Şen Ko və ya Şen Kuo (Çin dilində:沈括 Shěn Kuò, 1031, Hançjou[d] – 1095, Çjentszyan) — İntibah dövründə yaşamış, ensiklopedik biliyə malik Çin alimi. Onun elmi fəaliyyəti riyaziyyat, astronomiya, meteorologiya, geologiya, zoologiya, botanika, farmakologiya, aqronomluq, etnoqrafiya və kartoqrafiya kimi elm sahələrini əhatə etmişdi. Şen Ko eyni zamanda özünü diplomat, general, maliyyə naziri, dövlət müfəttişi, hidromeliorasiya sahəsində mühəndis, ixtiraçı, şair və musiqiçi kimi də göstərmişdi.
Şen Ko | |
---|---|
çin. 沈括 | |
Doğum adı | 沈括 |
Doğum tarixi | 1031 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 1095 |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | riyaziyyat, astronomiya, meteorologiya, geologiya, zoologiya, botanika, farmakologiya, Aqronomiya, etnoqrafiya, kartoqrafiya |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gənclik illəri
Şen Konun anasının böyük qardaşı hərbi işlər üzrə mütəxəssis, Xu Tsyan Tszin ("Hərbi rəislər üçün traktat", 《虎钤经》) əsərinin müəllifi Syuy Dun (許洞/许洞, ок. 976 — ок. 1016) idi. Şen Ko heç vaxt məşhur dayısını görməmişdi, lakin dayısının evinə gəlməsi bu gənc üçün xüsusilə faydalı oldu, o, bütün günlərini dayısının zəngin kitabxanasında keçirirdi. Bu kitabxanada həm də Syuy Dunun əlyazmaları saxlanılırdı. Şen Konun anası gözəl təhsil almışdı və o, oğlunun təlim və tərbiyəsi iə müntəzəm olaraq məşğul olurdu.
Şen Konun atası Şen Çjou (沈周, 978–1051), əyalət məmuru idi. 1040-cı ildən başlayaraq Şen Çjou Sıçyan əyalətində, sonralar isə Aomın əyalətində çalışmışdı. Ailəsi onunla birlikdə yaşayış yerini dəyişirdi və balaca Şen Ko müxtəlif səviyyəli məişət və təbiət şəraitini müşahidə etmək imkanına malik idi. Uşaqlıqda zəif orqanizmə malik olan Şen Ko hələ erkən yaşlarında farmakologiya ilə, Cənubi Çinin müxtəlif landşaftı ilə tanışlıq isə topoqrafiya ilə maraqlanmağa başlamışdı.
İstinadlar
- Record #13108538, Record #169312184 // VIAF (çd.). [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Needham (1986), Volume 4, Part 2, 33.
Mənbə
- Шэнь Ко Записи бесед в Мэнси. Пер. фрагментов с кит. и примеч. И. А. Алимова //Петербургское востоковедение. СПб., 2002. Вып. 10. С.60–74.
- Алимов И. А. Шэнь Ко и его сборник "Записи бесед в Мэнси" //Петербургское востоковедение. СПб., 2002. Вып. 10. С.50–59.
- Anderson, James A. (2008). "'Treacherous Factions': Shifting Frontier Alliances in the Breakdown of Sino-Vietnamese Relations on the Eve of the 1075 *Border War," in Battlefronts Real and Imagined: War, Border, and Identity in the Chinese Middle Period, 191–226. Edited by Don J. Wyatt. New York: Palgrave MacMillan. .
- Barnhart, Richard. "Marriage of the Lord of the River: A Lost Landscape by Tung Yüan," Artibus Asiae. Supplementum (Volume 27, 1970): 3–5, 7, 9, 11–60.
- Biderman, Shlomo and Ben-Ami Scharfstein. (1989). Rationality in Question: On Eastern and Western Views of Rationality. Leiden: E. J. Brill. .
- Bielenstein, Hans. (1986). "Wang Mang, the Restoration of the Han Dynasty, and Later Han," in The Cambridge History of China: Volume I: the Ch'in and Han Empires, 221 B. C. – A. D. 220, 223–290. Edited by Denis Twitchett and Michael Loewe. Cambridge: Cambridge University Press. .
- Bodde, Derk (1991). Chinese Thought, Society, and Science: The Intellectual and Social Background of Science and Technology in Pre-modern China. Honolulu: University of Hawaii Press.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- [https://web.archive.org/web/20070409190926/http://www.chinaculture.org/gb/en_madeinchina/2003-09/24/content_72415.htm Arxivləşdirilib 2007-04-09 at the Wayback Machine Shen Kuo at Chinaculture.org]
- Shen Kuo at MacTutor
- Shen Kuo's "Bamboo Shoots" 2006-11-19 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sen Ko ve ya Sen Kuo Cin dilinde 沈括 Shen Kuo 1031 Hancjou d 1095 Cjentszyan Intibah dovrunde yasamis ensiklopedik biliye malik Cin alimi Onun elmi fealiyyeti riyaziyyat astronomiya meteorologiya geologiya zoologiya botanika farmakologiya aqronomluq etnoqrafiya ve kartoqrafiya kimi elm sahelerini ehate etmisdi Sen Ko eyni zamanda ozunu diplomat general maliyye naziri dovlet mufettisi hidromeliorasiya sahesinde muhendis ixtiraci sair ve musiqici kimi de gostermisdi Sen Kocin 沈括Dogum adi 沈括Dogum tarixi 1031Dogum yeri Hancjou d Vefat tarixi 1095Vefat yeri CjentszyanElm saheleri riyaziyyat astronomiya meteorologiya geologiya zoologiya botanika farmakologiya Aqronomiya etnoqrafiya kartoqrafiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarGenclik illeriSen Konun anasinin boyuk qardasi herbi isler uzre mutexessis Xu Tsyan Tszin Herbi reisler ucun traktat 虎钤经 eserinin muellifi Syuy Dun 許洞 许洞 ok 976 ok 1016 idi Sen Ko hec vaxt meshur dayisini gormemisdi lakin dayisinin evine gelmesi bu genc ucun xususile faydali oldu o butun gunlerini dayisinin zengin kitabxanasinda kecirirdi Bu kitabxanada hem de Syuy Dunun elyazmalari saxlanilirdi Sen Konun anasi gozel tehsil almisdi ve o oglunun telim ve terbiyesi ie muntezem olaraq mesgul olurdu Sen Konun atasi Sen Cjou 沈周 978 1051 eyalet memuru idi 1040 ci ilden baslayaraq Sen Cjou Sicyan eyaletinde sonralar ise Aomin eyaletinde calismisdi Ailesi onunla birlikde yasayis yerini deyisirdi ve balaca Sen Ko muxtelif seviyyeli meiset ve tebiet seraitini musahide etmek imkanina malik idi Usaqliqda zeif orqanizme malik olan Sen Ko hele erken yaslarinda farmakologiya ile Cenubi Cinin muxtelif landsafti ile tanisliq ise topoqrafiya ile maraqlanmaga baslamisdi IstinadlarRecord 13108538 Record 169312184 VIAF cd Dublin Ohio OCLC 2003 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Needham 1986 Volume 4 Part 2 33 MenbeShen Ko Zapisi besed v Mensi Per fragmentov s kit i primech I A Alimova Peterburgskoe vostokovedenie SPb 2002 Vyp 10 S 60 74 Alimov I A Shen Ko i ego sbornik Zapisi besed v Mensi Peterburgskoe vostokovedenie SPb 2002 Vyp 10 S 50 59 Anderson James A 2008 Treacherous Factions Shifting Frontier Alliances in the Breakdown of Sino Vietnamese Relations on the Eve of the 1075 Border War in Battlefronts Real and Imagined War Border and Identity in the Chinese Middle Period 191 226 Edited by Don J Wyatt New York Palgrave MacMillan ISBN 978 1 4039 6084 9 Barnhart Richard Marriage of the Lord of the River A Lost Landscape by Tung Yuan Artibus Asiae Supplementum Volume 27 1970 3 5 7 9 11 60 Biderman Shlomo and Ben Ami Scharfstein 1989 Rationality in Question On Eastern and Western Views of Rationality Leiden E J Brill ISBN 90 04 09212 9 Bielenstein Hans 1986 Wang Mang the Restoration of the Han Dynasty and Later Han in The Cambridge History of China Volume I the Ch in and Han Empires 221 B C A D 220 223 290 Edited by Denis Twitchett and Michael Loewe Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 24327 0 Bodde Derk 1991 Chinese Thought Society and Science The Intellectual and Social Background of Science and Technology in Pre modern China Honolulu University of Hawaii Press ISBN 978 0 8248 1334 5IstinadlarXarici kecidler https web archive org web 20070409190926 http www chinaculture org gb en madeinchina 2003 09 24 content 72415 htm Arxivlesdirilib 2007 04 09 at the Wayback Machine Shen Kuo at Chinaculture org Shen Kuo at MacTutor Shen Kuo s Bamboo Shoots 2006 11 19 at the Wayback Machine