Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandr Matveyeviç Matrosov və ya Şakircan Yunus oğlu Məhəmmədcanov (başq. Шәкирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов) Yekaterinoslavda (hazırda Dnepr) anadan olmuş. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə Sovet İttifaqının əsgəri idi və 1943-cü ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını . Bədəni ilə alman pulemyotunu blokladığı və müharibədə göstərdiyi şücaətə görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilmişdir.
| Aleksandr Matrosov | |
|---|---|
| rus. Александр Матвеевич Матросов | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Александр Матвеевич Матросов |
| Doğum tarixi | 5 fevral 1924 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 27 fevral 1943 (19 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Qızıl Ordu |
| Qoşun növü | Qızıl Ordu |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Rəsmi versiyaya əsasən, Aleksandr Matveyeviç Matrosov, 1924-cü il fevralın 5-də Ukrayna SSR-in Yekaterinoslav vilayətinin Yekaterinoslav şəhərində, hazırkı Dnepropetrovsk bölgəsinin inzibati mərkəzi Dnepr şəhərində anadan olub. Başqa bir versiyaya görə, Matrosovun əsl adı Şakiryan Yunusoviç Muxamedyanovdur və doğulduğu yer Başqırd MSSR-in Tamyan-Katayski kantonudur (hazırda Başqırdıstanın Uçalı rayonu). Bu versiyaya görə, o evsiz qalarkən (atasının yeni nigahından sonra evdən qaçdıqdan sonra), bir uşaq evində Matrosov adı ilə qeydiyyatdan keçmişdir. Eyni zamanda Matrosov özünü məhz Matrosov adlandırmışdı. Digər versiyaya görə Aleksandr Matrosov Samara vilayətinin Stavropol diyarının Yüksək Kolok kəndində anadan olub (hazırda Ulyanovsk vilayətinin Novomalyklinski rayonunda). 1935-ci ildə anası üç övladı ilə tək qaldığından, onu aclıqdan qurtarmaq üçün Melekesski yetimxanasına verdi. Buradan o, Mainski rayonunun İvanovski uşaq evinə köçürülmüşdür. Ukraynanın daxili işlər orqanlarından olan rəsmi cavab göstərir ki, 1924-cü ildə Matrosov Aleksandr Matveyeviç Dnipropetrovsk qeydiyyat şöbələrindən heç birində qeydiyyata alınmamışdır.
Müharibədən əvvəl
Aleksandr Matveyeviç Matrosov RSFSR Cinayət Məcəlləsinin 162-ci maddəsi ilə məhkum edilib. 7 fevral 1938-ci ildə, yeniyetmə, Ulyanovsk rayonunun Mainski rayonu İvanovka kəndinin rejim koloniyasına aparılıb.
1939-cu ildə, Ivanovanın uşaq evi məktəbini bitirdikdən sonra, Matrosov, Kuybişevin 9 nömrəli zavoduna (avtomobil təmiri zavodu) işləmək üçün göndərilmişdi, lakin tezliklə oradan qaçmışdı.
8 oktyabr 1940-cı ildə, Saratov şəhərinin Frunzenski rayonunun 3-cü məntəqəsinin xalq məhkəməsi Matrosovu RSFSR-nin 192-ci maddəsinin 2-ci hissəsi ilə 2 il müddətinə azadlıqdan məhrum etdi. O, 24 saat ərzində Saratovdan ayrılması barədə verilmiş qərara baxmayaraq şəhərdə qalmağa davam etdiyinə görə təqsirli bilindi.
Matrosov 1941-ci il aprelin 21-də SSRİ-nin NKVD-nin nəzdində Ufanın Uşaq İşçiləri Koloniyasına göndərildi.
1941-ci ilin aprel ayının sonunda koloniyada bir qrup gənc (təxminən 50 nəfər, matroslar da daxil olmaqla) qaçmağa hazırlaşdı, nəticədə yalnız təşkilatçı məhkum edildi.
Matrosov, 5 mart 1942-ci il tarixinə qədər çilingər tələbəsi kimi işləmişdir. İkinci Dünya müharibəsi başlandıqdan sonra, koloniyanın fabriki müdafiə məhsullarının istehsalına başladı.
O, 15 mart 1942-ci ildə koloniyanın mərkəzi məclis komissiyasının sədri seçilmişdir.5 May 1967-ci ildə SSRİ Ali Məhkəməsinin Məhkəmə kollegiyası 8 oktyabr 1940-cı il tarixli hökmü ləğv etdi.
Müharibə dövrü
Böyük Vətən müharibəsinin başlamasından sonra Matrosov dəfələrlə onu cəbhəyə göndərmək üçün yazılı müraciət etdi. 1942-ci ilin sentyabrında Ufa şəhərinin Kirov RVK tərəfindən İşçi və Kəndlilərin Qızıl Ordusuna çağırıldı və sentyabrın 30-dan Krasnokholmskiy Atıcı Məktəbində 5-ci rotanın kursantı oldu. 27 fevral 1943-cü ildə Kalinin vilayətinin Loknyansky rayonunun Çernuşki kəndi yaxınlığında döyüşdə qəhrəmanlıqla öldü (2 oktyabr 1957-ci il - Pskov vilayəti). O kənddə dəfn edildi və 1948-ci ildə onun külü Velikie Luki şəhərində yenidən Velikoluka bölgəsinə qaytarıldı.
SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 19 iyun 1943-cü il tarixli qərarı ilə Qırmızı Ordu əsgəri Aleksandr Matrosov ölümündən sonra "Alman faşist işğalçılarına qarşı mübarizədə döyüş əmrlərini nümunəvi həyata keçirməsi və göstərilmiş cəsarət və qəhrəmanlığa görə "Sovet İttifaqı Qəhrəmanı" adı almışdır.
İstindalar
- Aleksandr Matveyevich Matrosov // TracesOfWar.
- Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему и рядовому составу Красной Армии» от 19 июня 1943 года 2021-12-04 at the Wayback Machine // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 23 июня (№ 23 (229)). — С. 3
- Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — .
- "Verteidigung der Heimat ist Pflicht eines Moslems". 2012-02-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-14.
- Насыров Р. Х.Матросов, Александр Матвеевич // Башкирская энциклопедия 2019-05-14 at the Wayback Machine гл.ред. М.А.Ильгамов. — Уфа:ГАУН «Башкирская энциклопедия», 2015—2019. — .
- Александр Толчков: «Мать сдала его в детдом, чтобы он не умер с голода» 2021-05-07 at the Wayback Machine Известия (4 февраля 2004). Архивировано 28 февраля 2012 года.
- "70 лет подвигу Матросова: как переписали советскую историю". 2017-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-14.
- "Нильс Иогансен. Спасти рядового Матросова. 07 февраля 2014 года". 2017-09-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-14.
- "Герой Советского Союза Матросов Александр Матвеевич". 2008-02-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-14.
- Наградной лист в электронном банке документов 2012-02-12 at the Wayback Machine«Подвиг народа». Arxivləşdirilib 2022-06-08 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Насыров Р. Х. Откуда ты родом, Матросов? [Лит. запись Я. Бурангулова]. — Уфа: Китап, 1994. — 170,[2] с. ил.
Имя с первой полосы. — М., 1985. — С. 540—548.
- Легостаев И. Т. Бросок в бессмертие. — 2-е изд., перераб. — М., 1983.
- Молодые герои Великой Отечественной войны. — М., 1970. — С. 141—153.
Xarici keçidlər
- «Неизвестный Матросов». Статья в газете «Известия»
- "Памятник Матросова"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Matveyevic Matrosov ve ya Sakircan Yunus oglu Mehemmedcanov basq Shәkirjәn Yunys uly Mohәmәtjәnov Yekaterinoslavda hazirda Dnepr anadan olmus Ikinci Dunya Muharibesi dovrunde Sovet Ittifaqinin esgeri idi ve 1943 cu ilde Sovet Ittifaqi Qehremani adini Bedeni ile alman pulemyotunu blokladigi ve muharibede gosterdiyi sucaete gore Sovet Ittifaqi Qehremani adi verilmisdir Aleksandr Matrosovrus Aleksandr Matveevich MatrosovSexsi melumatlarDogum adi Aleksandr Matveevich MatrosovDogum tarixi 5 fevral 1924 1924 02 05 Dogum yeri Yekaterinoslav Yekaterinoslav dairesi d Yekaterinoslav quberniyasi Ukrayna SSR SSRIVefat tarixi 27 fevral 1943 1943 02 27 19 yasinda Vefat yeri Cernuski d Loknya rayonu d Tver vilayeti RSFSR SSRIVefat sebebi gulle yarasi d Defn yeri Velikiye LukiVetendasligi SSRIHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Qizil OrduQosun novu Qizil OrduDoyusler Boyuk Veten muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiResmi versiyaya esasen Aleksandr Matveyevic Matrosov 1924 cu il fevralin 5 de Ukrayna SSR in Yekaterinoslav vilayetinin Yekaterinoslav seherinde hazirki Dnepropetrovsk bolgesinin inzibati merkezi Dnepr seherinde anadan olub Basqa bir versiyaya gore Matrosovun esl adi Sakiryan Yunusovic Muxamedyanovdur ve doguldugu yer Basqird MSSR in Tamyan Katayski kantonudur hazirda Basqirdistanin Ucali rayonu Bu versiyaya gore o evsiz qalarken atasinin yeni nigahindan sonra evden qacdiqdan sonra bir usaq evinde Matrosov adi ile qeydiyyatdan kecmisdir Eyni zamanda Matrosov ozunu mehz Matrosov adlandirmisdi Diger versiyaya gore Aleksandr Matrosov Samara vilayetinin Stavropol diyarinin Yuksek Kolok kendinde anadan olub hazirda Ulyanovsk vilayetinin Novomalyklinski rayonunda 1935 ci ilde anasi uc ovladi ile tek qaldigindan onu acliqdan qurtarmaq ucun Melekesski yetimxanasina verdi Buradan o Mainski rayonunun Ivanovski usaq evine kocurulmusdur Ukraynanin daxili isler orqanlarindan olan resmi cavab gosterir ki 1924 cu ilde Matrosov Aleksandr Matveyevic Dnipropetrovsk qeydiyyat sobelerinden hec birinde qeydiyyata alinmamisdir Muharibeden evvelAleksandr Matveyevic Matrosov RSFSR Cinayet Mecellesinin 162 ci maddesi ile mehkum edilib 7 fevral 1938 ci ilde yeniyetme Ulyanovsk rayonunun Mainski rayonu Ivanovka kendinin rejim koloniyasina aparilib 1939 cu ilde Ivanovanin usaq evi mektebini bitirdikden sonra Matrosov Kuybisevin 9 nomreli zavoduna avtomobil temiri zavodu islemek ucun gonderilmisdi lakin tezlikle oradan qacmisdi 8 oktyabr 1940 ci ilde Saratov seherinin Frunzenski rayonunun 3 cu menteqesinin xalq mehkemesi Matrosovu RSFSR nin 192 ci maddesinin 2 ci hissesi ile 2 il muddetine azadliqdan mehrum etdi O 24 saat erzinde Saratovdan ayrilmasi barede verilmis qerara baxmayaraq seherde qalmaga davam etdiyine gore teqsirli bilindi Matrosov 1941 ci il aprelin 21 de SSRI nin NKVD nin nezdinde Ufanin Usaq Iscileri Koloniyasina gonderildi 1941 ci ilin aprel ayinin sonunda koloniyada bir qrup genc texminen 50 nefer matroslar da daxil olmaqla qacmaga hazirlasdi neticede yalniz teskilatci mehkum edildi Matrosov 5 mart 1942 ci il tarixine qeder cilinger telebesi kimi islemisdir Ikinci Dunya muharibesi baslandiqdan sonra koloniyanin fabriki mudafie mehsullarinin istehsalina basladi O 15 mart 1942 ci ilde koloniyanin merkezi meclis komissiyasinin sedri secilmisdir 5 May 1967 ci ilde SSRI Ali Mehkemesinin Mehkeme kollegiyasi 8 oktyabr 1940 ci il tarixli hokmu legv etdi Muharibe dovruBoyuk Veten muharibesinin baslamasindan sonra Matrosov defelerle onu cebheye gondermek ucun yazili muraciet etdi 1942 ci ilin sentyabrinda Ufa seherinin Kirov RVK terefinden Isci ve Kendlilerin Qizil Ordusuna cagirildi ve sentyabrin 30 dan Krasnokholmskiy Atici Mektebinde 5 ci rotanin kursanti oldu 27 fevral 1943 cu ilde Kalinin vilayetinin Loknyansky rayonunun Cernuski kendi yaxinliginda doyusde qehremanliqla oldu 2 oktyabr 1957 ci il Pskov vilayeti O kendde defn edildi ve 1948 ci ilde onun kulu Velikie Luki seherinde yeniden Velikoluka bolgesine qaytarildi SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin 19 iyun 1943 cu il tarixli qerari ile Qirmizi Ordu esgeri Aleksandr Matrosov olumunden sonra Alman fasist isgalcilarina qarsi mubarizede doyus emrlerini numunevi heyata kecirmesi ve gosterilmis cesaret ve qehremanliga gore Sovet Ittifaqi Qehremani adi almisdir IstindalarAleksandr Matveyevich Matrosov TracesOfWar Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta SSSR O prisvoenii zvaniya Geroya Sovetskogo Soyuza nachalstvuyushemu i ryadovomu sostavu Krasnoj Armii ot 19 iyunya 1943 goda 2021 12 04 at the Wayback Machine Vedomosti Verhovnogo Soveta Soyuza Sovetskih Socialisticheskih Respublik gazeta 1943 23 iyunya 23 229 S 3 Geroi Sovetskogo Soyuza Kratkij biograficheskij slovar Pred red kollegii I N Shkadov M Voenizdat 1988 T 2 Lyubov Yashuk 863 s 100 000 ekz ISBN 5 203 00536 2 Verteidigung der Heimat ist Pflicht eines Moslems 2012 02 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 14 Nasyrov R H Matrosov Aleksandr Matveevich Bashkirskaya enciklopediya 2019 05 14 at the Wayback Machine gl red M A Ilgamov Ufa GAUN Bashkirskaya enciklopediya 2015 2019 ISBN 978 5 88185 306 8 Aleksandr Tolchkov Mat sdala ego v detdom chtoby on ne umer s goloda 2021 05 07 at the Wayback Machine Izvestiya 4 fevralya 2004 Arhivirovano 28 fevralya 2012 goda 70 let podvigu Matrosova kak perepisali sovetskuyu istoriyu 2017 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 14 Nils Iogansen Spasti ryadovogo Matrosova 07 fevralya 2014 goda 2017 09 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 14 Geroj Sovetskogo Soyuza Matrosov Aleksandr Matveevich 2008 02 12 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 14 Nagradnoj list v elektronnom banke dokumentov 2012 02 12 at the Wayback Machine Podvig naroda Arxivlesdirilib 2022 06 08 at the Wayback MachineEdebiyyatNasyrov R H Otkuda ty rodom Matrosov Lit zapis Ya Burangulova Ufa Kitap 1994 170 2 s il Imya s pervoj polosy M 1985 S 540 548 Legostaev I T Brosok v bessmertie 2 e izd pererab M 1983 Molodye geroi Velikoj Otechestvennoj vojny M 1970 S 141 153 Xarici kecidler Neizvestnyj Matrosov Statya v gazete Izvestiya Pamyatnik Matrosova