İnflyasiyanın hədəflənməsi (inflyasiyalı hədəfləmə, ing. inflation targeting) — son məqsədi qiymət sabitliyi olan pul siyasəti rejimi. Mərkəzi Bank faiz siyasəti vasitəsilə bunu təmin etmək üçün tədbirlər görür və həyata keçirdiyi siyasətin nəticələrinə görə ictimai məsuliyyət daşıyır.
Müəllifi
İnflyasiyanın hədəflənməsi ideyasının müəllifi kapital, qiymətlər və əmək haqqı nəzəriyyəsi ilə məşğul olan məşhur isveçli iqtisadçı Knut Vikseldir. 1896-cı ildə İsveç İqtisadi Assosiasiyasında keçirilən iclasda Viksel ilk dəfə belə bir fikri səsləndirdi ki, qiymət səviyyəsinin sabitləşdirilməsi mərkəzi bank siyasətinin əsas məqsədi olmalıdır. XIX əsrdə isə əksinə, heç kim şübhə etmirdi ki, mərkəzi bank məzənnəni istehlak qiymətlərinə deyil, qızılın qiymətinə nisbətən sabitləşdirməlidir. 1898-ci ildə Viksel yazırdı: “Əgər qiymətlər qalxarsa, faiz dərəcəsi artırılmalıdır; qiymətlər aşağı düşərsə, faiz dərəcəsi aşağı salınmalıdır; və faiz dərəcəsi bundan sonra qiymətlərin dəyişməsi bu və ya digər istiqamətdə əlavə dəyişiklikləri tələb edənə qədər yeni səviyyədə saxlanmalıdır”.
Tələblər
- Monetar orqanlar pul siyasətinin əsas (son) məqsədi kimi qəbul edilən kəmiyyət inflyasiya hədəfini müəyyən edir və ictimaiyyətə açıqlayır.
- Mərkəzi bank inflyasiyanın hədəflənməsini digər pul siyasəti rejimlərindən fərqləndirən faiz dərəcəsi siyasətinə (qısamüddətli faiz dərəcəsinin idarə edilməsi) əsaslanır.
- Pul siyasəti ilə bağlı qərarlar iqtisadi inkişaf və inflyasiya proqnozları da daxil olmaqla geniş məlumat kütləsinə əsaslanır.
- Mərkəzi Bank kəmiyyət inflyasiya hədəfinə nail olmaq üçün ictimai məsuliyyət daşıyır və bunun üçün pul siyasəti qərarlarının şəffaflığını təmin edir.
2007-2008-ci illərin qlobal maliyyə böhranından sonra inflyasiya hədəflənməsinin modifikasiyası baş verdi ki, bu da onun ixtisaslarını qarışdırdı. Pul siyasətinin son məqsədi kimi qiymət sabitliyi qorunub saxlanılsa da, rejimin digər fərqləndirici xüsusiyyətləri dəyişmişdir. Mərkəzi banklar ikili mandat (qiymət və maliyyə sabitliyi) əldə etdilər, pul kütləsinin hədəflənməsi elementləri meydana çıxdı, pul siyasətinin əsas aləti kimi qısamüddətli faiz dərəcəsindən uzaqlaşma oldu, kommunikasiya siyasətindəki yeniliklər gələcək məzənnənin açıqlanmasına təsir etdi. inflyasiyanın proqnozu və alternativ təxminləri.
İnflyasiya hədəfləmə modeli
- Mərkəzi Bank hədəf funksiyası çərçivəsində cari inflyasiyanın hədəfindən və cari ÜDM-in potensial uzunmüddətli səviyyəsindən kənarlaşmasını minimuma endirir.
- Hədəf funksiyası pul siyasətinin ətalətini və geriləmələrini nəzərə alan makroiqtisadi modelə əsaslanır, onun vasitəsilə mərkəzi bank alətindən istifadə məcmu tələb və təklifdə əks olunur.
- Pul siyasəti mərkəzi bankın öz məqsədlərinə çatmaq üçün makroiqtisadi dəyişənlərdəki dəyişikliklərə optimal şəkildə necə reaksiya verməli olduğunu göstərən cavab funksiyası ilə təsvir edilə bilər.
İnflyasiyanın hədəflənməsinin makroiqtisadi təsirləri
İnflyasiyanın hədəflənməsi bir sıra makroiqtisadi uğurlara nail olur:
- uzunmüddətli iqtisadi artıma təsir etmədən istehlak qiymətlərinin sabitliyini təmin etmək;
- pul siyasətinin effektivliyini artıran aşağı və sabit inflyasiya gözləntilərini saxlamaq;
- uzunmüddətli real məzənnənin mərkəzi bankın faiz siyasətindən asılılığını azaltmaq.
Bununla belə, makroiqtisadi təsirlər, xüsusən də institusional olduqda, digər amillərlə kompensasiya edilə bilər. İnflyasiyanın hədəflənməsi mərkəzi bankdan siyasi və iqtisadi müstəqilliyə malik olmasını tələb edir ki, bu da öz növbəsində yüksək siyasət şəffaflığı və ictimai hesabatlılıq tələb edir. Struktur islahatları və adekvat fiskal siyasət yoxdursa, pul siyasətinin effektivliyi məhdudlaşdırıla bilər. Maliyyə sektoruna yaxşı prudensial nəzarət olmadığı halda pul siyasəti də zəif təsirli ola bilər.
İnflyasiyanın hədəflənməsinin beynəlxalq genişləndirilməsi
1980-ci illərin sonundan etibarən iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş onlarla ölkə inflyasiyanın hədəflənməsinə keçmək qərarına gəlib. Birinci yerdə Yeni Zelandiya və Kanada, üçüncü yerdə Böyük Britaniya, Finlandiya, İsveç, Avstraliya və İspaniya gəlir. Rejimin sonrakı yayılması onun pul siyasətinin yeni standartına çevrilməsinə səbəb oldu. 2017-ci ildən etibarən BVF hesab edir ki, inflyasiya hədəfləmə rejimi Yaponiya və avrozona da daxil olmaqla 38 ölkədə mövcuddur. İsveçrə Milli Bankının və ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin pul siyasəti rejimləri qeyri-müəyyən olaraq qalır, müvafiq olaraq 2000 və 2012-ci illərdə öz siyasətlərinə inflyasiya hədəfləri daxil edib. Ən azından BVF-nin sayəsində 1997-98-ci illərdə Asiya maliyyə böhranından sonra inflyasiya hədəflənməsi inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatların dünyasında çox populyarlaşdı. 2017-ci ildə inflyasiya hədəflənməsinin tərəfdarları arasında inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatların payı 73%-ə çatır və Asiya ölkələrinin hesabına yavaş-yavaş böyüməyə davam edir.
İstinadlar
- Orphanides A. Reflections on inflation targeting (Speech at the 6th Norges Bank Monetary Policy Conference on Inflation targeting twenty years). 2009. 10.
- Вудфорд М. Таргетирование инфляции: совершенствовать, а не списывать в утиль // Вопросы экономики, 2014. — № 10. — С.44—55.
- Трунин П.В., Божечкова А.В., Киюцевская А.М. О чем говорит мировой опыт инфляционного таргетирования // Деньги и кредит, 2015. — № 4. — С.61—67.
Ədəbiyyat
- Вудфорд М. Таргетирование инфляции: совершенствовать, а не списывать в утиль // Вопросы экономики, 2014. — № 10. — С.44—55.
- Замараев Б. А., Киюцевская А. М. Инфляционное таргетирование в мире и России // Вопросы экономики, 2019. — № 6. — С.5—29.
- Картаев Ф. Полезно ли инфляционное таргетирование для экономического роста? // Вопросы экономики, 2017. — № 2. — С.62—74.
- Картаев Ф. С. Увеличивает ли управление валютным курсом эффективность инфляционного таргетирования? / / Деньги и кредит, 2017. — № 2. — С.63—68.
- Матовников М. Ю. // Деньги и кредит, 2012. — №. 1. — С. 32—34.
- Моисеев С. Р. Инфляционное таргетирование. — М.: Маркет ДС, 2005.
- Моисеев С. Р. Денежно-кредитная политика: теория и практика. — М.: Московская финансово-промышленная академия, 2011.
- Трунин П. В., Божечкова А. В., Киюцевская А. М. О чем говорит мировой опыт инфляционного таргетирования // Деньги и кредит, 2015. — № 4. — С.61—67.
Xarici keçidlər
- Table of Central Bank Inflation Targets (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Inflyasiyanin hedeflenmesi inflyasiyali hedefleme ing inflation targeting son meqsedi qiymet sabitliyi olan pul siyaseti rejimi Merkezi Bank faiz siyaseti vasitesile bunu temin etmek ucun tedbirler gorur ve heyata kecirdiyi siyasetin neticelerine gore ictimai mesuliyyet dasiyir MuellifiInflyasiyanin hedeflenmesi ideyasinin muellifi kapital qiymetler ve emek haqqi nezeriyyesi ile mesgul olan meshur isvecli iqtisadci Knut Vikseldir 1896 ci ilde Isvec Iqtisadi Assosiasiyasinda kecirilen iclasda Viksel ilk defe bele bir fikri seslendirdi ki qiymet seviyyesinin sabitlesdirilmesi merkezi bank siyasetinin esas meqsedi olmalidir XIX esrde ise eksine hec kim subhe etmirdi ki merkezi bank mezenneni istehlak qiymetlerine deyil qizilin qiymetine nisbeten sabitlesdirmelidir 1898 ci ilde Viksel yazirdi Eger qiymetler qalxarsa faiz derecesi artirilmalidir qiymetler asagi duserse faiz derecesi asagi salinmalidir ve faiz derecesi bundan sonra qiymetlerin deyismesi bu ve ya diger istiqametde elave deyisiklikleri teleb edene qeder yeni seviyyede saxlanmalidir TeleblerMonetar orqanlar pul siyasetinin esas son meqsedi kimi qebul edilen kemiyyet inflyasiya hedefini mueyyen edir ve ictimaiyyete aciqlayir Merkezi bank inflyasiyanin hedeflenmesini diger pul siyaseti rejimlerinden ferqlendiren faiz derecesi siyasetine qisamuddetli faiz derecesinin idare edilmesi esaslanir Pul siyaseti ile bagli qerarlar iqtisadi inkisaf ve inflyasiya proqnozlari da daxil olmaqla genis melumat kutlesine esaslanir Merkezi Bank kemiyyet inflyasiya hedefine nail olmaq ucun ictimai mesuliyyet dasiyir ve bunun ucun pul siyaseti qerarlarinin seffafligini temin edir 2007 2008 ci illerin qlobal maliyye bohranindan sonra inflyasiya hedeflenmesinin modifikasiyasi bas verdi ki bu da onun ixtisaslarini qarisdirdi Pul siyasetinin son meqsedi kimi qiymet sabitliyi qorunub saxlanilsa da rejimin diger ferqlendirici xususiyyetleri deyismisdir Merkezi banklar ikili mandat qiymet ve maliyye sabitliyi elde etdiler pul kutlesinin hedeflenmesi elementleri meydana cixdi pul siyasetinin esas aleti kimi qisamuddetli faiz derecesinden uzaqlasma oldu kommunikasiya siyasetindeki yenilikler gelecek mezennenin aciqlanmasina tesir etdi inflyasiyanin proqnozu ve alternativ texminleri Inflyasiya hedefleme modeliMerkezi Bank hedef funksiyasi cercivesinde cari inflyasiyanin hedefinden ve cari UDM in potensial uzunmuddetli seviyyesinden kenarlasmasini minimuma endirir Hedef funksiyasi pul siyasetinin etaletini ve gerilemelerini nezere alan makroiqtisadi modele esaslanir onun vasitesile merkezi bank aletinden istifade mecmu teleb ve teklifde eks olunur Pul siyaseti merkezi bankin oz meqsedlerine catmaq ucun makroiqtisadi deyisenlerdeki deyisikliklere optimal sekilde nece reaksiya vermeli oldugunu gosteren cavab funksiyasi ile tesvir edile biler Inflyasiyanin hedeflenmesinin makroiqtisadi tesirleriInflyasiyanin hedeflenmesi bir sira makroiqtisadi ugurlara nail olur uzunmuddetli iqtisadi artima tesir etmeden istehlak qiymetlerinin sabitliyini temin etmek pul siyasetinin effektivliyini artiran asagi ve sabit inflyasiya gozlentilerini saxlamaq uzunmuddetli real mezennenin merkezi bankin faiz siyasetinden asililigini azaltmaq Bununla bele makroiqtisadi tesirler xususen de institusional olduqda diger amillerle kompensasiya edile biler Inflyasiyanin hedeflenmesi merkezi bankdan siyasi ve iqtisadi musteqilliye malik olmasini teleb edir ki bu da oz novbesinde yuksek siyaset seffafligi ve ictimai hesabatliliq teleb edir Struktur islahatlari ve adekvat fiskal siyaset yoxdursa pul siyasetinin effektivliyi mehdudlasdirila biler Maliyye sektoruna yaxsi prudensial nezaret olmadigi halda pul siyaseti de zeif tesirli ola biler Inflyasiyanin hedeflenmesinin beynelxalq genislendirilmesi1980 ci illerin sonundan etibaren iqtisadi cehetden inkisaf etmis onlarla olke inflyasiyanin hedeflenmesine kecmek qerarina gelib Birinci yerde Yeni Zelandiya ve Kanada ucuncu yerde Boyuk Britaniya Finlandiya Isvec Avstraliya ve Ispaniya gelir Rejimin sonraki yayilmasi onun pul siyasetinin yeni standartina cevrilmesine sebeb oldu 2017 ci ilden etibaren BVF hesab edir ki inflyasiya hedefleme rejimi Yaponiya ve avrozona da daxil olmaqla 38 olkede movcuddur Isvecre Milli Bankinin ve ABS Federal Ehtiyat Sisteminin pul siyaseti rejimleri qeyri mueyyen olaraq qalir muvafiq olaraq 2000 ve 2012 ci illerde oz siyasetlerine inflyasiya hedefleri daxil edib En azindan BVF nin sayesinde 1997 98 ci illerde Asiya maliyye bohranindan sonra inflyasiya hedeflenmesi inkisaf etmekde olan iqtisadiyyatlarin dunyasinda cox populyarlasdi 2017 ci ilde inflyasiya hedeflenmesinin terefdarlari arasinda inkisaf etmekde olan iqtisadiyyatlarin payi 73 e catir ve Asiya olkelerinin hesabina yavas yavas boyumeye davam edir IstinadlarOrphanides A Reflections on inflation targeting Speech at the 6th Norges Bank Monetary Policy Conference on Inflation targeting twenty years 2009 10 Vudford M Targetirovanie inflyacii sovershenstvovat a ne spisyvat v util Voprosy ekonomiki 2014 10 S 44 55 Trunin P V Bozhechkova A V Kiyucevskaya A M O chem govorit mirovoj opyt inflyacionnogo targetirovaniya Dengi i kredit 2015 4 S 61 67 EdebiyyatVudford M Targetirovanie inflyacii sovershenstvovat a ne spisyvat v util Voprosy ekonomiki 2014 10 S 44 55 Zamaraev B A Kiyucevskaya A M Inflyacionnoe targetirovanie v mire i Rossii Voprosy ekonomiki 2019 6 S 5 29 Kartaev F Polezno li inflyacionnoe targetirovanie dlya ekonomicheskogo rosta Voprosy ekonomiki 2017 2 S 62 74 Kartaev F S Uvelichivaet li upravlenie valyutnym kursom effektivnost inflyacionnogo targetirovaniya Dengi i kredit 2017 2 S 63 68 Matovnikov M Yu Dengi i kredit 2012 1 S 32 34 Moiseev S R Inflyacionnoe targetirovanie M Market DS 2005 Moiseev S R Denezhno kreditnaya politika teoriya i praktika M Moskovskaya finansovo promyshlennaya akademiya 2011 Trunin P V Bozhechkova A V Kiyucevskaya A M O chem govorit mirovoj opyt inflyacionnogo targetirovaniya Dengi i kredit 2015 4 S 61 67 Xarici kecidlerTable of Central Bank Inflation Targets ing