Afife Jalə (türk. Afife Jale 1902, Kadıköy, İstanbul ili – 24 iyul 1941, İstanbul) — Türkiyədəki ilk müsəlman teatr aktrisası olaraq bilinən türk teatr aktrisası.
Afife Jalə | |
---|---|
türk. Afife Jale | |
Doğum tarixi | 1902 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 24 iyul 1941 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | aktrisa, teatr aktrisası |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiyası
Afife Jalə 1902-ci ildə İstanbulda Hidayət bəy və Methiye xanımın ailəsində anadan olmuşdur. Ondan başqa ailədə bir qızı Behiye xanım və bir oğlu Salah bəy də vardı.
Karyerası
Afife qızlar üçün nəzərdə tutulan İstanbul Sənaye Məktəbində oxuyur. Ancaq onun arzusu aktrisa olmaq olur. O dövrdə Osmanlı İmperiyasında Türk Müsəlman qadınları Daxili İşlər Nazirliyinin əmri ilə səhnədə oynaya bilməzdilər. Aktrisalar yalnız yunan, erməni və ya yəhudi əsilli qeyri-müsəlman qadınlar ola bilərdi.
Afifenin atası qızının teatr karyerasına qarşı idi. Atasına itaətsizlik edən Afife valideynlərinin evindən qaçır və yeni qurulan Darülbedayi konservatoriyasında stajor işçisi olaraq çalışır. O dövrdə konservatoriyada müsəlman qadınlara aktrisa peşəsi öyrətmək üçün kurslar açılırdı. Onların yalnız qadın tamaşaçılar üçün oynayacaqdılar. Teatr təhsili aldıqdan sonra Afife, Hüseyn Suatın Yamalar teatr tamaşasında "Emel" rolunda səhnədə debüt edir. Bu zaman erməni aktrisa Eliza Binemejiyan xaricə gedir və "Emel" rolu boş qalır. Səhnədə Afife özünə Jalə adını götürür. O vaxtdan bəri bu adla tanınır. Kadiköydəki Apollo Teatrında çıxış edən Afife Jalə tarixdəki ilk müsəlman türk aktrisası olur. Teatr rəhbərliyinə 1921-ci ildə onun işdən çıxarılmasına səbəb olan müsəlman qadınlar üçün məhdudiyyətlər barədə xəbərdarlıq edilir. Sonra fərqli adlar altında bir sıra digər teatr səhnələrində rol oynayır.
İşini itirən Jalə çətin maddi vəziyyətə düşür və xəstəliklər kəskin baş ağrısı ilə müşahidə olunur. Jale həkiminin ona əsaslanan dərmanları təyin etməsindən sonra morfindən asılı olur.
1923-cü ildə Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Atatürk müsəlman qadınlara qadağalar məsələsini qaldırır. Qadağanın qaldırılması Afifeni teatra qaytarır. Lakin onun narkotikə asılılığı əbəs deyildi və vəziyyətini pisləşdirdi, nəticədə yenidən səhnəni tərk etməyə məcbur olur.
Ailə həyatı
Səhnədən çıxdıqdan sonra Afife Jale tamamilə yoxsulluq içərisində yaşayır. 1928-ci ildə musiqiçi Selahattin Pınar (1902-1960) ilə tanış olur. 1929-cu ildə onlar evlənirlər. Onlar İstanbulun Fateh rayonunda bir mənzildə yaşamağa başlayırlar. Ancaq evlilik uzun sürmür və 1935-ci ildə cütlük boşanır. Afifenin narkotik asılılığı boşanmaya da təsir edir.
Boşandıqdan sonra Jalə narkomaniyadan müalicə üçün Bakırköy Psixiatriya Xəstəxanasına düşür. Son illərini orada keçirir. Afife Jalə 24 iyul 1941-ci ildə vəfat edir.
İstinadlar
- Afife Jale Kimdir?.
- Yalçın, Soner. "Kokain tutkusunun yok ettiği ünlü karı koca". Hürriyet. 2007-06-24. 2013-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-20.
- "Afife Jale" (türk). İstanbul Kadın Müzesi. 2016-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-21.
- "Afife dans ediyor". Hürriyet (Turkish). 1998-12-12. 2013-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Afife Jale turk Afife Jale 1902 Kadikoy Istanbul ili 24 iyul 1941 Istanbul Turkiyedeki ilk muselman teatr aktrisasi olaraq bilinen turk teatr aktrisasi Afife Jaleturk Afife JaleDogum tarixi 1902Dogum yeri Kadikoy Istanbul ili Osmanli imperiyasiVefat tarixi 24 iyul 1941 1941 07 24 Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeFealiyyeti aktrisa teatr aktrisasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiAfife Jale 1902 ci ilde Istanbulda Hidayet bey ve Methiye xanimin ailesinde anadan olmusdur Ondan basqa ailede bir qizi Behiye xanim ve bir oglu Salah bey de vardi KaryerasiAfife qizlar ucun nezerde tutulan Istanbul Senaye Mektebinde oxuyur Ancaq onun arzusu aktrisa olmaq olur O dovrde Osmanli Imperiyasinda Turk Muselman qadinlari Daxili Isler Nazirliyinin emri ile sehnede oynaya bilmezdiler Aktrisalar yalniz yunan ermeni ve ya yehudi esilli qeyri muselman qadinlar ola bilerdi Afifenin atasi qizinin teatr karyerasina qarsi idi Atasina itaetsizlik eden Afife valideynlerinin evinden qacir ve yeni qurulan Darulbedayi konservatoriyasinda stajor iscisi olaraq calisir O dovrde konservatoriyada muselman qadinlara aktrisa pesesi oyretmek ucun kurslar acilirdi Onlarin yalniz qadin tamasacilar ucun oynayacaqdilar Teatr tehsili aldiqdan sonra Afife Huseyn Suatin Yamalar teatr tamasasinda Emel rolunda sehnede debut edir Bu zaman ermeni aktrisa Eliza Binemejiyan xarice gedir ve Emel rolu bos qalir Sehnede Afife ozune Jale adini goturur O vaxtdan beri bu adla taninir Kadikoydeki Apollo Teatrinda cixis eden Afife Jale tarixdeki ilk muselman turk aktrisasi olur Teatr rehberliyine 1921 ci ilde onun isden cixarilmasina sebeb olan muselman qadinlar ucun mehdudiyyetler barede xeberdarliq edilir Sonra ferqli adlar altinda bir sira diger teatr sehnelerinde rol oynayir Isini itiren Jale cetin maddi veziyyete dusur ve xestelikler keskin bas agrisi ile musahide olunur Jale hekiminin ona esaslanan dermanlari teyin etmesinden sonra morfinden asili olur 1923 cu ilde Turkiye Cumhuriyyetinin qurucusu Ataturk muselman qadinlara qadagalar meselesini qaldirir Qadaganin qaldirilmasi Afifeni teatra qaytarir Lakin onun narkotike asililigi ebes deyildi ve veziyyetini pislesdirdi neticede yeniden sehneni terk etmeye mecbur olur Aile heyatiSehneden cixdiqdan sonra Afife Jale tamamile yoxsulluq icerisinde yasayir 1928 ci ilde musiqici Selahattin Pinar 1902 1960 ile tanis olur 1929 cu ilde onlar evlenirler Onlar Istanbulun Fateh rayonunda bir menzilde yasamaga baslayirlar Ancaq evlilik uzun surmur ve 1935 ci ilde cutluk bosanir Afifenin narkotik asililigi bosanmaya da tesir edir Bosandiqdan sonra Jale narkomaniyadan mualice ucun Bakirkoy Psixiatriya Xestexanasina dusur Son illerini orada kecirir Afife Jale 24 iyul 1941 ci ilde vefat edir IstinadlarAfife Jale Kimdir Yalcin Soner Kokain tutkusunun yok ettigi unlu kari koca Hurriyet 2007 06 24 2013 07 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 05 20 Afife Jale turk Istanbul Kadin Muzesi 2016 05 31 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 21 Afife dans ediyor Hurriyet Turkish 1998 12 12 2013 06 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 05 21