Telman Xəlil oğlu Orucov (1940, Qaramanlı, Yevlax rayonu) — Azərbaycan dövlət və siyasi xadimi.
Telman Orucov | |
---|---|
Azərbaycan Respublikası Ali Soveti sədrinin birinci müavini | |
5 fevral 1991 – 16 oktyabr 1991 | |
Sədr | Elmira Qafarova |
Sonrakı | Ziyad Səmədzadə |
mart 1987 – 1991 | |
Birinci katib | Əbdürrəhman Vəzirov Ayaz Mütəllibov |
oktyabr 1986 – mart 1987 | |
Azərbaycan SSR Dövlət Aqrar-Sənaye Komitəsi sədrinin birinci müavini — Azərbaycan SSR naziri | |
dekabr 1985 – 9 oktyabr 1986 | |
Sədr | Musa Məmmədov |
Azərbaycan SSR meyvə-tərəvəz təsərrüfatı naziri | |
25 mart 1981 – 12 dekabr 1985 | |
Əvvəlki | İnqilab Şəmiyev |
Sonrakı | nazirlik ləğv edilib |
Azərbaycan SSR tədarük naziri | |
27 mart 1980 – 25 mart 1981 | |
Əvvəlki | Soltan Əzizov |
Sonrakı | İnqilab Şəmiyev |
1975 – 9 aprel 1980 | |
Əvvəlki | Nadir Abbasov |
Sonrakı | Sadıq Murtuzayev |
iyul 1969 – avqust 1971 | |
Birinci katib | Cavanşir Məmmədov |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1940 |
Doğum yeri | |
Partiya | |
| |
Təltifləri | |
telmanorucov.com |
Həyatı
Telman Xəlil oğlu Orucov 1940-cı ildə Yevlax rayonunun Qaraimanlı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Atası Xəlil Həsənqulu oğlu 1943-cü ildə Böyük Vətən müharibəsində cəbhədə həlak olmuş, anası Suqra Nağı qızının himayəsində böyümüşdür.
Orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin İqtisad fakültəsinə daxil olmuş, 1964-cü idə universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Tələbə illərində Kommunist partiyası sıralarına daxil olaraq 1991-ci ildəki partiyanın ləğvinə qədər onun sıralarında fəaliyyət göstərmişdir.
Siyasi fəaliyyəti
1965-ci ilin iyununda Beyləqan (keçmiş Jdanov) rayon partiya komitəsinə təlimatçı təyin olunmuş, 1966-cı ilin sonundan 1969-cu ilin ortalarınadək rayon komsomol komitəsinin birinci katibi işləmiş, rayon partiya komitəsinin büro üzvü seçilmişdir. 1969-cu ildə iyul ayının əvvəllərində Beyləqan rayon partiya komitəsinin ikinci katibi seçilmiş, bu vəzifədən 1971-ci ilin avqustunda Moskvaya, Sov. İKP Mərkəzi Komitəsi yanındakı Ali Partiya Məktəbində oxumağa göndərilmiş, 1973-cü ilin iyulunda bu təhsilini də fərqlənmə diplomu ilə başa vurmuşdur. 1973-cü ilin avqustundan 1975-ci ilin iyununa qədər Azərbaycan KP Mərkəzi Komitəsinin Təşkilat-partiya işi şöbəsinin inspektoru, 1975−1980-ci illərdə Ağdam rayon partiya komitəsinin birinci katibi vəzifələrində işləmişdir. 1980-ci ilin martında respublika tədarük naziri, bir il sonra isə respublika meyvə-tərəvəz təsərrüfatı naziri təyin edilmişdir. 1985-ci ilin sonunda aqrar sahə üzrə nazirliklərin və baş idarələrin birləşməsindən yaradılmış Dövlət Aqrar-Sənaye Komitəsi sədrinin birinci müavini – respublika naziri təyin edilmişdir. 1986-cı ilin oktyabrından beş ay müddətində "Azərittif"aqın sədri işləmişdir. 1987-ci ilin martında Azərbaycan KP Mərkəzi Komitəsinin katibi seçilmişdir. Bu vəzifədə dörd il işlədikdən sonra, 1991-ci ilin fevralından oktyabrına qədər Azərbaycan SSR Ali Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsini icra etmişdir.
Dörd çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olmuş, 1976–1991-ci illərdə Azərbaycan KP Mərkəzi Komitəsinin üzvü, 1987–1991-ci illərdə isə Mərkəzi Komitə Bürosunun üzvü olmuşdur.
Bir müddət Azərbaycan Demokrat Partiyasının üzvü olmuşdur.
T. Orucov xidmətlərinə görə "Oktyabr inqilabı" və iki "Qırmızı əmək bayrağı" ordenləri ilə təltif edilmişdir.
Yaradıcılığı
1990-cı illərdən yaradıcılıqla məşğul olmuş, 1999-cu ildən başlayaraq son 15 il ərzində respublika mətbuatında ardıcıl çıxış etmişdir. 2000-ci ildə ilk iki kitabı – "Zamanın ruhu" və "Tarixdə iz qoyanlar" əsərləri çapdan şıxmışdır. Sonrakı illərdə "Ömürdən fraqmentlər", "Düşüncələr albomu", "Qədim Roma: qüdrətin qabarması və çəkilməsi", "ABŞ : beşikdən zirvəyə gedən yol", "Gerçəkliyin əks-sədası", 3 cildlik "Ümumdünya tarixi", "Həyat kaleydoskopu" kitabları çapdan şıxmışdır. "Məhəbbət mehrabı" adlı bədii əsəri mətbuatda dərc olunmuşdur. 2 cildlik "Göy qübbəsini işıqlandıranlar" və "Mahiyyətə nüfuz anı" kitabları çapdadır. Rus, ingilis, türk dillərindən sərbəst istifadə edir, latın, ispan və fransız dillərini isə səthi bilir. İngilis və ispan dillərindən tərcümələr edir. İngiliscədən tərcüməsində ABŞ prezidentləri Barak Obamanın "Ümidin cəsarəti" və Con Kennedinin "Mərdliyin profilləri" kitabları çapdan çıxmış və mətbuatda dərc edilmişdir.
Ailəsi
1970-ci ildə T. Orucov Fazilə Əvəz qızı ilə ailə qurmuşdur. Xanımı ali təhsilli kimyaçı olmaqla, 1971–2012-ci illərdə orta məktəb müəllimi işləmişdir. Üç övladı var. Oğlu Tofiq ixtisasca həkimdir, qızları Aygün bioloq, Aytən isə politoloqdur. Beş nəvəsi var.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2020-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-23.
Mənbə
- "Arxivlənmiş surət". 2017-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-13.
Xarici keçidlər
- Telman Orucov: "SSRİ-ni saxlamaq lazım idi" — MÜSAHİBƏ
- TELEVİZİYA EKRANI QARŞISINDA QANLI YANVAR, 1990
- "Kamran Bağırovun tapşırığıyla mən də Xankəndinə yollandım…" — Telman Orucov
- Telman Orucov bir gecədə Şuşadan qaçqınları niyə çıxarıb?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Telman Xelil oglu Orucov 1940 Qaramanli Yevlax rayonu Azerbaycan dovlet ve siyasi xadimi Telman OrucovAzerbaycan Respublikasi Ali Soveti sedrinin birinci muavini5 fevral 1991 16 oktyabr 1991SedrElmira QafarovaSonrakiZiyad SemedzadeAzerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin katibimart 1987 1991Birinci katibEbdurrehman Vezirov Ayaz MutellibovAzerbaycan Istehlak Cemiyyetleri Ittifaqinin sedrioktyabr 1986 mart 1987Azerbaycan SSR Dovlet Aqrar Senaye Komitesi sedrinin birinci muavini Azerbaycan SSR naziridekabr 1985 9 oktyabr 1986SedrMusa MemmedovAzerbaycan SSR meyve terevez teserrufati naziri25 mart 1981 12 dekabr 1985EvvelkiInqilab SemiyevSonrakinazirlik legv edilibAzerbaycan SSR tedaruk naziri27 mart 1980 25 mart 1981EvvelkiSoltan EzizovSonrakiInqilab SemiyevAzerbaycan Kommunist Partiyasi Agdam Rayon Komitesinin birinci katibi1975 9 aprel 1980EvvelkiNadir AbbasovSonrakiSadiq MurtuzayevAzerbaycan Kommunist Partiyasi Jdanov Rayon Komitesinin ikinci katibiiyul 1969 avqust 1971Birinci katibCavansir MemmedovSexsi melumatlarDogum tarixi 1940Dogum yeri Qaramanli Yevlax rayonu Azerbaycan SSR SSRIPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi 1991 Azerbaycan Demokrat PartiyasiTeltifleritelmanorucov comHeyatiTelman Xelil oglu Orucov 1940 ci ilde Yevlax rayonunun Qaraimanli kendinde muellim ailesinde anadan olmusdur Atasi Xelil Hesenqulu oglu 1943 cu ilde Boyuk Veten muharibesinde cebhede helak olmus anasi Suqra Nagi qizinin himayesinde boyumusdur Orta mektebi bitirdikden sonra Azerbaycan Dovlet Universitetinin Iqtisad fakultesine daxil olmus 1964 cu ide universiteti ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Telebe illerinde Kommunist partiyasi siralarina daxil olaraq 1991 ci ildeki partiyanin legvine qeder onun siralarinda fealiyyet gostermisdir Siyasi fealiyyeti1965 ci ilin iyununda Beyleqan kecmis Jdanov rayon partiya komitesine telimatci teyin olunmus 1966 ci ilin sonundan 1969 cu ilin ortalarinadek rayon komsomol komitesinin birinci katibi islemis rayon partiya komitesinin buro uzvu secilmisdir 1969 cu ilde iyul ayinin evvellerinde Beyleqan rayon partiya komitesinin ikinci katibi secilmis bu vezifeden 1971 ci ilin avqustunda Moskvaya Sov IKP Merkezi Komitesi yanindaki Ali Partiya Mektebinde oxumaga gonderilmis 1973 cu ilin iyulunda bu tehsilini de ferqlenme diplomu ile basa vurmusdur 1973 cu ilin avqustundan 1975 ci ilin iyununa qeder Azerbaycan KP Merkezi Komitesinin Teskilat partiya isi sobesinin inspektoru 1975 1980 ci illerde Agdam rayon partiya komitesinin birinci katibi vezifelerinde islemisdir 1980 ci ilin martinda respublika tedaruk naziri bir il sonra ise respublika meyve terevez teserrufati naziri teyin edilmisdir 1985 ci ilin sonunda aqrar sahe uzre nazirliklerin ve bas idarelerin birlesmesinden yaradilmis Dovlet Aqrar Senaye Komitesi sedrinin birinci muavini respublika naziri teyin edilmisdir 1986 ci ilin oktyabrindan bes ay muddetinde Azerittif aqin sedri islemisdir 1987 ci ilin martinda Azerbaycan KP Merkezi Komitesinin katibi secilmisdir Bu vezifede dord il isledikden sonra 1991 ci ilin fevralindan oktyabrina qeder Azerbaycan SSR Ali Soveti sedrinin birinci muavini vezifesini icra etmisdir Dord cagiris Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati olmus 1976 1991 ci illerde Azerbaycan KP Merkezi Komitesinin uzvu 1987 1991 ci illerde ise Merkezi Komite Burosunun uzvu olmusdur Bir muddet Azerbaycan Demokrat Partiyasinin uzvu olmusdur T Orucov xidmetlerine gore Oktyabr inqilabi ve iki Qirmizi emek bayragi ordenleri ile teltif edilmisdir Yaradiciligi1990 ci illerden yaradiciliqla mesgul olmus 1999 cu ilden baslayaraq son 15 il erzinde respublika metbuatinda ardicil cixis etmisdir 2000 ci ilde ilk iki kitabi Zamanin ruhu ve Tarixde iz qoyanlar eserleri capdan sixmisdir Sonraki illerde Omurden fraqmentler Dusunceler albomu Qedim Roma qudretin qabarmasi ve cekilmesi ABS besikden zirveye geden yol Gercekliyin eks sedasi 3 cildlik Umumdunya tarixi Heyat kaleydoskopu kitablari capdan sixmisdir Mehebbet mehrabi adli bedii eseri metbuatda derc olunmusdur 2 cildlik Goy qubbesini isiqlandiranlar ve Mahiyyete nufuz ani kitablari capdadir Rus ingilis turk dillerinden serbest istifade edir latin ispan ve fransiz dillerini ise sethi bilir Ingilis ve ispan dillerinden tercumeler edir Ingilisceden tercumesinde ABS prezidentleri Barak Obamanin Umidin cesareti ve Con Kennedinin Merdliyin profilleri kitablari capdan cixmis ve metbuatda derc edilmisdir Ailesi1970 ci ilde T Orucov Fazile Evez qizi ile aile qurmusdur Xanimi ali tehsilli kimyaci olmaqla 1971 2012 ci illerde orta mekteb muellimi islemisdir Uc ovladi var Oglu Tofiq ixtisasca hekimdir qizlari Aygun bioloq Ayten ise politoloqdur Bes nevesi var Istinadlar Arxivlenmis suret 2020 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 23 Azerbaycan SSR Terevez ve Meyve Istehsali Tedaruku Emali ve Satisi Aqrar Senaye Birliyinin sedri kimiMenbe Arxivlenmis suret 2017 08 08 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 13 Xarici kecidlerTelman Orucov SSRI ni saxlamaq lazim idi MUSAHIBE TELEVIZIYA EKRANI QARSISINDA QANLI YANVAR 1990 Kamran Bagirovun tapsirigiyla men de Xankendine yollandim Telman Orucov Telman Orucov bir gecede Susadan qacqinlari niye cixarib