Şantun zəlzələsi — 25 iyul 1668-ci ildə Çinin indiki Şantun əyalətində baş vermiş çox şiddətli zəlzələ. Dünyanın ən böyük zəlzələləri arasında sayılan bu zəlzələ, 1668-ci ildə dünyanın müxtəlif yerlərində baş verən 8 Rixter miqyaslı zəlzələ fəlakətlərindən biridir. Təxmini böyüklüyü 8,5 Ms aralığında idi və XII idi. Bu, indiyə qədər qeydə alınan ən güclü zəlzələ, Çində indiyə qədər qeydə alınan ən güclü zəlzələlərdən biri və quruda qeydə alınan ən güclü zəlzələlərdən biri kimi tarixə düşdü. Zəlzələnin episentri şimal-şərqində olub.
Şantun zəlzələsi | |
---|---|
Tarix |
|
Maqnituda | 8,5 |
Episentrin yeri | |
Əhatəsi | Çin imperiyası/Şantun, Szyansu, Anhoy, , Fucyen, Szyansi, , , Hebei, Şansi, , və Koreya |
Sunami | Mümkün |
Ölənlər | 43.000–50.000 |
Afterşoklar | Altı il davam etdi |
Xəritədə yeri | |
|
Zəlzələ 1.000 km diametrdə dağıdıcı təsir göstərdi və bir neçə yüz kilometr məsafədə ciddi dağıntılara səbəb olub, xüsusən də zəlzələnin episentrinin yerləşdiyi Şantun ilə Szyansu, Anhoy, , Fucyen, Szyansi, , , Hebei, Şansi, və əyalətlərinin 379 bölgəsinə ziyan vuraraq, bu ərazilərdəki tikililəri məhv etdi. Zəlzələ o qədər güclü idi ki, onun təsirindən nəinki Linyi şəhəri yerlə yeksan oldu, həm də hadisə yerindən 100 kilometr məsafədə yerləşən şəhərlər yerlə yeksan oldu. Tarixi qeydlər bölgədə mümkün sunamini də sənədləşdirib. Sahil şəhərlərinin su altında qaldığı, çayların daşdığı bildirilib.
Təqribən, 43.000–50.000 insan həlak oldu.
Zəlzələ, say baxımından Çindəki ən ölümcül zəlzələlərdən biri olmasa da, Çindəki ən dağıdıcı zəlzələlərdən biridir.
İstinadlar
- "Significant Earthquake Information" (ingilis). National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS): NCEI/WDS Global Significant Earthquake Database. National Oceanic and Atmospheric Administration. National Centers for Environmental Information. 1972. doi:10.7289/V5TD9V7K. 2021-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 23 dekabr 2023.
- Jianshe Lei; Dapeng Zhao; Xiwei Xu; Mofei Du; Qi Mi; Mingwen Lu. "P-wave upper-mantle tomography of the Tanlu fault zone in eastern China". Physics of the Earth and Planetary Interiors (ingilis). 299 (106402). 2020: 106402. Bibcode:2020PEPI..29906402L. doi:10.1016/j.pepi.2019.106402. (#accessdate_missing_url)
- National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS): NCEI/WDS Global Significant Tsunami Database. NOAA National Centers for Environmental Information. "Tsunami Event Information" (ingilis). NOAA National Centers for Environmental Information. doi:10.7289/V5PN93H7. 2023-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 23 dekabr 2023.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Santun zelzelesi 25 iyul 1668 ci ilde Cinin indiki Santun eyaletinde bas vermis cox siddetli zelzele Dunyanin en boyuk zelzeleleri arasinda sayilan bu zelzele 1668 ci ilde dunyanin muxtelif yerlerinde bas veren 8 Rixter miqyasli zelzele felaketlerinden biridir Texmini boyukluyu 8 5 Ms araliginda idi ve XII idi Bu indiye qeder qeyde alinan en guclu zelzele Cinde indiye qeder qeyde alinan en guclu zelzelelerden biri ve quruda qeyde alinan en guclu zelzelelerden biri kimi tarixe dusdu Zelzelenin episentri simal serqinde olub Santun zelzelesiTarix 25 iyul 1668Maqnituda 8 5Episentrin yeriEhatesi Cin imperiyasi Santun Szyansu Anhoy Fucyen Szyansi Hebei Sansi ve KoreyaSunami MumkunOlenler 43 000 50 000Aftersoklar Alti il davam etdiXeritede yeri Zelzele 1 000 km diametrde dagidici tesir gosterdi ve bir nece yuz kilometr mesafede ciddi dagintilara sebeb olub xususen de zelzelenin episentrinin yerlesdiyi Santun ile Szyansu Anhoy Fucyen Szyansi Hebei Sansi ve eyaletlerinin 379 bolgesine ziyan vuraraq bu erazilerdeki tikilileri mehv etdi Zelzele o qeder guclu idi ki onun tesirinden neinki Linyi seheri yerle yeksan oldu hem de hadise yerinden 100 kilometr mesafede yerlesen seherler yerle yeksan oldu Tarixi qeydler bolgede mumkun sunamini de senedlesdirib Sahil seherlerinin su altinda qaldigi caylarin dasdigi bildirilib Teqriben 43 000 50 000 insan helak oldu Zelzele say baximindan Cindeki en olumcul zelzelelerden biri olmasa da Cindeki en dagidici zelzelelerden biridir Istinadlar Significant Earthquake Information ingilis National Geophysical Data Center World Data Service NGDC WDS NCEI WDS Global Significant Earthquake Database National Oceanic and Atmospheric Administration National Centers for Environmental Information 1972 doi 10 7289 V5TD9V7K 2021 07 25 tarixinde Istifade tarixi 23 dekabr 2023 Jianshe Lei Dapeng Zhao Xiwei Xu Mofei Du Qi Mi Mingwen Lu P wave upper mantle tomography of the Tanlu fault zone in eastern China Physics of the Earth and Planetary Interiors ingilis 299 106402 2020 106402 Bibcode 2020PEPI 29906402L doi 10 1016 j pepi 2019 106402 accessdate missing url National Geophysical Data Center World Data Service NGDC WDS NCEI WDS Global Significant Tsunami Database NOAA National Centers for Environmental Information Tsunami Event Information ingilis NOAA National Centers for Environmental Information doi 10 7289 V5PN93H7 2023 06 20 tarixinde Istifade tarixi 23 dekabr 2023