Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Terenti Samsonoviç Kvirkveliya (gürc. ტერენტი სამსონის ძე კვირკველია, daha çox Terenti Qraneli ədəbi təxəllüsü ilə tanınır; 3 iyun 1897, Tsalencixa, Kutaisi quberniyası, Rusiya imperiyası – 10 oktyabr 1934, Tiflis, Gürcüstan SSR, SSRİ) — Gürcü şairi və esseisti, qrafika rəssamı.
| Terenti Qraneli | |
|---|---|
| gürc. ტერენტი სამსონის ძე კვირკველია | |
 | |
| Doğum adı | ტერენტი კვირკველია |
| Təxəllüsü | წალენჯიხელი |
| Doğum tarixi | 3 iyun 1897 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 10 oktyabr 1934(37 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair |
| Əsərlərinin dili | gürcü dili |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Terenti Kvirkveliya 1897-ci ildə (digər mənbələrə görə — 1898-ci ildə) Samson Kvirkveliyanın yoxsul kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Yeddi yaşında anası İvlitanı itirmişdir. Anası doğuş zamanı həyatını itirmiş, özündən sonra iki qızı və bir oğlunu atasının himayəsində buraxmışdır. Qısa müddət sonar ata yenidən evlənmişdir. Terentinin anası Dariya Meboniya övladlığa götürülmüş uşaqlara doğmaları kimi yanaşmışdı. Xüsusilə bu valideyn istiliyini ömür boyu xatırlayan Terentini çox sevirdi. Ailədə oğlanın istedadını erkəndən görüb onu ibtidai məktəbə göndərirlər və yerli xeyriyyəçi və ictimai xadim Yakov Şanava uşağa kitab oxumaq sevgisi aşılayır və ona kitabxanasından istifadə etməyə icazə verir. Burada gənc Terenti dünya ədəbiyyatının klassikləri ilə tanış olur.
Salenjixada ibtidai məktəbi bitirdikdən sonra 1918-ci ildə Tbilisiyə köçən Terenti orada Şalva Nutsubidzenin təhsil kurslarında iştirak edir və 1920-ci ildə oranı bitirir. Dəmir yolunda bağlayıcı, sonra konduktor işləmişdir. Sonralar "Saxalxo sakmə" qəzetində kuryer işinə düzəlmiş və şeirlər yazmaqla məşğul olub.
Qəzetdə Terenti Qranelinin istedadını 1918-ci ildə orada işləyən və şairin şeirlərinin ilk dəfə nəşrinə kömək edən Simon Kauxçişvili gördü.
1919-cu ildə Terenti Kvirkveliya ədəbi təxəllüsü Qranelini seçdi. Onun bacıları təxəllüsün latın qranum (taxıl) sözündən gəldiyinə inanırdılar, lakin belə bir versiya da var ki, bu təxəllüs Terentinin həmin illərdə Tbilisidə çıxış edən Qranelli adlı italyan müğənnisinə bədbəxt sevgisinin xatirəsi də ola bilərdi.
1919-cu ildə onun şeirləri Tiflis jurnallarında dərc olunmaqda davam edirdi. 1920 və 1921-ci illərdə Terentinin iki şeir toplusu nəşr olundu və oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılandı.
Qraneli 1917-ci il Rusiya inqilabını böyük həvəslə qarşıladı, bu inqilabda gürcü özünüdərkinin və dövlətçiliyinin dirçəlişi üçün fürsət gördü, Gürcüstan Demokratik Respublikasının yaradılmasını alqışladı. 1921-ci ildə Gürcüstanın demokratik hökumətinin devrilməsi və repressiyalar onu bolşevik sisteminin rəqibi etdi və bunu o illərin sosial lirikasında izləmək olar. 1924-cü ildə onun yaradıcılığının zirvəsinə çevrilən və müasirləri, o cümlədən Qalaktion Tabidze və Vasili Barnov tərəfindən yüksək rəylər qazanan "Memento mori" adlı şeirlər toplusu nəşr olundu.
1928-ci ildən şair rəsmi sovet ədəbiyyatında yaradıcılığının senzuraya düşməsi ilə daha da ağırlaşan depressiya ilə daim mübarizə aparırdı. O, 1934-cü ildə Tiflisdə yoxsulluq içində vəfat etmiş, dostları tərəfindən Pyotr və Pavel qəbiristanlığında dəfn edilmişdir. Bacıları Maşa və Zoziya onun qəbrinin üstünə daş qəbirüstü qoyub, uzun illər ona xidmət etmişdilər. 1987-ci ildə şairin nəşinin qalıqları Didubedəki mədəniyyət xadimləri panteonuna köçürüldü. Qranelinin əlyazma şeirləri bacıları tərəfindən saxlanılmış və sonradan Leonidze adına Ədəbiyyat Muzeyinə verilmişdi. Terenti Qranelinin irsinin əhəmiyyətli bir hissəsi, o cümlədən muzeylərin anbarlarında saxlanılan rəsmləri hələ də nəşr olunmamışdır.
Əsərləri və tərcümələri
Terenti Qranelinin sağlığında jurnal və qəzetlərdə çoxsaylı ayrı-ayrı şeirləri dərc olunmaqla yanaşı, onun beş şeir toplusu da nəşr olunub:
- (პანაშვიდები), Tbilisi, 1920
- Dəfn xətləri (სამგლოვიარო ხაზები), Tbilisi, 1921
- (სულიდან საფლავები), Tbilisi, 1922
- Memento mori, Tbilisi, 1924
- Şeirlər (ლექსები), Tbilisi, 1926
Sovet dövründə Qranelinin yaradıcılığına maraq onun ölümündən sonra tədricən söndü və 1970-ci illərdə yenidən başladı. Bunda şairin bir neçə şeir toplusunu çapa hazırlayan yazıçı və ədəbiyyatşünas Leri Alimonak mühüm rol oynadı. Həmçinin o onun yaradıcılığını ətraflı öyrənmişdir.
Qranelinin şeirləri rus dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub:
- Terenti Qraneli. "Bacı mən səssizliyə çağıracağam …" Vladimir Svetlosanovun tərcümə etdiyi seçilmiş şeirlər. Novosibirsk: QSC Ripel Plus, 2001. — 128 səh.
Şairin bəzi şeirlərini Marina Qeorqadze rus dilinə tərcümə edib.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Bibliothèque nationale de France Térenti Granéli // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Тбилисская неделя 51-2017
- "ტერენტი გრანელი — Terenti Graneli". 2018-11-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-24.
- Тбилисская неделя 12-2013
Xarici keçidlər
- Владимир САРИШВИЛИ. "К ОТЕЧЕСТВУ НЕОДОЛИМА ТЯГА..." (PDF). «Тбилисская неделя». 2013-03-26. 2018-05-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-05-05.
- Малхаз ЭБРАЛИДЗЕ. "Выдающийся ученый, основатель грузинской византологии" (PDF). «Тбилисская неделя». 2014-08-21. 2018-05-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-05-05.
- Малхаз ЭБРАЛИДЗЕ. "Легендарный поэт Терентий Гранели" (PDF). «Тбилисская неделя». 2017-12-19. 2018-05-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-05-05.
- Тенгиз Верулава. "Подборка ссылок о Терентии Гранели" (gürcü). Burusi. İstifadə tarixi: 2018-05-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Terenti Samsonovic Kvirkveliya gurc ტერენტი სამსონის ძე კვირკველია daha cox Terenti Qraneli edebi texellusu ile taninir 3 iyun 1897 Tsalencixa Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasi 10 oktyabr 1934 Tiflis Gurcustan SSR SSRI Gurcu sairi ve esseisti qrafika ressami Terenti Qraneligurc ტერენტი სამსონის ძე კვირკველიაDogum adi ტერენტი კვირკველიაTexellusu წალენჯიხელიDogum tarixi 3 iyun 1897 1897 06 03 Dogum yeri Tsalencixa Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 10 oktyabr 1934 1934 10 10 37 yasinda Vefat yeri Tiflis Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuFealiyyeti sairEserlerinin dili gurcu dili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiTerenti Kvirkveliya 1897 ci ilde diger menbelere gore 1898 ci ilde Samson Kvirkveliyanin yoxsul kendli ailesinde anadan olmusdur Yeddi yasinda anasi Ivlitani itirmisdir Anasi dogus zamani heyatini itirmis ozunden sonra iki qizi ve bir oglunu atasinin himayesinde buraxmisdir Qisa muddet sonar ata yeniden evlenmisdir Terentinin anasi Dariya Meboniya ovladliga goturulmus usaqlara dogmalari kimi yanasmisdi Xususile bu valideyn istiliyini omur boyu xatirlayan Terentini cox sevirdi Ailede oglanin istedadini erkenden gorub onu ibtidai mektebe gonderirler ve yerli xeyriyyeci ve ictimai xadim Yakov Sanava usaga kitab oxumaq sevgisi asilayir ve ona kitabxanasindan istifade etmeye icaze verir Burada genc Terenti dunya edebiyyatinin klassikleri ile tanis olur Salenjixada ibtidai mektebi bitirdikden sonra 1918 ci ilde Tbilisiye kocen Terenti orada Salva Nutsubidzenin tehsil kurslarinda istirak edir ve 1920 ci ilde orani bitirir Demir yolunda baglayici sonra konduktor islemisdir Sonralar Saxalxo sakme qezetinde kuryer isine duzelmis ve seirler yazmaqla mesgul olub Ivlita Lukava oturan Terenti Qranelinin anasi Qezetde Terenti Qranelinin istedadini 1918 ci ilde orada isleyen ve sairin seirlerinin ilk defe nesrine komek eden Simon Kauxcisvili gordu 1919 cu ilde Terenti Kvirkveliya edebi texellusu Qranelini secdi Onun bacilari texellusun latin qranum taxil sozunden geldiyine inanirdilar lakin bele bir versiya da var ki bu texellus Terentinin hemin illerde Tbiliside cixis eden Qranelli adli italyan mugennisine bedbext sevgisinin xatiresi de ola bilerdi 1919 cu ilde onun seirleri Tiflis jurnallarinda derc olunmaqda davam edirdi 1920 ve 1921 ci illerde Terentinin iki seir toplusu nesr olundu ve oxucular terefinden regbetle qarsilandi Qraneli 1917 ci il Rusiya inqilabini boyuk hevesle qarsiladi bu inqilabda gurcu ozunuderkinin ve dovletciliyinin dircelisi ucun furset gordu Gurcustan Demokratik Respublikasinin yaradilmasini alqisladi 1921 ci ilde Gurcustanin demokratik hokumetinin devrilmesi ve repressiyalar onu bolsevik sisteminin reqibi etdi ve bunu o illerin sosial lirikasinda izlemek olar 1924 cu ilde onun yaradiciliginin zirvesine cevrilen ve muasirleri o cumleden Qalaktion Tabidze ve Vasili Barnov terefinden yuksek reyler qazanan Memento mori adli seirler toplusu nesr olundu 1928 ci ilden sair resmi sovet edebiyyatinda yaradiciliginin senzuraya dusmesi ile daha da agirlasan depressiya ile daim mubarize aparirdi O 1934 cu ilde Tiflisde yoxsulluq icinde vefat etmis dostlari terefinden Pyotr ve Pavel qebiristanliginda defn edilmisdir Bacilari Masa ve Zoziya onun qebrinin ustune das qebirustu qoyub uzun iller ona xidmet etmisdiler 1987 ci ilde sairin nesinin qaliqlari Didubedeki medeniyyet xadimleri panteonuna kocuruldu Qranelinin elyazma seirleri bacilari terefinden saxlanilmis ve sonradan Leonidze adina Edebiyyat Muzeyine verilmisdi Terenti Qranelinin irsinin ehemiyyetli bir hissesi o cumleden muzeylerin anbarlarinda saxlanilan resmleri hele de nesr olunmamisdir Eserleri ve tercumeleriSalenjixada Qranelinin ev muzeyi Terenti Qranelinin sagliginda jurnal ve qezetlerde coxsayli ayri ayri seirleri derc olunmaqla yanasi onun bes seir toplusu da nesr olunub პანაშვიდები Tbilisi 1920 Defn xetleri სამგლოვიარო ხაზები Tbilisi 1921 სულიდან საფლავები Tbilisi 1922 Memento mori Tbilisi 1924 Seirler ლექსები Tbilisi 1926 Sovet dovrunde Qranelinin yaradiciligina maraq onun olumunden sonra tedricen sondu ve 1970 ci illerde yeniden basladi Bunda sairin bir nece seir toplusunu capa hazirlayan yazici ve edebiyyatsunas Leri Alimonak muhum rol oynadi Hemcinin o onun yaradiciligini etrafli oyrenmisdir Qranelinin seirleri rus diline tercume edilerek nesr olunub Terenti Qraneli Baci men sessizliye cagiracagam Vladimir Svetlosanovun tercume etdiyi secilmis seirler Novosibirsk QSC Ripel Plus 2001 128 seh Sairin bezi seirlerini Marina Qeorqadze rus diline tercume edib IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Bibliotheque nationale de France Terenti Graneli BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Tbilisskaya nedelya 51 2017 ტერენტი გრანელი Terenti Graneli 2018 11 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 24 Tbilisskaya nedelya 12 2013Xarici kecidlerVladimir SARIShVILI K OTEChESTVU NEODOLIMA TYaGA PDF Tbilisskaya nedelya 2013 03 26 2018 05 05 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2018 05 05 Malhaz EBRALIDZE Vydayushijsya uchenyj osnovatel gruzinskoj vizantologii PDF Tbilisskaya nedelya 2014 08 21 2018 05 05 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2018 05 05 Malhaz EBRALIDZE Legendarnyj poet Terentij Graneli PDF Tbilisskaya nedelya 2017 12 19 2018 05 05 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2018 05 05 Tengiz Verulava Podborka ssylok o Terentii Graneli gurcu Burusi Istifade tarixi 2018 05 09