Riboza — qrupundan olan monosaxarid, suda asanlıqla həll olan və şirin bir dadı olan rəngsiz . 1905-ci ildə kəşf edilmişdir.
Riboza | |
---|---|
Ümumi | |
D-riboza | |
Ənənəvi adı | riboza, ribopentoza |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | 90 °S |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 50-69-1 |
ChEBI | 33942 |
Kimyəvi xassələri
Riboza, digər monosaxaridlər kimi, məhlullarda asiklik və tsiklik tarazlıq qarışığı şəklində mövcuddur: və formaları (anomerik α- və β-ribopiranozlar və α- və β-ribofuranozlar). Bu formaların məhluldakı nisbəti: β-ribopiranoz (59%), α-ribopiranoz (20%), β-ribofuranoz (13%), α-ribofuranoza (7%), asiklik (0.1%).
Riboza hidrogen və ya natrium amalgam tərəfindən müvafiq alditə (ribit) qədər reduksiya olunur və tərəfindən ribonolaktonun sintezi şəraitində tsiklləşə bilən müvafiq aldonik (ribonik) turşusuna oksidləşir və hidrazinlərlə əmələ gətirir.
Bioloji rolu
Ribozanın Β-D-ribofuranoz şəkli ribonuklein turşusunun, nukleozidlərin, nukleotidlərin və digər bioloji əhəmiyyətli maddələrin bir hissəsidir.
Riboza RNT-nin tərkib hissəsidir və genetik transkripsiyada istifadə olunur. Β-D-ribozanın törəməsi olan β-D-dezoksiriboza DNT-nin tərkib hissəsidir. Həmçinin β-D-riboza ATP və maddələr mübadiləsində iştirak edən bəzi digər maddələrin tərkib hissəsidir.
Xirallıq
Bioloji quruluşa malik olan riboza, xirallığa malikdir: DNT və RNT molekulları yalnız "sağ" riboza üzərində qurulmuşdur.
İstinadlar
Mənbə
- Kenneth N. Drew, Jaroslav Zajicek, Gail Bondo, Bidisha Bose, Anthony S. Serianni. 13C-labeled aldopentoses: detection and quantitation of cyclic and acyclic forms by heteronuclear 1D and 2D NMR spectroscopy // Carbohydrate Research. — 1998–02-01. — Т. 307, вып. 3–4. — С. 199–209. — DOI:10.1016/S0008–6215(98)00040–8.
- John D. Williams et al. D-Ribonolactone and 2,3-isopropylidene(d-ribonolactone). Organic Syntheses, Vol. 82, p. 75 (2005).
- Никитин, Происхождение жизни, 2016, с. 177.
- Никитин М. А. Происхождение жизни. От туманности до клетки. — М.: Альпина нон-фикшн, 2016. — 542 p. — 3000 экз. — ISBN 978-5-91671–584-2.
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Riboza qrupundan olan monosaxarid suda asanliqla hell olan ve sirin bir dadi olan rengsiz 1905 ci ilde kesf edilmisdir RibozaUmumiD ribozaEnenevi adi riboza ribopentozaTermik xususiyyetlerErime noqtesi 90 STesnifatiCAS da qeyd nom 50 69 1ChEBI 33942Asiklik D ribozaKimyevi xasseleriRiboza diger monosaxaridler kimi mehlullarda asiklik ve tsiklik tarazliq qarisigi seklinde movcuddur ve formalari anomerik a ve b ribopiranozlar ve a ve b ribofuranozlar Bu formalarin mehluldaki nisbeti b ribopiranoz 59 a ribopiranoz 20 b ribofuranoz 13 a ribofuranoza 7 asiklik 0 1 Alfa D L riboza Betta D L riboza Riboza hidrogen ve ya natrium amalgam terefinden muvafiq aldite ribit qeder reduksiya olunur ve terefinden ribonolaktonun sintezi seraitinde tsikllese bilen muvafiq aldonik ribonik tursusuna oksidlesir ve hidrazinlerle emele getirir Bioloji roluRibozanin B D ribofuranoz sekli ribonuklein tursusunun nukleozidlerin nukleotidlerin ve diger bioloji ehemiyyetli maddelerin bir hissesidir Riboza RNT nin terkib hissesidir ve genetik transkripsiyada istifade olunur B D ribozanin toremesi olan b D dezoksiriboza DNT nin terkib hissesidir Hemcinin b D riboza ATP ve maddeler mubadilesinde istirak eden bezi diger maddelerin terkib hissesidir XiralliqBioloji qurulusa malik olan riboza xiralliga malikdir DNT ve RNT molekullari yalniz sag riboza uzerinde qurulmusdur IstinadlarMenbeKenneth N Drew Jaroslav Zajicek Gail Bondo Bidisha Bose Anthony S Serianni 13C labeled aldopentoses detection and quantitation of cyclic and acyclic forms by heteronuclear 1D and 2D NMR spectroscopy Carbohydrate Research 1998 02 01 T 307 vyp 3 4 S 199 209 DOI 10 1016 S0008 6215 98 00040 8 John D Williams et al D Ribonolactone and 2 3 isopropylidene d ribonolactone Organic Syntheses Vol 82 p 75 2005 Nikitin Proishozhdenie zhizni 2016 s 177 Nikitin M A Proishozhdenie zhizni Ot tumannosti do kletki M Alpina non fikshn 2016 542 p 3000 ekz ISBN 978 5 91671 584 2 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin