Şadiyə Sultan (30 noyabr 1886, Konstantinopol – 20 noyabr 1977, İstanbul) — 34. Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin qızı.
Şadiyə Sultan | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 30 noyabr 1886 |
Doğum yeri | Ulduz sarayı, İstanbul, Osmanlı imperiyası |
Vəfat tarixi | 20 noyabr 1977 (90 yaşında) |
Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə |
Dəfn yeri | Sultan Mahmud türbəsi, İstanbul |
Atası | II Əbdülhəmid |
Anası | Əmsalinur xanım |
Həyat yoldaşları | Fahir bəy Rəşad Xalis bəy |
Uşağı | Samiyə xanım Sultan |
Ailəsi | Osmanlı xanədanı |
Həyatı
Şadiyə Sultan 30 noyabr 1886-cı ildə Ulduz sarayında dünyaya gəldi. Atası Sultan Əbdülhəmid, anası isə onun abxaz əsilli yeddinci xanımı Əmsalinur xanımdır. Mükəmməl saray təhsiliylə yanaşı, piano dərsləri də alan Şadiyə Sultan sarayda tərtib edilən teatr proqramlarına da bacısı Nailə Sultan və atasıyla birlikdə iştirak edirdi.
31 mart 1909-cu ildə atasının istəyilə Səid Paşanın oğlu Əli Namiq bəylə nişanlansa da, 2 həftə sonra atası taxtdan endirilərək Salonikiyə sürgün edildi. Sürgündə anası Əmsalinur xanımla birlikdə atasının yanında yer alan Şadiyə Sultan bir il sonra atasının istəyilə bacıları Ayşə Sultan və Rəfiyə Sultanla birlikdə İstanbula qayıtdı. Ancaq Səid Paşanın atasına qarşı sərt tutumu səbəbilə, qayıtdıqdan sonra nişan pozuldu. Ardından əmisi Sultan Rəşad onu Ənvər Paşayla evləndirmək istəsə də, Şadiyə Sultan atasını devirən İttihadçılardan olması səbəbilə bu təklifi geri çevirdi.
Nəhayət, Qalibpaşazadə Mustafa Fazil bəyin oğlu Fahir bəylə nişanlandı. Toy mərasimi 2 dekabr 1910-cu ildə Nişantaşı köşkündə baş tutan cütlüyün bu nigahdan bir qızı dünyaya gəldi. Fahir bəyin 27 sentyabr 1922-ci ildə vəfatıyla Şadiyə Sultan sürgün öncəsində dul qaldı.
3 mart 1924 tarixli TBMM qərarı ilə digər Osmanlı sülaləsi üzvləri kimi, Şadiyə Sultan da qızıyla birlikdə sürgünə göndərildi. Sürgündə Parisdə yaşayan Şadiyə Sultan burada 28 oktyabr 1931-ci ildə Rəşad Xalis bəylə evləndi. Ancaq İkinci Dünya Müharibəsinin başlaması və almanların Parisə daxil olmasıyla Şadiyə Sultanın həyatı yenidən çətinləşdi. Gedən çatışmalar əsnasında əri Rəşad Xalis bəy 1944-cü ilin noyabrında həlak oldu. Ərinin ölümündən sonra qardaşı ylə birlikdə bir otel otağında yaşamağa başlayan Şadiyə Sultan 1952-ci ildə çıxan və Osmanlı sülaləsinin yalnız xanım üzvlərinə aid edilən əfv qanunuyla Türkiyəyə qayıtdı. 1966-cı ildə atasının həyatı və uşaqlıq illəriylə bağlı xatirələrini "Hayatımın acı ve tatlı günleri" (Həyatımın acı və şirin günləri) başlığı ilə nəşr etdirdi.
20 noyabr 1977-ci ildə vəfat edən Şadiyə Sultan Sultan Əbdülhəmidin yaşayan son övladı idi. Cənazəsi Sultan Mahmud türbəsində atasının yanına dəfn olundu.
Övladı
Mənbə
- Brookes, Douglas Scott (2010). The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press.
- Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Ötüken.
- Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık.
- Adra, Jamil (2005). Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005. pp. 27
- Hacker, Barton; Vining, Margaret (17 August 2012). A Companion to Women's Military History. BRILL. p. 199.
- Zirin, Mary; Livezeanu, Irina; Worobec, Christine D.; Farris, June Pchuta (March 26, 2015). Women and Gender in Central and Eastern Europe, Russia, and Eurasia: A Comprehensive Bibliography Volume I: Southeastern and East Central Europe (Edited by Irina Livezeanu with June Pachuta Farris) Volume II: Russia, the Non-Russian Peoples of the Russian. Routledge. p. 237.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sadiye Sultan 30 noyabr 1886 Konstantinopol 20 noyabr 1977 Istanbul 34 Osmanli sultani II Ebdulhemidin qizi Sadiye SultanSexsi melumatlarDogum tarixi 30 noyabr 1886 1886 11 30 Dogum yeri Ulduz sarayi Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 20 noyabr 1977 1977 11 20 90 yasinda Vefat yeri Istanbul TurkiyeDefn yeri Sultan Mahmud turbesi IstanbulAtasi II EbdulhemidAnasi Emsalinur xanimHeyat yoldaslari Fahir bey Resad Xalis beyUsagi Samiye xanim SultanAilesi Osmanli xanedaniHeyatiSadiye Sultan 30 noyabr 1886 ci ilde Ulduz sarayinda dunyaya geldi Atasi Sultan Ebdulhemid anasi ise onun abxaz esilli yeddinci xanimi Emsalinur xanimdir Mukemmel saray tehsiliyle yanasi piano dersleri de alan Sadiye Sultan sarayda tertib edilen teatr proqramlarina da bacisi Naile Sultan ve atasiyla birlikde istirak edirdi 31 mart 1909 cu ilde atasinin isteyile Seid Pasanin oglu Eli Namiq beyle nisanlansa da 2 hefte sonra atasi taxtdan endirilerek Salonikiye surgun edildi Surgunde anasi Emsalinur xanimla birlikde atasinin yaninda yer alan Sadiye Sultan bir il sonra atasinin isteyile bacilari Ayse Sultan ve Refiye Sultanla birlikde Istanbula qayitdi Ancaq Seid Pasanin atasina qarsi sert tutumu sebebile qayitdiqdan sonra nisan pozuldu Ardindan emisi Sultan Resad onu Enver Pasayla evlendirmek istese de Sadiye Sultan atasini deviren Ittihadcilardan olmasi sebebile bu teklifi geri cevirdi Ilk eri Fahri bey ve qizi Samiye xanim Sultan Nehayet Qalibpasazade Mustafa Fazil beyin oglu Fahir beyle nisanlandi Toy merasimi 2 dekabr 1910 cu ilde Nisantasi koskunde bas tutan cutluyun bu nigahdan bir qizi dunyaya geldi Fahir beyin 27 sentyabr 1922 ci ilde vefatiyla Sadiye Sultan surgun oncesinde dul qaldi 3 mart 1924 tarixli TBMM qerari ile diger Osmanli sulalesi uzvleri kimi Sadiye Sultan da qiziyla birlikde surgune gonderildi Surgunde Parisde yasayan Sadiye Sultan burada 28 oktyabr 1931 ci ilde Resad Xalis beyle evlendi Ancaq Ikinci Dunya Muharibesinin baslamasi ve almanlarin Parise daxil olmasiyla Sadiye Sultanin heyati yeniden cetinlesdi Geden catismalar esnasinda eri Resad Xalis bey 1944 cu ilin noyabrinda helak oldu Erinin olumunden sonra qardasi yle birlikde bir otel otaginda yasamaga baslayan Sadiye Sultan 1952 ci ilde cixan ve Osmanli sulalesinin yalniz xanim uzvlerine aid edilen efv qanunuyla Turkiyeye qayitdi 1966 ci ilde atasinin heyati ve usaqliq illeriyle bagli xatirelerini Hayatimin aci ve tatli gunleri Heyatimin aci ve sirin gunleri basligi ile nesr etdirdi 20 noyabr 1977 ci ilde vefat eden Sadiye Sultan Sultan Ebdulhemidin yasayan son ovladi idi Cenazesi Sultan Mahmud turbesinde atasinin yanina defn olundu OvladiSamiye xanim Sultan d 1918 o 20 noyabr 1992 Eslen Amerikali olan Larri Apodoka ile evlenmisdir Ovladi olmamisdir MenbeBrookes Douglas Scott 2010 The Concubine the Princess and the Teacher Voices from the Ottoman Harem University of Texas Press ISBN 978 0 292 78335 5 Ulucay Mustafa Cagatay 2011 Padisahlarin kadinlari ve kizlari Ankara Otuken ISBN 978 9 754 37840 5 Sakaoglu Necdet 2008 Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik ISBN 978 9 753 29623 6 Adra Jamil 2005 Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005 pp 27 Hacker Barton Vining Margaret 17 August 2012 A Companion to Women s Military History BRILL p 199 ISBN 978 9 004 21217 6 Zirin Mary Livezeanu Irina Worobec Christine D Farris June Pchuta March 26 2015 Women and Gender in Central and Eastern Europe Russia and Eurasia A Comprehensive Bibliography Volume I Southeastern and East Central Europe Edited by Irina Livezeanu with June Pachuta Farris Volume II Russia the Non Russian Peoples of the Russian Routledge p 237 ISBN 978 1 317 45197 6