Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mirzə Fərəc Rza oğlu Rzayev (15 mart 1847, Bakı – 27 mart 1927, Bakı) — Bakı muğam məktəbinin görkəmli nümayəndələrindən biri, tar ifaçısı.
| Mirzə Fərəc Rzayev | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Bakı qəzası, Şamaxı quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (80 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Bakı qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | musiqiçi |
| Janrlar | muğam, xalq musiqisi |
| Musiqi aləti | tar |
| Əlaqələri | Mirzə Mansur Mansurov, Seyid Mirbabayev, Cabbar Qaryağdıoğlu, Davud Səfiyarov, Keçəçioğlu Məhəmməd, Zülfüqar Sarıyev |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Fərəc oğlu Rzayev 15 mart 1847-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur.
Fərəc 13-15 yalarından toylarda nağara çalmağa başlayır. Xalq məclislərində adlı-sanlı sazəndələrin çalıb-oxumalarını dinləyən gənc Fərəcdə tar çalmaq sənətinə sönməz bir həvəs oyanır. O, tezliklə tar çalmağı öyrənir və ilk dəfə bir tarzən kimi bakılı xanəndə Baladadaş ilə məclislərdə çıxış edir. O eyni zamanda Məşədi Məlik Mənsurovun musiqi məclisinin fəal üzvlərindən biri olur və bu məclisdə məşhur Cənubi Azərbaycan sənətkarlarından – tarzən Şirazlı Əlinin, tehranlı kamançaçı Mirzə Səttarın və Sadıqcanın çalğısını dönə-dönə dinləyir. Hətta o, Şərq musiqisini dərindən öyrənmək məqsədi ilə bir müddət İranda yaşayır, fars və ərəbdillərini öyrənir. O, ərəb, yunan və fars alimlərinin musiqiyə dair əsərləri ilə yaxından tanış olur. Məhz buna görə də Mirzə Fərəc müasirləri içərisində məşhur bir musiqişünas kimi də tanınır. Qocaman musiqiçi Mirzə Mənsur Mirzə Fərəcin bütün muğamların tarixini, hissə və şöbələrini mükəmməl bildiyini söyləyirdi.
İfaçılıq sənəti Bakı (Abşeron) muğam ifaçılığı məktəbi ilə bağlıdır. Tar ifaçılığını tarzən Şirazlı Əlidən öyrənmiş, sənətini təkmilləşdirmək məqsədilə bir müddət İranda yaşamış və muğam sənətinin dərin sirlərinə yiyələnmiş, qədim musiqi traktatları ilə tanış olmuşdur.
Mirzə Fərəc xanəndələrdən Seyid Mirbabayev, Cabbar Qaryağdıoğlu və Davud Səfiyarov ilə bir neçə il əməkdaşlıq etmişdi.
Mirzə Fərəc 1905-ci ildən sonra Keçəçi oğlu Məhəmmədin dəstəsinə qoşulur. O, Keçəçi oğlunu nəinki xalq şənliklərində, hətta konsert və «Şərq geçələri»ndə belə müşayiət edir. 1907-ci ilin yanvar ayında Bakıda ilk «Şərq gecəsi»ndə Mirzə Fərəc xanəndə Keçəçi oğlu Məhəmmədi müşayiət etmiş, həm də «Humayun» muğamını məharətlə çaldığı üçün dinləyiciləri heyrətə gətirmişdi. Mirzə Fərəc Cabbar Qaryağdı oğlundan və Keçəçi oğlu Məhəmməddən başqa, xanəndələrdən Seyid Mirbabayevi, Davud Sofiyarovu, Zülfüqar Sarıyevi də bir neçə il müşayiət etmişdi. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Mirzə Fərəc gənc nəslin təlim-tərbiyəsi ilə məşğul olmuşdur. O, Şərq konservatoriyasında (1920—1921-ci illər), Ramana fəhlə klubunda (1923), Bakı Şəhər musiqi texnikumunda (1924-1926-cı illər) tar dərsi demiş, öz bilik və təcrübəsini gənc tarzənlərə öyrətmişdir. Mirzə Mansur Mansurov, kimi bir sıra görkəmli tarzənlər Mirzə Fərəcin tələbələri olmuşlar. İstedadlı bəstəkar Ağabacı Rzayeva isə tarzən Mirzə Fərəcinin nəvəsi idi. Şərq konservatoriyasının rektoru professor Saşa Oqanezaşvilinin yaratdığı və rəhbərlik etdiyi «Şərq orkestri»ndə Mirzə Fərəc də bir tarzən kimi yaxından fəaliyyət göstərmişdir. O, muğam ustası, eyni zamanda bilikli bir tar müəllimi kimi məşhur idi.
Üzeyir Hacıbəyovun rəhbərliyi ilə 1925-ci ildə muğam tədrisi üzrə ilk proqramın hazırlanmasında digər görkəmli muğam ustadları ilə yanaşı iştirak etmiş, "Muğam komisyonu"nun üzvü olmuşdur.
O, ömrünün 60 ilini öz sədəfli tarı ilə Azərbaycan musiqisinin təbliği işinə həsr etmiş fədakar tarzən idi. Onun tərtib etdiyi muğam cədvəlləri o dövrün muğam ifaçılığı təcrübəsində mövcud olan muğamlar, onların tərkibindəki şöbə və guşələr barədə dolğun məlumat verir və müasir musiqi elmi üçün mühüm əhəmiyyətə malikdir.
Mirzə Fərəc 1927-ci ildə 80 yaşında Bakıda vəfat etmişdir.
Xarici keçidlər
- http://www.mugamradio.az/az/ifacilar/18/mirz-frc-rzayev 2011-10-02 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Ferec Rza oglu Rzayev 15 mart 1847 Baki 27 mart 1927 Baki Baki mugam mektebinin gorkemli numayendelerinden biri tar ifacisi Mirze Ferec RzayevUmumi melumatlarDogum tarixi 15 mart 1847Dogum yeri Baki Baki qezasi Samaxi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 27 mart 1927 80 yasinda Vefat yeri Baki Baki qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIMusiqici melumatlariFealiyyeti musiqiciJanrlar mugam xalq musiqisiMusiqi aleti tarElaqeleri Mirze Mansur Mansurov Seyid Mirbabayev Cabbar Qaryagdioglu Davud Sefiyarov Kececioglu Mehemmed Zulfuqar Sariyev Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFerec oglu Rzayev 15 mart 1847 ci ilde Baki seherinde anadan olmusdur Ferec 13 15 yalarindan toylarda nagara calmaga baslayir Xalq meclislerinde adli sanli sazendelerin calib oxumalarini dinleyen genc Ferecde tar calmaq senetine sonmez bir heves oyanir O tezlikle tar calmagi oyrenir ve ilk defe bir tarzen kimi bakili xanende Baladadas ile meclislerde cixis edir O eyni zamanda Mesedi Melik Mensurovun musiqi meclisinin feal uzvlerinden biri olur ve bu meclisde meshur Cenubi Azerbaycan senetkarlarindan tarzen Sirazli Elinin tehranli kamancaci Mirze Settarin ve Sadiqcanin calgisini done done dinleyir Hetta o Serq musiqisini derinden oyrenmek meqsedi ile bir muddet Iranda yasayir fars ve erebdillerini oyrenir O ereb yunan ve fars alimlerinin musiqiye dair eserleri ile yaxindan tanis olur Mehz buna gore de Mirze Ferec muasirleri icerisinde meshur bir musiqisunas kimi de taninir Qocaman musiqici Mirze Mensur Mirze Ferecin butun mugamlarin tarixini hisse ve sobelerini mukemmel bildiyini soyleyirdi Ifaciliq seneti Baki Abseron mugam ifaciligi mektebi ile baglidir Tar ifaciligini tarzen Sirazli Eliden oyrenmis senetini tekmillesdirmek meqsedile bir muddet Iranda yasamis ve mugam senetinin derin sirlerine yiyelenmis qedim musiqi traktatlari ile tanis olmusdur Mirze Ferec xanendelerden Seyid Mirbabayev Cabbar Qaryagdioglu ve Davud Sefiyarov ile bir nece il emekdasliq etmisdi Mirze Ferec 1905 ci ilden sonra Kececi oglu Mehemmedin destesine qosulur O Kececi oglunu neinki xalq senliklerinde hetta konsert ve Serq geceleri nde bele musayiet edir 1907 ci ilin yanvar ayinda Bakida ilk Serq gecesi nde Mirze Ferec xanende Kececi oglu Mehemmedi musayiet etmis hem de Humayun mugamini meharetle caldigi ucun dinleyicileri heyrete getirmisdi Mirze Ferec Cabbar Qaryagdi oglundan ve Kececi oglu Mehemmedden basqa xanendelerden Seyid Mirbabayevi Davud Sofiyarovu Zulfuqar Sariyevi de bir nece il musayiet etmisdi Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Mirze Ferec genc neslin telim terbiyesi ile mesgul olmusdur O Serq konservatoriyasinda 1920 1921 ci iller Ramana fehle klubunda 1923 Baki Seher musiqi texnikumunda 1924 1926 ci iller tar dersi demis oz bilik ve tecrubesini genc tarzenlere oyretmisdir Mirze Mansur Mansurov kimi bir sira gorkemli tarzenler Mirze Ferecin telebeleri olmuslar Istedadli bestekar Agabaci Rzayeva ise tarzen Mirze Ferecinin nevesi idi Serq konservatoriyasinin rektoru professor Sasa Oqanezasvilinin yaratdigi ve rehberlik etdiyi Serq orkestri nde Mirze Ferec de bir tarzen kimi yaxindan fealiyyet gostermisdir O mugam ustasi eyni zamanda bilikli bir tar muellimi kimi meshur idi Uzeyir Hacibeyovun rehberliyi ile 1925 ci ilde mugam tedrisi uzre ilk proqramin hazirlanmasinda diger gorkemli mugam ustadlari ile yanasi istirak etmis Mugam komisyonu nun uzvu olmusdur O omrunun 60 ilini oz sedefli tari ile Azerbaycan musiqisinin tebligi isine hesr etmis fedakar tarzen idi Onun tertib etdiyi mugam cedvelleri o dovrun mugam ifaciligi tecrubesinde movcud olan mugamlar onlarin terkibindeki sobe ve guseler barede dolgun melumat verir ve muasir musiqi elmi ucun muhum ehemiyyete malikdir Mirze Ferec 1927 ci ilde 80 yasinda Bakida vefat etmisdir Xarici kecidlerhttp www mugamradio az az ifacilar 18 mirz frc rzayev 2011 10 02 at the Wayback Machine