Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avropa irqi (qafqazoid və ya qafqaz ing. Caucasian race və ya avropoid) — Avropa, ön Asiya, Mərkəzi Asiya, Şimali Amerika və şimali Hindistanda Böyük coğrafi kəşflər dövrünə qədər yaşamış irq. Sonradan bu tip insanlar bütün qitələrə yayılmağa başladı. Onlar daha çox Şimali Amerika və Cənubi Amerika, Cənubi Afrika və Avstraliyada yayılmağa başladılar.
Xarakterik cizgiləri
Üzləri horizontal müstəvidən xeyli qabağa çıxır. Saçları düz və ya dalğavarı, əsasən yumşaq (xüsusilə şimal qruplarda). Qaşlarının dairəsi böyük, göz kəsimləri böyük, burunları böyük və irəli çıxan, dodaq qalınlığı çox da böyük deyil və ya ortadır, saqqal və bığ çıxımı gurdur. Ayaq pəncəsi və əlləri genişdir. Dəri, piqment və göz rəngləri şimal qruplarındakı açıq rəngdən cənub qruplarında çox tünd rəngə qədər dəyişir. İlk dəfə 1780-ci illərdə Göttingen tarix məktəbinin üzvləri tərəfindən təqdim edilmiş bu termin bəşəriyyətin üç əsas irqindən birini (Qafqazoid, Monqoloid və Neqroid) ifadə edirdi. Bioloji antropologiyada Qafqazoid sözü dəri rəngindən asılı olmayaraq skelet anatomiyasına və xüsusilə kəllə morfologiyasına diqqət yetirməklə bu müxtəlif bölgələrdən olan fenotipik oxşar qruplar üçün ümumi termin kimi istifadə edilmişdir. Qədim və müasir "Qafqazoid" populyasiyaları yalnız "ağ" deyil, yəni dəri rəngi ağ dəridən tünd qəhvəyi rəngə qədər dəyişə bilər.
Birləşmiş Ştatlarda ing. Caucasian — Qafqaz termini hələ də ağ və ya avropoid irqinin, Yaxın Şərq və ya Şimali Afrika əcdadının sinonimi kimi istifadə olunur. Lakin terminin bu cür istifadə edilməsinin tənqid edilən tərəfi də var.
Yarımqrupları
Bir sıra təsnifatlara görə bu irq Nord, Aralıq dənizi, Dinar, Atlantid, Alp, Şərqi-baltik, Turan, Armenoid, İran, Ərəb, Hamitik və bir sıra digər yarımqruplara bölünür (təsnifat edən alimlərdən asılı olaraq).
Qədim dövrlərdə avropada digər yarımqrupların olduğu və sonradan assimilyasiya etdikləri güman edilir.
Qərbi Avropada, Mərkəzi Avropada, Cənubi Avropada və Şimali Amerikada aşağıdakı yarımqruplar vardır:
- Nord irqi
- Alp irqi
- Atlantid irqi
- Balkan-Qafqaz irqi
- Dinar irqi
- Aralıq dənizi irqi
Şərqi Avropa və Asiyada:
- Nord irqi
- Baltik irqi
- Şərqi-baltik irqi
- Balkanqafqaz irqi
- Kaspi yarımtipi
- Dinar irqi
- Armenoid irqi
- Alp irqi
- Pamir-fərqanə irqi
- Ural irqi
Mənbə
- Genetic history of Europe ingilis vikipediyasında
İstinadlar
- . 2011-07-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-12-13.
- . 2009-02-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-12-13.
- Pickering, Robert B.; Bachman, David. The Use of Forensic Anthropology (ingilis). CRC Press. 2009-01-22.
- Pickering, Robert B.; Bachman, David. The Use of Forensic Anthropology (ingilis). CRC Press. 2009-01-22. ISBN .
- Blumenbach, Johann Friedrich; Bendyshe, Thomas. The Anthropological Treatises of Johann Friedrich Blumenbach ... (ingilis). Anthropological Society. 1865-01-01.
- "Library of Medicine". www.ncbi.nlm.nih.gov. 2022-10-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023.09.12.
- Pollock, Mica. Everyday Antiracism: Getting Real About Race in School (ingilis). The New Press. 2008-06-30. ISBN .
- Dewan, Shaila. "Has 'Caucasian' Lost Its Meaning?". The New York Times (ingilis). 2013-07-06. ISSN 0362-4331. 2023-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-12.
- Staff, Grolier Educational. The Encyclopedia Americana (ingilis). Scholastic Library Publishing. 2001-04. ISBN .
- "The Races of Europe". www.theapricity.com. 2023-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avropa irqi qafqazoid ve ya qafqaz ing Caucasian race ve ya avropoid Avropa on Asiya Merkezi Asiya Simali Amerika ve simali Hindistanda Boyuk cografi kesfler dovrune qeder yasamis irq Sonradan bu tip insanlar butun qitelere yayilmaga basladi Onlar daha cox Simali Amerika ve Cenubi Amerika Cenubi Afrika ve Avstraliyada yayilmaga basladilar Xarakterik cizgileriUzleri horizontal musteviden xeyli qabaga cixir Saclari duz ve ya dalgavari esasen yumsaq xususile simal qruplarda Qaslarinin dairesi boyuk goz kesimleri boyuk burunlari boyuk ve ireli cixan dodaq qalinligi cox da boyuk deyil ve ya ortadir saqqal ve big ciximi gurdur Ayaq pencesi ve elleri genisdir Deri piqment ve goz rengleri simal qruplarindaki aciq rengden cenub qruplarinda cox tund renge qeder deyisir Ilk defe 1780 ci illerde Gottingen tarix mektebinin uzvleri terefinden teqdim edilmis bu termin beseriyyetin uc esas irqinden birini Qafqazoid Monqoloid ve Neqroid ifade edirdi Bioloji antropologiyada Qafqazoid sozu deri renginden asili olmayaraq skelet anatomiyasina ve xususile kelle morfologiyasina diqqet yetirmekle bu muxtelif bolgelerden olan fenotipik oxsar qruplar ucun umumi termin kimi istifade edilmisdir Qedim ve muasir Qafqazoid populyasiyalari yalniz ag deyil yeni deri rengi ag deriden tund qehveyi renge qeder deyise biler Birlesmis Statlarda ing Caucasian Qafqaz termini hele de ag ve ya avropoid irqinin Yaxin Serq ve ya Simali Afrika ecdadinin sinonimi kimi istifade olunur Lakin terminin bu cur istifade edilmesinin tenqid edilen terefi de var YarimqruplariBir sira tesnifatlara gore bu irq Nord Araliq denizi Dinar Atlantid Alp Serqi baltik Turan Armenoid Iran Ereb Hamitik ve bir sira diger yarimqruplara bolunur tesnifat eden alimlerden asili olaraq Qedim dovrlerde avropada diger yarimqruplarin oldugu ve sonradan assimilyasiya etdikleri guman edilir Qerbi Avropada Merkezi Avropada Cenubi Avropada ve Simali Amerikada asagidaki yarimqruplar vardir Nord irqi Alp irqi Atlantid irqi Balkan Qafqaz irqi Dinar irqi Araliq denizi irqi Serqi Avropa ve Asiyada Nord irqi Baltik irqi Serqi baltik irqi Balkanqafqaz irqi Kaspi yarimtipi Dinar irqi Armenoid irqi Alp irqi Pamir ferqane irqi Ural irqiMenbeGenetic history of Europe ingilis vikipediyasindaIstinadlar 2011 07 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 12 13 2009 02 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 12 13 Pickering Robert B Bachman David The Use of Forensic Anthropology ingilis CRC Press 2009 01 22 Pickering Robert B Bachman David The Use of Forensic Anthropology ingilis CRC Press 2009 01 22 ISBN 978 1 4200 6878 8 Blumenbach Johann Friedrich Bendyshe Thomas The Anthropological Treatises of Johann Friedrich Blumenbach ingilis Anthropological Society 1865 01 01 Library of Medicine www ncbi nlm nih gov 2022 10 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 12 Pollock Mica Everyday Antiracism Getting Real About Race in School ingilis The New Press 2008 06 30 ISBN 978 1 59558 567 7 Dewan Shaila Has Caucasian Lost Its Meaning The New York Times ingilis 2013 07 06 ISSN 0362 4331 2023 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 12 Staff Grolier Educational The Encyclopedia Americana ingilis Scholastic Library Publishing 2001 04 ISBN 978 0 7172 0134 1 The Races of Europe www theapricity com 2023 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 12