Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zəngişalı — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun Zəngişalı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Zəngişalı | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Region | Ağdam rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | AZ0234 |
| | |
Etimologiyası
Agdam rayonunun Zəngişalı kəndi Qarabağ düzünün cənub-qərbində, Ağdam şəhərindən 12 km şərqdə Qərvənd-Evoğlu yolunun üstündə yerləşir. Zəngişalı kəndi ərazi cəhətdən Ağdam rayonunun Çəmənli, Seyidli, Qaradağlı və Ağcabədi rayonunun Hacılar kəndləri ilə qonşudur.
Kəndin adı barəsində müxtəlif mülahizələr söylənilir. Bu versiyalardan birinə görə İpək yoluna "Elçi yolu" deyirmişlər. Dərbənddən, Şirvandan, Gəncədən ötüb Naxçıvana, Təbrizə və Bağdada gedən bu yol Zəngişalının qərb hissəsindən keçirmiş. Yol boyu karvanların dincəlməsi üçün karvansaralar tikilərmiş. Həmin karvansaralarda rahatlanan karvan qaldırılıb yola düşən zaman zəng çalınarmış. Zəngişalı kəndinin adı da "zəngi çalın" sözlərindən əmələ gələrək indiki halda formalaşmışdır.
Başqa bir mülahizəyə görə vaxtilə toxuculuqla məşğul olan yerli əhali zəngin şal toxumaları ilə fərqlənmişdir. Belə ehtimal edilir ki, Zəngişalı sözü də "zəngin şal" ifadəsindən yaranmışdır.
Kənd sakini Tofiq Əliyevin dediyinə görə kənd əhalisinin Qərbi Azərbaycanın Zəngi (Razdan) çayı vadisindən gəlməsi və kəndin adının Zəngiçaylı sözünün dəyişilmiş halı ola bilməsi də mümkündür.
Tarixi
Kəndin əhalisi əkinçilik, maldarlıq və toxuculuqla məşğul olmuşlar. Zəngişalının inkişafında imkanlı adamlar böyük rol oynamışlar. Belə şəxslərdən biri də Cavanşirlər nəslindən olan, Zəngişalı kəndində yaşamış Hüseynqulu Ağadır. Kənd əhalisi sudan bərk korluq çəkdiyinə görə Hüseynqulu Ağa 1865–1870-ci illərdə öz vəsaiti hesabına Zəngişalı kəndində kəhriz qazdırmışdır. Kəhriz üçün 50-dən çox quyu qazılıb, bir-birinə lağım vasitəsilə birləşdirilmişdir. Kəhrizdən 450 litr su çıxırdı. Kəhrizin bir neçə km məsafədən axıb torpağın səthinə çıxan yerində su dəyirmanı tikilmiş və "Ağalıq bağı" adı ilə məşhur olan bağ salınmışdır.
1920–1930-cu ildə Azərbaycanın başqa bölgələrində olduğu kimi Ağdam rayonunda da kolxozlar yaradılırdı. Zəngişalı və Mahrızlı kəndlərini əhatə edən kolxoz "Telman", "Paris kommunası", "Orconikidze" Azərbaycan ikinci dəfə müstəqilliyi əldə etdikdən sonra isə "Azərbaycan" adı ilə fəaliyyətinə davam etdirmişdir. Lakin 1941–1945-ci illərdə İkinci dünya müharibəsi Azərbaycan bütün kəndlərində olduğu kimi Zəngişalı kəndində də ciddi çətinliklər yaratdı. Kəndin bütün kişiləri və oğlanları müharibəyə səfərbər edildi. Kolxoz təsərrüfatında yalnız qocalar, qadınlar, uşaqlar çalışır və orduda əsgərlərə hərtərəfli kömək göstərirdilər.
1948–1952-ci illərdə pambıqçılıq, taxılçılıq, heyvandarlıq sahələrində rekord göstəricilər əldə edilir. Həmin illərdə yeddi nəfər yüksək ada – Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülür. Ümumiyyətlə, Zəngişalı və Mahrızlı kəndlərindən doqquz nəfər Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür.
Əhalisi
Ağdam rayonunun iri yaşayış məntəqələrindən biri olan bu kənddə tikinti işləri zamanı aşkar edilmiş nümunələrdən, köhnə qəbirlərin başdaşlarındakı yazılardan aydın olur ki, burda əhalinin məskunlaşmasının tarixi qədimdir.
Mənbə
- Zahid Nağıyev. Bir obanın övladları.
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2024-02-28. 2024-03-14 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-05.
 | Ağdam rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zengisali Azerbaycan Respublikasinin Agdam rayonunun Zengisali kend inzibati erazi dairesinde kend Zengisali40 02 49 sm e 47 03 36 s u Olke AzerbaycanRegion Agdam rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ0234Xeriteni goster gizle Zengisali ZengisaliEtimologiyasiAgdam rayonunun Zengisali kendi Qarabag duzunun cenub qerbinde Agdam seherinden 12 km serqde Qervend Evoglu yolunun ustunde yerlesir Zengisali kendi erazi cehetden Agdam rayonunun Cemenli Seyidli Qaradagli ve Agcabedi rayonunun Hacilar kendleri ile qonsudur Kendin adi baresinde muxtelif mulahizeler soylenilir Bu versiyalardan birine gore Ipek yoluna Elci yolu deyirmisler Derbendden Sirvandan Genceden otub Naxcivana Tebrize ve Bagdada geden bu yol Zengisalinin qerb hissesinden kecirmis Yol boyu karvanlarin dincelmesi ucun karvansaralar tikilermis Hemin karvansaralarda rahatlanan karvan qaldirilib yola dusen zaman zeng calinarmis Zengisali kendinin adi da zengi calin sozlerinden emele gelerek indiki halda formalasmisdir Basqa bir mulahizeye gore vaxtile toxuculuqla mesgul olan yerli ehali zengin sal toxumalari ile ferqlenmisdir Bele ehtimal edilir ki Zengisali sozu de zengin sal ifadesinden yaranmisdir Kend sakini Tofiq Eliyevin dediyine gore kend ehalisinin Qerbi Azerbaycanin Zengi Razdan cayi vadisinden gelmesi ve kendin adinin Zengicayli sozunun deyisilmis hali ola bilmesi de mumkundur TarixiKendin ehalisi ekincilik maldarliq ve toxuculuqla mesgul olmuslar Zengisalinin inkisafinda imkanli adamlar boyuk rol oynamislar Bele sexslerden biri de Cavansirler neslinden olan Zengisali kendinde yasamis Huseynqulu Agadir Kend ehalisi sudan berk korluq cekdiyine gore Huseynqulu Aga 1865 1870 ci illerde oz vesaiti hesabina Zengisali kendinde kehriz qazdirmisdir Kehriz ucun 50 den cox quyu qazilib bir birine lagim vasitesile birlesdirilmisdir Kehrizden 450 litr su cixirdi Kehrizin bir nece km mesafeden axib torpagin sethine cixan yerinde su deyirmani tikilmis ve Agaliq bagi adi ile meshur olan bag salinmisdir 1920 1930 cu ilde Azerbaycanin basqa bolgelerinde oldugu kimi Agdam rayonunda da kolxozlar yaradilirdi Zengisali ve Mahrizli kendlerini ehate eden kolxoz Telman Paris kommunasi Orconikidze Azerbaycan ikinci defe musteqilliyi elde etdikden sonra ise Azerbaycan adi ile fealiyyetine davam etdirmisdir Lakin 1941 1945 ci illerde Ikinci dunya muharibesi Azerbaycan butun kendlerinde oldugu kimi Zengisali kendinde de ciddi cetinlikler yaratdi Kendin butun kisileri ve oglanlari muharibeye seferber edildi Kolxoz teserrufatinda yalniz qocalar qadinlar usaqlar calisir ve orduda esgerlere herterefli komek gosterirdiler 1948 1952 ci illerde pambiqciliq taxilciliq heyvandarliq sahelerinde rekord gostericiler elde edilir Hemin illerde yeddi nefer yuksek ada Sosialist Emeyi Qehremani adina layiq gorulur Umumiyyetle Zengisali ve Mahrizli kendlerinden doqquz nefer Sosialist Emeyi Qehremani adina layiq gorulmusdur EhalisiAgdam rayonunun iri yasayis menteqelerinden biri olan bu kendde tikinti isleri zamani askar edilmis numunelerden kohne qebirlerin basdaslarindaki yazilardan aydin olur ki burda ehalinin meskunlasmasinin tarixi qedimdir MenbeZahid Nagiyev Bir obanin ovladlari IstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati 2024 PDF az stat gov az 2024 02 28 2024 03 14 tarixinde PDF Istifade tarixi 2024 04 05 Agdam rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin