Schwerer Gustav (az: ağır qustav) və Dora adlı iki nümunəsi istehsal edilmiş 80 sm K (E), Almanların İkinci Dünya Müharibəsi zamanı istifadə etdiyi 800 mm diametrlik lüləyə malik olan bir topudur. Sürüşdürmə dərəcəsi 48.5°, atış tezliyi 30-45 dəqiqədə 1 atış, gün ərzində 14 atış, mərninin çıxış sürəti 720 m/s (AP), 820 m/s (HE), effektiv mənzili və maksimum mənzili 48 km, istehsal xərci 7 Milyon Reichsmark olmuşdur.
Schwerer Gustav | |
---|---|
Tipi | haubitsa |
Ölkə | |
İstismar tarixçəsi | |
İstismar illəri | 1941-1945 |
İstismara başlanması | 1941 |
İstifadə edilən döyüşlər | |
İstehsal tarixçəsi | |
Konstruktor | Erich Müller |
Konstruksiya tarixi | 1937 |
İstehsal sayı | 2 |
Variantları | Schwerer Gustav, Dora, Langer Gustav |
Xüsusiyyətləri | |
Ağırlığı | 1,350 ton |
Uzunluğu |
|
Lülənin uzunluğu | 47.3 metr |
Eni | 7.100 mm |
Hündürlüyü | 11.600 mm |
Kalibr | 800 millimetr (4.13 in) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi inkişafı
1934-cü ildə Krupp şirkəti tərəfindən hazırlanan bu silah geniş sahəyə malik istehkam mövqelərini məhv etmək üçün hazırlanmışdır. Silah Alman mühəndisi Erich Müller tərəfindən dizayn edilmiş və hazırlanmışdır. Test mərhələsində top 250 atəş etmişdir. Təxminən 1350 ton ağırlığında idi və 48 km uzaqlıqdakı hədəfə 4800 kq mərmi göndərməyi bacarırdı. Heç bir motorlu nəqliyyat vasitəsi bu qədər ağır bir cismi hərəkət etdirə bilmədiyi üçün, dəmir yolunda daşınırdı. Topun hissələri 25 vaqonla daşınırdı. Topun hərəkət etməsi üçün 2500 nəfər dəmir yolu xəttini çəkməli idi. Əlavə olaraq silahı düzəltmək və atəşə hazır vəziyyətə gətirmək üçün 20-si mühəndis olmaqla 5.000 adama ehtiyac var idi. Topun atışa hazır olması üçün 2 böyük kran və 5 həftə vaxt lazım idi. Silah çox böyük olduğundan, uzaqdan görülə bilirdi və hava zərbələrinə qarşı həssas idi, buna görə də 2 Tabor zenit bölməsi silahı hava zərbələrindən qorumağa məsul idi. Silahın lüləsi sola və ya sağa dönə bilmədiyi üçün dəmir yolu atacağı istiqamətdə düzəldilirdi. Atəş etməsi üçün 500 nəfərə ehtiyac var idi. Topun birinci dəfə İkinci Dünya müharibəsində Fransaya qarşı Maginot xəttini məhv etmək üçün istifadə edilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Lakin Wehrmacht bu xətti Fransa müharibəsinin əvvəllərində ələ keçirdiyindən onun istifadəsinə ehtiyac yox idi. Almanlar bu topdan Barbarossa əməliyyatı zamanı Sevastapol mühasirəsində istifadə etmişdirlər. Silah 1941-ci il mayın əvvəllərində qurulmağa başlandı və 5 iyunda atışa hazır oldu, 17 iyuna qədər Maksim Qorki istehkamları və Stalin qalası da daxil olmaqla 7 hədəfə 48 atış etmişdir. Bu da 26.281 ton sursata bərabərdir. Bu mərmilərdən bir neçəsi 6 iyun tarixində Severnaya Körfəzində yerləşmiş 30 metr dərinlikdəki silah-sursat anbarını məhv etdi. Daha sonra top, 1942-ci ilin sentyabrında Leninqradanın mühasirəsində istifadə olunmaq üçün Leninqrada göndərildi, lakin böyük bir Sovet hücumu gözlənildiyi üçün silah istifadə edilmədi və geriyə - Almaniyaya aparıldı. Silah müharibənin sonlarına doğru Amerikan ordusu tərəfindən ələ keçirilməməsi üçün 14 aprel 1945-ci ildə dinamitlə partladıldı. Digər silah olan Dora, Sovetlərin əlinə keçməməsi üçün 1945-ci il 19 aprel tarixində dinamitlə partladıldı.
Sursat
Yüksək patlayıcı
- Mərmi ağırlığı: 4.8 t (4,800 kq)
- Lülə çıxış sürəti: 820 m/s
- Maks.Mənzil: 48 km
- Partlama effekti: 700 kq
- Açdığı çuxur: 9.1 enində, 9.1 m dərinliyində.
Zireh dəlici
- Mərmi uzunluğu: 3.6 m
- Mərmi ağırlığı: 7.1 t (7,100 kq)
- Lülə çıxış sürəti: 720 m/s
- Maks.Mənzil: 38 km
- Partlama effekti: 250 kq
- Dəlmə: Həyata keçirilmiş testlərdə 7 m qalınlığında betonu, 1 metr qalınlığında zirehli poladı dəlmə qabiliyyətinə malik olduğu görülmüşdür. Sevastopol mühasirəsi zamanı yerin 30 metr altındakı bir sursat anbarını məhv etməyə nail olmuşdur.
İstinadlar
- Hogg I. V. Twentieth-Century Artillery. Friedman/Fairfax Publishers, 2000. S. 240.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Schwerer Gustav az agir qustav ve Dora adli iki numunesi istehsal edilmis 80 sm K E Almanlarin Ikinci Dunya Muharibesi zamani istifade etdiyi 800 mm diametrlik luleye malik olan bir topudur Surusdurme derecesi 48 5 atis tezliyi 30 45 deqiqede 1 atis gun erzinde 14 atis merninin cixis sureti 720 m s AP 820 m s HE effektiv menzili ve maksimum menzili 48 km istehsal xerci 7 Milyon Reichsmark olmusdur Schwerer GustavTipi haubitsaOlke Ucuncu ReyxIstismar tarixcesiIstismar illeri 1941 1945Istismara baslanmasi 1941Istifade edilen doyusler Ikinci Dunya muharibesiIstehsal tarixcesiKonstruktor Erich MullerKonstruksiya tarixi 1937Istehsal sayi 2Variantlari Schwerer Gustav Dora Langer GustavXususiyyetleriAgirligi 1 350 tonUzunlugu 32 480 mmLulenin uzunlugu 47 3 metrEni 7 100 mmHundurluyu 11 600 mmKalibr 800 millimetr 4 13 in Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi inkisafiOlculeri ile Schwerer Gustav qara OTR 21 Tocka Qisa menzilli ballistik raket qirmizi ve insan 1934 cu ilde Krupp sirketi terefinden hazirlanan bu silah genis saheye malik istehkam movqelerini mehv etmek ucun hazirlanmisdir Silah Alman muhendisi Erich Muller terefinden dizayn edilmis ve hazirlanmisdir Test merhelesinde top 250 ates etmisdir Texminen 1350 ton agirliginda idi ve 48 km uzaqliqdaki hedefe 4800 kq mermi gondermeyi bacarirdi Hec bir motorlu neqliyyat vasitesi bu qeder agir bir cismi hereket etdire bilmediyi ucun demir yolunda dasinirdi Topun hisseleri 25 vaqonla dasinirdi Topun hereket etmesi ucun 2500 nefer demir yolu xettini cekmeli idi Elave olaraq silahi duzeltmek ve atese hazir veziyyete getirmek ucun 20 si muhendis olmaqla 5 000 adama ehtiyac var idi Topun atisa hazir olmasi ucun 2 boyuk kran ve 5 hefte vaxt lazim idi Silah cox boyuk oldugundan uzaqdan gorule bilirdi ve hava zerbelerine qarsi hessas idi buna gore de 2 Tabor zenit bolmesi silahi hava zerbelerinden qorumaga mesul idi Silahin lulesi sola ve ya saga done bilmediyi ucun demir yolu atacagi istiqametde duzeldilirdi Ates etmesi ucun 500 nefere ehtiyac var idi Topun birinci defe Ikinci Dunya muharibesinde Fransaya qarsi Maginot xettini mehv etmek ucun istifade edilmesi nezerde tutulmusdu Lakin Wehrmacht bu xetti Fransa muharibesinin evvellerinde ele kecirdiyinden onun istifadesine ehtiyac yox idi Almanlar bu topdan Barbarossa emeliyyati zamani Sevastapol muhasiresinde istifade etmisdirler Silah 1941 ci il mayin evvellerinde qurulmaga baslandi ve 5 iyunda atisa hazir oldu 17 iyuna qeder Maksim Qorki istehkamlari ve Stalin qalasi da daxil olmaqla 7 hedefe 48 atis etmisdir Bu da 26 281 ton sursata beraberdir Bu mermilerden bir necesi 6 iyun tarixinde Severnaya Korfezinde yerlesmis 30 metr derinlikdeki silah sursat anbarini mehv etdi Daha sonra top 1942 ci ilin sentyabrinda Leninqradanin muhasiresinde istifade olunmaq ucun Leninqrada gonderildi lakin boyuk bir Sovet hucumu gozlenildiyi ucun silah istifade edilmedi ve geriye Almaniyaya aparildi Silah muharibenin sonlarina dogru Amerikan ordusu terefinden ele kecirilmemesi ucun 14 aprel 1945 ci ilde dinamitle partladildi Diger silah olan Dora Sovetlerin eline kecmemesi ucun 1945 ci il 19 aprel tarixinde dinamitle partladildi SursatYuksek patlayici Mermi agirligi 4 8 t 4 800 kq Lule cixis sureti 820 m s Maks Menzil 48 km Partlama effekti 700 kq Acdigi cuxur 9 1 eninde 9 1 m derinliyinde Zireh delici Mermi uzunlugu 3 6 m Mermi agirligi 7 1 t 7 100 kq Lule cixis sureti 720 m s Maks Menzil 38 km Partlama effekti 250 kq Delme Heyata kecirilmis testlerde 7 m qalinliginda betonu 1 metr qalinliginda zirehli poladi delme qabiliyyetine malik oldugu gorulmusdur Sevastopol muhasiresi zamani yerin 30 metr altindaki bir sursat anbarini mehv etmeye nail olmusdur IstinadlarHogg I V Twentieth Century Artillery Friedman Fairfax Publishers 2000 S 240 ISBN 978 1 58663 299 1