Qazqolderlər və ya Qazometrlər — hava qazı, təbii qaz, mayeləşdirilmiş qaz və bioqaz kimi yanan qazları atmosfer təzyiqində və ətraf mühitin temperaturunda saxlamaq üçün istifadə edilən tikililərdirlər.
XIX əsrdə dünyanın bir çox yerlərində kömür qazı ilə işıqlandırma və isitmə xidmətlərini təmin etmək üçün qazometrlər tikilmişdir. Qazometrlərə yerüstü qaz konteynerləri, yeraltı saxlama çənləri və yeraltı mağaralar daxildir. Onlar ümumiyyətlə poladdan tikilmiş, ətraf mühitə vizual təsir göstərən böyük həcmli tikililərdirlər. Çox istifadə olunanların həcmi ümumiyyətlə bir neçə kubmetrdən başlayır və 350.000 kubmetrə qədər çatır. Böyük qazometrlər diametri təxminən 60 metr və həcmi 50.000 km³-ə qədər olan tikililərdirlər.
Tarixi
İlk dəfə müasir kimyanın banisi Antuan Lavuazye 1789-cu ildə öz təcrübələrində qazı saxlamaq və qaz axını təmin etmək üçün qazometr adlı qab hazırlamışdır. Lavuazye qazometri kimi tanınan ilk istehsal qurğusunda saxlama sistemi yox idi. Qaz işıqlandırmasının ixtiraçısı Şotland mühəndisi Uilyam Merdok bu sistemi işləyib hazırlayıb. 1798-ci ildə ilk qazometr Birmingemdəki Soho fabrikinin kiçik qaz zavodunda quraşdırılmışdır.
1825-ci ildə alman sahibkar Fridrix Avqust Neuman Almaniyada Britaniya qaz şirkəti Imperial Continental Gas Association üçün ilk qazometrləri tikdirmişdir. Eyni şirkət 1863-cü ilə qədər Avropada yetmiş səkkiz qazometr quraşdırmışdır. Vyana qazometri və 200.000 m³ həcmi ilə öz dövrünün Avropasındakı ən böyük qazometri olan Grasbrook qazometri də tikilmiş qazometrlər arasında idi. İstanbulda kömür qazı istehsalı üçün Dolmabahçe, Kuzguncuk, Yedikule və Hasanpaşa Qazxanalarının bir hissəsi olaraq dörd qazometr tikilmişdir.
İşıqlandırma texnologiyasının dəyişməsi və enerji alternativlərinin inkişafı nəticəsində bütün dünyada Kömür Qazı Zavodlarının istehsalı və funksiyaları XX əsrin ikinci yarısından etibarən dayandırılmış; qazometrlərin istifadəsinə son verilmişdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazqolderler ve ya Qazometrler hava qazi tebii qaz mayelesdirilmis qaz ve bioqaz kimi yanan qazlari atmosfer tezyiqinde ve etraf muhitin temperaturunda saxlamaq ucun istifade edilen tikililerdirler Qazqolder XIX esrde dunyanin bir cox yerlerinde komur qazi ile isiqlandirma ve isitme xidmetlerini temin etmek ucun qazometrler tikilmisdir Qazometrlere yerustu qaz konteynerleri yeralti saxlama cenleri ve yeralti magaralar daxildir Onlar umumiyyetle poladdan tikilmis etraf muhite vizual tesir gosteren boyuk hecmli tikililerdirler Cox istifade olunanlarin hecmi umumiyyetle bir nece kubmetrden baslayir ve 350 000 kubmetre qeder catir Boyuk qazometrler diametri texminen 60 metr ve hecmi 50 000 km e qeder olan tikililerdirler TarixiGrassbrook qazqolderi Hamburq Almaniya Ilk defe muasir kimyanin banisi Antuan Lavuazye 1789 cu ilde oz tecrubelerinde qazi saxlamaq ve qaz axini temin etmek ucun qazometr adli qab hazirlamisdir Lavuazye qazometri kimi taninan ilk istehsal qurgusunda saxlama sistemi yox idi Qaz isiqlandirmasinin ixtiracisi Sotland muhendisi Uilyam Merdok bu sistemi isleyib hazirlayib 1798 ci ilde ilk qazometr Birmingemdeki Soho fabrikinin kicik qaz zavodunda qurasdirilmisdir 1825 ci ilde alman sahibkar Fridrix Avqust Neuman Almaniyada Britaniya qaz sirketi Imperial Continental Gas Association ucun ilk qazometrleri tikdirmisdir Eyni sirket 1863 cu ile qeder Avropada yetmis sekkiz qazometr qurasdirmisdir Vyana qazometri ve 200 000 m hecmi ile oz dovrunun Avropasindaki en boyuk qazometri olan Grasbrook qazometri de tikilmis qazometrler arasinda idi Istanbulda komur qazi istehsali ucun Dolmabahce Kuzguncuk Yedikule ve Hasanpasa Qazxanalarinin bir hissesi olaraq dord qazometr tikilmisdir Isiqlandirma texnologiyasinin deyismesi ve enerji alternativlerinin inkisafi neticesinde butun dunyada Komur Qazi Zavodlarinin istehsali ve funksiyalari XX esrin ikinci yarisindan etibaren dayandirilmis qazometrlerin istifadesine son verilmisdir