Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zərkənd kəndi — Basarkeçər rayonunda kənd.
| Kənd | |
| Zərkənd | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Ermənistan |
| Region | Geğarkunik mərzi |
| Rayon | Basarkeçər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 2.100 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili |
|
| | |
Tarixi
Kəndin yaranma tarixi XV əsrin sonuna (1480), XVI əsrin əvvəlinə (1510) təsadüf edir. Deyilənlərə görə kəndin ətrafı böyük meşəlik olmuşdur. 120–130 il yaşamış kənd sakinləri Məşədi Allahverdi və Cəfərqulu babaların söylədiklərinə görə, Kərbəlayı Məhəmməd kişinin evi həmin meşədən kəsilən ağaclardan tikilmiş və bizim vaxtımıza qədər gəlib çıxmışdır.
Kəndin ilk adı 1890–1892-ci illərə qədər Qamışlı bulağın adı ilə bağlıdır.
Kəndin bir qrup ağsaqqalları qonşu Qızılvəng kəndinə qız elçiliyinə gedirlər. Elçilik zamanı, ağsaqqallardan biri elçi adamlarına bildirdi ki, bura Qızılvəngdir. Bu kəndə qız almağa gələn elçilərin qızılı gərək bol olsun. Elçi adamlarından biri tez cavab verərək bildirdi ki, zər bizdə zibil kimidir. Elçilik vaxtı baş verən əhvalat mahalda bütün kəndlərə yayılır. Hadisə ilə əlaqədar kəndin adı Qamışlı bulaqla bərabər Zərzibil adlandırılmağa başladı. Kəndin ikinci adı 1890–1892-ci illərdən 1935-ci ilin yanvarın 3-nə qədər Zərzibil olmuşdur. Kəndin üçüncü adı olan Zərkənd sözünün mənası "Zər" "Qızıl" "Kənd" isə "Oba" və yaxudda "El" mənasını bildirir. 1935-ci ilin yanvarın 3-dən 1988-ci ilin dekabrına qədər Zərkənd olmuşdur. Zərzibil kəndinin 15 kv km-dən çox olan ərazisi bərəkətli yer olmuşdur. Kəndin tarixi çox qədimi vaxtlara gedib çıxır. Qazax mahalından və İrəvan quberniyasının Uluxanlı bölgəsindən köçən kənd sakinləri ərazinin əlverişli olduğunu görərək bu yeri özləri üçün daimi yaşayış yeri seçmişlər.
Haqqında
Zərzibil İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, indiki Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 15 km şərqdə, Məzrə çayının yaxınlığında yerləşir. Basarkeçər kəndindən (indiki Vardenis şəhəri) 15 km şimal-şərqdəki oğuz kurqanlarının qalıqları onun qədim tarixi barədə mülahizələrə tam mənada əsas verir. Zərkənd kəndinin adı Qafqazın beşverstlik xəritəsinə də düşüb.
İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında kənd. 1728-ci ilə aid mənbədə İrəvan əyalətinin Zarzəmin nahiyəsində kənd adı kimi qeyd olunmuşdur.
Kənddə kolxoz quruluşu təxminən otuz il davam etmiş, bu illərdə Aşıq Aslan (Zərkənd kəndi), Həmid (Zərkənd kəndi), Əmralı (Zərkənd kəndi), Murad (Qoşabulaq kəndi) və Cəmşid Hənifəyev kimi adamlar kolxoz sədri olmuşlar.
Ərazisi
Kəndin 3000 hektardan çox torpağı olmuş, ondan 640 hektarı əkənək, 580 biçənək, 1800 hektarı isə dağ ərazisi və kənd ətrafı sahələrdir. Kəndin ərazisi adları Türk toponimlərindən ibarət çox mənzərəli və gəzməli yurd yerləri vardır. Onlardan Qamışlı bulaq, Qarabulaq, Soyuqbulaq, İstibulaq və s. Kəndin dağlarından durub Göyçə düzünə baxanda adama elə gəlir dünyanın ən gözəl yeri buradır. Zərzibilin bir tərəfi Dədə Ələsgərin kəndi Ağkilsə ilə, ayağı Göyçənin dillər əzbəri, Ələsgər dədənin tərifi ilə zinnətlənən, ərəbi, farsı, rusu, türkü, əcəmi və başqa dilləri təmiz danışan Mirzə Bəyləri, Abdullanı, Əbülfəti və Tapdığı dünyaya yetirən Zod kəndi ilə, arxası isə qoca Böyük Güneyə söykənmiş üst tərəfdən bir üzü Zərzibil kəndi, o biri üzü əzəli Azərbaycan torpağı olan Kəlbəcər mahalı ilə birləşən səfalı dağ zirvələri ilə həmsərhəddir.
Əhalisi
Kənddə 1831-ci ildə 202 nəfər, 1873-cü ildə 462 nəfər, 1886-cı ildə 653 nəfər, 1897-ci ildə 754 nəfər, 1908-ci ildə 963 nəfər, 1914-cü ildə 1005 nəfər, 1916-cı ildə 968 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
1918–1920-ci illərdə baş verən erməni vəhşəti Zərkəndə də təsir etmiş, əhali yerindən oynamağa məcbur olmuş, bununla bağlı əhalinin sayı azalmışdır. 1922-ci ildə 581 nəfər, 1926-cı ildə 631 nəfər, 1931-ci ildə 808 nəfər, 1988-ci ildə 2000 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1919-cu ildə kənddə Türkiyədən gəlmə ermənilər də yerləşdirilmişdir. Kənd rayon mərkəzi Basarkeçərdən 17 km məsafədə yerləşir.
3 yanvar 1935-ci ildə kəndin adı Zərkənd, 19 aprel 1991-ci ildə isə kəndin adı Kut qoyulmuşdur.
1988-ci ilin soyqırımında kənddən həlak olanlar. Allahverdiyev Şəmsəddin İman oğlu (1937), Babayev Nəriman Şahməmməd oğlu (1936), Ismayılova Fəxrəndə Mehralı qızı (1978), İsaqov Qədim Səməd oğlu (1932), Qocayev Teymur Ələsgər oğlu (1930)
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Şəxsiyyətləri
- Həbib Səmədov — Zərkəndin ilk ali təhsilli şəxsiyyəti, (tam orta təhsilli məktəbin qurucusu və direktoru və Xalq hakimi) Maarif əlaçısı və Lenin Mükafatı Laureatı[]
- Pərviz Həbib oğlu Səmədov — Müstəqil siyasətçi: Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, UNEC-in dosenti, İİF-nin Katibi
- Aşıq Şirin — yaradıcı aşıq
- Aşıq İdris — ustad aşıq
- Aşıq Əli — ustad aşıq.
- Arzu Səmədbəyli (Səmədov Arzu Həbib oğlu) — Millət vəkili (2005–2010).
- Ramiz Bayramov — tibb elmləri doktoru (2011), professor (2014)
- Aqil Səmədbəyli – millət vəkili, sosial elmlər namizədi.
- — "Azərbaycan bayrağı" ordenli şəhid.
- — şəhid
- — şəhid.
- Abbasov Azad Alı oğlu — şəhid
- Əhməd İsmayılov — texnika elmləri namizədi (1992)
- Şahin Bayramov — kimya elmləri namizədi (1993)
- Niyazi İsayev — tibb elmləri namizədi (2004)
- Cəmşid Hənifəyev (Erm. SSR Ali Sovetinin deputatı, Zərkənd Sovxoz Direktoru)
Qaçqınlıq
1905–1907-ci illərdəki I qaçınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından tamamilə çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Goranboy rayonunun Goran, Qızılhacılı, Xanqərvənd və başqa kəndlərində məskunlaşmışdır. Əhali 1907-ci ilin yazında yenidən doğma kəndinə qayıtmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin təxminən 60–70 evi, 250–300 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1918–1920-ci illərdəki II qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından tamamilə çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Goranboy, Kəlbəcər, Gədəbəy, Gəncə, Samux, Daşkəsən və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Əhali 1921-ci ilin yazında yenidən doğma kəndinə qayıtmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin təxminən 70–80 evi, 350–400 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur.
1948–1953-cü illərdəki III qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından tamamilə çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Goranboy,((Kəlbəcər, Gədəbəy)), Gəncə, Samux, Daşkəsən və başqa kəndlərdə məskunlaşmışdır. Əhali 1955–1956-cı illərə qədər yenidən doğma kəndinə qayıtmış, az bir hissəsi isə məskunlaşdıqları ərazilərdə qalmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin 100–120 evi, 550–600 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1988–1991-ci illərdəki IV qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından tamamilə çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Bakı, Sumqayıt, Abşeron, Goranboy, Kəlbəcər, Gədəbəy, Gəncə, Samux, Daşkəsən və başqa yerlərdə yaşayırlar. Qaçqınlıq zamanı kəndin 200–220 evi, 1000–1500 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdr.
İstinadlar
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- Ocaqquliyev, Həsən. Yadda qalan xatirələr (PDF) (az.). Bakı: "Elm və təhsil". 2016. 2017-11-08 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-11-08.
- , . Zərkənd. Bakı, "AKE NPM", 2013.
- (erm.). Երևան: 2008. 184 s.
- Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (erm.). Երևան: 1932. 185 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zerkend kendi Basarkecer rayonunda kend KendZerkend40 12 sm e 45 54 s u Olke ErmenistanRegion Gegarkunik merziRayon Basarkecer rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 2 100 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 193 nef 2011 Resmi dili ermeni dili 1988 Xeriteni goster gizle Zerkend ZerkendTarixiKendin yaranma tarixi XV esrin sonuna 1480 XVI esrin evveline 1510 tesaduf edir Deyilenlere gore kendin etrafi boyuk meselik olmusdur 120 130 il yasamis kend sakinleri Mesedi Allahverdi ve Ceferqulu babalarin soylediklerine gore Kerbelayi Mehemmed kisinin evi hemin meseden kesilen agaclardan tikilmis ve bizim vaxtimiza qeder gelib cixmisdir Kendin ilk adi 1890 1892 ci illere qeder Qamisli bulagin adi ile baglidir Kendin bir qrup agsaqqallari qonsu Qizilveng kendine qiz elciliyine gedirler Elcilik zamani agsaqqallardan biri elci adamlarina bildirdi ki bura Qizilvengdir Bu kende qiz almaga gelen elcilerin qizili gerek bol olsun Elci adamlarindan biri tez cavab vererek bildirdi ki zer bizde zibil kimidir Elcilik vaxti bas veren ehvalat mahalda butun kendlere yayilir Hadise ile elaqedar kendin adi Qamisli bulaqla beraber Zerzibil adlandirilmaga basladi Kendin ikinci adi 1890 1892 ci illerden 1935 ci ilin yanvarin 3 ne qeder Zerzibil olmusdur Kendin ucuncu adi olan Zerkend sozunun menasi Zer Qizil Kend ise Oba ve yaxudda El menasini bildirir 1935 ci ilin yanvarin 3 den 1988 ci ilin dekabrina qeder Zerkend olmusdur Zerzibil kendinin 15 kv km den cox olan erazisi bereketli yer olmusdur Kendin tarixi cox qedimi vaxtlara gedib cixir Qazax mahalindan ve Irevan quberniyasinin Uluxanli bolgesinden kocen kend sakinleri erazinin elverisli oldugunu gorerek bu yeri ozleri ucun daimi yasayis yeri secmisler HaqqindaZerzibil Irevan quberniyasinin Yeni Beyazid qezasinda indiki Basarkecer Vardenis rayonunda kend Rayon merkezinden 15 km serqde Mezre cayinin yaxinliginda yerlesir Basarkecer kendinden indiki Vardenis seheri 15 km simal serqdeki oguz kurqanlarinin qaliqlari onun qedim tarixi barede mulahizelere tam menada esas verir Zerkend kendinin adi Qafqazin besverstlik xeritesine de dusub Irevan quberniyasinin Novobayazid qezasinda kend 1728 ci ile aid menbede Irevan eyaletinin Zarzemin nahiyesinde kend adi kimi qeyd olunmusdur Kendde kolxoz qurulusu texminen otuz il davam etmis bu illerde Asiq Aslan Zerkend kendi Hemid Zerkend kendi Emrali Zerkend kendi Murad Qosabulaq kendi ve Cemsid Henifeyev kimi adamlar kolxoz sedri olmuslar ErazisiKendin 3000 hektardan cox torpagi olmus ondan 640 hektari ekenek 580 bicenek 1800 hektari ise dag erazisi ve kend etrafi sahelerdir Kendin erazisi adlari Turk toponimlerinden ibaret cox menzereli ve gezmeli yurd yerleri vardir Onlardan Qamisli bulaq Qarabulaq Soyuqbulaq Istibulaq ve s Kendin daglarindan durub Goyce duzune baxanda adama ele gelir dunyanin en gozel yeri buradir Zerzibilin bir terefi Dede Elesgerin kendi Agkilse ile ayagi Goycenin diller ezberi Elesger dedenin terifi ile zinnetlenen erebi farsi rusu turku ecemi ve basqa dilleri temiz danisan Mirze Beyleri Abdullani Ebulfeti ve Tapdigi dunyaya yetiren Zod kendi ile arxasi ise qoca Boyuk Guneye soykenmis ust terefden bir uzu Zerzibil kendi o biri uzu ezeli Azerbaycan torpagi olan Kelbecer mahali ile birlesen sefali dag zirveleri ile hemserheddir EhalisiKendde 1831 ci ilde 202 nefer 1873 cu ilde 462 nefer 1886 ci ilde 653 nefer 1897 ci ilde 754 nefer 1908 ci ilde 963 nefer 1914 cu ilde 1005 nefer 1916 ci ilde 968 nefer azerbaycanli yasamisdir 1918 1920 ci illerde bas veren ermeni vehseti Zerkende de tesir etmis ehali yerinden oynamaga mecbur olmus bununla bagli ehalinin sayi azalmisdir 1922 ci ilde 581 nefer 1926 ci ilde 631 nefer 1931 ci ilde 808 nefer 1988 ci ilde 2000 nefer azerbaycanli yasamisdir 1919 cu ilde kendde Turkiyeden gelme ermeniler de yerlesdirilmisdir Kend rayon merkezi Basarkecerden 17 km mesafede yerlesir 3 yanvar 1935 ci ilde kendin adi Zerkend 19 aprel 1991 ci ilde ise kendin adi Kut qoyulmusdur 1988 ci ilin soyqiriminda kendden helak olanlar Allahverdiyev Semseddin Iman oglu 1937 Babayev Neriman Sahmemmed oglu 1936 Ismayilova Fexrende Mehrali qizi 1978 Isaqov Qedim Semed oglu 1932 Qocayev Teymur Elesger oglu 1930 Texniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1831 2111873 4621897 754 Il Sayi1926 6541939 8031959 770 Il Sayi1970 1 2021979 1 5331989 94 Il Sayi2001 2262011 193Sexsiyyetleri Hebib Semedov Zerkendin ilk ali tehsilli sexsiyyeti tam orta tehsilli mektebin qurucusu ve direktoru ve Xalq hakimi Maarif elacisi ve Lenin Mukafati Laureati menbe gosterin Perviz Hebib oglu Semedov Musteqil siyasetci Siyasi elmler uzre felsefe doktoru UNEC in dosenti IIF nin Katibi Asiq Sirin yaradici asiq Asiq Idris ustad asiq Asiq Eli ustad asiq Arzu Semedbeyli Semedov Arzu Hebib oglu Millet vekili 2005 2010 Ramiz Bayramov tibb elmleri doktoru 2011 professor 2014 Aqil Semedbeyli millet vekili sosial elmler namizedi Azerbaycan bayragi ordenli sehid sehid sehid Abbasov Azad Ali oglu sehid Ehmed Ismayilov texnika elmleri namizedi 1992 Sahin Bayramov kimya elmleri namizedi 1993 Niyazi Isayev tibb elmleri namizedi 2004 Cemsid Henifeyev Erm SSR Ali Sovetinin deputati Zerkend Sovxoz Direktoru Qacqinliq1905 1907 ci illerdeki I qacinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan tamamile cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Goranboy rayonunun Goran Qizilhacili Xanqervend ve basqa kendlerinde meskunlasmisdir Ehali 1907 ci ilin yazinda yeniden dogma kendine qayitmisdir Qacqinliq zamani kendin texminen 60 70 evi 250 300 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1918 1920 ci illerdeki II qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan tamamile cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Goranboy Kelbecer Gedebey Gence Samux Daskesen ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Ehali 1921 ci ilin yazinda yeniden dogma kendine qayitmisdir Qacqinliq zamani kendin texminen 70 80 evi 350 400 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1948 1953 cu illerdeki III qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan tamamile cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Goranboy Kelbecer Gedebey Gence Samux Daskesen ve basqa kendlerde meskunlasmisdir Ehali 1955 1956 ci illere qeder yeniden dogma kendine qayitmis az bir hissesi ise meskunlasdiqlari erazilerde qalmisdir Qacqinliq zamani kendin 100 120 evi 550 600 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1988 1991 ci illerdeki IV qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan tamamile cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Baki Sumqayit Abseron Goranboy Kelbecer Gedebey Gence Samux Daskesen ve basqa yerlerde yasayirlar Qacqinliq zamani kendin 200 220 evi 1000 1500 nefere yaxin ehalisi olmusdr IstinadlarՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm Ocaqquliyev Hesen Yadda qalan xatireler PDF az Baki Elm ve tehsil 2016 2017 11 08 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 11 08 Zerkend Baki AKE NPM 2013 erm Երևան 2008 184 s Կորկոտյան Զ Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում 1831 1931 erm Երևան 1932 185 s