Camal Madanoğlu (22 mart 1907 – 28 iyul 1993, İstanbul) — Türkiyəli hərbçi. 1960-cı il 27 may hərbi çevrilişinin liderlərindən biri.
Camal Madanoğlu | |
---|---|
türk. Cemal Madanoğlu | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 22 mart 1907 |
Doğum yeri | Osmanlı İmperiyası, Uşak |
Vəfat tarixi | 28 iyul 1993 (86 yaşında) |
Vəfat yeri | Türkiyə, İstanbul |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili |
|
Hərbi fəaliyyəti | |
Qoşun növü | Türkiyə Quru Qoşunları |
Xidmət illəri | 1926–1961 |
Rütbəsi | general-leytenant |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Camal Madanoğlu 1907-ci ildə Uşak ilində dünyaya gəlib. 1923-cü ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra Qülləli Hərbi Liseyinə daxil olur. 1926-cı ildə bu məktəbi bitirdikdən sonra 1926-1936-ci illər arasında Muğlada Dağ Alay Komandirliyi, Niğdədə 12-ci piyada alayında, Cizrədə 7-ci Sərhəd batalyonunda, Urfada Jandarmeriya Komandirliyində, Siirtdə Səyyar Jandarmeriya Batalyonunda müxtəlif vəzifələri icra edir. 1936-cı ildə Yüzbaşı rütbəsini alır. Həmin il Quru Qüvvələrinin Siirt 1-ci Piyada Alayı Bölük Komandiri vəzifəsinə gəlir. Daha sonra 189-cu Piyada Alayında və 1-ci Topçu alayında çalışdı. 1938-1941-ci illərdə Hərbi Akademiyada ali təhsil aldı.
Uzun illər müxtəlif ordu hissələrində işləyən Madanoğlu 1953-cü ildə Koreyada Türk Briqada Komandiri köməkçisi vəzifəsini aldı və ölkə xaricinə yollandı. 27 maydan əvvəlki vəzifəsinə 1 oktyabr 1959-da gəldi. Bu zaman ona general-mayor rütbəsində Quru Qüvvələri Logistika şöbəsi başqanlığını etibar etdilər.
27 may hərbi çevrilişində iştirakı
50-ci illərin ikinci yarısında Türkiyə çox mürəkkəb bir dövrə qədəm qoymuşdu. Həm iqtisadi, həm də siyasi problemlər əhalini Adnan Menderesin rəhbərlik etdiyi mövcud iqtidara soyutmuşdu. Bu soyuqluq ordudan da yan keçmədi. Orduda bölünmə var idi. Beləki silahlı qüvvələrin rəhbər generalları Menderesi müdafiə edirlərsə, daha aşağı rütbəli hərbçilər hakimiyyətə qarşı çevrilmişdilər. Əleyhdarlar çevriliş planını qurmaq üçün müxtəlif ordu birləşmələrində xuntalar qururdular. Camal Madanoğlu da çevrilişin əsas memarlarından biri idi. Onun rəhbərlik etdiyi xunta 1960-cı il 26 may gecəsində hərəkətə başlayaraq əsas strateji nöqtələri ələ keçirdi və bir-bir DP-li siyasətçiləri həbs etməyə başladı. Bu zaman general Raqıp Gümüşpala üsyançılarla əlaqə saxlayaraq rəhbərlərinin ondan rütbəcə kiçik olduğu təqdirdə hücum edib çevrilişi dağıdacağını bildirdi. Madanoğlu ona cavabında rəhbərlərinin keçmiş baş qərargah rəisi Camal Gürsəl olduğunu dedikdə Gümüşpala prosesə qarışmadı. Beləliklə çevriliş uğurla başa çatdı. Yaradılan Milli Birlik Komitəsində (MBK) yer aldı. Daha sonra Ankara fövqəladə vəziyyət komandanlığı vəzifəsini öz üzərinə götürdü. MBK-də yaranan fikir ayrılığından sonra 6 iyun 1961-ci ildə komitədən ayrıldı və təqaüdə çıxdı.
Sonrakı illərdə həyatı
22 fevral 1962-ci il və 20 may 1963-cü illərdə Tələt Aydəmirin rəhbərlik etdiyi və uğursuzluğa düçar olan hərbi çevrilişlərin təşkilində iştirak etməkdə günahlandırıldı. 1966-cı ildə dövrün prezidenti Cövdət Sunay tərəfindən kvota senatoru təyin edildi. 9 mart 1971-ci ildə uğursuz olan daha bir çevrilişdə əli olduğu iddia edilir.. 12 mart 1971-ci il hadisələrindən sonra həbs edilsə də, sonradan azad edildi.
Cümhuriyyət qəzetində xatirələrini bölüşən Madanoğlu bu yazıların bir qismini kitablaşdıraraq 1982-ci ildə "Anılar" adı altında dərc etdirdi.
İstinadlar
- . 2013-04-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-01.
- "Komuta kademesinin belgeden haberi olmasa bari..." 2009-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-01.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Camal Madanoglu 22 mart 1907 28 iyul 1993 Istanbul Turkiyeli herbci 1960 ci il 27 may herbi cevrilisinin liderlerinden biri Camal Madanogluturk Cemal MadanogluSexsi melumatlarDogum tarixi 22 mart 1907 1907 03 22 Dogum yeri Osmanli Imperiyasi UsakVefat tarixi 28 iyul 1993 1993 07 28 86 yasinda Vefat yeri Turkiye IstanbulDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiVetendasligi TurkiyeTehsili Quleli Herbi Liseyi d Turkiye Quru Qosunlari mektebiHerbi fealiyyetiQosun novu Turkiye Quru QosunlariXidmet illeri 1926 1961Rutbesi general leytenant Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCamal Madanoglu 1907 ci ilde Usak ilinde dunyaya gelib 1923 cu ilde orta mektebi bitirdikden sonra Qulleli Herbi Liseyine daxil olur 1926 ci ilde bu mektebi bitirdikden sonra 1926 1936 ci iller arasinda Muglada Dag Alay Komandirliyi Nigdede 12 ci piyada alayinda Cizrede 7 ci Serhed batalyonunda Urfada Jandarmeriya Komandirliyinde Siirtde Seyyar Jandarmeriya Batalyonunda muxtelif vezifeleri icra edir 1936 ci ilde Yuzbasi rutbesini alir Hemin il Quru Quvvelerinin Siirt 1 ci Piyada Alayi Boluk Komandiri vezifesine gelir Daha sonra 189 cu Piyada Alayinda ve 1 ci Topcu alayinda calisdi 1938 1941 ci illerde Herbi Akademiyada ali tehsil aldi Uzun iller muxtelif ordu hisselerinde isleyen Madanoglu 1953 cu ilde Koreyada Turk Briqada Komandiri komekcisi vezifesini aldi ve olke xaricine yollandi 27 maydan evvelki vezifesine 1 oktyabr 1959 da geldi Bu zaman ona general mayor rutbesinde Quru Quvveleri Logistika sobesi basqanligini etibar etdiler 27 may herbi cevrilisinde istiraki 50 ci illerin ikinci yarisinda Turkiye cox murekkeb bir dovre qedem qoymusdu Hem iqtisadi hem de siyasi problemler ehalini Adnan Menderesin rehberlik etdiyi movcud iqtidara soyutmusdu Bu soyuqluq ordudan da yan kecmedi Orduda bolunme var idi Beleki silahli quvvelerin rehber generallari Menderesi mudafie edirlerse daha asagi rutbeli herbciler hakimiyyete qarsi cevrilmisdiler Eleyhdarlar cevrilis planini qurmaq ucun muxtelif ordu birlesmelerinde xuntalar qururdular Camal Madanoglu da cevrilisin esas memarlarindan biri idi Onun rehberlik etdiyi xunta 1960 ci il 26 may gecesinde herekete baslayaraq esas strateji noqteleri ele kecirdi ve bir bir DP li siyasetcileri hebs etmeye basladi Bu zaman general Raqip Gumuspala usyancilarla elaqe saxlayaraq rehberlerinin ondan rutbece kicik oldugu teqdirde hucum edib cevrilisi dagidacagini bildirdi Madanoglu ona cavabinda rehberlerinin kecmis bas qerargah reisi Camal Gursel oldugunu dedikde Gumuspala prosese qarismadi Belelikle cevrilis ugurla basa catdi Yaradilan Milli Birlik Komitesinde MBK yer aldi Daha sonra Ankara fovqelade veziyyet komandanligi vezifesini oz uzerine goturdu MBK de yaranan fikir ayriligindan sonra 6 iyun 1961 ci ilde komiteden ayrildi ve teqaude cixdi Sonraki illerde heyati 22 fevral 1962 ci il ve 20 may 1963 cu illerde Telet Aydemirin rehberlik etdiyi ve ugursuzluga ducar olan herbi cevrilislerin teskilinde istirak etmekde gunahlandirildi 1966 ci ilde dovrun prezidenti Covdet Sunay terefinden kvota senatoru teyin edildi 9 mart 1971 ci ilde ugursuz olan daha bir cevrilisde eli oldugu iddia edilir 12 mart 1971 ci il hadiselerinden sonra hebs edilse de sonradan azad edildi Cumhuriyyet qezetinde xatirelerini bolusen Madanoglu bu yazilarin bir qismini kitablasdiraraq 1982 ci ilde Anilar adi altinda derc etdirdi Camal Madanoglu 28 iyul 1993 cu ilde Istanbulda vefat edib Istinadlar 2013 04 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 01 Komuta kademesinin belgeden haberi olmasa bari 2009 11 01 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 01