Abdullah ibn Səba (ərəb. عبد الله بن سبأ; VII əsr) — Əli ibn Əbu Talibə qarşı “ifrat” fikirlər təbliğ edən ilk şiə məzhəblərindən biri olan səbailiyin eponimidir. Müsəlman mənbələrinə görə Abdullah ibn Səba əslən Səba (Yəmən) şəhərindən olmuş və İslama iudaizmdən gəlmişdir. Anası Efiopiyadan olduğuna görə "qaranın oğlu" (İbn əs-Sauda) ləqəbini almışdır. Həmçinin İbn Vəhb və İbn Hərb adı ilə də çağırılırdı. Üçüncü İslam xəlifəsi Osman ibn Əffanın (hakimiyyət illəri: 644-656) müasiri olmuşdur.
Abdullah ibn Səba | |
---|---|
ərəb. عبد الله بن سبأ | |
Doğum tarixi | 600 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 670 |
Dini | Yəhudi |
Fəaliyyəti | ilahiyyatçı |
Bioqrafiya
Müsəlman tarixçiləri Abdullah ibn Səbanın İslamı qəbul etdiyini bildirən, lakin əslində müsəlman olmayan yəmənli yəhudi olduğunu bildirirlər. Onun haqqında həm süni, həm də şiə müəllifləri öz əsərlərində yazmışlar. Abdullahın yəhudi kökləri şiələrin əleyhdarlarına “rafizliyin əsaslarının yəhudilərdən götürüldüyünü” iddia etməyə əsas verirdi. O, Xilafətdə üçüncü xəlifə Osman ibn Affanın öldürülməsinə səbəb olan qarışıqlığın əsas təşkilatçılarından biri idi. O, rəğbət obyekti olaraq Əli ibn Əbu Talibi seçir. Əlinin fəal siyasi tərəfdarı olmuş, onun xeyrinə fəal təbliğat aparmışdır.
Abdullah ibn Səba həm də Məhəmmədin Əlidə zühur etməsi, Əlinin ruhunun sonrakı imamlarda öz təzahürünü tapması və qiyamət günündə Əlinin yer üzünə dönəcəyi ilə bağlı təlimin əsasını qomuşdur. Amma Əli Abdullahın təlimini dəstəkləməmişdir. Geniş yayılmış rəvayətə görə onu ilahiləşdirdiyinə görə Əli Abdullanı və onun ardıcıllarını lənətləmiş, hətta onu yandırmağı əmr etmişdir.
İstinadlar
- Али-заде А. А. Сабаиты // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — . (CC BY-SA 3.0)
- ʿAbd Allāh b. Sabaʾ / Hodgson, M.G.S. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed : : in 12 vol. / edited by H.a.R. Gibb; J. H. Kramers; E. Lévi-Provençal; J. Schacht; B. Lewis & Ch. Pellat. Assisted by S. M. Stern (pp. 1—330), C. Dumont and R. M. Savory (pp. 321-1359). — Leiden : E.J. Brill, 1986. — Vol.
- Kaynak: Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar, İstanbul, 2011.
Xarici keçidlər
- Abdullah ibn Səbə | Şeyx Əli Ali-Muhsin
- “Lillah summə lit-tarix” kitabına cavab - Şeyx Əli Ali-Muhsin: Abdulla ibn Səba haqqında şübhələrə cavab: 1-ci hissə; 2-ci hissə 3-cü hissə; (4-cü hissə)
- Abdullah ibn Səba: hədislər işığında araşdırma (az.)
- Abdullah ibn Saba: Founder of Shi’ism? 2010-05-11 at the Wayback Machine (ing.)
- The Iranian Embassy Response to claims that Abdullah ibn Saba founded Shi’ism (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdullah ibn Seba ereb عبد الله بن سبأ VII esr Eli ibn Ebu Talibe qarsi ifrat fikirler teblig eden ilk sie mezheblerinden biri olan sebailiyin eponimidir Muselman menbelerine gore Abdullah ibn Seba eslen Seba Yemen seherinden olmus ve Islama iudaizmden gelmisdir Anasi Efiopiyadan olduguna gore qaranin oglu Ibn es Sauda leqebini almisdir Hemcinin Ibn Vehb ve Ibn Herb adi ile de cagirilirdi Ucuncu Islam xelifesi Osman ibn Effanin hakimiyyet illeri 644 656 muasiri olmusdur Abdullah ibn Sebaereb عبد الله بن سبأ Dogum tarixi 600Dogum yeri YemenVefat tarixi 670Dini YehudiFealiyyeti ilahiyyatciBioqrafiyaMuselman tarixcileri Abdullah ibn Sebanin Islami qebul etdiyini bildiren lakin eslinde muselman olmayan yemenli yehudi oldugunu bildirirler Onun haqqinda hem suni hem de sie muellifleri oz eserlerinde yazmislar Abdullahin yehudi kokleri sielerin eleyhdarlarina rafizliyin esaslarinin yehudilerden goturulduyunu iddia etmeye esas verirdi O Xilafetde ucuncu xelife Osman ibn Affanin oldurulmesine sebeb olan qarisiqligin esas teskilatcilarindan biri idi O regbet obyekti olaraq Eli ibn Ebu Talibi secir Elinin feal siyasi terefdari olmus onun xeyrine feal tebligat aparmisdir Abdullah ibn Seba hem de Mehemmedin Elide zuhur etmesi Elinin ruhunun sonraki imamlarda oz tezahurunu tapmasi ve qiyamet gununde Elinin yer uzune doneceyi ile bagli telimin esasini qomusdur Amma Eli Abdullahin telimini desteklememisdir Genis yayilmis revayete gore onu ilahilesdirdiyine gore Eli Abdullani ve onun ardicillarini lenetlemis hetta onu yandirmagi emr etmisdir IstinadlarAli zade A A Sabaity Islamskij enciklopedicheskij slovar M Ansar 2007 ISBN 978 5 98443 025 8 CC BY SA 3 0 ʿAbd Allah b Sabaʾ Hodgson M G S Encyclopaedia of Islam 2 ed in 12 vol edited by H a R Gibb J H Kramers E Levi Provencal J Schacht B Lewis amp Ch Pellat Assisted by S M Stern pp 1 330 C Dumont and R M Savory pp 321 1359 Leiden E J Brill 1986 Vol Kaynak Mustafa Oz Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sozlugu Ensar Istanbul 2011 Xarici kecidlerAbdullah ibn Sebe Seyx Eli Ali Muhsin Lillah summe lit tarix kitabina cavab Seyx Eli Ali Muhsin Abdulla ibn Seba haqqinda subhelere cavab 1 ci hisse 2 ci hisse 3 cu hisse 4 cu hisse Abdullah ibn Seba hedisler isiginda arasdirma az Abdullah ibn Saba Founder of Shi ism 2010 05 11 at the Wayback Machine ing The Iranian Embassy Response to claims that Abdullah ibn Saba founded Shi ism ing