Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri diskussiya edərək həll edin.
|
Zaur Sadıqzadə — Azərbaycan gəmi kapitanı, Lenin ordeni kavaleri, SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı.
| Zaur Sadıqzadə | |
|---|---|
| Zaur Sahib oğlu Sadıqzadə | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Təhsili | Riqa Ali Sualtı Üzgüçülük Hərbi Dənizçilik Məktəbi |
| Fəaliyyəti | “Böyük stend” adlı gəminin kapitanı |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Zaur Sahib oğlu Sadıqzadə 1932-ci il mayın 25-də anadan olub. 1946-cı ildə 7-ci sinfi bitirdikdən sonra neft texnikumuna daxil olur. Oranı bitirdikdən sonra isə Neft və Kimya İnstitutuna qəbul olunur. Burada oxuduğu müddətdə MK-dan gələn bir təklif onun taleyində həlledici rol oynayır. Mircəfər Bağırov təklif edir ki, bir qrup bacarıqlı tələbə sualtı qayıqlarda hərb sənətini öyrənmək Latviyaya göndərilsin. Beləliklə, Zaur sadıqzadə də 2-ci kursdan Riqadakı Ali Sualtı Üzgüçülük Hərbi Dənizçilik Məktəbinə qəbul olunur. Buna görə Zaur Sadıqzadə 1951-ci ildən, 19 yaşından taleyini Latviya ilə bağlamalı olur. 5 il sonra, 1956-cı ildə o, Latviyada bu məktəbi uğurla bitirir.
Zaur Sadıqzadə ilk dəfə 1957-ci ildə dənizə gəmi heyətinin rəhbərlərindən biri - 2-ci şturman kimi çıxır. Məlumat üçün bildirək ki, bu rütbəyə yüksəlmək üçün mütləq 4-cü və 3-cü şturman mərhələsi keçilməli idi. Lakin onun ustalığı və peşəkarlığı nəzərə alınaraq Zaura birbaşa 2-ci şturman vəzifəsi etibar edilmişdi. 2 ildən sonra o, artıq gəmidə səlahiyyət etibarı ilə 2-ci vəzifəyə - kapitan köməkçisi vəzifəsinə təyin olundu. 3 ildən sonra, 1962-ci ildə isə 30 yaşında Zaur Sadıqzadə ilk dəfə olaraq dənizə gəmi kapitan kimi çıxdı.
Zaur Sadıqzadə dənizçilik sahəsində çoxlu uğurlar qazanmış, Latviyanın Əməkdar Balıqçısı adını qazanmış . Lenin ordeni ilə yanaşı onlarla digər orden və medala layiq görülmüşdü. 1980-ci ildə isə “Viktor Xudakov” gəmisinin kapitanı kimi yüksək nəticələr əldə etdiyi üçün o, SSRİ Dövlət Mükafatına layiq bilinmişdi. Latviya mətbuatı isə vaxtaşırı olaraq onu “Dəniz cəngavəri” kimi təqdim edirdi. ...Zaur ağır tonnajlı “Bpyük” gəmisində işlədiyi dövrdə həmişə birincilər sırasında yer almış, onun fəaliyyəti vaxtaşırı olaraq Latviya mətbuatının diqqətində olmuşdur. Onun uğurları barədə Latviyada genişhəcmli kitab yazılmış, Riqada və Bakıda bu kapitanla bağlı bir neçə sənədli film çəkilmişdir. Əməkdar İncəsənət Xadimi Braun Uldisin çəkdiyi “Kapitan Zaur Sadıqzadə” filmi onun ölkə miqyasında daha yaxşı tanınmasına yardımçı olmuşdur.
1985-ci ildə yazıçı P.F. Mavrenkov Zaur Sadıqzadəyə həsr etdiyi “Reysdən reysə” adlı kitabında isə onun ömür yolu, arzu və düşüncələri daha tutarlı detallarla öz əksini tapmışdır. Yazıçı həmin kitabında qeyd edir ki, Zaurun komandir olduğu, ən böyük tralerlərdən sayılan “İngeger Yudençev” gəmisi SSRİ miqyasında yüksək göstəricilərinə görə X və XI beşilliklərin qalibi olmuşdu. Yazıçı kitabda Zaurun həyat fəaliyyətinə aid olduqca maraqlı detalları qələmə almışdır. Yazıçı - jurnalist Oksana Döniçeva isə 2002-ci ildə, onun 70 illik yubileyində aşağıdakıları bildirmişdir: “Dəniz hamıya qarşı sərtdir. Onunla dostluq etməyi, onunla eyni olmağı yalnız cəsarətli dənizçilər bacarır. Onlardan biri də Zaur Sadıqzadədir. O, 70 illik yubileyini də, dənizdəki 50 illik fəaliyyətini də elə dənizdə - Atlantik okeanının cənubunda qeyd edib. Artıq yarım əsrdir ki, o, yubileylərini balıqçı gəmilərində, son 40 ili isə bu gəmilərdəki kapitan körpücüyündə keçirir. O, ilk latış gəmi kapitanlarından biri olur ki, Atlantik okeanından Sakit okeana ən çətin keçid olan Dreyk boğazını və Panama kanalını uğurla keçir. Xəritədə elə su sahəsi yoxdur ki, Zaurun komandir olduğu kəmi orada olmasın. İlin bütün fəsillərində dənizdə olan Zaur tez-tez yeni balıqçılıq rayonları kəşf edir. Çoxlu fırtınalara, çovğunlara, qasırğalara düşsə də, onun rəhbərlik etdiyi gəmi bur dəfə də qəza keçirməyib. Dəniz cəngavəri həmişə təbii fəlakətlərə qalib gəlir”. “...Təxmini hesablamalara görə, onun komandir olduğu gəmi 300 min tondan çox balıq ovlayıb və bu göstəriciyə görə 2-ci dəfə Ginnesin rekordlar kitabına düşüb. Sovet dövründə 100 min ton balıq ovlayan komandirə Sosialist Əməyə Qəhrəmanı adı verilirdi. Lakin o, latış olmadığı üçün bu ada “layiq bilinmədi”. Sonradan isə məlum olmuşdur ki, ona Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adının verilməməsində latış olmaması bəhanə imiş. O vaxt SSRİ-yə rəhbərlik edən M.S Qorbaçovun azərbaycanlılara qarşı rəğbəti olmadığı üçün deyib ki, onun familiyası xoşuma gəlmir”.
Hazırda o, rus-ispan şirkəti ilə əməkdaşlıq edir. “Böyük stend” adlı xüsusi soyuducu gəmisində direktor vəzifəsini daşıyır. Bu gəmi sanki üzən balıqçılıq zavodudur. Burada həm balıq tutulur, təmizlənir, həm də emal edilib hazır məhsul kimi üzən bazalara ötürülür.
Ailəsi
Masallının tanınmış, yaddaqalan kişilərindən biri də Talışxanovlar nəslindən olan Hacı Mirsadıq bəydir. Ərdəbildən Cəlilabadın indiki ərazisinədək xeyli mülkləri olan (həmin mülklərin çoxu indi dağıdılıb, yerində binalar tikilib, hansı ki, bu mülklərdən biri də rayonun şəhərətrafı Digah kəndindəki MTS adlanan ərazisində yerləşirdi.)
Sadıq bəy Talışxanovun oğlanları – Bəhmən və Sahib bəy nəslindən olduqlarından ciddi təzyiqlərə məruz qaldıqları üçün 30-cu illərdə Bakıya köçürlər. Sadıq bəyin kiçik oğlu Sahibin 2 oğlunun - Zaur Sadıqzadənin və 46 yaşında dünyasını dəyişən Natiq Sadıqzadənin maraqlı həyat tarixçələri var.
Mirsadıq bəy olduqca imkanlı və səxavətli adam olmuşdur. Hətta XIX əsrdə Şamaxı zəlzələsində yerli əhaliyə yaxından kömək etdiyi üçün Seyid Əzim Şirvani ona şeir həsr etmişdir. Onun oğlanları Sovet hakimiyyəti dövründə bəy övladları olduqlarına görə təzyiqlərdən yayınmaq üçün “Talışxanov” soyadını dəyişərək atasının adına uyğun “Sadıqzadə” soyadını götürmüş, sonradan övladları da bu soyadı daşımışlar. Sahib Sadıqzadə neftçi peşəsini sevdiyindən bu sahədə ustalığını tez göstərdi. Yaxşı neftçi olduğundan qısa müddətdə ona Bakının Bayıl ərazisində ev də vermişdilər.
Ədəbiyyat
- Садыгзадә Заур (Елдар) Саһиб оғлу // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: Прадо—Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. С. 255.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede coxsayli problemler movcuddur Zehmet olmasa sehifeni redakte ederek ve ya movcud problemleri diskussiya ederek hell edin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Melumati yoxla Bu meqalede verilen faktlarin deqiqliyini ve melumatlarin etibarliligini yoxlamaq lazimdir aydinlasdirilmalidir Zaur Sadiqzade Azerbaycan gemi kapitani Lenin ordeni kavaleri SSRI Dovlet Mukafati laureati Zaur SadiqzadeZaur Sahib oglu SadiqzadeDogum tarixi 25 may 1932 92 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliTehsili Riqa Ali Sualti Uzguculuk Herbi Denizcilik MektebiFealiyyeti Boyuk stend adli geminin kapitaniMukafatlariHeyatiZaur Sahib oglu Sadiqzade 1932 ci il mayin 25 de anadan olub 1946 ci ilde 7 ci sinfi bitirdikden sonra neft texnikumuna daxil olur Orani bitirdikden sonra ise Neft ve Kimya Institutuna qebul olunur Burada oxudugu muddetde MK dan gelen bir teklif onun taleyinde helledici rol oynayir Mircefer Bagirov teklif edir ki bir qrup bacariqli telebe sualti qayiqlarda herb senetini oyrenmek Latviyaya gonderilsin Belelikle Zaur sadiqzade de 2 ci kursdan Riqadaki Ali Sualti Uzguculuk Herbi Denizcilik Mektebine qebul olunur Buna gore Zaur Sadiqzade 1951 ci ilden 19 yasindan taleyini Latviya ile baglamali olur 5 il sonra 1956 ci ilde o Latviyada bu mektebi ugurla bitirir Zaur Sadiqzade ilk defe 1957 ci ilde denize gemi heyetinin rehberlerinden biri 2 ci sturman kimi cixir Melumat ucun bildirek ki bu rutbeye yukselmek ucun mutleq 4 cu ve 3 cu sturman merhelesi kecilmeli idi Lakin onun ustaligi ve pesekarligi nezere alinaraq Zaura birbasa 2 ci sturman vezifesi etibar edilmisdi 2 ilden sonra o artiq gemide selahiyyet etibari ile 2 ci vezifeye kapitan komekcisi vezifesine teyin olundu 3 ilden sonra 1962 ci ilde ise 30 yasinda Zaur Sadiqzade ilk defe olaraq denize gemi kapitan kimi cixdi Zaur Sadiqzade denizcilik sahesinde coxlu ugurlar qazanmis Latviyanin Emekdar Baliqcisi adini qazanmis Lenin ordeni ile yanasi onlarla diger orden ve medala layiq gorulmusdu 1980 ci ilde ise Viktor Xudakov gemisinin kapitani kimi yuksek neticeler elde etdiyi ucun o SSRI Dovlet Mukafatina layiq bilinmisdi Latviya metbuati ise vaxtasiri olaraq onu Deniz cengaveri kimi teqdim edirdi Zaur agir tonnajli Bpyuk gemisinde islediyi dovrde hemise birinciler sirasinda yer almis onun fealiyyeti vaxtasiri olaraq Latviya metbuatinin diqqetinde olmusdur Onun ugurlari barede Latviyada genishecmli kitab yazilmis Riqada ve Bakida bu kapitanla bagli bir nece senedli film cekilmisdir Emekdar Incesenet Xadimi Braun Uldisin cekdiyi Kapitan Zaur Sadiqzade filmi onun olke miqyasinda daha yaxsi taninmasina yardimci olmusdur 1985 ci ilde yazici P F Mavrenkov Zaur Sadiqzadeye hesr etdiyi Reysden reyse adli kitabinda ise onun omur yolu arzu ve dusunceleri daha tutarli detallarla oz eksini tapmisdir Yazici hemin kitabinda qeyd edir ki Zaurun komandir oldugu en boyuk tralerlerden sayilan Ingeger Yudencev gemisi SSRI miqyasinda yuksek gostericilerine gore X ve XI besilliklerin qalibi olmusdu Yazici kitabda Zaurun heyat fealiyyetine aid olduqca maraqli detallari qeleme almisdir Yazici jurnalist Oksana Doniceva ise 2002 ci ilde onun 70 illik yubileyinde asagidakilari bildirmisdir Deniz hamiya qarsi sertdir Onunla dostluq etmeyi onunla eyni olmagi yalniz cesaretli denizciler bacarir Onlardan biri de Zaur Sadiqzadedir O 70 illik yubileyini de denizdeki 50 illik fealiyyetini de ele denizde Atlantik okeaninin cenubunda qeyd edib Artiq yarim esrdir ki o yubileylerini baliqci gemilerinde son 40 ili ise bu gemilerdeki kapitan korpucuyunde kecirir O ilk latis gemi kapitanlarindan biri olur ki Atlantik okeanindan Sakit okeana en cetin kecid olan Dreyk bogazini ve Panama kanalini ugurla kecir Xeritede ele su sahesi yoxdur ki Zaurun komandir oldugu kemi orada olmasin Ilin butun fesillerinde denizde olan Zaur tez tez yeni baliqciliq rayonlari kesf edir Coxlu firtinalara covgunlara qasirgalara dusse de onun rehberlik etdiyi gemi bur defe de qeza kecirmeyib Deniz cengaveri hemise tebii felaketlere qalib gelir Texmini hesablamalara gore onun komandir oldugu gemi 300 min tondan cox baliq ovlayib ve bu gostericiye gore 2 ci defe Ginnesin rekordlar kitabina dusub Sovet dovrunde 100 min ton baliq ovlayan komandire Sosialist Emeye Qehremani adi verilirdi Lakin o latis olmadigi ucun bu ada layiq bilinmedi Sonradan ise melum olmusdur ki ona Sosialist Emeyi Qehremani adinin verilmemesinde latis olmamasi behane imis O vaxt SSRI ye rehberlik eden M S Qorbacovun azerbaycanlilara qarsi regbeti olmadigi ucun deyib ki onun familiyasi xosuma gelmir Hazirda o rus ispan sirketi ile emekdasliq edir Boyuk stend adli xususi soyuducu gemisinde direktor vezifesini dasiyir Bu gemi sanki uzen baliqciliq zavodudur Burada hem baliq tutulur temizlenir hem de emal edilib hazir mehsul kimi uzen bazalara oturulur AilesiMasallinin taninmis yaddaqalan kisilerinden biri de Talisxanovlar neslinden olan Haci Mirsadiq beydir Erdebilden Celilabadin indiki erazisinedek xeyli mulkleri olan hemin mulklerin coxu indi dagidilib yerinde binalar tikilib hansi ki bu mulklerden biri de rayonun seheretrafi Digah kendindeki MTS adlanan erazisinde yerlesirdi Sadiq bey Talisxanovun oglanlari Behmen ve Sahib bey neslinden olduqlarindan ciddi tezyiqlere meruz qaldiqlari ucun 30 cu illerde Bakiya kocurler Sadiq beyin kicik oglu Sahibin 2 oglunun Zaur Sadiqzadenin ve 46 yasinda dunyasini deyisen Natiq Sadiqzadenin maraqli heyat tarixceleri var Mirsadiq bey olduqca imkanli ve sexavetli adam olmusdur Hetta XIX esrde Samaxi zelzelesinde yerli ehaliye yaxindan komek etdiyi ucun Seyid Ezim Sirvani ona seir hesr etmisdir Onun oglanlari Sovet hakimiyyeti dovrunde bey ovladlari olduqlarina gore tezyiqlerden yayinmaq ucun Talisxanov soyadini deyiserek atasinin adina uygun Sadiqzade soyadini goturmus sonradan ovladlari da bu soyadi dasimislar Sahib Sadiqzade neftci pesesini sevdiyinden bu sahede ustaligini tez gosterdi Yaxsi neftci oldugundan qisa muddetde ona Bakinin Bayil erazisinde ev de vermisdiler EdebiyyatSadygzadә Zaur Eldar Saһib oglu Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹilddә VIII ҹild Prado Sprint Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1984 S 255