Zombi apokalipsis, zombi dəstələri səbəbindən cəmiyyətin dağıldığı fantastik bir janrdır. Tipik olaraq yalnız bir neçə fərd və ya kiçik qruplar sağ qalırlar. Bəzi versiyalarda ölülərin dirilməsi və insanlara hücum etməsi, digərlərində isə parazit və ya infeksiya səbəbindən baş verir.
Zombi ifadəsinin mənşəyi
Zombi mifi 17–18-ci əsrlərdə Fransanın hakimiyyəti altında şəkər plantasiyalarında işləmək üçün afrikalı qulların gətirildiyi zaman Haitidə yaranıb. Qullar inanırdılar ki, əgər öz həyatlarına intiharla son versələr, əbədiyyəti ölülər kimi öz bədənlərində sıxışdırılaraq keçirməyə məhkum olacaqlar. Bu mif Vudu dinində haitililərdə cəsədlərin şamanlar tərəfindən canlandırıldığı inancı nəticəsində yaranmışdır. Zombi konsepsiyası nəhayət, 1927-ci ildə Vilyam Sibruk tərəfindən yazılmış "Sehrli ada" adlı zombi fantastikasının ilk nümunəsi sayılan kitabın nəşri ilə qərb mədəniyyətinə nüfuz etdi. Kitab əsasında 1932-ci ildə White Zombie adlı film çəkilmişdir. Rejissoru Viktor Halperin və baş rolda Bela Luqoşinin oynadığı bu film zombi apokalipsis haqqında ilk uzun metrajlı filmi idi. Daha sonra bu janrda Riçard Metsonun 1954-cü ildə yazdığı "Mən Əfsanəyəm" adlı romanından ilham alan rejissor Corc A. Romero "Yaşayan Ölülərin Gecəsi" adlı Amerika qorxu filmini 1968-ci ildə çəkmişdir.
1976-cı ildə Ebolanın, 1980-ci ildə QİÇS-in, 90-cı illərin ortalarında Quş qripinin və 2003-cü ildə SARS-ın ortaya çıxması səbəbindən qlobal yoluxma qorxusu dünyada artdı. Bu yoluxma qorxusu yaradıcı insanlarda zombi apokalipsis mövzusu barədə düşünmələrinə gətirib çıxartdı. Yoluxma konsepsiyası 1996-cı ildə Resident Evil video oyununda və 2002-ci ildə 28 Gün Sonra filmində istifadə edilmişdir. Maks Bruks, zombi janrının insanlara dünyanın sonu ilə bağlı öz narahatlıqları ilə məşğul olmağa imkan verdiyini söylədi. Kim Paffenroth qeyd edir ki, "digərlərindən daha çox zombilər tam və sözün əsl mənasında apokaliptikdirlər. Onlar bizim bildiyimiz dünyanın sonu xəbərini verirlər".
Akademik tədqiqatlar
2009-cu ildə Carleton Universiteti və Ottava Universitetinin epidemioloji təhlilinə görə, əgər real həyatda zombilər peyda olarsa və bu pandemiya tezliklə həll edilmədiyi təqdirdə sivilizasiyanın dağılmasına səbəb ola bilər. Riyazi modelləşdirməyə əsaslanaraq, müəlliflər karantini poza biləcək risklərə görə hücum strategiyalarının ən etibarlı olduğu qənaətinə gəliblər. Onlar həmçinin qeyd edirlər ki, müalicədən bir neçə insan sağ qala bilər, çünki müalicə üsulu bu cür infeksiyanın yayılma sürətini yavaşlatmaq üçün çox az şey edə bilər. Tədqiqat belə bir pandemiyanın uzunmüddətli nəticəsi kimi insanların nəslinin tükənməsi olacağını müəyyən etdi. Bu nəticə tədqiqatın əsaslandırmasından irəli gəlir ki, zombilərin əsas epidemioloji riski yoluxmuş əhalinin davamlı artmasıdır və bu da onların ölümü ilə sona çatacaq.
2017-ci ildə Leicester Universitetinin Fizika və Astronomiya Departamentindən bir qrup tələbə zombi infeksiyasının yayılmasının planını hazırlamaq üçün SIRS modeli adlı epidemioloji modeldən istifadə etdi. Onların araşdırmaları Journal of Physics Special Topics jurnalında təqdim olunub. Tədqiqat epidemiyanın 100-cü günündə yalnız 273 nəfərin sağ qalacağı qənaətinə gəldi.
Mövzu ilə bağlı hökümətlərin fəaliyyəti
18 may 2011-ci ildə Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzləri (CDC) zombi apokalipsis zamanı sağ qalmaq üçün hazırlıqlara dair məsləhətlər verən Hazırlıq 101: Zombi Apokalipsis adlı məqalə dərc etdi. Baş cərrahın köməkçisi Əli S. Xan bloq yazısında "Doğrudur, mən zombi apokalipsis dedim. İndi gülə bilərsiniz, amma baş verəndə bunu oxuduğunuza məmnun olacaqsınız". Yazıda xalqı qasırğa və ya pandemiya kimi oxşar fövqəladə hallara hazırlamaq üçün komik bir üsul olaraq zombi hücumuna hazırlaşmaq üçün təlimatlar verilmişdir.
" CONOP 8888 " adlı məxfi olmayan sənəddən ABŞ Strateji Komandanlığının zabitləri zombi apokalipsis ssenarisindən əməliyyatlar, fövqəladə hallar və fəlakətlər üçün təlim şablonu kimi, kursantlara hərbi planların və fəlakətlərə hazırlığın əsas anlayışlarını öyrətmək üçün bir vasitə kimi istifadə edirlər.
Hava
17 oktyabr 2011-ci ildə The Weather Channel, CDD, "Xəstəliklərin İnkişafı Mərkəzi" nin tədqiqat direktoru ilə müsahibəni ehtiva edən "Havanın Zombi Apokalipsisə təsiri" məqaləsini dərc etdi. Müsahibədə "Dr. Dale Dixon" müxtəlif hava şəraitlərinin zombilərin qabiliyyətlərinə necə təsir etdiyinə dair sualları cavablandırırdı. Suallara "Temperatur zombilərin qabiliyyətlərinə necə təsir edir? Daha isti temperaturda daha sürətli qaçırlar? Çox soyuq olarsa donurlarmı?" və digər suallar daxil idi.
2018-ci ildə The Independent, NOW TV- nin keçirdiyi sorğunun nəticələrini elan etdi, nəticədə britaniyalıların demək olar ki, 25%-nin zombi apokalipsisdən sağ çıxmaq üçün planları olduqları məlum oldu. Sorğu həmçinin müəyyən edib ki, hər altı nəfərdən biri sağ qalmaq üçün lazımı əşyalardan ibarət dəst saxlamağı düşünür. Respondentlərin əksəriyyəti zombi apokalipsisin Nyu Yorkda başlayacağına və Londona yayılacağına və hər on respondentdən biri post-apokaliptik dünyada yalnız bir həftə sağ qalacaqlarına inanır.
İstinadlar
- Mariani, Mike. "The Tragic, Forgotten History of Zombies". The Atlantic (ingilis). 2015-10-28. 2022-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-02.
- Haasbroek, Luc. "10 Iconic Zombie Tropes and Their Origins". Collider (ingilis). 2022-06-21. 2022-10-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-04.
- Collins, Sophie. "Explained: Why and How Zombies Became So Popular". MovieWeb (ingilis). 2022-01-10. 2022-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-11-02.
- Crockett, Zachary. "How the zombie represents America's deepest fears". Vox (ingilis). 2016-10-31. 2021-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-26.
- Cripps, Charlotte. "Preview: Max Brooks' Festival of The (Living) Dead! Barbican, London". The Independent. UK. November 1, 2006. May 7, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 19, 2008.
- Barber, Nicholas. "Why are zombies still so popular?". www.bbc.com (ingilis). 21 October 2014. 2022-10-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-26.
- Kim Paffenroth. Gospel of the Living Dead: George Romero's Visions of Hell on Earth. Waco: Baylor University Press, 2006.
- Wired UK.
- "Preparedness 101: Zombie Apocalypse". Bt.cdc.gov. May 16, 2011. December 8, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: December 11, 2017.
- Miller, Joshua Rhett. "CDC Warns Public to Prepare for 'Zombie Apocalypse'". Fox News (ingilis). 2015-03-27. 2022-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-27.
- Crawford, Jamie. "Pentagon document lays out battle plan against zombies | CNN Politics". CNN (ingilis). 2014-05-16. 2022-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-29.
- "CONOP 8888" (PDF). 2020-11-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-20.
- Morris, Casey. . Weather.com. February 24, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 27, 2012.
- "One in four British people have plan to survive a zombie apocalypse, survey claims". The Independent (ingilis). 2018-10-10. 2022-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-27.
Xarici keçidlər
- Zombi müdafiəsi üçün CDC-nin əsas hazırlığı ilə sürətli gəzinti
- LF Audio Podcast ep07.1 – Zombi apokalipsisi haqqında müzakirə
- LF Audio Podcast ep07.2 – Zombi apokalipsisindən sağ çıxmaq
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zombi apokalipsis zombi desteleri sebebinden cemiyyetin dagildigi fantastik bir janrdir Tipik olaraq yalniz bir nece ferd ve ya kicik qruplar sag qalirlar Bezi versiyalarda olulerin dirilmesi ve insanlara hucum etmesi digerlerinde ise parazit ve ya infeksiya sebebinden bas verir Film cekilisleri ucun zombi gorkemi almis bir qrup aktyorZombi ifadesinin menseyiZombi mifi 17 18 ci esrlerde Fransanin hakimiyyeti altinda seker plantasiyalarinda islemek ucun afrikali qullarin getirildiyi zaman Haitide yaranib Qullar inanirdilar ki eger oz heyatlarina intiharla son verseler ebediyyeti oluler kimi oz bedenlerinde sixisdirilaraq kecirmeye mehkum olacaqlar Bu mif Vudu dininde haitililerde cesedlerin samanlar terefinden canlandirildigi inanci neticesinde yaranmisdir Zombi konsepsiyasi nehayet 1927 ci ilde Vilyam Sibruk terefinden yazilmis Sehrli ada adli zombi fantastikasinin ilk numunesi sayilan kitabin nesri ile qerb medeniyyetine nufuz etdi Kitab esasinda 1932 ci ilde White Zombie adli film cekilmisdir Rejissoru Viktor Halperin ve bas rolda Bela Luqosinin oynadigi bu film zombi apokalipsis haqqinda ilk uzun metrajli filmi idi Daha sonra bu janrda Ricard Metsonun 1954 cu ilde yazdigi Men Efsaneyem adli romanindan ilham alan rejissor Corc A Romero Yasayan Olulerin Gecesi adli Amerika qorxu filmini 1968 ci ilde cekmisdir 1976 ci ilde Ebolanin 1980 ci ilde QICS in 90 ci illerin ortalarinda Qus qripinin ve 2003 cu ilde SARS in ortaya cixmasi sebebinden qlobal yoluxma qorxusu dunyada artdi Bu yoluxma qorxusu yaradici insanlarda zombi apokalipsis movzusu barede dusunmelerine getirib cixartdi Yoluxma konsepsiyasi 1996 ci ilde Resident Evil video oyununda ve 2002 ci ilde 28 Gun Sonra filminde istifade edilmisdir Maks Bruks zombi janrinin insanlara dunyanin sonu ile bagli oz narahatliqlari ile mesgul olmaga imkan verdiyini soyledi Kim Paffenroth qeyd edir ki digerlerinden daha cox zombiler tam ve sozun esl menasinda apokaliptikdirler Onlar bizim bildiyimiz dunyanin sonu xeberini verirler Akademik tedqiqatlar 2009 cu ilde Carleton Universiteti ve Ottava Universitetinin epidemioloji tehliline gore eger real heyatda zombiler peyda olarsa ve bu pandemiya tezlikle hell edilmediyi teqdirde sivilizasiyanin dagilmasina sebeb ola biler Riyazi modellesdirmeye esaslanaraq muellifler karantini poza bilecek risklere gore hucum strategiyalarinin en etibarli oldugu qenaetine gelibler Onlar hemcinin qeyd edirler ki mualiceden bir nece insan sag qala biler cunki mualice usulu bu cur infeksiyanin yayilma suretini yavaslatmaq ucun cox az sey ede biler Tedqiqat bele bir pandemiyanin uzunmuddetli neticesi kimi insanlarin neslinin tukenmesi olacagini mueyyen etdi Bu netice tedqiqatin esaslandirmasindan ireli gelir ki zombilerin esas epidemioloji riski yoluxmus ehalinin davamli artmasidir ve bu da onlarin olumu ile sona catacaq 2017 ci ilde Leicester Universitetinin Fizika ve Astronomiya Departamentinden bir qrup telebe zombi infeksiyasinin yayilmasinin planini hazirlamaq ucun SIRS modeli adli epidemioloji modelden istifade etdi Onlarin arasdirmalari Journal of Physics Special Topics jurnalinda teqdim olunub Tedqiqat epidemiyanin 100 cu gununde yalniz 273 neferin sag qalacagi qenaetine geldi Movzu ile bagli hokumetlerin fealiyyeti 18 may 2011 ci ilde Xesteliklere Nezaret ve Qarsisinin Alinmasi Merkezleri CDC zombi apokalipsis zamani sag qalmaq ucun hazirliqlara dair meslehetler veren Hazirliq 101 Zombi Apokalipsis adli meqale derc etdi Bas cerrahin komekcisi Eli S Xan bloq yazisinda Dogrudur men zombi apokalipsis dedim Indi gule bilersiniz amma bas verende bunu oxudugunuza memnun olacaqsiniz Yazida xalqi qasirga ve ya pandemiya kimi oxsar fovqelade hallara hazirlamaq ucun komik bir usul olaraq zombi hucumuna hazirlasmaq ucun telimatlar verilmisdir CONOP 8888 adli mexfi olmayan senedden ABS Strateji Komandanliginin zabitleri zombi apokalipsis ssenarisinden emeliyyatlar fovqelade hallar ve felaketler ucun telim sablonu kimi kursantlara herbi planlarin ve felaketlere hazirligin esas anlayislarini oyretmek ucun bir vasite kimi istifade edirler Hava 17 oktyabr 2011 ci ilde The Weather Channel CDD Xesteliklerin Inkisafi Merkezi nin tedqiqat direktoru ile musahibeni ehtiva eden Havanin Zombi Apokalipsise tesiri meqalesini derc etdi Musahibede Dr Dale Dixon muxtelif hava seraitlerinin zombilerin qabiliyyetlerine nece tesir etdiyine dair suallari cavablandirirdi Suallara Temperatur zombilerin qabiliyyetlerine nece tesir edir Daha isti temperaturda daha suretli qacirlar Cox soyuq olarsa donurlarmi ve diger suallar daxil idi 2018 ci ilde The Independent NOW TV nin kecirdiyi sorgunun neticelerini elan etdi neticede britaniyalilarin demek olar ki 25 nin zombi apokalipsisden sag cixmaq ucun planlari olduqlari melum oldu Sorgu hemcinin mueyyen edib ki her alti neferden biri sag qalmaq ucun lazimi esyalardan ibaret dest saxlamagi dusunur Respondentlerin ekseriyyeti zombi apokalipsisin Nyu Yorkda baslayacagina ve Londona yayilacagina ve her on respondentden biri post apokaliptik dunyada yalniz bir hefte sag qalacaqlarina inanir IstinadlarMariani Mike The Tragic Forgotten History of Zombies The Atlantic ingilis 2015 10 28 2022 10 31 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 02 Haasbroek Luc 10 Iconic Zombie Tropes and Their Origins Collider ingilis 2022 06 21 2022 10 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 04 Collins Sophie Explained Why and How Zombies Became So Popular MovieWeb ingilis 2022 01 10 2022 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 11 02 Crockett Zachary How the zombie represents America s deepest fears Vox ingilis 2016 10 31 2021 10 17 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 26 Cripps Charlotte Preview Max Brooks Festival of The Living Dead Barbican London The Independent UK November 1 2006 May 7 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi September 19 2008 Barber Nicholas Why are zombies still so popular www bbc com ingilis 21 October 2014 2022 10 26 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 26 Kim Paffenroth Gospel of the Living Dead George Romero s Visions of Hell on Earth Waco Baylor University Press 2006 Wired UK Preparedness 101 Zombie Apocalypse Bt cdc gov May 16 2011 December 8 2017 tarixinde Istifade tarixi December 11 2017 Miller Joshua Rhett CDC Warns Public to Prepare for Zombie Apocalypse Fox News ingilis 2015 03 27 2022 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 27 Crawford Jamie Pentagon document lays out battle plan against zombies CNN Politics CNN ingilis 2014 05 16 2022 10 14 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 29 CONOP 8888 PDF 2020 11 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 07 20 Morris Casey Weather com February 24 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi February 27 2012 One in four British people have plan to survive a zombie apocalypse survey claims The Independent ingilis 2018 10 10 2022 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 27 Xarici kecidlerZombi mudafiesi ucun CDC nin esas hazirligi ile suretli gezinti LF Audio Podcast ep07 1 Zombi apokalipsisi haqqinda muzakire LF Audio Podcast ep07 2 Zombi apokalipsisinden sag cixmaq