Ekiben (駅弁) – Yaponiyada qatar stansiyalarında satılan bento çeşidi. Ekibenlər yemək çubuqları və ya qaşıqlarla da təqdim oluna bilər. Ekiben qabları plastikdən və ya taxtadan hazırlana bilər. Bir çox qatar stansiyaları yerli yemək çeşidlərinin olduğu ekibenləri ilə məşhurlaşıb.
Ekiben | |
---|---|
![]() | |
Aid olduğu milli mətbəxlər | |
Yaponiya mətbəxi | |
Mənşəyi | |
Təfərrüatları | |
Tipi | Bento |
Ekibenlərin tarixçəsi XIX əsrdən başlayır. Tezliklə ekiben uzun qatar səyahətləri zamanı ehtiyac duyulan bento çeşidinə çevrilib. Ekiben satışları 1980-ci illərdə öz pik nöqtəsinə çatmasına baxmayaraq, hava səyahətinin populyarlaşması, eləcə də, qatar səyahətinin sürətlənməsi nəticəsində satışlarda azalma başlayıb. Buna baxmayaraq, ekibenlər hələ də öz populyarlıqlarını saxlayırlar: stansiyalarda, platformalarda və ya qatarın içində satılır və ekiben qabları səyahətçilər tərəfindən bəzən suvenir kimi saxlanılır.
Ekiben sadəcə Yaponiyada deyil, digər Şərqi Asiya ölkələrində də (xüsusilə Tayvan) populyardır.
Tarixi
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJSaEx6TmlOREl5TURJdWFuQm5Mekl5TUhCNExUTmlOREl5TURJdWFuQm4uanBn.jpg)
"Ekiben" sözü yapon dilində "stansiya" mənasına gələn "eki" və "bento" sözünün qısaltması olan "ben" sözlərinin birləşməsindən yaranıb. Qatar səyahətlərinin başlamasından əvvəl səyahətə çıxan şəxslər çay evlərindən satılan taxta bento qutularına öz yeməklərini qoyurdular və özləri ilə aparırdılar. Kabuki tamaşalarının fasilələrində isə makunoçi-bento (aktlararası bento) satılırdı. Qatar səyahətlərinin başlamasından sonra bunlar ekibenin yaranmasına gətirib çıxaracaqdılar. İlk ekiben satışının 1885-ci ildə reallaşdığı qəbul edilir. İlk ekibenlər çox sadə idi. Utsunomiya stansiyasındakı ekiben sadəcə cavan bambuk yarpaqlarına bükülmüş oniqiridən ibarət idi. Daha sonra ekiben ideyası Yaponiyanın digər qatar stansiyalarında da populyarlaşmağa başladı. 1888-ci ildə ilk dəfə düyü və bir neçə yan yeməkdən ibarət ilk standart ekiben satışa buraxıldı. XX əsrin əvvəllərində isə bir çox stansiya yerli təamlardan ibarət ekibenlər təklif etməyə başladılar. Nəticədə, ekiben artıq bentonun xüsusi formasına çevrilmişdi. Artıq bəzi qeyri-adi, unikal ekibenləri ancaq bir stansiyada tapmaq mümkün idi. Məsələn, Hokkaydoda yerləşən ikameşi (düyülü kalmar) tapmaq olardı.
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRNEwwVnJhV0psYmw4bE1qZ3hOamswTWpnek1qa3dOU1V5T1M1cWNHY3ZNakl3Y0hndFJXdHBZbVZ1WHlVeU9ERTJPVFF5T0RNeU9UQTFKVEk1TG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
İkinci dünya müharibəsindən sonra Yaponiyada qatar səyahəti daha da populyarlaşdı və bu, ekibenlərin populyarlığına da müsbət təsir göstərdi. Hətta 1970-ci illərdə Yaponiyada ekibenləri dadmaq üçün səyahətə çıxan şəxsdən bəhs edən bir manqa əsasında serial da çəkilmişdi. 1980-ci illərdin ortasında gündə 20 milyon ekiben satılırdı. Lakin ekibenlərin "Qızıl dövrü" bundan sonra enişə keçməyə başladı: təyyarə sayəhəti populyarlaşdı, qatarlar daha sürətləndi. Belə ki, 1980-ci illərdən əvvəl təyyarə səyahəti çox baha idi, sərnişinlər o dövrdə qatarlarla üstünlük verirdi və uzun qatar səyahətləri üçün ekibenə ehtiyac duyulurdu.Şinkansenlərin ortaya çıxması bəzi stansiyaların bağlanmasına, dolayısı ilə onların təklif etdikləri ekibenlərin də yoxa çıxmasına səbəb oldu. 1987-2008-ci illərdə ekiben istehsalçılarının sayında 50%-lik azalma müşahidə olunub. Bir çox yerlədə ekibenlər turistlər üçün unikal suvenirlərə çevrilib.
Hazırda qatar stansiyalarından qıraqda da (alış-veriş mərkəzlərində, hava limanlarında) ekiben almaq mümkündür. Bəzi alış-veriş mərkəzlərində illik ekiben yarmarkaları keçirilir (ilki 1966-cı ildə keçirilib). Ən böyük ekiben yarmarkaları Keyo alış-veriş mərkəzində və Osakadakı Hanşin alış-veriş mərkəzində baş tutur.
Növləri
Ekibenlərin bir çox növləri var. Lakin onları əsas 2 qrupda toplamaq olar: makunoçi-bento (standart ekibendir, bütün Yaponiyada tapılır, əsasən düyü, qızardılmış balıq, balıq tortları, turşular və digər standart elementlərdən ibarət olur) və regional (bütün Yaponiyada tapılmır, yerli mətbəxin təamlarından ibarət olur).
Qalereya
- Bir stansiyada satılan ekiben çeşidləri
- Kamakura stansiyasında ekiben dükkanı.
- Tayvanda ekiben.
- Hiroşima stansiyasında ekiben.
- Yonezava stansiyasında ekiben.
Həmçinin bax
- : personaj formasında olan bentolar.
İstinadlar
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpSaEwwTnZiVzF2Ym5NdGJHOW5ieTV6ZG1jdk16QndlQzFEYjIxdGIyNXpMV3h2WjI4dWMzWm5MbkJ1Wnc9PS5wbmc=.png)
- "Ekiben: Taste the Romance of Travel". Tokyo Restaurants Guide. 2022-03-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-13.
- Yoko Hani. "Japan's own meals on wheels". The Japan Times. January 5, 2003. June 5, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: April 13, 2020.
- Lombardi, Linda. "Ekiben! Japanese Food on Japanese Trains and Beyond". Tofugu. July 15, 2015. June 17, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: April 13, 2020.
- Shun Gate. "Ekiben Reflects the taste, culture and passion of each region". Tokyo Business Today. April 29, 2017. June 5, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: April 13, 2020.
- "Junshin Hayashi; Shinobu Kobayashi, Ekibengaku koza" (Japanese). Shueisha, . 2000-09-01. ISBN . 2009-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-06-26.
- Amy Chavez. "The cutest, must-have bento lunchboxes you can buy and eat on the train". Sora News 24. November 3, 2015. June 5, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: April 13, 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ekiben 駅弁 Yaponiyada qatar stansiyalarinda satilan bento cesidi Ekibenler yemek cubuqlari ve ya qasiqlarla da teqdim oluna biler Ekiben qablari plastikden ve ya taxtadan hazirlana biler Bir cox qatar stansiyalari yerli yemek cesidlerinin oldugu ekibenleri ile meshurlasib EkibenAid oldugu milli metbexlerYaponiya metbexiMenseyi YaponiyaTeferruatlariTipi Bento Ekibenlerin tarixcesi XIX esrden baslayir Tezlikle ekiben uzun qatar seyahetleri zamani ehtiyac duyulan bento cesidine cevrilib Ekiben satislari 1980 ci illerde oz pik noqtesine catmasina baxmayaraq hava seyahetinin populyarlasmasi elece de qatar seyahetinin suretlenmesi neticesinde satislarda azalma baslayib Buna baxmayaraq ekibenler hele de oz populyarliqlarini saxlayirlar stansiyalarda platformalarda ve ya qatarin icinde satilir ve ekiben qablari seyahetciler terefinden bezen suvenir kimi saxlanilir Ekiben sadece Yaponiyada deyil diger Serqi Asiya olkelerinde de xususile Tayvan populyardir TarixiEkiben saticilari sernisinlere xidmet gosterir 1902 Ekiben sozu yapon dilinde stansiya menasina gelen eki ve bento sozunun qisaltmasi olan ben sozlerinin birlesmesinden yaranib Qatar seyahetlerinin baslamasindan evvel seyahete cixan sexsler cay evlerinden satilan taxta bento qutularina oz yemeklerini qoyurdular ve ozleri ile aparirdilar Kabuki tamasalarinin fasilelerinde ise makunoci bento aktlararasi bento satilirdi Qatar seyahetlerinin baslamasindan sonra bunlar ekibenin yaranmasina getirib cixaracaqdilar Ilk ekiben satisinin 1885 ci ilde reallasdigi qebul edilir Ilk ekibenler cox sade idi Utsunomiya stansiyasindaki ekiben sadece cavan bambuk yarpaqlarina bukulmus oniqiriden ibaret idi Daha sonra ekiben ideyasi Yaponiyanin diger qatar stansiyalarinda da populyarlasmaga basladi 1888 ci ilde ilk defe duyu ve bir nece yan yemekden ibaret ilk standart ekiben satisa buraxildi XX esrin evvellerinde ise bir cox stansiya yerli teamlardan ibaret ekibenler teklif etmeye basladilar Neticede ekiben artiq bentonun xususi formasina cevrilmisdi Artiq bezi qeyri adi unikal ekibenleri ancaq bir stansiyada tapmaq mumkun idi Meselen Hokkaydoda yerlesen ikamesi duyulu kalmar tapmaq olardi Sinkansen formasinda ekiben Ikinci dunya muharibesinden sonra Yaponiyada qatar seyaheti daha da populyarlasdi ve bu ekibenlerin populyarligina da musbet tesir gosterdi Hetta 1970 ci illerde Yaponiyada ekibenleri dadmaq ucun seyahete cixan sexsden behs eden bir manqa esasinda serial da cekilmisdi 1980 ci illerdin ortasinda gunde 20 milyon ekiben satilirdi Lakin ekibenlerin Qizil dovru bundan sonra enise kecmeye basladi teyyare sayeheti populyarlasdi qatarlar daha suretlendi Bele ki 1980 ci illerden evvel teyyare seyaheti cox baha idi sernisinler o dovrde qatarlarla ustunluk verirdi ve uzun qatar seyahetleri ucun ekibene ehtiyac duyulurdu Sinkansenlerin ortaya cixmasi bezi stansiyalarin baglanmasina dolayisi ile onlarin teklif etdikleri ekibenlerin de yoxa cixmasina sebeb oldu 1987 2008 ci illerde ekiben istehsalcilarinin sayinda 50 lik azalma musahide olunub Bir cox yerlede ekibenler turistler ucun unikal suvenirlere cevrilib Hazirda qatar stansiyalarindan qiraqda da alis veris merkezlerinde hava limanlarinda ekiben almaq mumkundur Bezi alis veris merkezlerinde illik ekiben yarmarkalari kecirilir ilki 1966 ci ilde kecirilib En boyuk ekiben yarmarkalari Keyo alis veris merkezinde ve Osakadaki Hansin alis veris merkezinde bas tutur NovleriEkibenlerin bir cox novleri var Lakin onlari esas 2 qrupda toplamaq olar makunoci bento standart ekibendir butun Yaponiyada tapilir esasen duyu qizardilmis baliq baliq tortlari tursular ve diger standart elementlerden ibaret olur ve regional butun Yaponiyada tapilmir yerli metbexin teamlarindan ibaret olur QalereyaBir stansiyada satilan ekiben cesidleri Kamakura stansiyasinda ekiben dukkani Tayvanda ekiben Hirosima stansiyasinda ekiben Yonezava stansiyasinda ekiben Hemcinin bax personaj formasinda olan bentolar IstinadlarVikianbarda Ekiben ile elaqeli mediafayllar var Ekiben Taste the Romance of Travel Tokyo Restaurants Guide 2022 03 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 13 Yoko Hani Japan s own meals on wheels The Japan Times January 5 2003 June 5 2022 tarixinde Istifade tarixi April 13 2020 Lombardi Linda Ekiben Japanese Food on Japanese Trains and Beyond Tofugu July 15 2015 June 17 2022 tarixinde Istifade tarixi April 13 2020 Shun Gate Ekiben Reflects the taste culture and passion of each region Tokyo Business Today April 29 2017 June 5 2022 tarixinde Istifade tarixi April 13 2020 Junshin Hayashi Shinobu Kobayashi Ekibengaku koza Japanese Shueisha 2000 09 01 ISBN 9784087200522 2009 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2008 06 26 Amy Chavez The cutest must have bento lunchboxes you can buy and eat on the train Sora News 24 November 3 2015 June 5 2022 tarixinde Istifade tarixi April 13 2020