Bekeşçaba (slovak. Békešská Čaba, alm. Tschabe, rum. Bichişciaba) — Macarıstanın cənubunda, Bekeş əyalətində yerləşən şəhər.
Bekeşçaba | |||||
---|---|---|---|---|---|
Békéscsaba | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 89 ± 0 m | ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +36 66 | ||||
Poçt indeksi | 5600 | ||||
Digər | |||||
bekescsaba.hu | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
2001-ci ilin göstəricilərinə əsasən, şəhərin ümumi sahəsi 19,394 km² təşkil edir.
Tarixi
Bekeşçaba ərazisində ilkin məskunlaşma qədim dövrlərdən başlamışdır. Dəmir dövründə ərazidə öncə skiflər, keltlər, daha sonra isə hunlar məskunlaşdılar. Macarıstan zəfərindən sonra ərazidə bir sıra kiçik kəndlər salındı.
Orta əsrlərin macar kəndi olan Çabo 13-cü əsrdə formalaşmışdır və onun haqqında ilkin məlumatlar 1330-cu illərə aiddir. Çabo ilə birlikdə digər 8 kənd də indiki Bekeşçaba şəhərinin ərazisində yerləşirdi. Türklər Macarıstanın cənub və mərkəzi hissələrini işğal etdikdə ərazi Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi oldu. 17-ci əsrdə şəhər Türklərə qarşı mübarizə apararkən tamamilə dağıdıldı.
1715-ci ildə Çabo haqqında sahibsiz yer kimi bəhs edilirdi, lakin bir il sonra onun adı vergi ödəyən şəhərlərə aid bir sənəddə qeyd edilmişdir. Güman olunur ki, şəhər Cohan Qreqori Harrukkern tərəfindən təsis edilmişdir. Cohan Türklərə qarşı aparılna mübarizədə üstünlük qazanaraq Bekeş vilayətini satın aldı. 1847-ci ildə şəhər 22 min əhali sayı ilə Macarıstanın iyirmi ən böyük şəhərlərindən biri idi. Buna baxmayaraq, Çabo palçıqlı küçələri və köhnə təmirli evləri ilə kəndə bənzəyirdi.
1858-ci ildə şəhərdə dəmiryolu stansiyası yaradıldı. Yeni evlər, fabriklər tikildi. Şəhər zənginləşməyə başladı. 19-cu əsrin sonunda işsizlik hələ də böyük bir gərginliyə səbəb olurdu. 1891-ci ildə şəhərdə baş verən üsyan Rumıniya ordusunun köməyi ilə yatırıldı. Qəsəbənin ən önəmli şəxslərindən biri kənd partiyasının banisi olan Andras Laxim idi.
Demoqrafiyası
Bekeşçaba şəhərinin demoqrafiyası | |||||||||||||
İl | Əhali | Macarlar | Slovaklar | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1880 | 32,616 | 6,250 (19.2%) | 24,073 (73.8%) | ||||||||||
1890 | 34,243 | 7,728 (22.6%) | 25,917 (75.7%) | ||||||||||
1900 | 37,547 | 9,501 (25.3%) | 27,488 (73.2%) | ||||||||||
1910 | 42,599 | 13,271 (31.2%) | 28,682 (67.3%) | ||||||||||
1920 | 46,633 | 21,407 (45.9%) | 24,710 (53%) | ||||||||||
1930 | 49,374 | 30,054 (60.9%) | 18,931 (38.4%) | ||||||||||
1941 | 52,404 | 35,258 (67.3%) | 16,781 (32%) | ||||||||||
1949 | 45,892 | 44,328 (96.6%) | 1,254 (2.7%) | ||||||||||
1960 | 50,212 | 47,840 (95.3%) | 2,170 (4.3%) | ||||||||||
1980 | 67,225 | 66,388 (98.8%) | 679 (1%) | ||||||||||
2001 | 67,968 | 63,782 (93.8%) | 4,078 (6%) | ||||||||||
2011 | 62,050 | 51,842 (83.5%) | 1,881 (3%) | ||||||||||
|
Beynəlxalq əlaqələri
Qardaşlaşmış şəhərlər
Bekeşçaba aşağıdakı şəhərlər ilə qardaşlaşmışdır:
Qalereya
- Lüteran kilsələri
- Mor Yokai teatrı
- Müq. Antoniy Paduanskiy kilsəsi
- Layoş Koşutun heykəli
- Bekeşçaba dəmiryol stansiyası
- Bekeşçaba şəhər vestibülü
Həmçinin bax
İstinadlar
- Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (mac.). KSH, 2023.
- Antal Papp: Magyarország (Hungary), Panoráma, Budapest, 1982, ISBN , p. 860, pp. 449-453
- 1880-1980 (census data): Magyarország történeti statisztikai helységnévtára, 3. Békés megye, KSH, Budapest, 1993, ISBN , 2001 (census data): Hungarian census 2001, table 4.1.11 2021-10-20 at the Wayback Machine - 2011 (census data): Hungarian census 2011, 3.1.6.1 2020-10-18 at the Wayback Machine
- In 2001 3,823 (5.6%), while in 2011 9,666 people (15.6%) opted out declaring ethnicity. In Hungary people can declare more than one ethnicity since 2001, so the sum of ethnicities is higher than the total population.
- . 23 September 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2014.
Xarici keçidlər
- VikiSəyahətdə Békéscsaba haqqında səyahət məlumatları var.
- bekescsaba.hu — Bekeşçabanın rəsmi saytı in Hungarian, English and German
- Aerial photography: Békéscsaba
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bekescaba slovak Bekesska Caba alm Tschabe rum Bichisciaba Macaristanin cenubunda Bekes eyaletinde yerlesen seher BekescabaBekescsabaBayraq Gerb46 41 sm e 21 05 s u Olke MacaristanTarixi ve cografiyasiSahesi 193 930 000 m Merkezin hundurluyu 89 0 mSaat qursagi Merkezi Avropa vaxti d UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 55 091 nef 1 yanvar 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 36 66Poct indeksi 5600Digerbekescsaba huXeriteni goster gizle Bekescaba Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasi2001 ci ilin gostericilerine esasen seherin umumi sahesi 19 394 km teskil edir TarixiBekescaba erazisinde ilkin meskunlasma qedim dovrlerden baslamisdir Demir dovrunde erazide once skifler keltler daha sonra ise hunlar meskunlasdilar Macaristan zeferinden sonra erazide bir sira kicik kendler salindi Orta esrlerin macar kendi olan Cabo 13 cu esrde formalasmisdir ve onun haqqinda ilkin melumatlar 1330 cu illere aiddir Cabo ile birlikde diger 8 kend de indiki Bekescaba seherinin erazisinde yerlesirdi Turkler Macaristanin cenub ve merkezi hisselerini isgal etdikde erazi Osmanli Imperiyasinin bir hissesi oldu 17 ci esrde seher Turklere qarsi mubarize apararken tamamile dagidildi 1715 ci ilde Cabo haqqinda sahibsiz yer kimi behs edilirdi lakin bir il sonra onun adi vergi odeyen seherlere aid bir senedde qeyd edilmisdir Guman olunur ki seher Cohan Qreqori Harrukkern terefinden tesis edilmisdir Cohan Turklere qarsi aparilna mubarizede ustunluk qazanaraq Bekes vilayetini satin aldi 1847 ci ilde seher 22 min ehali sayi ile Macaristanin iyirmi en boyuk seherlerinden biri idi Buna baxmayaraq Cabo palciqli kuceleri ve kohne temirli evleri ile kende benzeyirdi 1858 ci ilde seherde demiryolu stansiyasi yaradildi Yeni evler fabrikler tikildi Seher zenginlesmeye basladi 19 cu esrin sonunda issizlik hele de boyuk bir gerginliye sebeb olurdu 1891 ci ilde seherde bas veren usyan Ruminiya ordusunun komeyi ile yatirildi Qesebenin en onemli sexslerinden biri kend partiyasinin banisi olan Andras Laxim idi DemoqrafiyasiBekescaba seherinin demoqrafiyasiIl Ehali Macarlar Slovaklar1880 32 616 6 250 19 2 24 073 73 8 1890 34 243 7 728 22 6 25 917 75 7 1900 37 547 9 501 25 3 27 488 73 2 1910 42 599 13 271 31 2 28 682 67 3 1920 46 633 21 407 45 9 24 710 53 1930 49 374 30 054 60 9 18 931 38 4 1941 52 404 35 258 67 3 16 781 32 1949 45 892 44 328 96 6 1 254 2 7 1960 50 212 47 840 95 3 2 170 4 3 1980 67 225 66 388 98 8 679 1 2001 67 968 63 782 93 8 4 078 6 2011 62 050 51 842 83 5 1 881 3 Menbe Qeyd Beynelxalq elaqeleriQardaslasmis seherler Bekescaba asagidaki seherler ile qardaslasmisdir Ruminiya Finlandiya Ruminiya Polsa Polsa Trencin Slovakiya Ujqorod Ukrayna Vittenberq Almaniya Serbiya Penza Rusiya RuminiyaQalereyaLuteran kilseleri Mor Yokai teatri Muq Antoniy Paduanskiy kilsesi Layos Kosutun heykeli Bekescaba demiryol stansiyasi Bekescaba seher vestibuluHemcinin baxMacaristan seherleriIstinadlarMagyarorszag helysegnevtara Detailed Gazetteer of Hungary mac KSH 2023 Antal Papp Magyarorszag Hungary Panorama Budapest 1982 ISBN 963 243 241 X p 860 pp 449 453 1880 1980 census data Magyarorszag torteneti statisztikai helysegnevtara 3 Bekes megye KSH Budapest 1993 ISBN 963 215 003 1 2001 census data Hungarian census 2001 table 4 1 11 2021 10 20 at the Wayback Machine 2011 census data Hungarian census 2011 3 1 6 1 2020 10 18 at the Wayback Machine In 2001 3 823 5 6 while in 2011 9 666 people 15 6 opted out declaring ethnicity In Hungary people can declare more than one ethnicity since 2001 so the sum of ethnicities is higher than the total population 23 September 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 May 2014 Xarici kecidlerVikianbarda Bekescaba ile elaqeli mediafayllar var VikiSeyahetde Bekescsaba haqqinda seyahet melumatlari var bekescsaba hu Bekescabanin resmi sayti in Hungarian English and German Aerial photography Bekescsaba