Apple — mərkəzi ofisi yerləşən Amerikan çoxmillətli texnologiya şirkəti. 2023-cü ilin mart ayına olan məlumata əsasən, Apple bazar kapitallaşmasına görə dünyanın ən böyük şirkətidir və 394,3 milyard ABŞ dolları ilə 2022-ci ilə qədər ən böyük texnologiya şirkətidir. 2022-ci ilin iyun ayına olan məlumata görə, Apple vahid satışlarına görə dördüncü ən böyük fərdi kompüter satıcısı, gəlirə görə ən böyük istehsal şirkəti və dünyanın ikinci ən böyük mobil telefon istehsalçısıdır. Alphabet (Google-un ana şirkəti), Amazon, Meta və Microsoft ilə birlikdə ən böyük Amerikan informasiya texnologiyaları şirkətlərindən biri hesab olunur.
Apple | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Tipi | ictimai şirkət |
Sənaye | proqram təminatı sənayesi[d], elektron qurğular, rəqəmsal distribusiya, elektronika, informasiya texnologiyaları, mobil telefon sənayesi[d], proqram təminatı tərtibatı |
Məhsulları | Apple TV, Apple Watch, iPad[d], iPod, iMac, aparat təchizatı, şəbəkə avadanlıqları, iPhone, Apple Pay, proqram təminatı, fərdi cib kompüteri, Fərdi kompüter, planşet, smartfon, Mac, elektron qurğular, Periferiya qurğuları |
Təsis tarixi | 1 aprel 1976 |
İqtisadi göstəriciləri | |
Ümumi kapital |
|
Ümumi aktivlər |
|
Ümumi gəliri |
|
Xalis mənfəəti |
|
Əməliyyat mənfəəti |
|
Struktur | |
İşçi sayı |
|
Tərəfdaşlar | Apple Store |
Rəhbərlik | |
Təsisçilər | |
Baş icraçı direktor | Tim Kuk |
İdarə heyəti | Artur D. Levinson, Albert Qor |
apple.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Apple 1 aprel 1976-cı ildə Stiv Voznyak, Stiv Cobs və tərəfindən Voznyakın fərdi kompüterini hazırlamaq və satmaq üçün Apple Computer Company olaraq təsis edilmişdir. Şirkət 1977-ci ildə Cobs və Voznyak tərəfindən "Apple Computer" adı ilə yaradılmışdır. Şirkətin ikinci kompüteri ən çox satılan və ilk kütləvi istehsal edilən mikrokompüterlərdən biri oldu. Apple 1980-ci ildə ani maliyyə uğuru üçün birjaya çıxdı. Şirkət 1984-cü ildə də daxil olmaqla, innovativ qrafik istifadəçi interfeyslərinə malik kompüterlər hazırladı və bunu həmin il "" adlı tənqidi olaraq bəyənilən reklamda elan etdi. 1985-ci ilə qədər onun məhsullarının yüksək qiyməti və rəhbərlər arasında hakimiyyət mübarizəsi problemlərə səbəb oldu. Voznyak Apple-dan istefa verdi və başqa işlərlə məşğul olmağa başladı, Cobs isə istefa verib -i qurdu və bəzi Apple işçilərini də özü ilə apardı.
1990-cı illərdə fərdi kompüterlər bazarı genişləndikcə, Apple Intel ilə işləyən kompüter klonlarında ("" olaraq da tanınır) Microsoft Windows əməliyyat sisteminin aşağı qiymətli duopoliyası qarşısında böyük bazar payı itirdi. 1997-ci ildə, iflasa həftələr qaldığı bir müddətdə şirkət Apple-ın uğursuz əməliyyat sistemi strategiyasını həll etmək və Cobsu şirkətə qaytarmaq üçün NeXT-i satın aldı. Növbəti on il ərzində Cobs iMac, iPod, iPhone və -i tənqidi bəyənmə ilə təqdim etmək, "" kampaniyasını və digər yaddaqalan reklam kampaniyalarını başlatmaq, Apple Store pərakəndə satış şəbəkəsini açmaq və şirkətin məhsul portfelini genişləndirmək üçün çoxsaylı şirkətlərin alınması kimi bir sıra taktikalar vasitəsilə Apple-ı gəlirliliyə doğru istiqamətləndirdi. Cobs 2011-ci ildə səhhətinə görə istefa verəndə və iki ay sonra vəfat etdikdə onun yerinə Tim Kuk baş direktor təyin edildi.
Apple 2018-ci ilin avqustunda dəyəri 1 trilyon dollardan çox, 2020-ci ilin avqustunda 2 trilyon dollar və 2022-ci ilin yanvarında 3 trilyon dolları ötmüş ilk ictimai ABŞ şirkəti oldu. Şirkət podratçılarının əmək təcrübələri, ətraf mühitlə bağlı təcrübələri və işgüzar etika, o cümlədən rəqabət əleyhinə təcrübələr və materialların alınması ilə bağlı tənqidlərə məruz qalır. Buna baxmayaraq, şirkətin var və yüksək səviyyədə brend loyallığına malikdir. Həm də ardıcıl olaraq dünyanın ən qiymətli markalarından biri olaraq sıralanır.
Loqo
Stiv Cobs Apple şirkətini qurduğu zamanlarda fruktorian idi (yalnız meyvə ilə qidalanırdı). Ən çox sevdiyi meyvə isə alma idi. Yaşadığı ərazinin yaxınlığında böyük bir Makintoş (alma sortu) bağı yerləşirdi və ilin müəyyən aylarında dostları ilə birgə o bağda yaşayırdılar. Şirkətin bu ada layiq görülməsinin ikinci səbəbi almanın cazibə simvolu olmasıdır. Üçüncü səbəb isə ondadır ki, Apple qurulduğu günə qədər Stiv attari şirkətində işləyirdi. Şirkətin adını Apple qoyaraq siyahılarda əlifba sırası ilə Attaridən öndə olmaq istəyirdi. Həmçinin, belə bir maraqlı səbəb də var ki, Cobs qurduğu şirkətə ad fikirləşərkən demişdir ki, 6 saat ərzində mənim şirkətimə ad tapmasanız, mən onun adını Alma (Apple) qoyacağam. Şirkətin ilk loqosunda İsaak Nyuton və başına düşən alma əks etdirilib. Az müddətdən sonra loqonun həddindən artıq qəliz olmasına görə şirkət rebrendinq etdi. Hazırkı loqoda almanın dişlənmiş olması isə onun pomidorla səhv salınmaması üçündür.
Tarix
Yaradılma və inkorporasiya
Apple şirkəti 1976-cı ilin 1 aprel tarixində Stiv Cobs, Stiv Voznyak və Ronald Veyn tərəfindən, Apple I kompüterini satmaq məqsədilə yaradılmışdır. Apple I-i tamamilə Stiv Voznyak özü dizayn edib və onu Hombrew kompüter klubunda ictimaiyyətə tanıdıb. Bu kompüter RAM, mərkəzi prosessor və video çiplərdən ibarət ana lövhə kimi satılırdı. Apple I birinci dəfə 1976-cı ilin iyununda satışa çıxarılıb və onun o zamankı qiyməti $666.66 idi.
Rəhbərləri
- Maykl Skott: 1977–1981
- : 1981–1983
- : 1983–1993
- : 1993–1996
- : 1996–1997
- Stiv Cobs: 1997–2011
- Tim Kuk: 2011—h.h.
Həmçinin bax
İstinadlar
- https://apple.com.
- https://www.apple.com.
- https://www.apple.com/iphone.
- National Software Reference Library.
- ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
- Apple Financial Results 2021.
- 10-K forması. 2023.
- https://www.statista.com/statistics/273439/number-of-employees-of-apple-since-2005/.
- (ing.). / C. Evans London, Thailand: 1855. ISSN 0307-1235; 1477-3805
- https://www.apple.com/leadership/tim-cook/.
- Press-reliz.
- https://www.apple.com/newsroom/2003/03/19Former-Vice-President-Al-Gore-Joins-Apples-Board-of-Directors/.
- "Companies ranked by Market Cap – CompaniesMarketCap.com". companiesmarketcap.com (ingilis). April 14, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: March 22, 2023.
- "Apple Reports Fourth Quarter Results". Apple Newsroom (ingilis). October 27, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: March 22, 2023.
- "Apple's market value ends above $3 trillion for first time" (ingilis). Reuters. July 4, 2023 tarixində . İstifadə tarixi: June 30, 2023.
Əlavə ədəbiyyat
- ; Simon, William L. On the Firing Line: My 500 Days at Apple. New York: Harper Business. 1999. ISBN . OCLC 41424094.
- Carlton, Jim. Apple: The Inside Story of Intrigue, Egomania and Business Blunders (Revised). Random House Business Books. 1998. ISBN . OCLC 1068545200.
- Deutschman, Alan. The Second Coming of Steve Jobs. Broadway Books. 2000. ISBN . OCLC 59470055.
- . . O'Reilly Books. 2004. ISBN . OCLC 774133318.
- Kunkel, Paul. AppleDesign: The Work of the Apple Industrial Design Group. Graphis Incorporated. 1997. ISBN . OCLC 450559301.
- Lashinsky, Adam. . Grand Central. 2013. ISBN . OCLC 984131988.
- O'Grady, Jason D. Apple Inc. ABC-CLIO. 2009. ISBN .
- . Insanely Great: The Life and Times of Macintosh, the Computer That Changed Everything. New York: Penguin Books. 2000 [1994]. ISBN . OCLC 474924791.
- Linzmayer, Owen. Apple Confidential 2.0. No Starch Press. 2004. ISBN . OCLC 921280642.
- Rose, Frank. West of Eden: The End of Innocence at Apple Computer. Penguin Books. 1990. ISBN . OCLC 924684399.
- ; Byrne, John A. Odyssey: Pepsi to Apple … A Journey of Adventure, Ideas and the Future. Diane Pub Co. 1990 [October 1, 1987]. ISBN . OCLC 947796756.
- ; . . W. W. Norton & Company. 2006. ISBN . OCLC 502898652.
- Young, Jeffrey S. Steve Jobs: The Journey Is the Reward. Lynx Books. 1988. ISBN . OCLC 502695173.
- Young, Jeffrey S.; Simon, William L. iCon Steve Jobs: The Greatest Second Act in the History of Business. John Wiley & Sons. 2005. ISBN . OCLC 487439489.
Xarici keçidlər
- apple.com — Applenin rəsmi saytı
- Apple Inc. üçün biznes datası:
- Bloomberg
- Reuters
- SEC filings
- Yahoo!
- Apple şirkətləri qruplaşdırılmış halda saytında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Apple merkezi ofisi yerlesen Amerikan coxmilletli texnologiya sirketi 2023 cu ilin mart ayina olan melumata esasen Apple bazar kapitallasmasina gore dunyanin en boyuk sirketidir ve 394 3 milyard ABS dollari ile 2022 ci ile qeder en boyuk texnologiya sirketidir 2022 ci ilin iyun ayina olan melumata gore Apple vahid satislarina gore dorduncu en boyuk ferdi komputer saticisi gelire gore en boyuk istehsal sirketi ve dunyanin ikinci en boyuk mobil telefon istehsalcisidir Alphabet Google un ana sirketi Amazon Meta ve Microsoft ile birlikde en boyuk Amerikan informasiya texnologiyalari sirketlerinden biri hesab olunur AppleUmumi melumatlarTipi ictimai sirketSenaye proqram teminati senayesi d elektron qurgular reqemsal distribusiya elektronika informasiya texnologiyalari mobil telefon senayesi d proqram teminati tertibatiMehsullari Apple TV Apple Watch iPad d iPod iMac aparat techizati sebeke avadanliqlari iPhone Apple Pay proqram teminati ferdi cib komputeri Ferdi komputer planset smartfon Mac elektron qurgular Periferiya qurgulariTesis tarixi 1 aprel 1976Iqtisadi gostericileriUmumi kapital 63 090 000 000 2021 Umumi aktivler 351 002 000 000 25 sentyabr 2021 Umumi geliri 383 285 000 000 2023 Xalis menfeeti 96 995 000 000 2023 Emeliyyat menfeeti 114 301 000 000 2023 StrukturIsci sayi 164 000 nef 2022 Terefdaslar Apple StoreRehberlikTesisciler Stiv VoznyakStiv CobsBas icraci direktor Tim KukIdare heyeti Artur D Levinson Albert Qorapple com Vikianbarda elaqeli mediafayllar Apple 1 aprel 1976 ci ilde Stiv Voznyak Stiv Cobs ve terefinden Voznyakin ferdi komputerini hazirlamaq ve satmaq ucun Apple Computer Company olaraq tesis edilmisdir Sirket 1977 ci ilde Cobs ve Voznyak terefinden Apple Computer adi ile yaradilmisdir Sirketin ikinci komputeri en cox satilan ve ilk kutlevi istehsal edilen mikrokomputerlerden biri oldu Apple 1980 ci ilde ani maliyye uguru ucun birjaya cixdi Sirket 1984 cu ilde de daxil olmaqla innovativ qrafik istifadeci interfeyslerine malik komputerler hazirladi ve bunu hemin il adli tenqidi olaraq beyenilen reklamda elan etdi 1985 ci ile qeder onun mehsullarinin yuksek qiymeti ve rehberler arasinda hakimiyyet mubarizesi problemlere sebeb oldu Voznyak Apple dan istefa verdi ve basqa islerle mesgul olmaga basladi Cobs ise istefa verib i qurdu ve bezi Apple iscilerini de ozu ile apardi 1990 ci illerde ferdi komputerler bazari genislendikce Apple Intel ile isleyen komputer klonlarinda olaraq da taninir Microsoft Windows emeliyyat sisteminin asagi qiymetli duopoliyasi qarsisinda boyuk bazar payi itirdi 1997 ci ilde iflasa hefteler qaldigi bir muddetde sirket Apple in ugursuz emeliyyat sistemi strategiyasini hell etmek ve Cobsu sirkete qaytarmaq ucun NeXT i satin aldi Novbeti on il erzinde Cobs iMac iPod iPhone ve i tenqidi beyenme ile teqdim etmek kampaniyasini ve diger yaddaqalan reklam kampaniyalarini baslatmaq Apple Store perakende satis sebekesini acmaq ve sirketin mehsul portfelini genislendirmek ucun coxsayli sirketlerin alinmasi kimi bir sira taktikalar vasitesile Apple i gelirliliye dogru istiqametlendirdi Cobs 2011 ci ilde sehhetine gore istefa verende ve iki ay sonra vefat etdikde onun yerine Tim Kuk bas direktor teyin edildi Apple 2018 ci ilin avqustunda deyeri 1 trilyon dollardan cox 2020 ci ilin avqustunda 2 trilyon dollar ve 2022 ci ilin yanvarinda 3 trilyon dollari otmus ilk ictimai ABS sirketi oldu Sirket podratcilarinin emek tecrubeleri etraf muhitle bagli tecrubeleri ve isguzar etika o cumleden reqabet eleyhine tecrubeler ve materiallarin alinmasi ile bagli tenqidlere meruz qalir Buna baxmayaraq sirketin var ve yuksek seviyyede brend loyalligina malikdir Hem de ardicil olaraq dunyanin en qiymetli markalarindan biri olaraq siralanir LoqoStiv Cobs Apple sirketini qurdugu zamanlarda fruktorian idi yalniz meyve ile qidalanirdi En cox sevdiyi meyve ise alma idi Yasadigi erazinin yaxinliginda boyuk bir Makintos alma sortu bagi yerlesirdi ve ilin mueyyen aylarinda dostlari ile birge o bagda yasayirdilar Sirketin bu ada layiq gorulmesinin ikinci sebebi almanin cazibe simvolu olmasidir Ucuncu sebeb ise ondadir ki Apple quruldugu gune qeder Stiv attari sirketinde isleyirdi Sirketin adini Apple qoyaraq siyahilarda elifba sirasi ile Attariden onde olmaq isteyirdi Hemcinin bele bir maraqli sebeb de var ki Cobs qurdugu sirkete ad fikirleserken demisdir ki 6 saat erzinde menim sirketime ad tapmasaniz men onun adini Alma Apple qoyacagam Sirketin ilk loqosunda Isaak Nyuton ve basina dusen alma eks etdirilib Az muddetden sonra loqonun heddinden artiq qeliz olmasina gore sirket rebrendinq etdi Hazirki loqoda almanin dislenmis olmasi ise onun pomidorla sehv salinmamasi ucundur TarixYaradilma ve inkorporasiya Esl Apple I klaviaturasiz ve monitorsuz satildigi ucun bu komputerin sahibi klaviaturani ozu elave edib Apple sirketi 1976 ci ilin 1 aprel tarixinde Stiv Cobs Stiv Voznyak ve Ronald Veyn terefinden Apple I komputerini satmaq meqsedile yaradilmisdir Apple I i tamamile Stiv Voznyak ozu dizayn edib ve onu Hombrew komputer klubunda ictimaiyyete tanidib Bu komputer RAM merkezi prosessor ve video ciplerden ibaret ana lovhe kimi satilirdi Apple I birinci defe 1976 ci ilin iyununda satisa cixarilib ve onun o zamanki qiymeti 666 66 idi RehberleriMaykl Skott 1977 1981 1981 1983 1983 1993 1993 1996 1996 1997 Stiv Cobs 1997 2011 Tim Kuk 2011 h h Hemcinin baxPixar Samsung HuaweiIstinadlarhttps apple com https www apple com https www apple com iphone National Software Reference Library ROR Data v1 19 2023 doi 10 5281 ZENODO 7644942 Apple Financial Results 2021 10 K formasi 2023 https www statista com statistics 273439 number of employees of apple since 2005 ing C Evans London Thailand 1855 ISSN 0307 1235 1477 3805 https www apple com leadership tim cook Press reliz https www apple com newsroom 2003 03 19Former Vice President Al Gore Joins Apples Board of Directors Companies ranked by Market Cap CompaniesMarketCap com companiesmarketcap com ingilis April 14 2021 tarixinde Istifade tarixi March 22 2023 Apple Reports Fourth Quarter Results Apple Newsroom ingilis October 27 2022 tarixinde Istifade tarixi March 22 2023 Apple s market value ends above 3 trillion for first time ingilis Reuters July 4 2023 tarixinde Istifade tarixi June 30 2023 Elave edebiyyat Simon William L On the Firing Line My 500 Days at Apple New York Harper Business 1999 ISBN 978 0 88730 919 9 OCLC 41424094 Carlton Jim Apple The Inside Story of Intrigue Egomania and Business Blunders Revised Random House Business Books 1998 ISBN 978 0 88730 965 6 OCLC 1068545200 Deutschman Alan The Second Coming of Steve Jobs Broadway Books 2000 ISBN 978 0 7679 0432 2 OCLC 59470055 O Reilly Books 2004 ISBN 978 0 596 00719 5 OCLC 774133318 Kunkel Paul AppleDesign The Work of the Apple Industrial Design Group Graphis Incorporated 1997 ISBN 978 1 888001 25 9 OCLC 450559301 Lashinsky Adam Grand Central 2013 ISBN 978 1 4555 1216 4 OCLC 984131988 O Grady Jason D Apple Inc ABC CLIO 2009 ISBN 978 0 313 36244 6 Insanely Great The Life and Times of Macintosh the Computer That Changed Everything New York Penguin Books 2000 1994 ISBN 978 0 14 029177 3 OCLC 474924791 Linzmayer Owen Apple Confidential 2 0 No Starch Press 2004 ISBN 978 1 59327 010 0 OCLC 921280642 Rose Frank West of Eden The End of Innocence at Apple Computer Penguin Books 1990 ISBN 978 0 14 009372 8 OCLC 924684399 Byrne John A Odyssey Pepsi to Apple A Journey of Adventure Ideas and the Future Diane Pub Co 1990 October 1 1987 ISBN 978 0 7881 6949 6 OCLC 947796756 W W Norton amp Company 2006 ISBN 978 0 393 06143 7 OCLC 502898652 Young Jeffrey S Steve Jobs The Journey Is the Reward Lynx Books 1988 ISBN 978 1 55802 378 9 OCLC 502695173 Young Jeffrey S Simon William L iCon Steve Jobs The Greatest Second Act in the History of Business John Wiley amp Sons 2005 ISBN 978 0 471 72083 6 OCLC 487439489 Xarici kecidlerDiger layihelerdeVikikitabda elaqeli kitablarVikianbarda elaqeli media fayllar ABS portali apple com Applenin resmi sayti Apple Inc ucun biznes datasi BloombergGoogleReutersSEC filingsYahoo Apple sirketleri qruplasdirilmis halda saytinda