Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Skande (gürc. სკანდე) və ya digər adı ilə Skanda (gürc. სკა asა) — Gürcüstanın İmereti bölgəsindəki yerləşən kənd. Skande ölkənin qərb bölgəsində, Kvirila çay sisteminin bir hissəsi olan adlı kiçik çay vadisində yerləşir. Kənd Terjola şəhərindən təxminən 15 km şimal-qərbdə yerləşir. Əhalisi 2014-cü ilin siyahıyaalınmasına görə 434 nəfərdir.
| Skande | |
|---|---|
| სკანდე | |
 | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 400 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| | |
Tarixi
Son antik dövr
Skandedan Bizans mənbələrində də bəhs edilmişdir. Bizans imperatoru I Yustinianın Novellae əsəri və əsərləri də bu qəbildəndir. Mənbələrdə Skandenın Lazika bölgəsinin daxili hissələrində olması və bölgədə Bizans və Sasani imperiyaları arasında qarşıdurmaların olduğu qeyd edilmişdir. Yaxşı müdafiə olunan və strateji cəhətdən yaxşı qorunan Skande qalası ilə birlikdə ölkənin şərqində olan İberiya sərhədindən gələ biləcək hücumlara qarşı ölkəni qorumuşdur. Təxminən 522-ci ildə Lazikanın Bizans hökmranlığını qəbul etməsindən sonra, laz qarnizonları bu iki sərhəd qalasından çıxdılar və onları Bizans qoşunları əvəz etdi. Çox keçmədi ki, Bizans qoşunları lojistik çətinliklər səbəbindən qalaları tərk etdilər. Bununla birlikdə Sasani qoşunları 532-ci ildə imzalanan "Daimi Sülh" müqaviləsinə qədər qalaları öz əllərində saxladılar. Lazlar Sasani ordusunun qalaları gələcəkdə istifadə etməsinə mane olmaq üçün Skande və Sarapanis qalalarını məhv etdilər. Ancaq Lazikada döyüşlər yenidən başladığında Sasanilər 551-ci ildə Skande qalasını bərpa etdilər və təxminən 25 il döyüşlərdə istifadə etdilər.
Orta əsrlər və erkən müasir dövr
Keçmiş Lazika və İberiyanın XI əsrdə birləşməsi ilə Gürcüstan çarlığı yaranmışdır. Bu hadisədən sonra Skande qalasının strateji əhəmiyyətini azaltdı. XV əsrin ortalarında İmereti çarlığının yaranması ilə Skandenın strateji əhəmiyyəti yenidən artdı. Skande XVI və XVIII əsrlərdə ölkədə baş verən qarşıdurmalar zamanı istifadə edilmişdir.
Rus səfirləri Toloçanov və Yevlyev 1650-ci illərdə İmeretidə olmuş və çar III Aleksandrın ən sevimli yay yeri olan Skandeyə getmişlər. 1745-ci ildə Gürcüstan coğrafiyasını tərtib edən gürcü tarixçisi knyaz Vaxuşti çar sarayının Skandedə yerləşdiyini qeyd edir. 1810-cu ildə Çar Rusiyasının İmeretini fəth etməsindən sonra Skande qalası tərk edildi və zaman keçdikcə xarabalığa çevrildi.
Skande qalası
Skande qalası eyniadlı kəndin şimalındakı xarabalıqlarda, iki çay arasındakı təpədə yerləşir. Ümumi sahəsi 7.000 m2, hündürlüyü isə 120 metrdir. Qalanın nisbətən daha yaxşı qorunan hissələri çar sarayının şərq fasadı və gürcü yazıları olan kilsənin divarıdır. 1949 və 1995-ci illərdə qalada arxeoloji tədqiqatlar aparılmışdır. Əldə olunan materialın əksəriyyəti orta əsrlərin sonuna aiddir. Skandenın tədqiqatçısı Lekvinadze qalanın ən qədim tikililərinin 4-cü əsrə aid olduğunu qeyd edir. Skande kompleksi Gürcüstan hökuməti tərəfindən Milli Əhəmiyyətli Abidələr siyahısına əlavə edilmişdir.
Əhalisi
2014-cü il yerli əhalinin siyahıyaalınmasına görə Skandenin əhalisi 434 nəfərdir. Əhalinin böyük əksəriyyəti (99%) gürcülərdir.
| Əhali | 2002 | 2014 |
|---|---|---|
| Ümumi | 561 | 434 |
İstinadlar
- Braund, 1994
- Gamkrelidze və b. 2013
- Rayfield, 2012
- Allen, 1950
- (PDF) (Georgian). National Statistics Office of Georgia. 2003. 28 September 2018 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 October 2016.
Ədəbiyyat
- Allen, William Edward David (1950). "Two Georgian Maps of the First Half of the Eighteenth Century". Imago Mundi. Cilt 10. ss. 99–121. doi:10.1080/03085695308592037.
- Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Oxford: Oxford University Press. .
- Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Edl.) (2013). "სკანდა [Skande]". Arşivlenmiş kopya ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba (The history of Georgia)] (PDF) (Gürcüce) (1st bas.). Tiflis: Georgian National Museum. ss. 488–483. ISBN 978-9941-15-896-4. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019.
- Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Skande gurc სკანდე ve ya diger adi ile Skanda gurc სკა asა Gurcustanin Imereti bolgesindeki yerlesen kend Skande olkenin qerb bolgesinde Kvirila cay sisteminin bir hissesi olan adli kicik cay vadisinde yerlesir Kend Terjola seherinden texminen 15 km simal qerbde yerlesir Ehalisi 2014 cu ilin siyahiyaalinmasina gore 434 neferdir Skandeსკანდე42 15 50 sm e 43 02 53 s u Olke GurcustanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 400 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 434 nef 2014 Resmi dili gurcu diliXeriteni goster gizle SkandeTarixiSon antik dovr Skandedan Bizans menbelerinde de behs edilmisdir Bizans imperatoru I Yustinianin Novellae eseri ve eserleri de bu qebildendir Menbelerde Skandenin Lazika bolgesinin daxili hisselerinde olmasi ve bolgede Bizans ve Sasani imperiyalari arasinda qarsidurmalarin oldugu qeyd edilmisdir Yaxsi mudafie olunan ve strateji cehetden yaxsi qorunan Skande qalasi ile birlikde olkenin serqinde olan Iberiya serhedinden gele bilecek hucumlara qarsi olkeni qorumusdur Texminen 522 ci ilde Lazikanin Bizans hokmranligini qebul etmesinden sonra laz qarnizonlari bu iki serhed qalasindan cixdilar ve onlari Bizans qosunlari evez etdi Cox kecmedi ki Bizans qosunlari lojistik cetinlikler sebebinden qalalari terk etdiler Bununla birlikde Sasani qosunlari 532 ci ilde imzalanan Daimi Sulh muqavilesine qeder qalalari oz ellerinde saxladilar Lazlar Sasani ordusunun qalalari gelecekde istifade etmesine mane olmaq ucun Skande ve Sarapanis qalalarini mehv etdiler Ancaq Lazikada doyusler yeniden basladiginda Sasaniler 551 ci ilde Skande qalasini berpa etdiler ve texminen 25 il doyuslerde istifade etdiler Orta esrler ve erken muasir dovr Kecmis Lazika ve Iberiyanin XI esrde birlesmesi ile Gurcustan carligi yaranmisdir Bu hadiseden sonra Skande qalasinin strateji ehemiyyetini azaltdi XV esrin ortalarinda Imereti carliginin yaranmasi ile Skandenin strateji ehemiyyeti yeniden artdi Skande XVI ve XVIII esrlerde olkede bas veren qarsidurmalar zamani istifade edilmisdir Rus sefirleri Tolocanov ve Yevlyev 1650 ci illerde Imeretide olmus ve car III Aleksandrin en sevimli yay yeri olan Skandeye getmisler 1745 ci ilde Gurcustan cografiyasini tertib eden gurcu tarixcisi knyaz Vaxusti car sarayinin Skandede yerlesdiyini qeyd edir 1810 cu ilde Car Rusiyasinin Imeretini feth etmesinden sonra Skande qalasi terk edildi ve zaman kecdikce xarabaliga cevrildi Skande qalasiSkande qalasi eyniadli kendin simalindaki xarabaliqlarda iki cay arasindaki tepede yerlesir Umumi sahesi 7 000 m2 hundurluyu ise 120 metrdir Qalanin nisbeten daha yaxsi qorunan hisseleri car sarayinin serq fasadi ve gurcu yazilari olan kilsenin divaridir 1949 ve 1995 ci illerde qalada arxeoloji tedqiqatlar aparilmisdir Elde olunan materialin ekseriyyeti orta esrlerin sonuna aiddir Skandenin tedqiqatcisi Lekvinadze qalanin en qedim tikililerinin 4 cu esre aid oldugunu qeyd edir Skande kompleksi Gurcustan hokumeti terefinden Milli Ehemiyyetli Abideler siyahisina elave edilmisdir Ehalisi2014 cu il yerli ehalinin siyahiyaalinmasina gore Skandenin ehalisi 434 neferdir Ehalinin boyuk ekseriyyeti 99 gurculerdir Ehali 2002 2014Umumi 561 434IstinadlarBraund 1994 Gamkrelidze ve b 2013 Rayfield 2012 Allen 1950 PDF Georgian National Statistics Office of Georgia 2003 28 September 2018 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 October 2016 EdebiyyatAllen William Edward David 1950 Two Georgian Maps of the First Half of the Eighteenth Century Imago Mundi Cilt 10 ss 99 121 doi 10 1080 03085695308592037 Braund David 1994 Georgia in Antiquity A History of Colchis and Transcaucasian Iberia 550 BC AD 562 Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 814473 3 Gamkrelidze Gela Mindorashvili Davit Bragvadze Zurab Kvatsadze Marine Edl 2013 სკანდა Skande Arsivlenmis kopya ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba The history of Georgia PDF Gurcuce 1st bas Tiflis Georgian National Museum ss 488 483 ISBN 978 9941 15 896 4 29 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 Rayfield Donald 2012 Edge of Empires A History of Georgia Londra Reaktion Books ISBN 1780230303