Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cahangir şahın Səfəvi sarayına göndərdiyi elçilik —Böyük Moğol imperatoru Cahangir şahın Səfəvi Şah Abbasın sarayına göndərdiyi elçilik nəzərdə tutulur.
Zəmin
Şah Abbas taxta keçdikdən sonra həm Özbək xanlığını, həm də Osmanlı imperiyasını məğlub edib itirilmiş torpaqları geri qaytarmışdı. O, hələ hakimiyyətinin ilkin mərhələsində ikən moğollar Qəndəharı ələ keçirmişdi. Sırada geri qaytarılmağı gözləyən bölgələrdən başlıcası Qəndəhar olduğu düşünülürdü. Belə bir şəraitdə Cahangir şah məsələni diplomatik yolla həll etməyə çalışdı.
Elçilik
1618-ci ildə Osmanlı imperiyasını bir daha məğlub edib sülhə məcbur edən Abbas hökmdarlığının ən möhtəşəm elçiliyini qəbul etmək üçün Qəzvinə qayıtdı. Bu elçilik heyəti Böyük Moğol imperatoru Cahangir tərəfindən göndərilmişdi və moğol əsilzadəsi Xan Aləm tərəfindən rəhbərlik edilirdi. Xan Ələm məşhur nəslə sahib idi və onun ulu əcdadları Abbasın böyük ilham aldığı və sevdiyi tarixi şəxsiyyət Əmir Teymurun xidmətçiləri olmuşdular. İspan elçisi Fiqueroa da həmin zaman Abbasın sarayında idi və o, Xan Aləmin mirvari sırğalar taxdığını, qiymətli daşlarla bəzədilmiş xəncər daşıdığını və İsfahandakı hind tacirləri tərəfindən inanılmaz dərəcədə zəngin kimi təsvir edildiyini bildirmişdir. Alamı 800-ə yaxın xidmətçi və bir neçə yüz gözətçinin müşayiəti ilə Hindistan faunasının ekzotik kolleksiyası müşayiət edirdi. Elçilik heyətinin İsfahana gəlişini öz gözləri ilə görən İsgəndər bəy Türkman yazır ki, heyətdə qızıl hövdələrlə təchiz edilmiş və hər cür bəzəklərlə bəzədilmiş 10 nəhəng fil, pələnglərin, leopardların, antilopların, , gərgədanların, danışan quşların və müxtəlif növ zibilləri çəkən su camışlarının daxil olduğu müxtəlif heyvanlar da olmuşdur. Heyətin üzvlərindən biri də moğolların saray rəssamı Bişan Das idi. O, Səfəvi imperiyasında olarkən bir neçə şəkil çəkdi və onları Cahangir şaha apardı. Çəkdiyi şəkillərin sırasına Abbasın da şəkli daxil idi. Elçiliyik heyətinin bu qədər geniş və təmtəraqı olması şübhəsizki Abbası təsirləndirmək üçün idi. Çünki Cahangir belə bir elçilik göndərməklə Abbasa olan öz ehtiramını göstərməyə çalışmaqla birlikdə, onu çoxdandır gözlənilən Qəndəharı geri alma istəyindən əl çəkməyə sövq etməyə çalışırdı. Qəndəhar iki imperiya arasında olan ticarət yollarının kəsişməsində yerləşirdi və ikili ticarət üçün mühüm şəhər hesab edilirdi. Abbas Qəndəharı geriqaytarmaq məsələsində qəti olsa da, hələlik moğolların dostluğunu qoruyub saxlamağa can atırdı, çünki bu, onların özbəklərlə ona qarşı ittifaq yaratma ehtimalını azaldırdı. Həmçinin Abbasın Heratda böyümüş olması inistinktiv olaraq moğolları özünə heyran etməsinə yol açırdı, çünki bu şəhər bir zamanlar moğolların ulu əcdadlarının hökmranlıq etdiyi paytaxtları olmuşdu. Abbas bunu legitimliyinin mühüm mənbəyi hesab edirdi və getdikcə öz nəslini böyük türk-monqol fateh ilə əlaqələndirməyə çalışırdı. O, 1603-1604-cü ilin qışında İrəvanı mühasirəyə alarkən ona baş çəkən moğol səfirliyinin gətirdiyi hədiyyələr arasında olan qılıncı yaxşı əlamət olaraq götürdü, çünki onun dediyinə görə, bu Teymurun nəslindən olan biri tərəfindən göndərildiyinə görə xüsusi idi. Abbasın Əmir Teymura olan xüsusi marağından xəbərdar olan Cahangirin ona göndərdiyi hədiyyələrdən biri də Əmir Teymur və onun nəslindən olan şəxslərin 240 nadir portreti idi.
Abbas Xan Aləmə həm Qəzvində, həm də İsfahanda hörmətlə qarşıladı. Xeyli sayda insan piyada və at üzərində şəhərdən aralanaraq elçiliyin heyətinin şəhərə gəlişinə tamaşa eləməyə getmişdi. Daha sonra minlərlə çıraq və şamla işıqlandırılan Kral Meydanında ziyafətlər və müxtəlif əyləncələr, o cümlədən gecə öküz döyüşləri təşkil edildi. Bu şənliklərə qatılan Fiqueroanın bildirdiyinə görə, Xan Aləm çox yaxşı yumor qabiliyyətinə sahib olmaqla birlikdə, həm də yaxşı dost idi və Abbasla yaxşı yola gedirdi. Figueroaya görə, şah "tez-tez onu ələ salır və onunla zarafatlaşırdı, təkcə sözlərlə deyil, həm də saqqalından tutaraq, çiyinlərinə vuraraq". Abbasın bəyənmədiyi yeganə şey Xan Aləmin siqaret çəkmə vərdişi idi ki, o, iki fut uzunluğunda qızıl boru ilə tüstü buludları çıxaraarq "uzaqda oturanların da narahatçılığına səbəb olurdu". Figueroa deyir ki, Abbas qonaqlarına qarşı çox mehriban olsa da, buna qıcıqlandığını gizlətməkdə çətinlik çəkib.
Qeydlər
- Fili minən zaman üzərində oturmaq üçün istifadə edilən alət
Həmçinin bax
İstinadlar
- Blow, 2009. səh. 108-109
- Blow, 2009. səh. 109
Mənbə
- David Blow. Shah Abbas: The Ruthless King Who Became an Iranian Legend. I.B. Tauris. 2009. 288. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cahangir sahin Sefevi sarayina gonderdiyi elcilik Boyuk Mogol imperatoru Cahangir sahin Sefevi Sah Abbasin sarayina gonderdiyi elcilik nezerde tutulur ZeminSah Abbas taxta kecdikden sonra hem Ozbek xanligini hem de Osmanli imperiyasini meglub edib itirilmis torpaqlari geri qaytarmisdi O hele hakimiyyetinin ilkin merhelesinde iken mogollar Qendehari ele kecirmisdi Sirada geri qaytarilmagi gozleyen bolgelerden baslicasi Qendehar oldugu dusunulurdu Bele bir seraitde Cahangir sah meseleni diplomatik yolla hell etmeye calisdi Elcilik1618 ci ilde Osmanli imperiyasini bir daha meglub edib sulhe mecbur eden Abbas hokmdarliginin en mohtesem elciliyini qebul etmek ucun Qezvine qayitdi Bu elcilik heyeti Boyuk Mogol imperatoru Cahangir terefinden gonderilmisdi ve mogol esilzadesi Xan Alem terefinden rehberlik edilirdi Xan Elem meshur nesle sahib idi ve onun ulu ecdadlari Abbasin boyuk ilham aldigi ve sevdiyi tarixi sexsiyyet Emir Teymurun xidmetcileri olmusdular Ispan elcisi Fiqueroa da hemin zaman Abbasin sarayinda idi ve o Xan Alemin mirvari sirgalar taxdigini qiymetli daslarla bezedilmis xencer dasidigini ve Isfahandaki hind tacirleri terefinden inanilmaz derecede zengin kimi tesvir edildiyini bildirmisdir Alami 800 e yaxin xidmetci ve bir nece yuz gozetcinin musayieti ile Hindistan faunasinin ekzotik kolleksiyasi musayiet edirdi Elcilik heyetinin Isfahana gelisini oz gozleri ile goren Isgender bey Turkman yazir ki heyetde qizil hovdelerle techiz edilmis ve her cur bezeklerle bezedilmis 10 neheng fil pelenglerin leopardlarin antiloplarin gergedanlarin danisan quslarin ve muxtelif nov zibilleri ceken su camislarinin daxil oldugu muxtelif heyvanlar da olmusdur Heyetin uzvlerinden biri de mogollarin saray ressami Bisan Das idi O Sefevi imperiyasinda olarken bir nece sekil cekdi ve onlari Cahangir saha apardi Cekdiyi sekillerin sirasina Abbasin da sekli daxil idi Elciliyik heyetinin bu qeder genis ve temteraqi olmasi subhesizki Abbasi tesirlendirmek ucun idi Cunki Cahangir bele bir elcilik gondermekle Abbasa olan oz ehtiramini gostermeye calismaqla birlikde onu coxdandir gozlenilen Qendehari geri alma isteyinden el cekmeye sovq etmeye calisirdi Qendehar iki imperiya arasinda olan ticaret yollarinin kesismesinde yerlesirdi ve ikili ticaret ucun muhum seher hesab edilirdi Abbas Qendehari geriqaytarmaq meselesinde qeti olsa da helelik mogollarin dostlugunu qoruyub saxlamaga can atirdi cunki bu onlarin ozbeklerle ona qarsi ittifaq yaratma ehtimalini azaldirdi Hemcinin Abbasin Heratda boyumus olmasi inistinktiv olaraq mogollari ozune heyran etmesine yol acirdi cunki bu seher bir zamanlar mogollarin ulu ecdadlarinin hokmranliq etdiyi paytaxtlari olmusdu Abbas bunu legitimliyinin muhum menbeyi hesab edirdi ve getdikce oz neslini boyuk turk monqol fateh ile elaqelendirmeye calisirdi O 1603 1604 cu ilin qisinda Irevani muhasireye alarken ona bas ceken mogol sefirliyinin getirdiyi hediyyeler arasinda olan qilinci yaxsi elamet olaraq goturdu cunki onun dediyine gore bu Teymurun neslinden olan biri terefinden gonderildiyine gore xususi idi Abbasin Emir Teymura olan xususi maragindan xeberdar olan Cahangirin ona gonderdiyi hediyyelerden biri de Emir Teymur ve onun neslinden olan sexslerin 240 nadir portreti idi Abbas Xan Aleme hem Qezvinde hem de Isfahanda hormetle qarsiladi Xeyli sayda insan piyada ve at uzerinde seherden aralanaraq elciliyin heyetinin sehere gelisine tamasa elemeye getmisdi Daha sonra minlerle ciraq ve samla isiqlandirilan Kral Meydaninda ziyafetler ve muxtelif eylenceler o cumleden gece okuz doyusleri teskil edildi Bu senliklere qatilan Fiqueroanin bildirdiyine gore Xan Alem cox yaxsi yumor qabiliyyetine sahib olmaqla birlikde hem de yaxsi dost idi ve Abbasla yaxsi yola gedirdi Figueroaya gore sah tez tez onu ele salir ve onunla zarafatlasirdi tekce sozlerle deyil hem de saqqalindan tutaraq ciyinlerine vuraraq Abbasin beyenmediyi yegane sey Xan Alemin siqaret cekme verdisi idi ki o iki fut uzunlugunda qizil boru ile tustu buludlari cixaraarq uzaqda oturanlarin da narahatciligina sebeb olurdu Figueroa deyir ki Abbas qonaqlarina qarsi cox mehriban olsa da buna qiciqlandigini gizletmekde cetinlik cekib QeydlerFili minen zaman uzerinde oturmaq ucun istifade edilen aletHemcinin baxEkber sahin Sefevi sarayina gonderdiyi elcilik 1604 Sah Abbasin Mogol sarayina gonderdiyi elcilikIstinadlarBlow 2009 seh 108 109 Blow 2009 seh 109MenbeDavid Blow Shah Abbas The Ruthless King Who Became an Iranian Legend I B Tauris 2009 288 ISBN 1845119894