Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tetradium Rutaceae fəsiləsinə aid olan ağac növüdür və əsasən tropik Şərqi Asiya iqlim zonasında yayılıb. İngilis dilli ölkələrdə bu bitki Euodia, Evodia və ya Arı Ağacı kimi tanınır. Tetradium cinsi həmçinin Melicope cinsi ilə sıx əlaqəli olmaqla bəzən onun tərkibinə daxil edilir. Bəzi hallarda Melicope elleryana Evodia və ya Euodia adlanır.
| Tetradium | |
|---|---|
 | |
| [./https://en.wikipedia.org/wiki/Tetradium_daniellii Tetradium danielli] T. G. Hartli | |
| Elmi klassifikasiya | |
| Aləm: | Bitkilər |
| Şöbə: | Angiospermae və ya Magnoliophyta |
| Şöbə: | Eudikotlar |
| Şöbə: | Rosidlər |
| Sıra: | Sapindales |
| Fəsilə: | Rutaceae |
| Yarımfəsilə: | Rutaceae |
| Cins: | Tetradium |
| Növlər | |
| Mətndə qeyd olunub | |
İqlimə və torpağa tələbləri
Əsasən subtropik və tropik iqlim zonalarda yayıldığı üçün Evodia növləri şaxtaya həssasdır, lakin ağacların böyüməsi və gövdələrin güclənməsi nəticəsində onların soyuğa davamlılığı artır. Şaxtaya davamlılığına görə Evodia növlərinin arasında müxtəlif dərəcədə fərqlər müşahidə olunur. Məsələn, Evodia hupehensis və Evodia danielli növləri şaxtaya daha dözümlüdür və bir sıra Avropa ölkələrinin iqliminə uyğunlaşdığına görə arıçılar tərəfindən geniş istifadə olunur. Lakin, Evodia növləri işığa çox tələbkardır, yüksək nəmliyi olan qələvi və çox sıx torpağlara dözümsüzdür.
Ağacların strukturu
Parlaq, cüt lələkvari yarpaqlara malik Tetradium növləri cəlbedici ağaclardır. Tetradium danielli (sin. T. Hupehensis) növünün fıstıq ağacına bənzəyən hamar qabıqlı gövdəsi 20 metr hündürlüyə çata bilər. Yarpaq örtüyü göyrüş ağacının yarpaq örtüyünə bənzəyir və yay aylarında parlaq tünd yaşıl rəngə malik olur. Payızda yarpaqların rəngi bir qədər dəyişərək tünd yaşıldan sarı və yaşıl rəngə boyanır.
Çiçəkləmə dövrü və nektar verimi
İyul-avqust aylarında ağac çoxsaylı kiçik ağ salxımşəkilli çiçəklərə bürünür. Çiçəklərin əmələgəlməsi tək-tək bitkilərin çiçəklədiyi dövrə təsadüf edir və buna görə onlara çox yüksək qiymət verilir. Bitki arıçılıq üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki qiymətli nektar mənbəyi olmaqdan başqa, digər nektar bitkilərinin çiçəklənmə dövrünün bitməsi zamanı da çiçəkləyir. Bu dövrdə digər bitkilərdə nektar nisbətən azalır və Evodiya ağacları arılar üçün vacib yem mənbəyinə çevrilir. Evodia çiçəkləri arıları çoxlu sayda cəlb edib qidalandırdığına görə, onlar arıçılar tərəfindən son yay balı mənbəyi sayılır. Belə ki, Macarıstan tədqiqatçılarının 20-ci əsrin ortalarındakı müşahidələrinə əsasən, Evodia henryj iyunun ikinci yarısında, Evodia danielli iyunun sonu, əsasən də iyul ayından etibarən, Evodia hupehensis isə iyulun sonu və avqustun ilk yarısında və hətta sentyabrın ilk günlərində də çiçəkləyir. Bu isə o deməkdir ki, Evodianın müxtəlif növlərini bir sahədə yetişdirməklə nektar yığımını iyun-avqust aylarında fasiləsiz şəkildə aparmaq mümkündür.
Toxumların yetişməsi
Avqust-noyabr aylarında çiçək salxımlarında toxumlar yetişir. Toxum örtüyü açıq qırmızı rəngdə olur. Toxumlar yetişdikcə örtüklər aralanır və payız aylarına doğru qara rəngdə parlaq toxumlar formalaşır. Giləmeyvələr açıq qırmızıdan qara rəngə qədər müxtəlif rəng çalarlarına malik olur və quşlar tərəfindən sevilir.
Digər məlumat
Tetradium ağac sortları Aenetus Scotti və Endoclita damor, o cümlədən bəzi Lepidoptera həşərat növlərinin sürfələri tərəfindən yem bitkiləri kimi istifadə olunur.
Növlər
- Tetradium austrosinense — Çin & ş. Vyetnam
- Tetradium calcicola (Çun və C. C. Huanq) T. G. Hartli — endemik Çin
- Tetradium cymosum Vol və Royl
- Tetradium daniellii (Benn.) T. G. Hartli- Çin və Koreya
- Tetradium fraxinifolium (Hook.) T. G. Hartli — Hindistan, Indo-Çin, Çin
- Tetradium glabrifolium (Şamp.) T. G. Hartli — Indo-Çin, Çin, Malayziya
- Tetradium rutikarpum (A. Juss.) T. G. Hartli — Hindistan ŞŞ Asiya
- Tetradyum sambucinum (Blume) T. G. Hartli (Sin .: Philagonia sambucina Blume
- Tetradium trichotomum Lour. — Indo-Çin, Çin
- Lengyel G (1943) Méhek és Virágok, Országos Magyar Méhészeti Egyesület, Budapest, 239 pp; Szibele K (1991) A mézel! fák. Méhészet 39 (3), 10
- Suhayda J (1991) Megjegyzések Szibele K (1991) A mézel! fák c. cikkéhez. Méhészet 39 (3), 10
- Suhayda J (1991) Megjegyzések Szibele K (1991) A mézel! fák c. cikkéhez. Méhészet 39 (3), 10
- Vicze E, Túrmezei J (1965) A méhlegel! javítása külföldi fákkal. Méhészet 13 (5), 86
- Kiss F (1963) Az Evodia jó mézel!. Méhészet 11 (6), 111; Szibele K (1991) A mézel! fák. Méhészet 39 (3), 10
- Vicze E, Túrmezei J (1965) A méhlegel! javítása külföldi fákkal. Méhészet 13 (5), 86; Túrmezei J (1967) Az Evodia virágzásáról. Méhészet 15 (11), 213
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tetradium Rutaceae fesilesine aid olan agac novudur ve esasen tropik Serqi Asiya iqlim zonasinda yayilib Ingilis dilli olkelerde bu bitki Euodia Evodia ve ya Ari Agaci kimi taninir Tetradium cinsi hemcinin Melicope cinsi ile six elaqeli olmaqla bezen onun terkibine daxil edilir Bezi hallarda Melicope elleryana Evodia ve ya Euodia adlanir Tetradium https en wikipedia org wiki Tetradium daniellii Tetradium danielli T G HartliElmi klassifikasiyaAlem BitkilerSobe Angiospermae ve ya MagnoliophytaSobe EudikotlarSobe RosidlerSira SapindalesFesile RutaceaeYarimfesile RutaceaeCins TetradiumNovlerMetnde qeyd olunub Iqlime ve torpaga telebleri Esasen subtropik ve tropik iqlim zonalarda yayildigi ucun Evodia novleri saxtaya hessasdir lakin agaclarin boyumesi ve govdelerin guclenmesi neticesinde onlarin soyuga davamliligi artir Saxtaya davamliligina gore Evodia novlerinin arasinda muxtelif derecede ferqler musahide olunur Meselen Evodia hupehensis ve Evodia danielli novleri saxtaya daha dozumludur ve bir sira Avropa olkelerinin iqlimine uygunlasdigina gore aricilar terefinden genis istifade olunur Lakin Evodia novleri isiga cox telebkardir yuksek nemliyi olan qelevi ve cox six torpaglara dozumsuzdur Agaclarin strukturu Parlaq cut lelekvari yarpaqlara malik Tetradium novleri celbedici agaclardir Tetradium danielli sin T Hupehensis novunun fistiq agacina benzeyen hamar qabiqli govdesi 20 metr hundurluye cata biler Yarpaq ortuyu goyrus agacinin yarpaq ortuyune benzeyir ve yay aylarinda parlaq tund yasil renge malik olur Payizda yarpaqlarin rengi bir qeder deyiserek tund yasildan sari ve yasil renge boyanir Cicekleme dovru ve nektar verimi Iyul avqust aylarinda agac coxsayli kicik ag salximsekilli ciceklere burunur Ciceklerin emelegelmesi tek tek bitkilerin ciceklediyi dovre tesaduf edir ve buna gore onlara cox yuksek qiymet verilir Bitki ariciliq ucun boyuk ehemiyyet kesb edir cunki qiymetli nektar menbeyi olmaqdan basqa diger nektar bitkilerinin ciceklenme dovrunun bitmesi zamani da cicekleyir Bu dovrde diger bitkilerde nektar nisbeten azalir ve Evodiya agaclari arilar ucun vacib yem menbeyine cevrilir Evodia cicekleri arilari coxlu sayda celb edib qidalandirdigina gore onlar aricilar terefinden son yay bali menbeyi sayilir Bele ki Macaristan tedqiqatcilarinin 20 ci esrin ortalarindaki musahidelerine esasen Evodia henryj iyunun ikinci yarisinda Evodia danielli iyunun sonu esasen de iyul ayindan etibaren Evodia hupehensis ise iyulun sonu ve avqustun ilk yarisinda ve hetta sentyabrin ilk gunlerinde de cicekleyir Bu ise o demekdir ki Evodianin muxtelif novlerini bir sahede yetisdirmekle nektar yigimini iyun avqust aylarinda fasilesiz sekilde aparmaq mumkundur Toxumlarin yetismesi Avqust noyabr aylarinda cicek salximlarinda toxumlar yetisir Toxum ortuyu aciq qirmizi rengde olur Toxumlar yetisdikce ortukler aralanir ve payiz aylarina dogru qara rengde parlaq toxumlar formalasir Gilemeyveler aciq qirmizidan qara renge qeder muxtelif reng calarlarina malik olur ve quslar terefinden sevilir Diger melumat Tetradium agac sortlari Aenetus Scotti ve Endoclita damor o cumleden bezi Lepidoptera heserat novlerinin surfeleri terefinden yem bitkileri kimi istifade olunur NovlerTetradium austrosinense Cin amp s Vyetnam Tetradium calcicola Cun ve C C Huanq T G Hartli endemik Cin Tetradium cymosum Vol ve Royl Tetradium daniellii Benn T G Hartli Cin ve Koreya Tetradium fraxinifolium Hook T G Hartli Hindistan Indo Cin Cin Tetradium glabrifolium Samp T G Hartli Indo Cin Cin Malayziya Tetradium rutikarpum A Juss T G Hartli Hindistan SS Asiya Tetradyum sambucinum Blume T G Hartli Sin Philagonia sambucina Blume Tetradium trichotomum Lour Indo Cin CinLengyel G 1943 Mehek es Viragok Orszagos Magyar Meheszeti Egyesulet Budapest 239 pp Szibele K 1991 A mezel fak Meheszet 39 3 10 Suhayda J 1991 Megjegyzesek Szibele K 1991 A mezel fak c cikkehez Meheszet 39 3 10 Suhayda J 1991 Megjegyzesek Szibele K 1991 A mezel fak c cikkehez Meheszet 39 3 10 Vicze E Turmezei J 1965 A mehlegel javitasa kulfoldi fakkal Meheszet 13 5 86 Kiss F 1963 Az Evodia jo mezel Meheszet 11 6 111 Szibele K 1991 A mezel fak Meheszet 39 3 10 Vicze E Turmezei J 1965 A mehlegel javitasa kulfoldi fakkal Meheszet 13 5 86 Turmezei J 1967 Az Evodia viragzasarol Meheszet 15 11 213