Komsomol poeması — Azərbaycan SSR xalq şairi Səməd Vurğunun müəllifi olduğu nəzm romanı. Müəllifin ilk epik əsəri.Poemanın süjet xəttini Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin qurulması uğrunda insanların mübarizəsi və bu mübarizədə komsomol gənclərinin rolu təşkil edirdi.
Komsomol poeması | |
---|---|
| |
Janr | poema |
Müəllif | Səməd Vurğun |
Orijinal dili | Azərbaycan |
Yazılma ili | 1928-1956 (I hissə 1933) |
Nəşr ili | 1958 |
Sonrakı | Ölüm oturacağı |
Süjet
Yeddi komsomolçu yeni sovet hakimiyyətinə tabe olmaqdan boyun qaçıran və şiddətli müqavimət göstərən bəy-torpaq sahibi Geray bəyin ucqar kəndinə göndərilir. Şiddətli mübarizə gedir, atışmalar olur. Bu mübarizə fonunda poemada komsomol şairi Cəlalın Gəray bəyin qızı Humaya olan faciəli məhəbbəti təsvir olunur. Humay Cəlala qarşılıq verir, lakin dədə-baba adətlərinə sadiq qalaraq atasının iradəsinə qarşı çıxa bilmir.
Ehtirasdan dəli olan Cəlal Gəray bəydən qızını ona verməsi üçün yalvarmaq ümidi ilə düşmən düşərgəsinə getməyə qərar verir. Geray bəy ilə üz-üzə gələn və onların barışmaz düşmənçiliklərini davam etdirdiklərini ondan gizlətməyən Cəlal qızının xoşbəxtliyini əziz tutan ata hisslərinə müraciət edir. Lakin Geray bəy Cəlaldan şübhələnirdi ki, onun yanına gəlişi düşmənin ağıllı hiyləsidir. Gəray bəy Cəlalı öz əlləri ilə öldürür. Sevgilisinin ölüm xəbərindən sarsılan Humay da ölür.
Yaranması
Şair 1928-ci ildən 1956-cı ilə qədər poema üzərində işləmişdir. Gənc yaşlarından başlayan Səməd Vurğun onu yazıb bitirən zaman, artıq respublikanın xalq şairi kimi tanınırdı.
Qeyd edək ki, poemanın birinci hissəsi 1933-cü ildə yazılmışdır. Amma şair poema üzərində işi bitmiş hesab etməmişdir.
Nəşrləri və tərcümələri
Şairin sağlığında poema oxucuya ancaq fraqmentlərdə təqdim olub, toplu halında çap olunmayıb. Vurğunun ölümündən sonra şair Osman Sarıvəlli bir-birindən ayrı mətnlər toplayıb, poemanı çapa hazırlayıb. 1958-ci ildə "Komsomol poeması" ilk dəfə Azərbaycan dilində ayrıca kitab kimi nəşr edilmişdir.
Poemanın tam mətni ilk dəfə 1960-cı ildə rus dilində "Literaturnı Azerbaijan" jurnalında dərc edilmişdir. "Komsomolskaya poeması"nın rus dilində ilk ayrıca nəşri 1961-ci ildə "Azərbaycan Uşaq və Gənclər Ədəbiyyatı Nəşriyyatı"nda çap olunub. Azərbaycan dilindən Adelina Adalis və Vladimir Sergeev tərcümə etmişlər.
Şərhlər
Yazıçı Mir Cəlal yazırdı:
Səməd Vurğunun “Komsomol poeması” təkcə müəllifin komsomolun qəhrəmanlıq mübarizəsindən bəhs edən ən böyük əsəri kimi deyil, həm də sosialist realizminin xüsusiyyətlərinin artıq özünü büruzə verdiyi ilk sovet poemalarından biri kimi xüsusi tədqiq və tədqiqə layiqdir... |
Ədəbiyyatçı alim və tənqidçi Vladimir Oqnev poemanın romantik xəttini təhlil edərək yazırdı:
Dünya yalnız aktiv sevgiyə söykəndikdə ədalətli və təbiidir. Şər, zorakılıq insanı, insanlıq ideyasını daxildən məhv edir. Poemanın sonu bunu birmənalı şəkildə təsdiq edir. |
Ekranlaşdırılması
1970-ci ildə "Komsomol poeması" əsasında rejissor Tofiq Tağızadə "Yeddi oğul istərəm" filmini çəkib.
İstinadlar
- Самед Вургун. Комсомольская поэма. Баку: Азербайджанское издательство детской и юношеской литературы. По ред. Имрана Сеидова. 1961. 3.
- Очерк истории азербайджанской советской литературы. Москва: Издательство Академии наук СССР. 1963. 302.
- Габиб Бабаев. Самед Вургун. Очерк творчества. Советский писатель. 1981. 35.
- Komsomol poeması // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- Предисловие // Самед Вургун. Комсомольская поэма. Баку: Азербайджанское издательство детской и юношеской литературы. По ред. Имрана Сеидова. 1961. 2.
- Габиб Бабаев. Самед Вургун. Очерк творчества. Советский писатель. 1981. 54.
- . У карты поэзии. Художественная литература. 1968. 215.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Komsomol poemasi Azerbaycan SSR xalq sairi Semed Vurgunun muellifi oldugu nezm romani Muellifin ilk epik eseri Poemanin sujet xettini Azerbaycanda sovet hakimiyyetinin qurulmasi ugrunda insanlarin mubarizesi ve bu mubarizede komsomol genclerinin rolu teskil edirdi Komsomol poemasiPoemanin C Cabbarli adina Gence Dram Teatrinin sehnesinde numayisini bildiren afisa 1962Janr poemaMuellif Semed VurgunOrijinal dili AzerbaycanYazilma ili 1928 1956 I hisse 1933 Nesr ili 1958Sonraki Olum oturacagiSujetYeddi komsomolcu yeni sovet hakimiyyetine tabe olmaqdan boyun qaciran ve siddetli muqavimet gosteren bey torpaq sahibi Geray beyin ucqar kendine gonderilir Siddetli mubarize gedir atismalar olur Bu mubarize fonunda poemada komsomol sairi Celalin Geray beyin qizi Humaya olan facieli mehebbeti tesvir olunur Humay Celala qarsiliq verir lakin dede baba adetlerine sadiq qalaraq atasinin iradesine qarsi cixa bilmir Ehtirasdan deli olan Celal Geray beyden qizini ona vermesi ucun yalvarmaq umidi ile dusmen dusergesine getmeye qerar verir Geray bey ile uz uze gelen ve onlarin barismaz dusmenciliklerini davam etdirdiklerini ondan gizletmeyen Celal qizinin xosbextliyini eziz tutan ata hisslerine muraciet edir Lakin Geray bey Celaldan subhelenirdi ki onun yanina gelisi dusmenin agilli hiylesidir Geray bey Celali oz elleri ile oldurur Sevgilisinin olum xeberinden sarsilan Humay da olur YaranmasiSair 1928 ci ilden 1956 ci ile qeder poema uzerinde islemisdir Genc yaslarindan baslayan Semed Vurgun onu yazib bitiren zaman artiq respublikanin xalq sairi kimi taninirdi Qeyd edek ki poemanin birinci hissesi 1933 cu ilde yazilmisdir Amma sair poema uzerinde isi bitmis hesab etmemisdir Nesrleri ve tercumeleriSairin sagliginda poema oxucuya ancaq fraqmentlerde teqdim olub toplu halinda cap olunmayib Vurgunun olumunden sonra sair Osman Sarivelli bir birinden ayri metnler toplayib poemani capa hazirlayib 1958 ci ilde Komsomol poemasi ilk defe Azerbaycan dilinde ayrica kitab kimi nesr edilmisdir Poemanin tam metni ilk defe 1960 ci ilde rus dilinde Literaturni Azerbaijan jurnalinda derc edilmisdir Komsomolskaya poemasi nin rus dilinde ilk ayrica nesri 1961 ci ilde Azerbaycan Usaq ve Gencler Edebiyyati Nesriyyati nda cap olunub Azerbaycan dilinden Adelina Adalis ve Vladimir Sergeev tercume etmisler SerhlerYazici Mir Celal yazirdi Semed Vurgunun Komsomol poemasi tekce muellifin komsomolun qehremanliq mubarizesinden behs eden en boyuk eseri kimi deyil hem de sosialist realizminin xususiyyetlerinin artiq ozunu buruze verdiyi ilk sovet poemalarindan biri kimi xususi tedqiq ve tedqiqe layiqdir Edebiyyatci alim ve tenqidci Vladimir Oqnev poemanin romantik xettini tehlil ederek yazirdi Dunya yalniz aktiv sevgiye soykendikde edaletli ve tebiidir Ser zorakiliq insani insanliq ideyasini daxilden mehv edir Poemanin sonu bunu birmenali sekilde tesdiq edir Ekranlasdirilmasi1970 ci ilde Komsomol poemasi esasinda rejissor Tofiq Tagizade Yeddi ogul isterem filmini cekib IstinadlarSamed Vurgun Komsomolskaya poema Baku Azerbajdzhanskoe izdatelstvo detskoj i yunosheskoj literatury Po red Imrana Seidova 1961 3 Ocherk istorii azerbajdzhanskoj sovetskoj literatury Moskva Izdatelstvo Akademii nauk SSSR 1963 302 Gabib Babaev Samed Vurgun Ocherk tvorchestva Sovetskij pisatel 1981 35 Komsomol poemasi Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Predislovie Samed Vurgun Komsomolskaya poema Baku Azerbajdzhanskoe izdatelstvo detskoj i yunosheskoj literatury Po red Imrana Seidova 1961 2 Gabib Babaev Samed Vurgun Ocherk tvorchestva Sovetskij pisatel 1981 54 U karty poezii Hudozhestvennaya literatura 1968 215