Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Məhəmməd ibn Əhməd – Şirvanşahlar dövlətinin doqquzuncu hökmdarı, Şirvanşah Əhməd ibn II Məhəmmədin oğlu.
| Məhəmməd ibn Əhməd | |
|---|---|
Şirvanşahlar Dövlətinin IX hökmdarı | |
| iyun, 981 – noyabr, 991 | |
| Əvvəlki | Əhməd ibn II Məhəmməd |
| Sonrakı | Yəzid ibn Əhməd |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Şamaxı |
| Atası | Əhməd ibn II Məhəmməd |
| Ailəsi | Məzyədilər |
Fəaliyyəti
Şirvanşah Əhmədin ölümündən sonra taxta onun oğlu Məhəmməd ibn Əhməd çıxdı. O, qonşu feodallara qarşı təcavüzkar siyasət yeridir və öz ərazisini bir sıra şəhərləri ilhaq etmək hesabına genişləndirməyə çalışırdı. H.371 (981/2)-ci ildə o, Qəbələ şəhərini onun əmiri Əbd ül- Bərr Ənbəsədən tutub aldı. Təqribən h.372 (982)-ci ildə isə Bərdəni tabe edib Musa ibn Əlini özünün canişini təyin etdi. Məhəmməd öz şəhərlərini də möhkəmləndirirdi. Belə ki, h.373 (983)-cü ildə o, Şabranın, hərbi əməliyyatlar nəticəsində dağıdılmış hasarlarını bərpa etdirdi. Şirvanın ən zəngin və qədim şəhər mərkəzlərindən olan Şabran qonşu feodalların diqqətini cəlb edirdi. Onlar aramsız olaraq şəhərə basqınlar edir, onu çapıb talayırdılar. Şəbəran qədim zamanlardan Şirvanın paytaxtı olmuşdu. H.372 (982)-ci ildə babası II Məhəmməd ibn Yəzidin Layzana (V.F.Minorskiyə görə Lahıc) birləşdirdiyi Xursan və Şirvan məliklikləri Məhəmməd ibn Əhmədin mülklərinə daxil idi.
H.378 (988)-ci ildə ət-Tuzi Dərbəndi onun əmiri Əhməd Haşiminin oğlu Məymundan aldı və onu şəhərdən qovdu. Sonra o, şəhəri Şirvanın hakimi Məhəmməd ibn Əhmədə təslim etdi. O, bir neçə ay şəhərdə hökmranhq etdi, lakin Məymunun qulamlarından Balid (Baldu) adlı birisi tərəfindən yaralanan Məhəmməd ibn Əhmədi ona tabe olan feodallar Şirvana apardılar. Balid onun iqamətgahında üstünə atılaraq təbərzinlə boynunun ardından vurub yaralamışdı. Qulam Təbərsəranda gizlənən və bu hadisələrdən sonra Dərbəndə qayıdan ağası Məymunun yanına qaçmışdı. Məhəmməd tezliklə sağaldı. Lakin bu zaman onun Bərdədəki canişini Musa ibn Əli açıqca qiyam qaldıraraq, yalnız öz adından xütbə oxunmasını Şirvanşah Məhəmmədin adının xütbədən çıxarılmasını əmr etdi. Sonra "Tarix-i əl-Bab"da xəbər verilir ki, h.380 (990)-cı ildə Dərbənd əhalisi öz əmirləri Məymuna qarşı üsyan qaldıraraq onu hakimiyyətdən qovdular. Onlar Şirvanşah Məhəmməd ibn Əhmədi Dərbəndə dəvət etdilər. Dərbəndə gələn Məhəmməd qalanı yenidən tikdirdi, daha doğrusu, bərpa etdirib möhkəmləndirdi və orada öz adamlarından ibarət qarnizon yerləşdirdi. Bundan sonra o, öz paytaxtına, Yəzidiyyəyə qayıtmış, on bir il səkkiz ay və iyirmi bir gün səltənət sürdükdən sonra h.381 (991)-ci ilin ramazan ayında (noyabr) ölmüşdür.
Ailəsi
- Atası Əhməd ibn II Məhəmməd. Şirvanşah.
- Əmisi Heysəm ibn Məhəmməd. Tabasaran əmiri (948-1025).
- Qardaşı II Yezid. Xələfi.
| SƏLƏF Əhməd ibn II Məhəmməd |  | Məhəmməd ibn Əhməd Məzyədilər | | XƏLƏF Yəzid ibn Əhməd |
Döyüş xronologiyası
| Tarix | Müharibə | Müttəfiqlər | Qarşı tərəf | Yer | Vəzifəsi | Nəticə |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 981-ci il | Qəbələnin işğalı | — | Əbd ül- Bərr Ənbəsə | Qəbələ | Şirvanşah | qələbə |
| 982-ci il | Bərdənin tabe edilməsi | Musa ibn Əli | — | Bərdə | Şirvanşah | qələbə |
| 988-ci il | Dərbəndin tabe edilməsi | ət-Tuzi | Dərbənd əmirliyi | Dərbənd | Şirvanşah | qələbə |
| 988-ci il | Musa ibn Əlinin qiyamı | — | Musa ibn Əli | Bərdə | Şirvanşah | məğlubiyyət |
| 990-cı il | Dərbəndin II dəfə tabe edilməsi | Dərbənd əhalisi | Dərbənd əmirliyi | Dərbənd | Şirvanşah | qələbə |
İstinadlar
- Sara Aşurbəyli – Şirvanşahlar dövləti, Bakı, 2007
- Mинopcкий. Иcтopия Шиpвaнa, c.51,68
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmed ibn Ehmed Sirvansahlar dovletinin doqquzuncu hokmdari Sirvansah Ehmed ibn II Mehemmedin oglu Mehemmed ibn EhmedSirvansahlar Dovletinin IX hokmdariiyun 981 noyabr 991EvvelkiEhmed ibn II MehemmedSonrakiYezid ibn EhmedSexsi melumatlarVefat tarixi noyabr 991Vefat yeri SamaxiAtasi Ehmed ibn II MehemmedAilesi MezyedilerFealiyyetiSirvansah Ehmedin olumunden sonra taxta onun oglu Mehemmed ibn Ehmed cixdi O qonsu feodallara qarsi tecavuzkar siyaset yeridir ve oz erazisini bir sira seherleri ilhaq etmek hesabina genislendirmeye calisirdi H 371 981 2 ci ilde o Qebele seherini onun emiri Ebd ul Berr Enbeseden tutub aldi Teqriben h 372 982 ci ilde ise Berdeni tabe edib Musa ibn Elini ozunun canisini teyin etdi Mehemmed oz seherlerini de mohkemlendirirdi Bele ki h 373 983 cu ilde o Sabranin herbi emeliyyatlar neticesinde dagidilmis hasarlarini berpa etdirdi Sirvanin en zengin ve qedim seher merkezlerinden olan Sabran qonsu feodallarin diqqetini celb edirdi Onlar aramsiz olaraq sehere basqinlar edir onu capib talayirdilar Seberan qedim zamanlardan Sirvanin paytaxti olmusdu H 372 982 ci ilde babasi II Mehemmed ibn Yezidin Layzana V F Minorskiye gore Lahic birlesdirdiyi Xursan ve Sirvan meliklikleri Mehemmed ibn Ehmedin mulklerine daxil idi H 378 988 ci ilde et Tuzi Derbendi onun emiri Ehmed Hasiminin oglu Meymundan aldi ve onu seherden qovdu Sonra o seheri Sirvanin hakimi Mehemmed ibn Ehmede teslim etdi O bir nece ay seherde hokmranhq etdi lakin Meymunun qulamlarindan Balid Baldu adli birisi terefinden yaralanan Mehemmed ibn Ehmedi ona tabe olan feodallar Sirvana apardilar Balid onun iqametgahinda ustune atilaraq teberzinle boynunun ardindan vurub yaralamisdi Qulam Teberseranda gizlenen ve bu hadiselerden sonra Derbende qayidan agasi Meymunun yanina qacmisdi Mehemmed tezlikle sagaldi Lakin bu zaman onun Berdedeki canisini Musa ibn Eli aciqca qiyam qaldiraraq yalniz oz adindan xutbe oxunmasini Sirvansah Mehemmedin adinin xutbeden cixarilmasini emr etdi Sonra Tarix i el Bab da xeber verilir ki h 380 990 ci ilde Derbend ehalisi oz emirleri Meymuna qarsi usyan qaldiraraq onu hakimiyyetden qovdular Onlar Sirvansah Mehemmed ibn Ehmedi Derbende devet etdiler Derbende gelen Mehemmed qalani yeniden tikdirdi daha dogrusu berpa etdirib mohkemlendirdi ve orada oz adamlarindan ibaret qarnizon yerlesdirdi Bundan sonra o oz paytaxtina Yezidiyyeye qayitmis on bir il sekkiz ay ve iyirmi bir gun seltenet surdukden sonra h 381 991 ci ilin ramazan ayinda noyabr olmusdur AilesiAtasi Ehmed ibn II Mehemmed Sirvansah Emisi Heysem ibn Mehemmed Tabasaran emiri 948 1025 Qardasi II Yezid Xelefi SELEF Ehmed ibn II Mehemmed Mehemmed ibn Ehmed Mezyediler XELEF Yezid ibn EhmedDoyus xronologiyasi Tarix Muharibe Muttefiqler Qarsi teref Yer Vezifesi Netice981 ci il Qebelenin isgali Ebd ul Berr Enbese Qebele Sirvansah qelebe982 ci il Berdenin tabe edilmesi Musa ibn Eli Berde Sirvansah qelebe988 ci il Derbendin tabe edilmesi et Tuzi Derbend emirliyi Derbend Sirvansah qelebe988 ci il Musa ibn Elinin qiyami Musa ibn Eli Berde Sirvansah meglubiyyet990 ci il Derbendin II defe tabe edilmesi Derbend ehalisi Derbend emirliyi Derbend Sirvansah qelebeIstinadlar Sara Asurbeyli Sirvansahlar dovleti Baki 2007 Minopckij Ictopiya Shipvana c 51 68 Sirvansahlar dovleti portaliHemcinin bax Mezyediler Azerbaycan tarixi