Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kociki (古事記, azərb. Qədim əməllər haqqında qeydlər) və ya Furukotofumi – Antik Yaponiya tarixi haqqında ən qədim yazılı mətn. Şintoizmin müqəddəs mətnlərindən biridir. Əsəri bəzən Yaponiyanın Bibliyası adlandırırlar. 712-ci ildə tərəfindən tərtib edilmişdir.
Salnamədə göstərilir ki, qanlı çəkişmələrdən sonra taxta çıxdı. Bu müharibə "Kociki" salnaməsinin yaranmasına səbəb oldu. "Kociki"nin əsas ideyası hakim sülalənin qanuni olmasını və onların ilahi mənşədən olmasını təsdiq etməkdir. "Kociki"nin mifoloji hissəsi bədii təfəkkürün ən qədim mərhələsini təşkil edir. Burada yaponların təbiətin canlı olması haqqında təsəvvürləri əks etdirilir. Bu təsəvvürləri şintoizm təbliğ edir. Müqəddimə, yəni Yasumaronin şərhləri 5 bölmədən ibarətdir.
"Kociki" Nara dövrünün məhsuludur. Nara dövrünün ən böyük ədəbimədəni yazılı abidəsi "Kociki"dir. Bu kitaba giriş sözünü Yasumaro yazmış və onun əsas məzmununu aydınlaşdırmışdır.
Ümumi xarakteristika
Əsərdə ilk hadisənin tarixi verilmir. Artıq ikinci hadisənin bizim eradan qabaq 660-cı ildə baş verdiyi göstərilir. Əsərin yazıldığı dövrdə hələ Yaponiyada yazı nümunəsi yox idi. Yapon ədəbiyyatı var idisə də, hələ bu ədəbiyyat ilə yazılırdı. Yasumaro özünü təvazökarcasına sadəcə olaraq şərhçi adlandırır, həqiqətdə isə Yasumaro bu ədəbi abidəyə müəyyən dərəcədə yaradıcı surətdə yanaşmışdır.
Yasumaro miflərin üç qrupunu, dövrəsini göstərir ki, bunlarında hər üçü əsas mövzuya aiddir. Belə ki, ilk mif qrupu (tsikli) Göylərdə hakimiyyət üstündə gedən mübarizəni – yəni ilə Susanoo arasında gedən mübarizəni, ikinci dövrdə artıq bu mübarizənin yerdə necə baş verdiyini təsvir edir: iki qəhrəman arasında – iki düşmən arasında – və arasında gedən mübarizəni təsvir edir. Üçüncü qrup miflər isə artıq yerdə baş verən (hakimiyyət üstündə) mübarizəni təsvir edir: yəni Kamu-Yamu ilə arasında gedən mübarizəni. Bunlar da ki, kvazitarixi hadisələridir.
Yasumaro Yaponiyada olan dörd monarxı xatırlayır. O, birinci monarx kimi göstərir (e.ə. 96–30-cu il). Sucin o, üç müqəddəs reralinini qorunması üçün ibadətxana yaradır. Sucin eyni zamanda yapon milli kultunun yaradıcı simasında təqdim edilir. İkinci monarx kimi (313–399) xatırlanır. O, rəhmdil monarx kimi təsvir olunur. Üçüncü monarx isə . Burada xronoloji sıra pozulur. Burada Seymunun çarlığı 131–191-ci illərə aid edilir. Seymu – öz sərhədləri müəyyən olan dövlət yaradır. Dördüncü monarx isə (412–453) hesab olunur. O, tayfa quruluşunu qaydaya salır. O, öz xalqını ayrı-ayrı nəsillərə bölür (Uci). Yasumaro özünün lakonik yığcam formulları ilə Yapon xalqının inkişafının həqiqi mərhələlərini göstərə bilir. Bütün bunlar isə patriarxal dövrün mənzərələri deməkdir.
Məzmun
I bölmə
I hissə
Müqəddimənin birinci bölməsini Yasumaro belə şərh edir: O, birinci bölməni iki mövzuya həsr edir: dünyanın inkişaf yolu Yasumara dünyanın həm kosmoqonik, həm də tarixi sxemin mifoloji aspektdən aydınlaşdırır və bu prosesi xaosdan başlayır. Sonra tədricən bu xaos qatılaşır və dünyanın yaranma prosesi gedir. Kosmoqonik prosesin birinci adı – Göyün yerdən ayrılmasıdır. Bu proses üç ilahi qüvvənin müşayiəti ilə baş verir: , və Kami. Bu üç ilahi varlıq dünyanın ilk yaranma mərhələsidir, sonra başqa ilahi qüvvələr fəaliyyətə başlayır. Bu allahların biri , o birisi isə . Onlar bütün varlığın ilk yaradıcılarıdır. Onlar həm də dünyada olan hər şeyin yaradıcılarıdır və hər şeydən əvvəl bizim Adalar ölkəsini – Yaponiyanı yaradıb.
Bu mifologiya həm də esxotoloji ruhla zəngindir. "Kociki"də "Zülmət ölkəsi" adlı utopik bir ölkədən danışılır. Guya insan öləndən sonra bütün ruhlar həmin ölkəyə yığılır. "Kociki"də İzanaqinin arvadı İzanami haqqında da danışılır və deyilir ki, bu ilahi zülmətdə gizlənir və onun əri allah İzanaqi onun yanına getməyə can atır. Sonra İzanaqi təzədən işıqlı dünyaya qayıdır. İzanaqi dəstəmaz alarkən sonra onun vücudundan çoxlu sayda ilahi ruhlar yaranır və onların içərisində də üç yeni allah var: İşıqlı ilahə (Günəş), Gecə Ay allah və su stixiyası və Tufan allahı – Susanoo.
"Kociki"də Yaponiyanın yaranması haqqındada danışılır: İzanami və İzanami Göyü və Yeri bir-birindən ayırır və onlar qövsi-quzeh vasitəsilə Yerə enəndə özlərinin nəhəng nizələrini var gücləri ilə su burulğanına elə çırpırlar ki, bu zaman İzanaqinin nizəsindən qopan damcılar tökülür və bu damcılardan da yapon adaları yaranır. Beləliklə, bütün kosmoqonik proses bu kitabda bütün ardıcıllığı ilə təsvir olunur. İlk xaos kainatın dünyanın ilk bünövrəsidir: Göylə Yerin bir-birindən ayrılması kişi və qadın başlanğıcının meydana gəlməsi ən yüksəkdə olan ilahi varlığın yaranması iki ardıcıl etap kimi təsvir edilir.
II hissə
"Kociki"nin birinci bölməsinin ikinci yarısı kosmoqonik mifin tamamlayıcı hissəsinə həsr edilib. Burada yaranmış dünyanın konkret inkişafı haqqında danışılır – yuxarı ilahilərdən tutmuş kiçik allahlara qədər, səbəbkar allahlardan, yaradıcı allahlara qədər, kosmoqonik allahlardan – mədəniyyət allahlarına qədər, mədəniyyət allahlarından, sadə adamlara, qəhrəmanlara qədər – bunların hamısı haqqında bu kitabda bəhs edilir. Beləliklə, kosmoqoniya tarixə çevrilir, Allahlar qəhrəmanlarla əvəz olunur.
Yasumaro üç cür mifdən danışır. Birinci mif dairəsi iki ilahi varlıq çərçivəsində cəmləşir – Amatarası və Susanoo. Onlar günəş və tufan ilahiləridir. Qəzəbli Susanoo öz işıqlı bacısını dilxor edir, müvəqqəti olaraq uğur qazanır, lakin sonra Göylərdən qovulur. Daha sonra Yasurına Susanoonun sonrakı taleyi haqqında düşünür: onun qəhrəmanlığı, səkkiz başlı ilana qələbə çalması haqqında düşünür. Axırda Yasumaro azacıqda olsa, bütün baş verən prosesləri sanki ümumiləşdirir: Bütün dünyanı bürüyən Göy və Yer ruhlarını sadalayır. Bundan sonra Yasumaro ikinci qrup miflərə keçir. Dünyanın yaranması haqqında, səkkiz böyük adanın, yəni Yaponiyanın yaranması haqqında miflərdən danışır, ikinci qrup miflərin mərkəzi fiqurları haqqında danışılır və iki ilahi varlıq barədə sözünü davam etdirir: səma allahı – və yer allahı – O-kuni-pusi haqqında.
Birinci allah elçi rolunda özünü göstərir. Bu Amatarasudur. İkinci allah isə ilahi varlıqların başçısı rolunda izhar olunur və özünü bütün dünyanın əsas məhvəri kimi təqdim edir. Amatarasu öz nümayəndəsini – canisini yeni idarə etmək üçün göndərir. Amatarasu əvvəlcə öz varis oğlunu yerə göndərmək istəyir, amma oğlu Göydəki yerini dəyişmək istəmir və nəhayət Amatarasu özünün ən etibarlı elçisini Taka-Mika-Zumini göndərir. O, yerə enir və yerdə Yer allahı ilə görüşür və onu inandırır ki, Göyə tabe olması çox vacibdir.
Bütün bunlardan sonra Yasumaro qeyd edir ki, Amatarasu Allahların şurasını təşkil edir və allahlara tapşırır ki, Dünyanı mükəmməl yaratmaq üçün məşvərətə yığışsınlar. Amatarasu belə qərara gəlir ki, dünyanı çox etibarlı allaha tapşırmaq lazımdır və son qərarı belə olur ki, öz oğlunu Yerə göndərsin. Onun oğlu yerə enir. O, burada (yəni Yerdə) nikaha girir və yerdə bir oğul qazanır. Amatarasu öz nəvəsinə () yeri, daha doğrusu Yaponiyanı bağışlayır və öz nəvəsinə Göylərin canişinliyini də etibar edir, yerdə isə onu hakimiyyət verərək, birdəfəlik onu yerə təhkim edir. Onun ayaqları ilk dəfə Kyuşu adasına toxunur. Yaponiyada Amatarasunun nəvəsinin yerə enməsini sonralar da Yaponiya tarixinin başlanğıcı kimi təntənəli surətdə qeyd edirlər: yaponların inamına görə, guya sonrakı nəsillərin hamısı bu nəvədən – Niniqidən törəyiblər və guya Yaponların gələcək nəsillərinin də əsas nüvəsi Niniqidir.
Bundan sonra Yasumaro sonrakı hadisələrə toxunur: O, Niniqinin nəsillərinin Yaponiyaya geniş surətdə yayılmasından danışır. "Kociki"nin sonrakı dövrlərinin mifik qəhrəmanları kimi Kamu-Yamato çıxış edir və o, (Yaponiyanı) zəbt edir. Əsərdə Naqasuna ona qarşı qoyulur. O, döyüşkən qəbilələrin başçısıdır (Hondo adasındakı qəbilələrin). Burada söhbət Yaponiyanın artıq Yer imperatoru haqqında sonralar Cimmu adlanan hökmdardan gedir. Çox ciddi cəhddən sonra Kamu Uamato Yamato ölkəsini fəth edir və Kaşivora adlı kənddə öz hakimiyyətini bərqərar edir. Bundan sonra bu imperator Yamato özündən sonra gələn imperatorların bünövrə daşını qoyur. Niniqinin Göydən Yerə enməsi ilə artıq Yer hakimiyyəti, Yer dövlətləri yaranır, real "İnsan hakimiyyəti meydana gəlir".
Qalan bölmələr
"Kociki" müqəddiməsinin ikinci bölməsi bütünlüklə iki hissəyə bölünür. I hissədə Tenmu hakimiyyətinin özü, ikinci hissədə isə onun şöhrətlənməsi haqqında bəhs edir. I hissədə Yasumaro öz qəhrəmanının xasiyyətnaməsini verir. Burada Yasumaro öz qəhrəmanının taleyində hansı dəyişikliklərin baş verməsini təsvir edir. Tenmunun taxtı qısa bir vaxta qədər şahzadə əlinə keçir, lakin Tenmu özünün bütün qüvvəsini cəmləşdirir və yenə taxtı-tacı özünə qaytarır. Soma Yasumaro Tenmunun tərənnümünə, tərifən keçir. Lakin o, öz qəhrəmanını tərənnüm etməyə başlayanda bütün terminologiyanı Çin tarixindən və fəlsəfəsindən götürür. Lakin onun uymasına baxmayaraq o, yenə də təzədən öz doğma, milli qısqanclığına qayıdır. Yasumaronun müqəddiməsi Çin ahənginə, Çin qaydasına uyğunlaşdırılıb, yalnız Çin dilində deyil, həm də Çin poetikasının qaydaları əsasında yazılır. Bu müqəddimə ritorik nəsrin xüsusi ədəbi-stilistik janrında yazılır.
Üçüncü bölmə də də iki hissəyə bölünüb. Birinci hissədə göstərilir ki, Tenmu qədim nağılların toplanmasına necə başlamaq haqqında əmr verir. Tenmu istəyirdi ki, bu yaradılacaq salnamənin əsasında, yəni "Kociki"nin əsasında onun çarlıq dövrünün, onun islahatçılıq fəaliyyətinin bütün detalları bu kitabda əks etdirilsin. Lakin bütün bunlara baxmayaraq bu salnamənin əsas mənbəyi şifahi ənənə ilə bağlıdır. "Kociki"nin III bölməsinin ikinci hissəsində hansısa bir nağılçıdan danışılır ki, onunda adı .
"Kociki" müqəddiməsinin IV bölməsi Yasumaronun "Kociki" üzərində necə həssaslıqla işlənməsi barədə danışılır: Yasumaro özündən qabaq deyilənləri sanki tamamlayır, onları daha gözəl şəkildə ifadə edirdi. "Kociki" üzərində belə həssaslıqla iş aparmaq imperatriça Temmenin vaxtına düşür (707–715). Bu bölmənin özü də iki hissədən ibarət olaraq tərtib edilmişdir. Birinci hissə imperatriçanın mədhindən ibarətdir və onun hakimiyyət dövrü bütün təfsilatı ilə nəql edilir. İkinci hissə isə artıq "Kociki"nin başa çatdırılması prosesi təsvir edilir.
Beşinci və sonuncu bölmə Yasumaronun müqəddiməsi artıq Yasumaronun gördüyü işlərin təfərrüatlarını ümumiləşdirir. Müəllif burada üç mətləbə toxunur: O, əvvəla istifadə etdiyi dil haqqında danışır, sonra isə öz gördüyü işinin xarakterindən bəhs edir, üçüncü hissədə isə öz işinin ümumi məzmunundan və planından danışır.
Əhəmiyyəti
"Kociki" yalnız şintoizmin müqəddəs kitabı deyil, həm də bütünlüklə yapon xalqının kitabıdır. Bu kitab yalnız tarixi mənbələrin birinci dərəcəli əhəmiyyəti olan nümunəsi deyil, o, həm də bütün məzmunu və quruluşu etibarilə yapon tarixinin bünövrə daşıdır. "Kociki" vasitəsilə həm də allahlar dövrü, Tenmu epoxası haqqında fikirlər əldə etmək mümkündür.
İstinadlar
- Bədəlzadə, 2016. səh. 23
- Bədəlzadə, 2016. səh. 26
- Bədəlzadə, 2016. səh. 29
- Bədəlzadə, 2016. səh. 27
- Bədəlzadə, 2016. səh. 24
- Bədəlzadə, 2016. səh. 25
- Bədəlzadə, 2016. səh. 28
- Bədəlzadə, 2016. səh. 30
Ədəbiyyat
- Bədəlzadə, Ağasən, Yapon ədəbiyyatı tarixi (PDF), BDU, 2016
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kociki 古事記 azerb Qedim emeller haqqinda qeydler ve ya Furukotofumi Antik Yaponiya tarixi haqqinda en qedim yazili metn Sintoizmin muqeddes metnlerinden biridir Eseri bezen Yaponiyanin Bibliyasi adlandirirlar 712 ci ilde terefinden tertib edilmisdir Salnamede gosterilir ki qanli cekismelerden sonra taxta cixdi Bu muharibe Kociki salnamesinin yaranmasina sebeb oldu Kociki nin esas ideyasi hakim sulalenin qanuni olmasini ve onlarin ilahi menseden olmasini tesdiq etmekdir Kociki nin mifoloji hissesi bedii tefekkurun en qedim merhelesini teskil edir Burada yaponlarin tebietin canli olmasi haqqinda tesevvurleri eks etdirilir Bu tesevvurleri sintoizm teblig edir Muqeddime yeni Yasumaronin serhleri 5 bolmeden ibaretdir Kociki Nara dovrunun mehsuludur Nara dovrunun en boyuk edebimedeni yazili abidesi Kociki dir Bu kitaba giris sozunu Yasumaro yazmis ve onun esas mezmununu aydinlasdirmisdir Umumi xarakteristikaEserde ilk hadisenin tarixi verilmir Artiq ikinci hadisenin bizim eradan qabaq 660 ci ilde bas verdiyi gosterilir Eserin yazildigi dovrde hele Yaponiyada yazi numunesi yox idi Yapon edebiyyati var idise de hele bu edebiyyat ile yazilirdi Yasumaro ozunu tevazokarcasina sadece olaraq serhci adlandirir heqiqetde ise Yasumaro bu edebi abideye mueyyen derecede yaradici suretde yanasmisdir Yasumaro miflerin uc qrupunu dovresini gosterir ki bunlarinda her ucu esas movzuya aiddir Bele ki ilk mif qrupu tsikli Goylerde hakimiyyet ustunde geden mubarizeni yeni ile Susanoo arasinda geden mubarizeni ikinci dovrde artiq bu mubarizenin yerde nece bas verdiyini tesvir edir iki qehreman arasinda iki dusmen arasinda ve arasinda geden mubarizeni tesvir edir Ucuncu qrup mifler ise artiq yerde bas veren hakimiyyet ustunde mubarizeni tesvir edir yeni Kamu Yamu ile arasinda geden mubarizeni Bunlar da ki kvazitarixi hadiseleridir Yasumaro Yaponiyada olan dord monarxi xatirlayir O birinci monarx kimi gosterir e e 96 30 cu il Sucin o uc muqeddes reralinini qorunmasi ucun ibadetxana yaradir Sucin eyni zamanda yapon milli kultunun yaradici simasinda teqdim edilir Ikinci monarx kimi 313 399 xatirlanir O rehmdil monarx kimi tesvir olunur Ucuncu monarx ise Burada xronoloji sira pozulur Burada Seymunun carligi 131 191 ci illere aid edilir Seymu oz serhedleri mueyyen olan dovlet yaradir Dorduncu monarx ise 412 453 hesab olunur O tayfa qurulusunu qaydaya salir O oz xalqini ayri ayri nesillere bolur Uci Yasumaro ozunun lakonik yigcam formullari ile Yapon xalqinin inkisafinin heqiqi merhelelerini gostere bilir Butun bunlar ise patriarxal dovrun menzereleri demekdir MezmunI bolme I hisse Muqeddimenin birinci bolmesini Yasumaro bele serh edir O birinci bolmeni iki movzuya hesr edir dunyanin inkisaf yolu Yasumara dunyanin hem kosmoqonik hem de tarixi sxemin mifoloji aspektden aydinlasdirir ve bu prosesi xaosdan baslayir Sonra tedricen bu xaos qatilasir ve dunyanin yaranma prosesi gedir Kosmoqonik prosesin birinci adi Goyun yerden ayrilmasidir Bu proses uc ilahi quvvenin musayieti ile bas verir ve Kami Bu uc ilahi varliq dunyanin ilk yaranma merhelesidir sonra basqa ilahi quvveler fealiyyete baslayir Bu allahlarin biri o birisi ise Onlar butun varligin ilk yaradicilaridir Onlar hem de dunyada olan her seyin yaradicilaridir ve her seyden evvel bizim Adalar olkesini Yaponiyani yaradib Eserden bir parca Bu mifologiya hem de esxotoloji ruhla zengindir Kociki de Zulmet olkesi adli utopik bir olkeden danisilir Guya insan olenden sonra butun ruhlar hemin olkeye yigilir Kociki de Izanaqinin arvadi Izanami haqqinda da danisilir ve deyilir ki bu ilahi zulmetde gizlenir ve onun eri allah Izanaqi onun yanina getmeye can atir Sonra Izanaqi tezeden isiqli dunyaya qayidir Izanaqi destemaz alarken sonra onun vucudundan coxlu sayda ilahi ruhlar yaranir ve onlarin icerisinde de uc yeni allah var Isiqli ilahe Gunes Gece Ay allah ve su stixiyasi ve Tufan allahi Susanoo Kociki de Yaponiyanin yaranmasi haqqindada danisilir Izanami ve Izanami Goyu ve Yeri bir birinden ayirir ve onlar qovsi quzeh vasitesile Yere enende ozlerinin neheng nizelerini var gucleri ile su burulganina ele cirpirlar ki bu zaman Izanaqinin nizesinden qopan damcilar tokulur ve bu damcilardan da yapon adalari yaranir Belelikle butun kosmoqonik proses bu kitabda butun ardicilligi ile tesvir olunur Ilk xaos kainatin dunyanin ilk bunovresidir Goyle Yerin bir birinden ayrilmasi kisi ve qadin baslangicinin meydana gelmesi en yuksekde olan ilahi varligin yaranmasi iki ardicil etap kimi tesvir edilir II hisse Kociki nin birinci bolmesinin ikinci yarisi kosmoqonik mifin tamamlayici hissesine hesr edilib Burada yaranmis dunyanin konkret inkisafi haqqinda danisilir yuxari ilahilerden tutmus kicik allahlara qeder sebebkar allahlardan yaradici allahlara qeder kosmoqonik allahlardan medeniyyet allahlarina qeder medeniyyet allahlarindan sade adamlara qehremanlara qeder bunlarin hamisi haqqinda bu kitabda behs edilir Belelikle kosmoqoniya tarixe cevrilir Allahlar qehremanlarla evez olunur Yasumaro uc cur mifden danisir Birinci mif dairesi iki ilahi varliq cercivesinde cemlesir Amatarasi ve Susanoo Onlar gunes ve tufan ilahileridir Qezebli Susanoo oz isiqli bacisini dilxor edir muveqqeti olaraq ugur qazanir lakin sonra Goylerden qovulur Daha sonra Yasurina Susanoonun sonraki taleyi haqqinda dusunur onun qehremanligi sekkiz basli ilana qelebe calmasi haqqinda dusunur Axirda Yasumaro azaciqda olsa butun bas veren prosesleri sanki umumilesdirir Butun dunyani buruyen Goy ve Yer ruhlarini sadalayir Bundan sonra Yasumaro ikinci qrup miflere kecir Dunyanin yaranmasi haqqinda sekkiz boyuk adanin yeni Yaponiyanin yaranmasi haqqinda miflerden danisir ikinci qrup miflerin merkezi fiqurlari haqqinda danisilir ve iki ilahi varliq barede sozunu davam etdirir sema allahi ve yer allahi O kuni pusi haqqinda Birinci allah elci rolunda ozunu gosterir Bu Amatarasudur Ikinci allah ise ilahi varliqlarin bascisi rolunda izhar olunur ve ozunu butun dunyanin esas mehveri kimi teqdim edir Amatarasu oz numayendesini canisini yeni idare etmek ucun gonderir Amatarasu evvelce oz varis oglunu yere gondermek isteyir amma oglu Goydeki yerini deyismek istemir ve nehayet Amatarasu ozunun en etibarli elcisini Taka Mika Zumini gonderir O yere enir ve yerde Yer allahi ile gorusur ve onu inandirir ki Goye tabe olmasi cox vacibdir Butun bunlardan sonra Yasumaro qeyd edir ki Amatarasu Allahlarin surasini teskil edir ve allahlara tapsirir ki Dunyani mukemmel yaratmaq ucun mesverete yigissinlar Amatarasu bele qerara gelir ki dunyani cox etibarli allaha tapsirmaq lazimdir ve son qerari bele olur ki oz oglunu Yere gondersin Onun oglu yere enir O burada yeni Yerde nikaha girir ve yerde bir ogul qazanir Amatarasu oz nevesine yeri daha dogrusu Yaponiyani bagislayir ve oz nevesine Goylerin canisinliyini de etibar edir yerde ise onu hakimiyyet vererek birdefelik onu yere tehkim edir Onun ayaqlari ilk defe Kyusu adasina toxunur Yaponiyada Amatarasunun nevesinin yere enmesini sonralar da Yaponiya tarixinin baslangici kimi tenteneli suretde qeyd edirler yaponlarin inamina gore guya sonraki nesillerin hamisi bu neveden Niniqiden toreyibler ve guya Yaponlarin gelecek nesillerinin de esas nuvesi Niniqidir Kociki kitablari Bundan sonra Yasumaro sonraki hadiselere toxunur O Niniqinin nesillerinin Yaponiyaya genis suretde yayilmasindan danisir Kociki nin sonraki dovrlerinin mifik qehremanlari kimi Kamu Yamato cixis edir ve o Yaponiyani zebt edir Eserde Naqasuna ona qarsi qoyulur O doyusken qebilelerin bascisidir Hondo adasindaki qebilelerin Burada sohbet Yaponiyanin artiq Yer imperatoru haqqinda sonralar Cimmu adlanan hokmdardan gedir Cox ciddi cehdden sonra Kamu Uamato Yamato olkesini feth edir ve Kasivora adli kendde oz hakimiyyetini berqerar edir Bundan sonra bu imperator Yamato ozunden sonra gelen imperatorlarin bunovre dasini qoyur Niniqinin Goyden Yere enmesi ile artiq Yer hakimiyyeti Yer dovletleri yaranir real Insan hakimiyyeti meydana gelir Qalan bolmeler Kociki muqeddimesinin ikinci bolmesi butunlukle iki hisseye bolunur I hissede Tenmu hakimiyyetinin ozu ikinci hissede ise onun sohretlenmesi haqqinda behs edir I hissede Yasumaro oz qehremaninin xasiyyetnamesini verir Burada Yasumaro oz qehremaninin taleyinde hansi deyisikliklerin bas vermesini tesvir edir Tenmunun taxti qisa bir vaxta qeder sahzade eline kecir lakin Tenmu ozunun butun quvvesini cemlesdirir ve yene taxti taci ozune qaytarir Soma Yasumaro Tenmunun terennumune terifen kecir Lakin o oz qehremanini terennum etmeye baslayanda butun terminologiyani Cin tarixinden ve felsefesinden goturur Lakin onun uymasina baxmayaraq o yene de tezeden oz dogma milli qisqancligina qayidir Yasumaronun muqeddimesi Cin ahengine Cin qaydasina uygunlasdirilib yalniz Cin dilinde deyil hem de Cin poetikasinin qaydalari esasinda yazilir Bu muqeddime ritorik nesrin xususi edebi stilistik janrinda yazilir Ucuncu bolme de de iki hisseye bolunub Birinci hissede gosterilir ki Tenmu qedim nagillarin toplanmasina nece baslamaq haqqinda emr verir Tenmu isteyirdi ki bu yaradilacaq salnamenin esasinda yeni Kociki nin esasinda onun carliq dovrunun onun islahatciliq fealiyyetinin butun detallari bu kitabda eks etdirilsin Lakin butun bunlara baxmayaraq bu salnamenin esas menbeyi sifahi enene ile baglidir Kociki nin III bolmesinin ikinci hissesinde hansisa bir nagilcidan danisilir ki onunda adi Kociki muqeddimesinin IV bolmesi Yasumaronun Kociki uzerinde nece hessasliqla islenmesi barede danisilir Yasumaro ozunden qabaq deyilenleri sanki tamamlayir onlari daha gozel sekilde ifade edirdi Kociki uzerinde bele hessasliqla is aparmaq imperatrica Temmenin vaxtina dusur 707 715 Bu bolmenin ozu de iki hisseden ibaret olaraq tertib edilmisdir Birinci hisse imperatricanin medhinden ibaretdir ve onun hakimiyyet dovru butun tefsilati ile neql edilir Ikinci hisse ise artiq Kociki nin basa catdirilmasi prosesi tesvir edilir Besinci ve sonuncu bolme Yasumaronun muqeddimesi artiq Yasumaronun gorduyu islerin teferruatlarini umumilesdirir Muellif burada uc metlebe toxunur O evvela istifade etdiyi dil haqqinda danisir sonra ise oz gorduyu isinin xarakterinden behs edir ucuncu hissede ise oz isinin umumi mezmunundan ve planindan danisir Ehemiyyeti Kociki yalniz sintoizmin muqeddes kitabi deyil hem de butunlukle yapon xalqinin kitabidir Bu kitab yalniz tarixi menbelerin birinci dereceli ehemiyyeti olan numunesi deyil o hem de butun mezmunu ve qurulusu etibarile yapon tarixinin bunovre dasidir Kociki vasitesile hem de allahlar dovru Tenmu epoxasi haqqinda fikirler elde etmek mumkundur IstinadlarBedelzade 2016 seh 23 Bedelzade 2016 seh 26 Bedelzade 2016 seh 29 Bedelzade 2016 seh 27 Bedelzade 2016 seh 24 Bedelzade 2016 seh 25 Bedelzade 2016 seh 28 Bedelzade 2016 seh 30EdebiyyatBedelzade Agasen Yapon edebiyyati tarixi PDF BDU 2016