Zemlya i volya (rus. Земля и воля; azərb. Torpaq və azadlıq) — 1876-cı ilin payızında xaqlçıların Peterburqda yaratdığı gizli inqilabi təşkilat.
Zemlya i volya | |
---|---|
Земля и Воля | |
Yaranma tarixi | 1861, 1876 |
Ləğvolma tarixi | 1864, 1879 |
Sədr | Georgi Plexanov |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
Əvvəllər "Şimali inqilabi xalqçı qrupu", "Xalqçılar cəmiyyəti" adlanmışdır. "Zemlya i volya" adı 1978–1979-cu illərdə nəşr olunmuş eyniadlı qəzetdən götürülmüşdür. Körkəmli nümayəndləri; , O.Natanson, Georgi Plexanov, V.Osinski, A.Oboleşev, Nikolay Morozov və başqaları idi. Ümumilikdə 150-dən çox üzvü var idi. Təşkilat Kiyev, Xarkov və Odessa inqilabçıları ilə sıx əlaqə saxlayırdı. "Zemlya i volya" mərkəziyyət prinsipi əsasında qurulmuşdu. Təşkilatın proqramında torpağın "kənd fəhlə təbəqəsinə" verilməsi, onun bərabər bölüşdürülməsi irəli sürülür və bunun "yalnız zorakı çevriliş yolu ilə" həyata keçiriləcəyi göstərilirdi. Zemlyavolyaçılar kənd icmasını Rusiyada sosializm qurmaq uğrunda mübarizədə əsas bünövrə sayırdılar. Demokratik və sosialist inqilabının məqsəd və şərtlərini qarışdırır, kəndli hərəkatının sosializm uğrunda mübarizə deyil, burjua-demokrtaik inqilabının məğzi olduğunu görmürdülər. Zemlyavolyaçılar siyasi mübarizənin əhəmiyyətini başa düşmür, fəhlə sinfinin qabaqcıl rolunu inkar edirdilər. Zemlyavolyaçılar xalq inqilabı hazırlamaq üçün kəndlərdə inqilabçıların daimi "məskənlərini" yaradırdılar. Onlar Qafqazda da inqilabi fəaliyyətə cəhd göstərmişdilər. V.İ.Lenin "...bütün narazıları öz təşkilatlarına cəlb etmək və bu təşkilatı mütləqiyyətə qarşı qəti mübarizəyə qaldırmaq..." səyini zemlyavolyaçıların mühüm xidməti hesab etmişdir. Siyasi mübarizə və terrorun rolu məsələlərindəki ixtilaflar nəticəsində Voronej qurultayından (iyun 1879) az sonra "Zemlya i volya" iki təşkilata ("Çornı peredel" və "Narodnaya volya") parçalandı.
İstinadlar
- V.İ.Lenin. Əsərlərinin tam külliyyatı. Cild 6, səh. 147
Mənbə
- "Землја и волја" // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 310.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zemlya i volya rus Zemlya i volya azerb Torpaq ve azadliq 1876 ci ilin payizinda xaqlcilarin Peterburqda yaratdigi gizli inqilabi teskilat Zemlya i volyaZemlya i VolyaYaranma tarixi 1861 1876Legvolma tarixi 1864 1879Sedr Georgi Plexanov Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaEvveller Simali inqilabi xalqci qrupu Xalqcilar cemiyyeti adlanmisdir Zemlya i volya adi 1978 1979 cu illerde nesr olunmus eyniadli qezetden goturulmusdur Korkemli numayendleri O Natanson Georgi Plexanov V Osinski A Obolesev Nikolay Morozov ve basqalari idi Umumilikde 150 den cox uzvu var idi Teskilat Kiyev Xarkov ve Odessa inqilabcilari ile six elaqe saxlayirdi Zemlya i volya merkeziyyet prinsipi esasinda qurulmusdu Teskilatin proqraminda torpagin kend fehle tebeqesine verilmesi onun beraber bolusdurulmesi ireli surulur ve bunun yalniz zoraki cevrilis yolu ile heyata kecirileceyi gosterilirdi Zemlyavolyacilar kend icmasini Rusiyada sosializm qurmaq ugrunda mubarizede esas bunovre sayirdilar Demokratik ve sosialist inqilabinin meqsed ve sertlerini qarisdirir kendli herekatinin sosializm ugrunda mubarize deyil burjua demokrtaik inqilabinin megzi oldugunu gormurduler Zemlyavolyacilar siyasi mubarizenin ehemiyyetini basa dusmur fehle sinfinin qabaqcil rolunu inkar edirdiler Zemlyavolyacilar xalq inqilabi hazirlamaq ucun kendlerde inqilabcilarin daimi meskenlerini yaradirdilar Onlar Qafqazda da inqilabi fealiyyete cehd gostermisdiler V I Lenin butun narazilari oz teskilatlarina celb etmek ve bu teskilati mutleqiyyete qarsi qeti mubarizeye qaldirmaq seyini zemlyavolyacilarin muhum xidmeti hesab etmisdir Siyasi mubarize ve terrorun rolu meselelerindeki ixtilaflar neticesinde Voronej qurultayindan iyun 1879 az sonra Zemlya i volya iki teskilata Corni peredel ve Narodnaya volya parcalandi IstinadlarV I Lenin Eserlerinin tam kulliyyati Cild 6 seh 147Menbe Zemlјa i volјa Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә IV ҹild Eldәҝәz Itabira Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1980 S 310