Elvin Kristian Krenzlayn (12 dekabr 1876, Miluoki, Viskonsin – 6 yanvar 1928) — "müasir maneələri dəf etməklə qaçış yarışlarının atası sayılan"ABŞ-lı yüngül atletika idmançısı. O, 1900 Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak etməklə Olimpiya Oyunları tarixində ayrı-ayrı növlər üzrə dörd qızıl medal qazanmış ikinci idmançıdır. Beləki, 1896 Yay Olimpiya Oyunlarında almaniyalı idmançı gimnastika və güləş üzrə dörd Olimpiya qızılı qazanmışdır. 2012-ci ilə kimi Elvin Krenzlayn bir Olimpiya Oyunlarında ayrı-ayrı növlər üzrə dörd qızıl medal qazanmış yeganə yüngül atletika idmançısı idi (Cessi Ouens 1936 Yay Olimpiya Oyunlarında ayrı-ayrı növlər üzrə üç Olimpiya qızılına və komanda estafet yarışlarından isə bir Olimpiya qızlına sahib olmuşdur). Krenzlayn həmçinin açıq ayaqla maneələri dəf etmənin ilk təşəbbüsçüsü kimi də tanınır.
Elvin Krenzlayn | |
---|---|
ing. Alvin Kraenzlein | |
| |
Şəxsi məlumatlar | |
Tam adı | Elvin Kristian Krenzlayn |
Vətəndaşlığı | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | (51 yaşında) |
Təhsili | Vinkonsin universiteti |
Boyu | 183 sm |
Çəkisi | 75 kq |
İdman növü | Yüngül atletika |
27 iyul 2014 tarixində yenilənib. |
Həyatı və karyerası
Kreznlayn ABŞ-nin Minnesota ştatının Minneapolis şəhərində anadan olub. O, milliyətcə alman olan pivəçi İohann Georq Kreznlayn və Mariya Avqusta Şmidtin oğludur. Onun ailəsi sonralar ABŞ-nin Viskonsin ştatının Miluoki şəhərinə köçdü və Kreznlayn burda orta məktəbə gedib. Bu orta məktəbdə o, idmana cəlb olunub. 1895-ci ildə Vinkonsin Məktəblərarası Çempionat zamanı bir neçə növ üzrə - 100 yard məsafəyə qısa qaçış, 120 yard hündür maneələri dəf etməklə qaçış, 220 yard aşağı maneələri dəf etməklə qaçış, hündürlüyə tullanma və mərmi atma yarışlarında birinci yerin sahibi olub.
O, Vinkonsin Universitetində mühəndislik üzrə təhsil alıb. 1896-cı ildə o, 220 yard aşağı maneələri dəf etməklə qaçış və hündürlüyə tullanmada birinci yeri, birinci və ikinci kursda isə yüngül atletika yarışlarında 100 yard məsafəyə qaçış və mərmi atma yarışlarında ikinci yeri tutub. 1897-ci ildə Universitetlərarası Atletika Çempionatında Kreznlayn 220 yard aşağı maneələrlə qaçış və hündürlüyə tullanma yarışlarında qalib gəlib. O, həmçinin 1897-ci ildə Həvəskar İdman İttifaqı təşkil etdiyi yarışda 220 yard aşağı maneələri dəf etməklə qaçış yarışlarının qalibi olub. 1897-ci ildə Elvin Kreznlayn 300 yard aşağı maneələri dəf etməklə yarışda 36.6 saniyə göstərici ilə dünya rekordu müəyyənləşdirib.
1898-ci ildə Pensilvaniya Universitetinin yüngül atletika məşqçisi Mayk Mörfi tərəfindən yeni üzv kimi çağırıldıqdan sonra, o Filadelfiyaya köçdü və elə orada da Stomatoloji Məktəbdə təhsil alaraq, 1900-cü ildə oranı bitirdi.
1897-ci ildə 220 yard məsafəyə maneələri dəf etməklə qaçış yarışlarında ilk qələbəsindən sonra, Kreznlayn hündürlüyə tullanma və maneələri dəf etməklə olan yarışların hər ikisində Həvəskar İdman İttifaqının beş və Amerika Həvəskar İdmançıların Universitetlərarası Assosiasiyasının qısa qaçış, maneələri dəf etmə və uzunluğa tullanma yarışları üzrə səkkiz titulunu qazanaraq daha da məşhurlaşıb. Filadelfiya Univeristetinin tələbəsi olan zaman Kreznlayn 120 metr hündür maneələri dəf etməklə və 220 metr aşağı maneələri dəf etməklə yarışda dünya rekordu müəyyənləşdirib. Kreznlayn həmçinin 1899-cu ildə uzunluğa tullanma yarışlarında da dünya rekordunu yaradıb. O, dörd ardıcıl Amerika Həvəskar İdmançıların Universitetlərarası Assosiasiyasının titulunu qazanaraq, Pensilvaniyanın yüngül atletika komandasının liderinə çevrilib.
Kreznlayn xüsusilə, maneələri dəf etmə texnikası üçün xidmətləri olmuşdur. Belə ki, o açıq ayaqla tullanmanın müasir üsulunu (açıq və torpaqla paralel qalaraq birinci ayaq maneənin üzərindən keçir) ilə məşğul olan ilk idmançılardan idi. Bu sürəti azaltmadan maneəni dəf etmədə idmançılar üçün əhəmiyyətli inkişaf idi.
Dünyanın diqqət mərkəzində
1900-cü ildə Kreznlayn Yay Olimpiya Oyunlarına İngiltərədə hazırlaşıb. O, 1900 Yay Olimpiya Oyunları başlamazdan əvvəl, Londonda Britaniyanın Həvəskar İdman Assosiasiyasının Çempionatında 120 yard maneələri dəf etmə və uzunluğa tullanma yarışlarında qələbə qazanıb. Kreznlayn ot trekində 120 yard maneələri dəf etmə yarışlarında dünya rekordunu müəyyənləşdirib.
Elvin Kreznlayn 1900 Yay Olimpiya Oyunlarının ən uğurlu idmançısı olub. Yarışlarda üç gün ərzində o, hər dəfə dünya rekordunu müəyyənləşdirərək, dörd qızıl medal qazanıb.
- 60 metrə qısa qaçış (7.0 saniyə)
- 110 metrə hündür maneələri dəf etmə (15.4 saniyə)
- 200 metr aşağı maneələri dəf etmə (25.4 saniyə)
- Uzunluğa tullanma (23' 6 3/4")
Baş məşqçilik
1900 Yay Olimpiya Oyunlarından sonra, Kreznlayn yüngül atletika yarışlarında iştirak etmədi. O, iştirak etdiyi yarışlarda altı dünya və dörd Olimpiya rekordunu müəyyənləşdirmişdi. O, Miluokiyə geri qayıtdı və stomatoloji praktika başladı. Kreznlayn həmçinin Miluoki Atletika Assosiasiyanın rəhbəri oldu. O, 1902-ci ildə Filadelfiyaya geri qayıtdı və tələbəlik vaxtlarından tanıdığı Klaudine Gilman ilə ailə həyatı qurdu. Kreznlayn Mercersburq Akademiyasında yüngül atletika üzrə məşqçisi olana kimi, yəni 1906-cı ilə qədər Filadelfiyada stomotologiya ilə məşğul olub. Onun tələbələrindən olan 1912 Yay Olimpiya Oyunlarında 100 və 200 metr qaçış yarışlarının hər ikisində çempion olub.
1910-1913-cü illlərdə o, Miçiqan Universitetində yüngül atletika və futbol (1910-1911-ci illərdə) üzrə baş məşqçi olub.
1913-cü ildə Kreznlayn 50,000 dollar müqabilində 1916-cı ildə Almaniya keçirilməli olan Yay Olimpiya Oyunlarına görə Alman Atletika komandasını hazırlamaq üçün beş illik müqavilə imzalayıb (bu birinci dünya müharibəsinin başlanması səbəbindən ləğv edilib). Müharibə qurtardıqdan sonra, o Pensilvaniya Universitetinin yüngül atletika komandasının köməkçi məşqçisi olub. O həmçinin qışda Kubada Tennis və Qolf klublarında və yay düşərgələrində məşqçilik edib.
1927-ci ilin sonunda o, plevrit xəstəliyinə yoluxdu. Elvin Kreznlayn 1928-ci ilin əvvəllərində Uilks-Barredə vəfat edib.
İstinadlar
- Olympedia (ing.). 2006.
- Alvin Kraenzlein // Encyclopædia Britannica (ing.).
- "Alvin Kraenzlein". 2019-07-19 tarixində . İstifadə tarixi: 18 iyul, 2014.
- . 2009-06-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyul, 2014.
- (ingilis). www.scienceterm.net. 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 iyul, 2014.
- "Alvin Christian "Al" Kraenzlein". 2023-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 18 iyul, 2014.
- "Kraenzlein, Alvin 1876-1928". Archived from the original on 2013-06-20. İstifadə tarixi: 23 iyul, 2014.
- "1911 Michiganensian" (ingilis). quod.lib.umich.edu. 2020-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 26 iyul, 2014.
- . 2013-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyul, 2014.
Xarici keçidlər
- ALVIN KRAENZLEIN MEDALS (ing.)
- Alvin Kraenzlein (ing.)
- Alvin C. Kraenzlein 2014-04-30 at the Wayback Machine —www.pennathletics.com (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elvin Kristian Krenzlayn 12 dekabr 1876 Miluoki Viskonsin 6 yanvar 1928 muasir maneeleri def etmekle qacis yarislarinin atasi sayilan ABS li yungul atletika idmancisi O 1900 Yay Olimpiya Oyunlarinda istirak etmekle Olimpiya Oyunlari tarixinde ayri ayri novler uzre dord qizil medal qazanmis ikinci idmancidir Beleki 1896 Yay Olimpiya Oyunlarinda almaniyali idmanci gimnastika ve gules uzre dord Olimpiya qizili qazanmisdir 2012 ci ile kimi Elvin Krenzlayn bir Olimpiya Oyunlarinda ayri ayri novler uzre dord qizil medal qazanmis yegane yungul atletika idmancisi idi Cessi Ouens 1936 Yay Olimpiya Oyunlarinda ayri ayri novler uzre uc Olimpiya qizilina ve komanda estafet yarislarindan ise bir Olimpiya qizlina sahib olmusdur Krenzlayn hemcinin aciq ayaqla maneeleri def etmenin ilk tesebbuscusu kimi de taninir Elvin Krenzlayning Alvin KraenzleinElvin Krenzlayn 1900 Paris OlimpiadasindaSexsi melumatlarTam adi Elvin Kristian KrenzlaynVetendasligi ABSDogum tarixi 12 dekabr 1876Dogum yeri Miluoki Viskonsin ABSVefat tarixi 6 yanvar 1928 51 yasinda Tehsili Vinkonsin universitetiBoyu 183 smCekisi 75 kqIdman novu Yungul atletikaMedallarOlimpiya OyunlariQizil 1900 Paris 60 metr mesafeye qacisQizil 1900 Paris 110 metr mesafeye maneelerle qacisQizil 1900 Paris 200 metr mesafeye maneelerle qacisQizil 1900 Paris uzunluga tullanma27 iyul 2014 tarixinde yenilenib Heyati ve karyerasiKreznlayn ABS nin Minnesota statinin Minneapolis seherinde anadan olub O milliyetce alman olan piveci Iohann Georq Kreznlayn ve Mariya Avqusta Smidtin ogludur Onun ailesi sonralar ABS nin Viskonsin statinin Miluoki seherine kocdu ve Kreznlayn burda orta mektebe gedib Bu orta mektebde o idmana celb olunub 1895 ci ilde Vinkonsin Mekteblerarasi Cempionat zamani bir nece nov uzre 100 yard mesafeye qisa qacis 120 yard hundur maneeleri def etmekle qacis 220 yard asagi maneeleri def etmekle qacis hundurluye tullanma ve mermi atma yarislarinda birinci yerin sahibi olub O Vinkonsin Universitetinde muhendislik uzre tehsil alib 1896 ci ilde o 220 yard asagi maneeleri def etmekle qacis ve hundurluye tullanmada birinci yeri birinci ve ikinci kursda ise yungul atletika yarislarinda 100 yard mesafeye qacis ve mermi atma yarislarinda ikinci yeri tutub 1897 ci ilde Universitetlerarasi Atletika Cempionatinda Kreznlayn 220 yard asagi maneelerle qacis ve hundurluye tullanma yarislarinda qalib gelib O hemcinin 1897 ci ilde Heveskar Idman Ittifaqi teskil etdiyi yarisda 220 yard asagi maneeleri def etmekle qacis yarislarinin qalibi olub 1897 ci ilde Elvin Kreznlayn 300 yard asagi maneeleri def etmekle yarisda 36 6 saniye gosterici ile dunya rekordu mueyyenlesdirib 1898 ci ilde Pensilvaniya Universitetinin yungul atletika mesqcisi Mayk Morfi terefinden yeni uzv kimi cagirildiqdan sonra o Filadelfiyaya kocdu ve ele orada da Stomatoloji Mektebde tehsil alaraq 1900 cu ilde orani bitirdi 1897 ci ilde 220 yard mesafeye maneeleri def etmekle qacis yarislarinda ilk qelebesinden sonra Kreznlayn hundurluye tullanma ve maneeleri def etmekle olan yarislarin her ikisinde Heveskar Idman Ittifaqinin bes ve Amerika Heveskar Idmancilarin Universitetlerarasi Assosiasiyasinin qisa qacis maneeleri def etme ve uzunluga tullanma yarislari uzre sekkiz titulunu qazanaraq daha da meshurlasib Filadelfiya Univeristetinin telebesi olan zaman Kreznlayn 120 metr hundur maneeleri def etmekle ve 220 metr asagi maneeleri def etmekle yarisda dunya rekordu mueyyenlesdirib Kreznlayn hemcinin 1899 cu ilde uzunluga tullanma yarislarinda da dunya rekordunu yaradib O dord ardicil Amerika Heveskar Idmancilarin Universitetlerarasi Assosiasiyasinin titulunu qazanaraq Pensilvaniyanin yungul atletika komandasinin liderine cevrilib Kreznlayn xususile maneeleri def etme texnikasi ucun xidmetleri olmusdur Bele ki o aciq ayaqla tullanmanin muasir usulunu aciq ve torpaqla paralel qalaraq birinci ayaq maneenin uzerinden kecir ile mesgul olan ilk idmancilardan idi Bu sureti azaltmadan maneeni def etmede idmancilar ucun ehemiyyetli inkisaf idi Dunyanin diqqet merkezinde1900 cu ilde Kreznlayn Yay Olimpiya Oyunlarina Ingilterede hazirlasib O 1900 Yay Olimpiya Oyunlari baslamazdan evvel Londonda Britaniyanin Heveskar Idman Assosiasiyasinin Cempionatinda 120 yard maneeleri def etme ve uzunluga tullanma yarislarinda qelebe qazanib Kreznlayn ot trekinde 120 yard maneeleri def etme yarislarinda dunya rekordunu mueyyenlesdirib Elvin Kreznlayn 1900 Yay Olimpiya Oyunlarinin en ugurlu idmancisi olub Yarislarda uc gun erzinde o her defe dunya rekordunu mueyyenlesdirerek dord qizil medal qazanib 60 metre qisa qacis 7 0 saniye 110 metre hundur maneeleri def etme 15 4 saniye 200 metr asagi maneeleri def etme 25 4 saniye Uzunluga tullanma 23 6 3 4 Bas mesqcilik1900 Yay Olimpiya Oyunlarindan sonra Kreznlayn yungul atletika yarislarinda istirak etmedi O istirak etdiyi yarislarda alti dunya ve dord Olimpiya rekordunu mueyyenlesdirmisdi O Miluokiye geri qayitdi ve stomatoloji praktika basladi Kreznlayn hemcinin Miluoki Atletika Assosiasiyanin rehberi oldu O 1902 ci ilde Filadelfiyaya geri qayitdi ve telebelik vaxtlarindan tanidigi Klaudine Gilman ile aile heyati qurdu Kreznlayn Mercersburq Akademiyasinda yungul atletika uzre mesqcisi olana kimi yeni 1906 ci ile qeder Filadelfiyada stomotologiya ile mesgul olub Onun telebelerinden olan 1912 Yay Olimpiya Oyunlarinda 100 ve 200 metr qacis yarislarinin her ikisinde cempion olub 1910 1913 cu illlerde o Miciqan Universitetinde yungul atletika ve futbol 1910 1911 ci illerde uzre bas mesqci olub 1913 cu ilde Kreznlayn 50 000 dollar muqabilinde 1916 ci ilde Almaniya kecirilmeli olan Yay Olimpiya Oyunlarina gore Alman Atletika komandasini hazirlamaq ucun bes illik muqavile imzalayib bu birinci dunya muharibesinin baslanmasi sebebinden legv edilib Muharibe qurtardiqdan sonra o Pensilvaniya Universitetinin yungul atletika komandasinin komekci mesqcisi olub O hemcinin qisda Kubada Tennis ve Qolf klublarinda ve yay dusergelerinde mesqcilik edib 1927 ci ilin sonunda o plevrit xesteliyine yoluxdu Elvin Kreznlayn 1928 ci ilin evvellerinde Uilks Barrede vefat edib IstinadlarOlympedia ing 2006 Alvin Kraenzlein Encyclopaedia Britannica ing Alvin Kraenzlein 2019 07 19 tarixinde Istifade tarixi 18 iyul 2014 2009 06 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 iyul 2014 ingilis www scienceterm net 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 iyul 2014 Alvin Christian Al Kraenzlein 2023 07 08 tarixinde Istifade tarixi 18 iyul 2014 Kraenzlein Alvin 1876 1928 Archived from the original on 2013 06 20 Istifade tarixi 23 iyul 2014 1911 Michiganensian ingilis quod lib umich edu 2020 10 20 tarixinde Istifade tarixi 26 iyul 2014 2013 10 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 iyul 2014 Xarici kecidlerALVIN KRAENZLEIN MEDALS ing Alvin Kraenzlein ing Alvin C Kraenzlein 2014 04 30 at the Wayback Machine www pennathletics com ing