Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yazılı dil yazılı ifadələr üçün bir ölkədə danışıq ləhcələrindən birinin qəbul edilmiş formasıdır. Standart dil ölçülü dil kimi də göstərilə bilər. Dünyada danışılan bəzi dillər tarixdən müasir dövrə kimi yazılı şəkildə istifadə olunmuş və zaman keçdikcə yazılı bir dil halına da gəlmişdir. Sözügedən yazılı dildən başqa, dünya dillərinin dialektləri və danışıq dilləri də vardır.
Tarix
Yazının ən erkən nümunələri Neolit dövrünə aiddir. O zaman, gil lövhələri əmtəənin sayını izləmək üçün işlənilirdi. Ən erkən yazılı dil isə e.ə. IV əsrə, Uruk şəhərinə aiddir. Tarixçilər yazının ixtirasını ibtidai icma quruluşu ilə tarix arasındaki sərhəd olaraq sayırlar. Beləliklə, proto-yazı ilə yazı arasındaki fərq qavrayış məsələsi olduğuna görə bu sərhəd dəqiq deyil.
Fərqlənməsi
Yazılı, danışıq və işarə dilləri ünsiyyətin üç fərqli modallıqlarıdır və onların hər birinin özünəməhsus xüsusiyyətləri var.
Danışıq dili
Danışıq və yazılı dillərin əlaqələri mürəkkəb bir məsələdir. Hazırda dilçilər arasında mövcud olan konsensusa görə, nitq insanların fitri qabiliyyətidir, yazılı dil isə mədəni ixtiradır.
Yazı sistemləri
Dünyada mövcud olan yazı sistemləri dörd əsas növə bölmək olar: loqoqram, heca, əlifba və xarakterik. Bunlardan başqa, texniki tətbiqlər üçün fonetik transkripsiya sistemləri mövcuddur. Və həmçinin, jest dilləri üçün yaradılan yazılar var, halbuki onlardan ancaq SignWriting istifadə olunur.
İstinadlar
- Peter N. Stearns, The Encyclopedia of World History (2001), . p. 25
- Ong, W. J. Orality and Literacy: The Technologizing of the Word. Methuen. 1982. ISBN .
- Roth, M. T. Law Collections from Mesopotamia and Asia Minor. Society of Biblical Literature. 1997. ISBN .
- Graff, H. J. The Legacies of Literacy: Continuities and Contradictions in Western Culture and Society. Indiana University Press. 1987. ISBN .
- Chafe, W. Discourse, Consciousness, and Time: The Flow and Displacement of Conscious Experience in Speaking and Writing. University of Chicago Press. 1994. ISBN .
- Pinker, Steven; Bloom, Paul. "Natural Language and Natural Selection". Behavioral and Brain Sciences. 13 (4). December 1990: 707–727. doi:10.1017/S0140525X00081061.
- Daniels, P. T.; Bright, W. The World's Writing Systems. Oxford University Press. 1996. ISBN .
- Galea, Maria. SignWriting (SW) of Maltese Sign Language (LSM) and its development into an orthography: Linguistic considerations (Ph.D. dissertation). Malta: University of Malta. 2014. 13 May 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 4 February 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yazili dil yazili ifadeler ucun bir olkede danisiq lehcelerinden birinin qebul edilmis formasidir Standart dil olculu dil kimi de gosterile biler Dunyada danisilan bezi diller tarixden muasir dovre kimi yazili sekilde istifade olunmus ve zaman kecdikce yazili bir dil halina da gelmisdir Sozugeden yazili dilden basqa dunya dillerinin dialektleri ve danisiq dilleri de vardir TarixKis seherinden lovhe proto yazi ve yazi arasinda kecid formasinin numunesi sayilir Yazinin en erken numuneleri Neolit dovrune aiddir O zaman gil lovheleri emteenin sayini izlemek ucun islenilirdi En erken yazili dil ise e e IV esre Uruk seherine aiddir Tarixciler yazinin ixtirasini ibtidai icma qurulusu ile tarix arasindaki serhed olaraq sayirlar Belelikle proto yazi ile yazi arasindaki ferq qavrayis meselesi olduguna gore bu serhed deqiq deyil FerqlenmesiYazili danisiq ve isare dilleri unsiyyetin uc ferqli modalliqlaridir ve onlarin her birinin ozunemehsus xususiyyetleri var Danisiq dili Esas meqale Danisiq dili Danisiq ve yazili dillerin elaqeleri murekkeb bir meseledir Hazirda dilciler arasinda movcud olan konsensusa gore nitq insanlarin fitri qabiliyyetidir yazili dil ise medeni ixtiradir Yazi sistemleriEsas meqale Yazi sistemi Dunyada movcud olan yazi sistemleri dord esas nove bolmek olar loqoqram heca elifba ve xarakterik Bunlardan basqa texniki tetbiqler ucun fonetik transkripsiya sistemleri movcuddur Ve hemcinin jest dilleri ucun yaradilan yazilar var halbuki onlardan ancaq SignWriting istifade olunur IstinadlarPeter N Stearns The Encyclopedia of World History 2001 ISBN 978 0395652374 p 25 Ong W J Orality and Literacy The Technologizing of the Word Methuen 1982 ISBN 978 0 416 71380 0 Roth M T Law Collections from Mesopotamia and Asia Minor Society of Biblical Literature 1997 ISBN 978 0 7885 0378 8 Graff H J The Legacies of Literacy Continuities and Contradictions in Western Culture and Society Indiana University Press 1987 ISBN 978 0 253 14733 2 Chafe W Discourse Consciousness and Time The Flow and Displacement of Conscious Experience in Speaking and Writing University of Chicago Press 1994 ISBN 978 0 226 10054 8 Pinker Steven Bloom Paul Natural Language and Natural Selection Behavioral and Brain Sciences 13 4 December 1990 707 727 doi 10 1017 S0140525X00081061 Daniels P T Bright W The World s Writing Systems Oxford University Press 1996 ISBN 978 0 19 507993 7 Galea Maria SignWriting SW of Maltese Sign Language LSM and its development into an orthography Linguistic considerations Ph D dissertation Malta University of Malta 2014 13 May 2018 tarixinde Istifade tarixi 4 February 2015