Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zinaida Vasarionavna Yermolyeva (rus. Зинаи́да Виссарио́новна Ермо́льева; 15 (27) oktyabr 1898 və ya 1899, Frolovo[d], Don Voysko vilayəti[d] – 2 dekabr 1974, Moskva) — Sovet mikrobioloqu və epidemioloqu, SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü, SSRİ-də antibiotiklərin yaradıcısı. Birinci dərəcəli laureatı.
| Zinaida Yermolyeva | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 15 (27) oktyabr 1898 və ya 1899 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 2 dekabr 1974 |
| Vəfat yeri | |
| Həyat yoldaşı | |
| Elm sahələri | mikrobiologiya, epidemiologiya |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Doğum haqqında qeyd dəftərindən çıxarışa əsasən, Zinaida Yermolyeva 2 (14) oktyabr 1897-ci ildə anadan olub. Böyük Rus Ensiklopediyasında onun doğum tarixi 12 (24) oktyabr 1898-ci ildə göstərilib. Doğulduğu yer — Don Ordu vilayətinin Ust-Medveditski rayonunun Frolov ferması (indiki Volqoqrad vilayətinin Frolovo şəhəri). Zinaidanın atası imkanlı kazak ailəsindən idi. O, hərbi kazak komandiri, komandir Vissarion Vasilyeviç Ermoliyev, sonradan dəmiryol işçisi olub. O, 1909-cu ildə vəfat edib. Zinaidanın dörd qardaşı və özündən üç yaş böyük Elena adlı bir bacısı var idi. Ana Aleksandra Qavrilovna Yermolyeva qızlarının təhsilinə xüsusi diqqət yetirirdi. Zinaida və Elenanı gimnaziyada oxumaq üçün Novoçerkasska yola salıb. Sonra kiçik qızını Qadın Tibb İnstitutuna qoymaq üçün böyük səy göstərib. Sonradan anası 92 yaşında ölənə qədər Zinaida Yermolyeva ilə birlikdə yaşayıb.
Zinaida Yermolyeva orta məktəbi bitirdikdən sonra Rostov Universitetinin tibb fakültəsində təhsil alıb, mikrobioloq ixtisasına yiyələnib. Uzun illər Moskvada Səhiyyə Nazirliyinin biokomya institutunda şöbə müdiri vəzifəsində çalışıb. 1939-cu ildə o, Əfqanıstana ezamiyyətə göndərildi və burada vəba epidemiyası, həmçinin difteriya və tif atəşi zamanı effektivliyi yüksək olan dərman icad etdi. Sonradan Ermolyeva bu dərmanın yaradılmasına görə professor adını aldı.
Böyük Vətən müharibəsinin ilk günlərindən sonuna qədər Yermolyeva ən ağır döyüş bölgələrində yolxucu xəstəliklərə qarşı mübarizə aparıb. Marşal Georgi Jukov onu "Epidemiyanın komandiri" adlandırıb. Stalinqrad uğrunda döyüşlər gedəndə həm təxliyə edilən dinc sakinlər, həm də hərbçilər arasında vəba xəstəliyi kütləvi hal alanda bu infeksiyanın fəsadları döyüş əməliyyatlarına, şəxsi heyətin psixoloji durumuna, əhalinin ruh yüksəkliyinə olduqca mənfi təsir göstərib. Bu problemin aradan qaldırılması ilə bağlı Dövlət Müdafiə Komitəsində İosif Stalinin rəhbərliyi ilə təcili müşavirə çağırılıb. Müşavirəyə cəbhə həkimləri də dəvət olunub. Əvvəlcə həkimlər cəbhə bölgələrindəki epidemiyalarla bağlı ətraflı məlumat veriblər. Məlumatlardan aydın olub ki, vəziyyət son dərəcə kritikdir, Stalinqradda isə daha acınacaqlıdır. Belə ki, vəbadan ölənlərin sayının günü-gündən artması daha böyük narahatlıq yaradıb. Qeyd edək ki, çirklənmiş su ilə yayılan vəba infeksiyasına qarşı vaxtında tədbir görülmədikdə saatlar ərzində şəxsin ölümünə səbəb olur. Dövlət Müdafiə Komitəsinin əmri ilə Stalinqraddan cəmi 15–20 kilometr aralıda səyyar laboratoriya yaradılıb və həmin laboratoriyada Yermolyevanın rəhbərliyi ilə vəba əleyhinə xüsusi məhlul hazırlanıb. Bir neçə həftə ərzində yüz minlərlə insan həmin məhluldan qəbul edərək vəbadan xilas ola biliblər. Göstəricilər Kreml məmurlarını da heyrətə gətirib. Yermolyevanın gərgin əməyinə yüksək qiymət verilib. O, Stalinin şəxsi təşəbbüsü ilə layiq görülüb.
Müharibədən sonra o, Yoluxucu Xəstəliklər İnstitutuna rəhbərlik edib, namizədlik və doktorluq işi müdafiə etdikdən sonra SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü seçilib. Yermolyeva 500-dən artıq elmi işin və 6 monoqrafiyanın müəllifi olub. Onun rəhbərliyi ilə 180 nəfər dissertasiya, 34 nəfər doktorluq işi müdafiə edib. Yermolyeva bir sıra yoluxucu xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən dərman pereparatlarının yaradıçısı olub.
Sovet səhiyyə sistemimnin tanınmış simalarından olan Zinaida Yermolyeva 1974-cü ildə, 77 yaşında vəfat edib. O, Moskvada, Kuzminskoe qəbirstanlığında dəfn olunub.
Haqqında fikirlər
Zinaida Yermolyevanın peşəkar fəaliyyəti hər zaman diqqət mərkəzində olub. Xüsusilə onun Böyük Vətən müharibəsi illərində yolxucu xəstəliklərə qarşı mübarizəsi, dövrün siyasi və hərbi xadimləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. Konstantin Rokossovski: "Biz qələbəni yaralılarla qazandıq. Onlar müalicə alıb sıralarımızı yenilədilər, daha da mətinləşdilər. Buna görə biz həkimlərimizə minnətdar olmalıyıq. Müharibə illərində tibb işçilərinin xidmətləri döyüş bölgələrindəki əsgər və zabitlərin xidmətlərindən heç də az olmayıb…"
İosif Stalinin köməkçisi Aleksandr Poskryobışev öz xatirələrində Yermolyevanın "xalqlar atası" ilə görüşü aşağıdakı kimi xatırlayıb: "Stalinqrad cəbhəsi müharibənin gedişində həlledici rol oynayacaqdı. Bunu hamı dərk edirdi, Stalin də, Hitler də. Vəbanın kütləvi şəkildə yayılması döyüşçülərimiz üçün kifayət qədər böyük əngəl yaratmışdı. Stalin bu cəbhənin əsas həkimlərindən olan Yermolyeva ilə danışanda çox çarəsiz durumda görünürdü. Dövlət Müdafiə Komitəsinə daxil olan məlumatlarda bu xəstəlikdən ölənlərin statitikası onu narahat etməyə bilməzdi. Elə həmin müşavirədə Stalin Yermolyevanı iclasdan yarımçıq çıxarıb Stalinqrada göndərdi, əlini sıxaraq, "bütün ümidlər sizədir" deyə, qapıya qədər yola saldı. Uzun illər Stalinin yanında işləyən bir şəxs kimi, mən ilk dəfə onun həkimlərlə bu cür xoş və mehriban münasibətini görürdüm…"
Ailəsi
- Birinci həyat yoldaşı — virusoloq Lev Zilberdir. 1937-ci ildə saxta ittihamlarla həbs edilib. Bu vaxta qədər onlar artıq boşansalar da, Zinaida Ermolyeva onun azad edilməsi üçün çox səy göstərib.
- İkinci həyat yoldaşı — mikrobioloq Aleksey Aleksandroviç Zaxarov olub. 20 fevral 1938-ci ildə həbs edilib. O, 1938-ci il oktyabrın 3-də Kommunarkada (Moskva vilayəti) güllələnib və orda dəfn olunub. Yaxınlarına onun 1940-cı ildə həbsxana xəstəxanasında dünyasını dəyişdiyi bildirilib.
Xatirəsi
- Volqoqrad vilayətinin Frolovo şəhərindəki küçə Yermolyevanın adını daşıyır və orada ona abidə ucaldılıb.
- Rusiya Tibb Akademiyasının Davamlı Peşəkar Təhsilin Mikrobiologiya kafedrası Z. V. Yermolyevanın adını daşıyır.
- 2018-ci ildə Milli Mikologiya Akademiyası Z. V. Yermolyeva medalını təsis edib.
- 2020-ci ilin noyabrında Moskvanın Şukino rayonundakı küçəyə onun adı verilib.
- 15 sentyabr 2021-ci ildə 1 May Mədəniyyət və İstirahət Parkında, Rostov Tibb Universitetinin girişinin qarşısında Yermolyevanın şərəfinə xatirə daşı təntənəli şəkildə açılıb. 1 oktyabr 2022-ci ildə daşın yerində Yermolyevanın abidəsi açılıb.. 1 октября 2022 года на месте камня был открыт памятник Ермольевой
İstinadlar
- Jermol'jeva, Z. V. // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Zinaida Vissarionovna Ermoleva // TracesOfWar.
- Наталья Смирнова. «Свет и обаяние личности» (Зинаида Ермольева) // Ростовский еженедельник «Академия» (газета). № 9 (204). — 2004. — 12 mart. 2018-03-14 tarixində arxivləşdirilib.
- Воскресенская Н. П. Ермольева // БРЭ онлайн (энциклопедия). 2017. 2018-12-28 tarixində arxivləşdirilib.
- Медведева Л. М. "История в лицах. Наша землячка Зинаида Виссарионовна Ермольева". Волгоградский государственный медицинский университет. 2015-02-04. 2020-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-23.
- "Кафедра микробиологии им. З.В. Ермольевой" (rus). Российская медицинская академия непрерывного профессионального образования (РМАНПО). 2019-04-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-18.
- Сергеев Юрий Валентинович. "Юбилейная конференция по микологии и микробиологии. Москва, 11-12 апреля 2018" (rus). Национальная академия микологии. 2018-08-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-08-14.
- "Новые улицы на карте Москвы". Официальный сайт Мэра Москвы. 2020-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-10.
- "Улицы в честь адмирала Крузенштерна и книгоиздателя Солдатенкова появились в Москве. Всего новые наименования получили девять проектируемых и безымянных проездов столицы". ТАСС. 2020-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-10.
- "В Ростове установили памятный камень создательнице антибиотиков в СССР Зинаиде Ермольевой". 2021-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-15.
- "В Ростове-на-Дону открыли памятник создателю отечественного пенициллина". 2022-10-01. 2022-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-03.
Ədəbiyyat
- Чаурина Р. А. Зинаида Виссарионовна Ермольева (1898–1974) Arxiv surəti 15 may 2005 tarixindən (Wayback Machine) saytında // газета "Биология"
- Виленский Юрий Спасённый любовью // газета "Зеркало недели", № 39 (464) 11–17 октября 2003
- Волкова Ольга "Смерть обходит задворки науки" Arxiv surəti 12 aprel 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında — статья о судьбе Льва Зильбера и Зинаиды Ермольевой.
- Доскин Валерий "Неистовая Ермольева"
Xarici keçidlər
- Научное наследие России
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zinaida Vasarionavna Yermolyeva rus Zinai da Vissario novna Ermo leva 15 27 oktyabr 1898 ve ya 1899 Frolovo d Don Voysko vilayeti d 2 dekabr 1974 Moskva Sovet mikrobioloqu ve epidemioloqu SSRI Tibb Elmleri Akademiyasinin heqiqi uzvu SSRI de antibiotiklerin yaradicisi Birinci dereceli Stalin mukafati laureati Zinaida YermolyevaDogum tarixi 15 27 oktyabr 1898 ve ya 1899Dogum yeri Frolovo d Ust Medveditsa qezasi d Don Voysko vilayeti d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 dekabr 1974 1974 12 02 Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIHeyat yoldasi Lev ZilberElm saheleri mikrobiologiya epidemiologiyaTehsili Rostov Dovlet Universiteti d Uzvluyu SSRI Tibb Elmleri AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiDogum haqqinda qeyd defterinden cixarisa esasen Zinaida Yermolyeva 2 14 oktyabr 1897 ci ilde anadan olub Boyuk Rus Ensiklopediyasinda onun dogum tarixi 12 24 oktyabr 1898 ci ilde gosterilib Doguldugu yer Don Ordu vilayetinin Ust Medveditski rayonunun Frolov fermasi indiki Volqoqrad vilayetinin Frolovo seheri Zinaidanin atasi imkanli kazak ailesinden idi O herbi kazak komandiri komandir Vissarion Vasilyevic Ermoliyev sonradan demiryol iscisi olub O 1909 cu ilde vefat edib Zinaidanin dord qardasi ve ozunden uc yas boyuk Elena adli bir bacisi var idi Ana Aleksandra Qavrilovna Yermolyeva qizlarinin tehsiline xususi diqqet yetirirdi Zinaida ve Elenani gimnaziyada oxumaq ucun Novocerkasska yola salib Sonra kicik qizini Qadin Tibb Institutuna qoymaq ucun boyuk sey gosterib Sonradan anasi 92 yasinda olene qeder Zinaida Yermolyeva ile birlikde yasayib Zinaida Yermolyeva orta mektebi bitirdikden sonra Rostov Universitetinin tibb fakultesinde tehsil alib mikrobioloq ixtisasina yiyelenib Uzun iller Moskvada Sehiyye Nazirliyinin biokomya institutunda sobe mudiri vezifesinde calisib 1939 cu ilde o Efqanistana ezamiyyete gonderildi ve burada veba epidemiyasi hemcinin difteriya ve tif atesi zamani effektivliyi yuksek olan derman icad etdi Sonradan Ermolyeva bu dermanin yaradilmasina gore professor adini aldi Boyuk Veten muharibesinin ilk gunlerinden sonuna qeder Yermolyeva en agir doyus bolgelerinde yolxucu xesteliklere qarsi mubarize aparib Marsal Georgi Jukov onu Epidemiyanin komandiri adlandirib Stalinqrad ugrunda doyusler gedende hem texliye edilen dinc sakinler hem de herbciler arasinda veba xesteliyi kutlevi hal alanda bu infeksiyanin fesadlari doyus emeliyyatlarina sexsi heyetin psixoloji durumuna ehalinin ruh yuksekliyine olduqca menfi tesir gosterib Bu problemin aradan qaldirilmasi ile bagli Dovlet Mudafie Komitesinde Iosif Stalinin rehberliyi ile tecili musavire cagirilib Musavireye cebhe hekimleri de devet olunub Evvelce hekimler cebhe bolgelerindeki epidemiyalarla bagli etrafli melumat veribler Melumatlardan aydin olub ki veziyyet son derece kritikdir Stalinqradda ise daha acinacaqlidir Bele ki vebadan olenlerin sayinin gunu gunden artmasi daha boyuk narahatliq yaradib Qeyd edek ki cirklenmis su ile yayilan veba infeksiyasina qarsi vaxtinda tedbir gorulmedikde saatlar erzinde sexsin olumune sebeb olur Dovlet Mudafie Komitesinin emri ile Stalinqraddan cemi 15 20 kilometr aralida seyyar laboratoriya yaradilib ve hemin laboratoriyada Yermolyevanin rehberliyi ile veba eleyhine xususi mehlul hazirlanib Bir nece hefte erzinde yuz minlerle insan hemin mehluldan qebul ederek vebadan xilas ola bilibler Gostericiler Kreml memurlarini da heyrete getirib Yermolyevanin gergin emeyine yuksek qiymet verilib O Stalinin sexsi tesebbusu ile Stalin mukafatina layiq gorulub Muharibeden sonra o Yoluxucu Xestelikler Institutuna rehberlik edib namizedlik ve doktorluq isi mudafie etdikden sonra SSRI Tibb Elmleri Akademiyasinin heqiqi uzvu secilib Yermolyeva 500 den artiq elmi isin ve 6 monoqrafiyanin muellifi olub Onun rehberliyi ile 180 nefer dissertasiya 34 nefer doktorluq isi mudafie edib Yermolyeva bir sira yoluxucu xesteliklerin mualicesinde istifade edilen derman pereparatlarinin yaradicisi olub Sovet sehiyye sistemimnin taninmis simalarindan olan Zinaida Yermolyeva 1974 cu ilde 77 yasinda vefat edib O Moskvada Kuzminskoe qebirstanliginda defn olunub Haqqinda fikirlerZinaida Yermolyevanin pesekar fealiyyeti her zaman diqqet merkezinde olub Xususile onun Boyuk Veten muharibesi illerinde yolxucu xesteliklere qarsi mubarizesi dovrun siyasi ve herbi xadimleri terefinden yuksek qiymetlendirilib Konstantin Rokossovski Biz qelebeni yaralilarla qazandiq Onlar mualice alib siralarimizi yenilediler daha da metinlesdiler Buna gore biz hekimlerimize minnetdar olmaliyiq Muharibe illerinde tibb iscilerinin xidmetleri doyus bolgelerindeki esger ve zabitlerin xidmetlerinden hec de az olmayib Iosif Stalinin komekcisi Aleksandr Poskryobisev oz xatirelerinde Yermolyevanin xalqlar atasi ile gorusu asagidaki kimi xatirlayib Stalinqrad cebhesi muharibenin gedisinde helledici rol oynayacaqdi Bunu hami derk edirdi Stalin de Hitler de Vebanin kutlevi sekilde yayilmasi doyusculerimiz ucun kifayet qeder boyuk engel yaratmisdi Stalin bu cebhenin esas hekimlerinden olan Yermolyeva ile danisanda cox caresiz durumda gorunurdu Dovlet Mudafie Komitesine daxil olan melumatlarda bu xestelikden olenlerin statitikasi onu narahat etmeye bilmezdi Ele hemin musavirede Stalin Yermolyevani iclasdan yarimciq cixarib Stalinqrada gonderdi elini sixaraq butun umidler sizedir deye qapiya qeder yola saldi Uzun iller Stalinin yaninda isleyen bir sexs kimi men ilk defe onun hekimlerle bu cur xos ve mehriban munasibetini gorurdum AilesiBirinci heyat yoldasi virusoloq Lev Zilberdir 1937 ci ilde saxta ittihamlarla hebs edilib Bu vaxta qeder onlar artiq bosansalar da Zinaida Ermolyeva onun azad edilmesi ucun cox sey gosterib Ikinci heyat yoldasi mikrobioloq Aleksey Aleksandrovic Zaxarov olub 20 fevral 1938 ci ilde hebs edilib O 1938 ci il oktyabrin 3 de Kommunarkada Moskva vilayeti gullelenib ve orda defn olunub Yaxinlarina onun 1940 ci ilde hebsxana xestexanasinda dunyasini deyisdiyi bildirilib XatiresiVolqoqrad vilayetinin Frolovo seherindeki kuce Yermolyevanin adini dasiyir ve orada ona abide ucaldilib Rusiya Tibb Akademiyasinin Davamli Pesekar Tehsilin Mikrobiologiya kafedrasi Z V Yermolyevanin adini dasiyir 2018 ci ilde Milli Mikologiya Akademiyasi Z V Yermolyeva medalini tesis edib 2020 ci ilin noyabrinda Moskvanin Sukino rayonundaki kuceye onun adi verilib 15 sentyabr 2021 ci ilde 1 May Medeniyyet ve Istirahet Parkinda Rostov Tibb Universitetinin girisinin qarsisinda Yermolyevanin serefine xatire dasi tenteneli sekilde acilib 1 oktyabr 2022 ci ilde dasin yerinde Yermolyevanin abidesi acilib 1 oktyabrya 2022 goda na meste kamnya byl otkryt pamyatnik ErmolevojIstinadlarJermol jeva Z V Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Zinaida Vissarionovna Ermoleva TracesOfWar Natalya Smirnova Svet i obayanie lichnosti Zinaida Ermoleva Rostovskij ezhenedelnik Akademiya gazeta 9 204 2004 12 mart 2018 03 14 tarixinde arxivlesdirilib Voskresenskaya N P Ermoleva BRE onlajn enciklopediya 2017 2018 12 28 tarixinde arxivlesdirilib Medvedeva L M Istoriya v licah Nasha zemlyachka Zinaida Vissarionovna Ermoleva Volgogradskij gosudarstvennyj medicinskij universitet 2015 02 04 2020 03 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 03 23 Kafedra mikrobiologii im Z V Ermolevoj rus Rossijskaya medicinskaya akademiya nepreryvnogo professionalnogo obrazovaniya RMANPO 2019 04 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 18 Sergeev Yurij Valentinovich Yubilejnaya konferenciya po mikologii i mikrobiologii Moskva 11 12 aprelya 2018 rus Nacionalnaya akademiya mikologii 2018 08 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 08 14 Novye ulicy na karte Moskvy Oficialnyj sajt Mera Moskvy 2020 11 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 10 Ulicy v chest admirala Kruzenshterna i knigoizdatelya Soldatenkova poyavilis v Moskve Vsego novye naimenovaniya poluchili devyat proektiruemyh i bezymyannyh proezdov stolicy TASS 2020 11 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 10 V Rostove ustanovili pamyatnyj kamen sozdatelnice antibiotikov v SSSR Zinaide Ermolevoj 2021 09 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 09 15 V Rostove na Donu otkryli pamyatnik sozdatelyu otechestvennogo penicillina 2022 10 01 2022 10 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 10 03 EdebiyyatChaurina R A Zinaida Vissarionovna Ermoleva 1898 1974 Arxiv sureti 15 may 2005 tarixinden Wayback Machine saytinda gazeta Biologiya Vilenskij Yurij Spasyonnyj lyubovyu gazeta Zerkalo nedeli 39 464 11 17 oktyabrya 2003 Volkova Olga Smert obhodit zadvorki nauki Arxiv sureti 12 aprel 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda statya o sudbe Lva Zilbera i Zinaidy Ermolevoj Doskin Valerij Neistovaya Ermoleva Xarici kecidlerNauchnoe nasledie Rossii