Salamulla Molla Haşım oğlu Cavid (1900, Xalxal – 1986, Tehran) — Cənubi Azərbaycan Milli hökumətinin üzvü, daxili işlər naziri.
Salamulla Cavid | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1900 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1986 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Partiya | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, həkim |
Həyatı
Salamulla Molla Haşım oğlu Cavid 1900-cü ildə Güney Azərbaycanın Xalxal bölgəsinin kəndində kasıb bir ailədə anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini mollaxanada almışdı. sonra Bakı şəhərinə köçmüşdülər. Bakıya 1910-cu ilin qışında gəldiyindən dərs ili başlanmışdı və bir neçə ay keçmişdi. Vaxt itirməmək üçün dayısı Məhərrəm onu Hacı Ənam Xalxali adlı bir şəxsin məktəbinə yazdırdı.
Növbəti dərs ilində Bakıdakı "İttihad" məktəbində təhsilimi davam etdirdi. Dayısının maddi imkanı az olduğundan paltar, məktəb ləvazimatı və cib xərcliyimdən korluq çəkirdi. 1914-cü ildə Məmmədəli xan Tərbiyət "İttihad" məktəbinə müdir təyin olundu. O, yaxşı və əla oxuyan şagirdlərə maddi yardım göstərdiyindən, onun da vəziyyətim yaxşılaşırdı, dayısının maddi yükü bir qədər yüngülləşirdi. Ağabala adlı bir xeyirxah sərvət sahibi 1012 uşağın təhsillə bağlı xərcini üzərinə götürmüş. Məmmədəli xan Tərbiyət onun da adını o siyahıya salmışdı. O siyahıda onunla bərabər Mirzə Rəhim Bayramzadə, İsmayıl Hidayətzadə, Hüseyn Rizazadə, ƏIi Yusifzadə və başqaları da var idilər.
1918-ci ilə qədər geyim və məktəb ləvazimatı almaq xərclərindən azad oldu. Oxuya-oxuya "Təməddün" məktəbində də dərs verirdi. Səhərlər "Təməddün" də dərs verib, günortadan sonra Gimnaziyada təhsil alırdı. Artıq əlinə gələn puldan ev xərci üçün dayısına da kömək edirdi. Gimnaziyanı bitirdikdən sonra xeyirxah insanların köməyi ilə təhsilimi Moskvada davam etdirdi.
O, rus dilini "İttihad" dan yaxşı öyrənmişdı. Bu işdə rus dili müəllimim Kərimağa Hüseynovun əməyini həmişə qiymətləndirdi. 3 dostu ilə birlikdə Moskvaya təhsil almağa yollandı. Moskvaya gedib çatmaq nəqliyyat cəhətdən o vaxt çox da asan deyildi. On gün gəmi ilə su üzərində yol gedib (gəmi nasaz idi) Türkmənistana çatdı. Piyada, sonra qoşqulu nəqliyyatla bir təhər Aşqabada yetişdi. Burada "İttihad" məktəbində ona dərs demiş müəllimim Kərim Ağa Hüseynovla rastlaşdı. Onun köməyi ilə onlar Moskvaya yollandılar. İctimai elmlərə nisbət təbabətə böyük marağım var idi. Bu maraq məni Tibb İnstitutuna daxil olmağa sövq etdi. Bir müddət Bakı Tibb İnstitutunda, sonra Tehran Tibb Universitetində təhsil aldım. Tehranda oxuyarkən dayımın vəfatı, Ənnəmin kimsəsiz qalması məni yenidən Bakıya dönməyə məcbur etdi. Əslində İrandan Bakıya dönməyimə başqa səbəb də var idi. Mən 1921-ci il Lahutinin başçılığı altında Azərbaycanda (Təbrizdə) baş verən hərəkatda iştirak etdiyimdən dövlət tərəfindən təqib olunanlar siyahısına düşmüşdüm. Bakıya qayıtdıqdan sonra tibbi sahədə təhsilimi davam etdirdim. Ali məktəbi qurtarıb həkimlik diplomunu aldıqdan sonra təkmilləşdirmə kursunu keçmək üçün Moskvaya getməli oldum.
Doktor Salamulla Cavid 1929-cu ilə kimi Bakıda yaşayıb. Bir neçə il Tehranda dövlət sığorta idarəsində həkim işləyib. İran kompartiyasının üzvü olub, kommunist fəaliyyətinə görə bir neçə il həbsdə yatıb. Təbrizdəki demokratik hərəkat başlayan zaman Azərbaycana gəlib.
İstinadlar
- Cəmil Həsənli. СССР-Иран: Азербайджанский кризис и начало холодной войны: 1941-1946 гг. Moskva: Герои Отечества. 2006. səh. 167. 2023-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-03.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salamulla Molla Hasim oglu Cavid 1900 Xalxal 1986 Tehran Cenubi Azerbaycan Milli hokumetinin uzvu daxili isler naziri Salamulla CavidSexsi melumatlarDogum tarixi 1900Dogum yeri XalxalVefat tarixi 1986Vefat yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani IranDefn yeri Vadi rehmet qebiristanligiPartiya Iran Kommunist PartiyasiFealiyyeti siyasetci hekimHeyatiSalamulla Molla Hasim oglu Cavid 1900 cu ilde Guney Azerbaycanin Xalxal bolgesinin kendinde kasib bir ailede anadan olmusdu Ibtidai tehsilini mollaxanada almisdi sonra Baki seherine kocmusduler Bakiya 1910 cu ilin qisinda geldiyinden ders ili baslanmisdi ve bir nece ay kecmisdi Vaxt itirmemek ucun dayisi Meherrem onu Haci Enam Xalxali adli bir sexsin mektebine yazdirdi Novbeti ders ilinde Bakidaki Ittihad mektebinde tehsilimi davam etdirdi Dayisinin maddi imkani az oldugundan paltar mekteb levazimati ve cib xercliyimden korluq cekirdi 1914 cu ilde Memmedeli xan Terbiyet Ittihad mektebine mudir teyin olundu O yaxsi ve ela oxuyan sagirdlere maddi yardim gosterdiyinden onun da veziyyetim yaxsilasirdi dayisinin maddi yuku bir qeder yungullesirdi Agabala adli bir xeyirxah servet sahibi 1012 usagin tehsille bagli xercini uzerine goturmus Memmedeli xan Terbiyet onun da adini o siyahiya salmisdi O siyahida onunla beraber Mirze Rehim Bayramzade Ismayil Hidayetzade Huseyn Rizazade EIi Yusifzade ve basqalari da var idiler 1918 ci ile qeder geyim ve mekteb levazimati almaq xerclerinden azad oldu Oxuya oxuya Temeddun mektebinde de ders verirdi Seherler Temeddun de ders verib gunortadan sonra Gimnaziyada tehsil alirdi Artiq eline gelen puldan ev xerci ucun dayisina da komek edirdi Gimnaziyani bitirdikden sonra xeyirxah insanlarin komeyi ile tehsilimi Moskvada davam etdirdi O rus dilini Ittihad dan yaxsi oyrenmisdi Bu isde rus dili muellimim Kerimaga Huseynovun emeyini hemise qiymetlendirdi 3 dostu ile birlikde Moskvaya tehsil almaga yollandi Moskvaya gedib catmaq neqliyyat cehetden o vaxt cox da asan deyildi On gun gemi ile su uzerinde yol gedib gemi nasaz idi Turkmenistana catdi Piyada sonra qosqulu neqliyyatla bir teher Asqabada yetisdi Burada Ittihad mektebinde ona ders demis muellimim Kerim Aga Huseynovla rastlasdi Onun komeyi ile onlar Moskvaya yollandilar Ictimai elmlere nisbet tebabete boyuk maragim var idi Bu maraq meni Tibb Institutuna daxil olmaga sovq etdi Bir muddet Baki Tibb Institutunda sonra Tehran Tibb Universitetinde tehsil aldim Tehranda oxuyarken dayimin vefati Ennemin kimsesiz qalmasi meni yeniden Bakiya donmeye mecbur etdi Eslinde Irandan Bakiya donmeyime basqa sebeb de var idi Men 1921 ci il Lahutinin basciligi altinda Azerbaycanda Tebrizde bas veren herekatda istirak etdiyimden dovlet terefinden teqib olunanlar siyahisina dusmusdum Bakiya qayitdiqdan sonra tibbi sahede tehsilimi davam etdirdim Ali mektebi qurtarib hekimlik diplomunu aldiqdan sonra tekmillesdirme kursunu kecmek ucun Moskvaya getmeli oldum Doktor Salamulla Cavid 1929 cu ile kimi Bakida yasayib Bir nece il Tehranda dovlet sigorta idaresinde hekim isleyib Iran kompartiyasinin uzvu olub kommunist fealiyyetine gore bir nece il hebsde yatib Tebrizdeki demokratik herekat baslayan zaman Azerbaycana gelib IstinadlarCemil Hesenli SSSR Iran Azerbajdzhanskij krizis i nachalo holodnoj vojny 1941 1946 gg Moskva Geroi Otechestva 2006 seh 167 2023 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 03 Hemcinin baxAzerbaycan Demokrat Firqesi