russian 2 September 2016 20 June 2021 tarixinde Istifade tarixi 18 July 2017 Arxivlenmis suret 2022 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2018 06 29 Xarici kecidlerVikianbarda Suxoy Su 33 ile elaqeli mediafayllar var sukhoi org eng planes military su33 Suxoy Su 33 resmi sayti Sukhoi Su 33 page on Milavia net Sukhoi Su 33 and Su 33UB Flanker D on Ausairpower net Su 33 Su 27K page on Globalsecurity org Photos of Su 33 on Flankers site co uk