Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mahmud Abdulla oğlu Abdullayev (30 iyun 1941, Kirovabad – 6 iyul 2023, Bakı) — Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2007).
| Mahmud Abdullayev | |
|---|---|
| Abdullayev Mahmud Abdulla oğlu | |
| Doğum tarixi | 30 iyun 1941 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 6 iyul 2023 (82 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | Torpaqşünaslıq |
| Elmi dərəcəsi | Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru |
| Elmi adı | Professor |
| Təhsili | |
Həyatı
Mahmud Abdullayev 1962-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu bitirmiş və həmin il göndəriş əsasında Azərbaycan Respublikası Elmlər Akademiyasının Bakı Torpaq Ekspedisiyasına işə daxil olmuşdur. Orada əvvəlcə texnik-kartoqraf, sonra isə mühəndis-torpaqşünas vəzifəsində çalışmışdır.
1964-cü ildə AzET Əkinçilik İnstitutunda aspiranturaya daxil olaraq 3 il müddətinə keçmiş SSRİ EA-nın Moskvadakı Biofizika İnstitutunda radiobiologiya ixtisası üzrə aspiranturaya göndərilmişdir. 1967-ci ildə aspiranturanı bitirdikdən sonra Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin AzET Əkinçilik İnstitutunun Cəlilabad Zona Təcrübə Stansiyasında Aqrokimya və Torpaqşünaslıq şöbəsinin müdiri vəzifəsində 1971-ci ilə qədər çalışmışdır.
İnstitutda işlədiyi dövrdə alim respublikanın torpaq-bitki örtüyünün süni və təbii radionuklidlərlə (radioizotoplarla) çirklənməsinə dair elmi tədqiqat işləri aparmışdır. 1980-ci ildə Moskva Dövlət Universitetində "Torpaqşünaslıq" ixtisası üzrə dissertasiya müdafiə edərək, biologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 1989-cu ildən AzET Əkinçilik İnstitutunda böyük elmi işçi, sonra qrup rəhbəri və nəhayət, aparıcı elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır. Daha sonra elmi tədqiqat işlərini davam etdirərək 1998-ci ildə AMEA-nın Torpaqşünaslıq və Aqro-kimya İnstitutunda Torpaqşünaslıq ixtisası üzrə dissertasiya müdafiə edib kənd təsərrüfatı elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır.
M. Abdullayev 1999-cu ildən Dövlət Torpaq Kadastrı Monitorinqi və Elmi-İstehsalat Mərkəzində şöbə rəisi vəzifəsində çalışmışdır. Elə o dövrdən M. A. Abdullayev AMEA-nın Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunun və AzET Əkinçilik İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən İxtisaslaşdırılmış Doktorluq Dissertasiya Müdafiə Şurasının üzvü olmuşdur. O, 2007-ci ilin aprelində "Torpaqşünaslıq" ixtisası üzrə AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir. 2009-cu ildə müsabiqə yolu ilə AMEA-nın Radiasiya Problemləri İnstitutunun Radioekologiya laboratoriyasına müdir vəzifəsinə seçilmişdir. Azərbaycanda torpaqşünaslıq və radiasiya elmlərinin inkişafı sahəsində xidmətlərinə görə AMEA RH-nin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunub.
M. Abdullayev 2012-ci ildə AMEA-nın yeni yaranmış Aqrar Elmlər Bölməsinin akademik-katibinin müavini vəzifəsinə seçilmişdir. M. Abdullayev 57 elmi əsərin müəllifidir və xaricdə 26 məqaləsi nəşr olunmuşdur. Alimin 3 monoqrafiyası Moskvada və Bakıda nəşr olunmuşdur.
Əsas elmi nailiyyətləri
M. A. Abdullayevin elmi fəaliyyəti torpaq ehtiyatlarının öyrənilməsinin çox sahələrini əhatə edir. Belə ki, o süni və təbii radionuklidlərin Azərbaycanın torpaq-bitki sistemində yayılması və miqrasiyasına dair elmi-tədqiqat işləri aparmışdır. Mineral gübrələri müxtəlif normalarda tətbiq edərək, məhsuldarlığın artması ilə yanaşı, məhsulda süni və təbii radionuklidlərin toplanmasının xeyli miqdarda azalmasına nail olmuşdur. Onun tərəfindən stronsium-90 və sezium-137 radionuklidlərinin Azərbaycan torpaqlarında yayılmasını göstərən xəritələr tərtib edilmiş və onlar Azərbaycanın Ekoloji Atlasına daxil edilmişdir (Bax: Ekoloji Atlas, 2010).
Pedaqoji fəaliyyəti
Bakı Dövlət və Azərbaycan (Gəncə) Aqrar Universitetlərində bakalavr və magistr səviyyələrində Dövlət imtahanlarının və Diplom müdafiələrinin təşkili və keçirilməsi üzrə fəaliyyət səmərəli fəaliyyət göstərir
Elmi əsərləri
1. Stronsium-90 və sezium-137 Azərbaycanın torpaq-bitki örtüyündə. "Nauka" nəş., 1983. 101c.
2. Azərbaycan SSR-nin torpaq-bitki örtüyündə 90 Sr və 137 Cs radionuklidlərinin miqrasiyasının ümumi qanunauyğunluqları. Moskva, 1988. 28 s.
3. Süni və təbii radionuklidlər Azərbaycanın torpaq-bitki örtüyündə. Moskva, "Aqrarnaya nauka" nəş., 1996. 159 °C.
4. Longliving natural radionuclides in soil plants of the Azerbaijan SSR. Akademiai Kiado, Budapesht, 1987, vol. 2.
İstinadlar
- "Abdullayev Mahmud Abdulla oğlu" (az.). science.gov.az. 2017. 2021-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mahmud Abdulla oglu Abdullayev 30 iyun 1941 Kirovabad 6 iyul 2023 Baki Kend teserrufati elmleri doktoru professor AMEA nin muxbir uzvu 2007 Mahmud AbdullayevAbdullayev Mahmud Abdulla ogluDogum tarixi 30 iyun 1941 1941 06 30 Dogum yeri Kirovabad Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 6 iyul 2023 2023 07 06 82 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanElm sahesi TorpaqsunasliqElmi derecesi Kend teserrufati elmleri doktoruElmi adi ProfessorTehsili Azerbaycan Kend Teserrufati Institutu 1964 HeyatiMahmud Abdullayev 1962 ci ilde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunu bitirmis ve hemin il gonderis esasinda Azerbaycan Respublikasi Elmler Akademiyasinin Baki Torpaq Ekspedisiyasina ise daxil olmusdur Orada evvelce texnik kartoqraf sonra ise muhendis torpaqsunas vezifesinde calismisdir 1964 cu ilde AzET Ekincilik Institutunda aspiranturaya daxil olaraq 3 il muddetine kecmis SSRI EA nin Moskvadaki Biofizika Institutunda radiobiologiya ixtisasi uzre aspiranturaya gonderilmisdir 1967 ci ilde aspiranturani bitirdikden sonra Azerbaycan Kend Teserrufati Nazirliyinin AzET Ekincilik Institutunun Celilabad Zona Tecrube Stansiyasinda Aqrokimya ve Torpaqsunasliq sobesinin mudiri vezifesinde 1971 ci ile qeder calismisdir Institutda islediyi dovrde alim respublikanin torpaq bitki ortuyunun suni ve tebii radionuklidlerle radioizotoplarla cirklenmesine dair elmi tedqiqat isleri aparmisdir 1980 ci ilde Moskva Dovlet Universitetinde Torpaqsunasliq ixtisasi uzre dissertasiya mudafie ederek biologiya elmleri namizedi alimlik derecesi almisdir 1989 cu ilden AzET Ekincilik Institutunda boyuk elmi isci sonra qrup rehberi ve nehayet aparici elmi isci vezifesinde calismisdir Daha sonra elmi tedqiqat islerini davam etdirerek 1998 ci ilde AMEA nin Torpaqsunasliq ve Aqro kimya Institutunda Torpaqsunasliq ixtisasi uzre dissertasiya mudafie edib kend teserrufati elmleri doktoru alimlik derecesi almisdir M Abdullayev 1999 cu ilden Dovlet Torpaq Kadastri Monitorinqi ve Elmi Istehsalat Merkezinde sobe reisi vezifesinde calismisdir Ele o dovrden M A Abdullayev AMEA nin Torpaqsunasliq ve Aqrokimya Institutunun ve AzET Ekincilik Institutunun nezdinde fealiyyet gosteren Ixtisaslasdirilmis Doktorluq Dissertasiya Mudafie Surasinin uzvu olmusdur O 2007 ci ilin aprelinde Torpaqsunasliq ixtisasi uzre AMEA nin muxbir uzvu secilmisdir 2009 cu ilde musabiqe yolu ile AMEA nin Radiasiya Problemleri Institutunun Radioekologiya laboratoriyasina mudir vezifesine secilmisdir Azerbaycanda torpaqsunasliq ve radiasiya elmlerinin inkisafi sahesinde xidmetlerine gore AMEA RH nin Fexri Fermani ile teltif olunub M Abdullayev 2012 ci ilde AMEA nin yeni yaranmis Aqrar Elmler Bolmesinin akademik katibinin muavini vezifesine secilmisdir M Abdullayev 57 elmi eserin muellifidir ve xaricde 26 meqalesi nesr olunmusdur Alimin 3 monoqrafiyasi Moskvada ve Bakida nesr olunmusdur Esas elmi nailiyyetleriM A Abdullayevin elmi fealiyyeti torpaq ehtiyatlarinin oyrenilmesinin cox sahelerini ehate edir Bele ki o suni ve tebii radionuklidlerin Azerbaycanin torpaq bitki sisteminde yayilmasi ve miqrasiyasina dair elmi tedqiqat isleri aparmisdir Mineral gubreleri muxtelif normalarda tetbiq ederek mehsuldarligin artmasi ile yanasi mehsulda suni ve tebii radionuklidlerin toplanmasinin xeyli miqdarda azalmasina nail olmusdur Onun terefinden stronsium 90 ve sezium 137 radionuklidlerinin Azerbaycan torpaqlarinda yayilmasini gosteren xeriteler tertib edilmis ve onlar Azerbaycanin Ekoloji Atlasina daxil edilmisdir Bax Ekoloji Atlas 2010 Pedaqoji fealiyyetiBaki Dovlet ve Azerbaycan Gence Aqrar Universitetlerinde bakalavr ve magistr seviyyelerinde Dovlet imtahanlarinin ve Diplom mudafielerinin teskili ve kecirilmesi uzre fealiyyet semereli fealiyyet gosterirElmi eserleri1 Stronsium 90 ve sezium 137 Azerbaycanin torpaq bitki ortuyunde Nauka nes 1983 101c 2 Azerbaycan SSR nin torpaq bitki ortuyunde 90 Sr ve 137 Cs radionuklidlerinin miqrasiyasinin umumi qanunauygunluqlari Moskva 1988 28 s 3 Suni ve tebii radionuklidler Azerbaycanin torpaq bitki ortuyunde Moskva Aqrarnaya nauka nes 1996 159 C 4 Longliving natural radionuclides in soil plants of the Azerbaijan SSR Akademiai Kiado Budapesht 1987 vol 2 Istinadlar Abdullayev Mahmud Abdulla oglu az science gov az 2017 2021 04 21 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 20