Şpinel — mineral, alümoşpinellər qrupu MgAl2O4. Şpinel qrupun başqa mineralları (hersinit, qanit və qalaksit) izomorf sıralar əmələ gətirir. Al qismən Fe3+, Cr3+, Mn3+-la əvəz olunur. Kubik. Kristalları oktaedrik, bəzən kubik, rombododekaedrik. İkiləşmə {111} şpinel qanunu üzrə, bəzən polisintetik, nadir hallarda {211} üzrə. Ayrılma {111} üzrə qeyri-mükəmməl. Aqreqat: dənəvər, tək-tək dənələr. Rəngi müxtəlif çalarlı, qırmızı, yaşıl, göy, qara, rəngsiz. Cizgisi ağ. Şüşə parıltılı. Bəzən asterizm müşahidə edilir. Qırmızı şpinel ultrabənövşəyi şüada parlaq-qırmızı işıqla lüminessensiya edir. Sərtliyi 7,5-8. Xüsusi çəkisi 3,6-4,1. Aksessor mineral kimi əsasi, nadir hallarda turş süxurlarda, çox vaxt maqneziumlu skarnlarda, kalsifirlərdə və başqa kontakt-metasomatik süxurlarda rast gəlinir. Həmçinin buynuzdaşı və qneyslərdə, kristallik şist və amfibolitlərdə, habelə səpintilərdə. Tuflarda, meteoritdə də tapılmışdır. Qəşəng qırmızı kristalları (nəcib şpinel) qiymətli daşdır. Rənginə görə növ müxtəlifliyi: rubin şpineli, rubisell, rubin-bale və b. Tərkibinə görə növ müxtəlifliyi: pleonast, seylonit, xlor-şpinel, qanoşpinel, xrom-seylonit və b.
Şpinel | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Mineral |
Formul (təkrarlanan vahid) | MgAl₂O₄ |
IV/B.01a | |
Xüsusiyyətləri | |
Kristalloqrafik sinqoniya | kubik sinqoniya |
ağ | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İstinadlar
- rruff. International Mineralogical Association, Arizona Universiteti.
- Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.
- mineralienatlas.de (ing.).
Mənbə
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006, 679 səh.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Spinel mineral alumospineller qrupu MgAl2O4 Spinel qrupun basqa minerallari hersinit qanit ve qalaksit izomorf siralar emele getirir Al qismen Fe3 Cr3 Mn3 la evez olunur Kubik Kristallari oktaedrik bezen kubik rombododekaedrik Ikilesme 111 spinel qanunu uzre bezen polisintetik nadir hallarda 211 uzre Ayrilma 111 uzre qeyri mukem mel Aqreqat denever tek tek deneler Rengi muxtelif calarli qirmizi yasil goy qara rengsiz Cizgisi ag Suse pariltili Bezen asterizm musahide edilir Qirmizi spinel ultrabenovseyi suada parlaq qirmizi isiqla luminessensiya edir Sertliyi 7 5 8 Xususi cekisi 3 6 4 1 Aksessor mineral kimi esasi nadir hallarda turs suxurlarda cox vaxt maqneziumlu skarnlarda kalsifirlerde ve basqa kontakt metaso matik suxurlarda rast gelinir Hemcinin buynuzdasi ve qneyslerde kristallik sist ve amfibolitlerde habele sepintilerde Tuflarda meteoritde de tapilmisdir Qeseng qirmizi kristallari necib spinel qiymetli dasdir Rengine gore nov muxtelifliyi rubin spineli rubisell rubin bale ve b Terkibine gore nov muxtelifliyi pleonast seylonit xlor spinel qanospinel xrom seylonit ve b SpinelUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid MgAl O IV B 01aXususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya kubik sinqoniyaag Vikianbarda elaqeli mediafayllarIstinadlarrruff International Mineralogical Association Arizona Universiteti Strunz K H Tennyson C Mineralogische Tabellen Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie 8 Leypsiq Akademische Verlagsgesellschaft 1982 mineralienatlas de ing MenbeGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 679 seh Xarici kecidler