Emili Bronte (ing. Emily Jane Brontë, 30 iyul 1818[…] – 19 dekabr 1848[…]) —İngiltərə şairəsi.
Emili Bronte | |
---|---|
ing. Emily Brontë | |
Təxəllüsü | Ellis Bell |
Doğum tarixi | 30 iyul 1818[…] |
Vəfat tarixi | 19 dekabr 1848[…](30 yaşında) |
Vəfat səbəbi | vərəm |
Fəaliyyəti | şair, roman yazıçısı, yazıçı, müəllimə, governess[d] |
Fəaliyyət illəri | –19 dekabr 1848 |
Əsərlərinin dili | ingilis dili |
İstiqamət | romantizm |
Janrlar | uydurma hekayə, poeziya |
Tanınmış əsərləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Emili Bronte 1818-ci ildə Tornton, Yorkşirdə anadan olub. 6 uşağın 5-cisi olan Emili, Şarlotta Bronte nin kiçik bacısı idi. 1820-ci ildə ailə Havorda köçdü. Uşaqlıq illərində analarının ölümündən sonra, üç bacı və qardaşları Branvel Bronte xəyali yerləri xəyal etmişdilər ki, bunların adlarına yazdıqları hekayələrdə rast gəlirik. Emilinin o dövrdə qələmə aldığı işlərindən çox az bir qismi bu günümüzə qədər gəlib çata bilmişdir. Emili 1838-ci ildə Halifaks yaxınlığındakı Mis Patşetin Qız Akademiyasında işləyib. Daha sonra, işinə bacısı Şarlotta ilə birlikdə Brüsseldəki özəl bir məktəbdə davam etmişdir. Emilinin şairəlikdəki istedadının ailəsi tərəfindən kəşf edilməsi ilə, bacıları Şarlotta və Enn ilə birlikdə 1846-cı ildə ortaq bir şeir kitabı yayımladılar. Əsəri dövrün qadın yazıçılara qarşı qəsdi-qərəzliklərdən qurtula bilmək məqsədi ilə həm oğlan, həm də qadın adı olaraq işlədilən təxəllüslərlə çap etmişdilər. İşlətdikləri təxəllüslər gerçək adlarının baş hərfləriylə eyni baş hərfi daşıyırdı: Şarlotta (Charlotte) üçün Karrer Bell (Currer Bell), Emili üçün Ellis Bell və Enn (Anne) üçün Ekton (Acton) Bell. 1847-ci ildə tək romanı olan Tufanlı Yoxuşlar romanını yayımlamışdır ki, bu roman üç cildlik bir seriyanın ilk iki cildini təşkil edirdi. Son cild bacısı Enn tərəfindən yazılan adlı romandır. Romanın müasirlikçi tərəfi tənqidçiləri ciddi bir şəkildə təəccübləndirmişdir. Hər nə qədər ilk yayımlananda həm yaxşı, həm də pis şərhlər alsa da, roman zamanla bir ingilis ədəbiyyatı klassiki halına gəlmişdir. 1850-ci ildə Şarlotta, romanı yayıma hazırlamış və Emilinin gerçək adıyla, təkbaşına bir əsər olaraq "Tufanlı Yoxuşlar" adıyla yayımlamışdır. Bacıları kimi, Emilinin sağlamlığı da evdəki və məktəbdəki çətin vəziyyət səbəbiylə zəifləmiş, pisləşmişdir. Qardaşının sentyabrdakı cənazəsi dövründə qrip olmuş və hər cür tibbi müdaxiləni rədd etdikdən sonra, 19 dekabr 1848-ci il tarixində vəfat etmişdir. Havord, Qərbi Yorkşir bölgəsində dəfn edilmişdir.
Romanı
"Tufanlı yoxuşlar"– ingilis yazıçısı və şairi Emili Brontenin 1847-ci ilin dekabrında Elis Bell təxəllüsü ilə nəşr olunan yeganə romanı və ən məşhur əsəridir. Roman Qərbi Yorkşirin çöllərində baş verir və iki ailənin - Ernşo və Linton - Xitklif ilə dramatik münasibətini təsvir edir. Onun nümunəvi süjeti, çoxsaylı rəvayətçilərin innovativ istifadəsi və torpaq zadəganlarının həyatının təfərrüatlarına diqqət yetirilməsi, təbiət hadisələrinin romantik şərhi, canlı təsvirlər və qotika romanının konvensiyalarının yenidən işlənməsi ilə birləşərək "Tufanlı yoxuşlar"ı bir filmə çevirir.
Məktubları,esseləri
Şarlotta ilə Brüsseldə fransız dilini öyrənərkən Emili bu günə qədər gəlib çatmış bir neçə qısa esse (Belçika esseləri) yazdı. Onlara əlavə olaraq dörd dənə “gündəlik kağızı” sağ qalmışdır, onlardan ikisi Anne Bronte tərəfindən oxşar “kağızlarla” oxşar yazılmışdır. Emilinin ailədən kənarda heç bir dostu olmadığı üçün onun yazışmaları demək olar ki, tamamilə itirilir (Şarlottanın dostu Ellen Nussiyə bir neçə qısa qeyd istisna olmaqla). Bronte Bacıları Muzeyində sağ qalan sənədlərdən bəziləri saxlanılır.
Filmlər
Emili (Emily, 2022) Emili Brontenin həyatından bəhs edən bioqrafik filmdir. İstehsal: Böyük Britaniya, ABŞ. Emili Bronte rolunda: İngilis aktrisa Emma Maki. Carmilla (The Carmilla Movie, 2017) komediya qorxu filmidir. Kanadada istehsal olunub. Emili Bronte rolunda: Kara Qi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Emily Brontë // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
- Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English (ing.): Women Writers from the Middle Ages to the Present. 1990. P. 140.
- http://id.loc.gov/authorities/names/n79018755.
- Уолтер Патер. Романтичнейший роман (из эссе) // Эмили Бронте. Грозовой перевал. — СПб.: Издательский дом «Азбука-классика», 2008. — 384 с. — .
- Ш. Бронте. Предисловие редактора к новому изданию «Грозового перевала» / Пер. с англ. М. Тугушевой // Писатели Англии о литературе, XIX—XX вв.: Сборник статей / Сост. К. Н. Атаровой. — М.: Прогресс, 1981. — С. 86-89.
- The "Profile Portrait" - Emily or Anne? Дата обращения: 1 декабря 2016. Архивировано 20 октября 2016 года.
Xarici keçidlər
- Хронология жизни Эмили Бронте (rus.)
- Стихотворения Эмили Бронте (rus.)
- Избранные стихотворения Эмили Бронте в русском переводе Arxivləşdirilib 2013-04-17 at Archive.today (rus.)
- Сайт о романе Эмили Бронте "Грозовой Перевал" (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emili Bronte ing Emily Jane Bronte 30 iyul 1818 19 dekabr 1848 Ingiltere sairesi Emili Bronteing Emily BronteTexellusu Ellis BellDogum tarixi 30 iyul 1818 1818 07 30 Vefat tarixi 19 dekabr 1848 1848 12 19 30 yasinda Vefat sebebi veremFealiyyeti sair roman yazicisi yazici muellime governess d Fealiyyet illeri 19 dekabr 1848Eserlerinin dili ingilis diliIstiqamet romantizmJanrlar uydurma hekaye poeziyaTaninmis eserleri Tufanli Yoxuslar Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEmili Bronte 1818 ci ilde Tornton Yorksirde anadan olub 6 usagin 5 cisi olan Emili Sarlotta Bronte nin kicik bacisi idi 1820 ci ilde aile Havorda kocdu Usaqliq illerinde analarinin olumunden sonra uc baci ve qardaslari Branvel Bronte xeyali yerleri xeyal etmisdiler ki bunlarin adlarina yazdiqlari hekayelerde rast gelirik Emilinin o dovrde qeleme aldigi islerinden cox az bir qismi bu gunumuze qeder gelib cata bilmisdir Emili 1838 ci ilde Halifaks yaxinligindaki Mis Patsetin Qiz Akademiyasinda isleyib Daha sonra isine bacisi Sarlotta ile birlikde Brusseldeki ozel bir mektebde davam etmisdir Emilinin sairelikdeki istedadinin ailesi terefinden kesf edilmesi ile bacilari Sarlotta ve Enn ile birlikde 1846 ci ilde ortaq bir seir kitabi yayimladilar Eseri dovrun qadin yazicilara qarsi qesdi qerezliklerden qurtula bilmek meqsedi ile hem oglan hem de qadin adi olaraq isledilen texelluslerle cap etmisdiler Isletdikleri texellusler gercek adlarinin bas herfleriyle eyni bas herfi dasiyirdi Sarlotta Charlotte ucun Karrer Bell Currer Bell Emili ucun Ellis Bell ve Enn Anne ucun Ekton Acton Bell 1847 ci ilde tek romani olan Tufanli Yoxuslar romanini yayimlamisdir ki bu roman uc cildlik bir seriyanin ilk iki cildini teskil edirdi Son cild bacisi Enn terefinden yazilan adli romandir Romanin muasirlikci terefi tenqidcileri ciddi bir sekilde teeccublendirmisdir Her ne qeder ilk yayimlananda hem yaxsi hem de pis serhler alsa da roman zamanla bir ingilis edebiyyati klassiki halina gelmisdir 1850 ci ilde Sarlotta romani yayima hazirlamis ve Emilinin gercek adiyla tekbasina bir eser olaraq Tufanli Yoxuslar adiyla yayimlamisdir Bacilari kimi Emilinin saglamligi da evdeki ve mektebdeki cetin veziyyet sebebiyle zeiflemis pislesmisdir Qardasinin sentyabrdaki cenazesi dovrunde qrip olmus ve her cur tibbi mudaxileni redd etdikden sonra 19 dekabr 1848 ci il tarixinde vefat etmisdir Havord Qerbi Yorksir bolgesinde defn edilmisdir Romani Tufanli yoxuslar ingilis yazicisi ve sairi Emili Brontenin 1847 ci ilin dekabrinda Elis Bell texellusu ile nesr olunan yegane romani ve en meshur eseridir Roman Qerbi Yorksirin collerinde bas verir ve iki ailenin Ernso ve Linton Xitklif ile dramatik munasibetini tesvir edir Onun numunevi sujeti coxsayli revayetcilerin innovativ istifadesi ve torpaq zadeganlarinin heyatinin teferruatlarina diqqet yetirilmesi tebiet hadiselerinin romantik serhi canli tesvirler ve qotika romaninin konvensiyalarinin yeniden islenmesi ile birleserek Tufanli yoxuslar i bir filme cevirir Mektublari esseleriSarlotta ile Brusselde fransiz dilini oyrenerken Emili bu gune qeder gelib catmis bir nece qisa esse Belcika esseleri yazdi Onlara elave olaraq dord dene gundelik kagizi sag qalmisdir onlardan ikisi Anne Bronte terefinden oxsar kagizlarla oxsar yazilmisdir Emilinin aileden kenarda hec bir dostu olmadigi ucun onun yazismalari demek olar ki tamamile itirilir Sarlottanin dostu Ellen Nussiye bir nece qisa qeyd istisna olmaqla Bronte Bacilari Muzeyinde sag qalan senedlerden bezileri saxlanilir FilmlerEmili Emily 2022 Emili Brontenin heyatindan behs eden bioqrafik filmdir Istehsal Boyuk Britaniya ABS Emili Bronte rolunda Ingilis aktrisa Emma Maki Carmilla The Carmilla Movie 2017 komediya qorxu filmidir Kanadada istehsal olunub Emili Bronte rolunda Kara Qi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Emily Bronte Internet Broadway Database ing 2000 Blain V Grundy I Clements P The Feminist Companion to Literature in English ing Women Writers from the Middle Ages to the Present 1990 P 140 http id loc gov authorities names n79018755 Uolter Pater Romantichnejshij roman iz esse Emili Bronte Grozovoj pereval SPb Izdatelskij dom Azbuka klassika 2008 384 s ISBN 978 5 91181 646 9 Sh Bronte Predislovie redaktora k novomu izdaniyu Grozovogo perevala Per s angl M Tugushevoj Pisateli Anglii o literature XIX XX vv Sbornik statej Sost K N Atarovoj M Progress 1981 S 86 89 The Profile Portrait Emily or Anne Data obrasheniya 1 dekabrya 2016 Arhivirovano 20 oktyabrya 2016 goda Xarici kecidlerHronologiya zhizni Emili Bronte rus Stihotvoreniya Emili Bronte rus Izbrannye stihotvoreniya Emili Bronte v russkom perevode Arxivlesdirilib 2013 04 17 at Archive today rus Sajt o romane Emili Bronte Grozovoj Pereval ing