Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yunus Ələkbər oğlu Muradov — kinomexanik.
| Yunus Muradov | |
|---|---|
| Yunus Ələkbər oğlu Muradov | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Əmircan kəndi, Bakı, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (75 yaşında) (75 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası Azərbaycan SSR |
| Uşağı | Ələkbər Muradov |
| Təhsili | |
Həyatı
Muradov Yunus Ələkbər oğlu, 1913-cü ildə Bakının Əmircan kəndində neft ustası Ələkbər Xanmurad oğlunun ailəsində anadan olmuşdur. Orta təhsilini kənddəki 84 №-li məktəbdə almışdır. Hələ uşaqlıqdan foto, radiotexnika, saat təmiri və s. sənətlərə maraq göstərmişdir. Bakının bir neçə kəndində foto dərnəklərə rəhbərlik etmişdir. Kinomexanik Yunus kimi tanınırdı. İlk dəfə səsli kinonu Əmircan klubunda göstərən Yunus Muradov olmuşdur.
O vaxtlar Əmircan klubunda fəaliyyət göstərən teatr dərnəyinin də üzvü olmuş, göstərilən tamaşalarda fəal iştirak etmişdir. Təhsilini Pedoqoji İnstitutun kimya və biologiya fakültəsində davam etdirmişdir.
Bakıda gənclər arasında fotoqrafiya ilə məşğul olmaq, şəkil çəkmək həmişə dəbdə olub. Yunus Muradov da hələ 30-cu illərdə fotoqrafiya ilə maraqlananda ona elə gəlirdi ki, bu ötəri bir həvəsdir, lakin sonralar peşəkar fotoqraf kimi fəaliyyət göstərəndə ona məsləhət görürlər ki, getsin, bu peşə ilə bağlı ona orada iş tapılar. Düzdür onu qəbul elədilər, amma fotoqraf yox, mexanik vəzifəsinə. rəhbərliyi gəncdə texnikaya böyük həvəs, avadanlıqları söküb quraşdırmaq bacarığı olduğunu biləndə, 1940-cı ildə onu plyonka emalı laboratoriyasına mexanik vəzifəsinə götürür.
Yunus Muradov, laboratoriyada işlərin ahəngdar getməsi üçün nəinki köhnə avadanlıqları saz saxlayır, həm də onları təkmilləşdirmək üçün müxtəlif səmərələşdirici təkliflər irəli sürür, lakin müharibənin başlanması Yunusun planlarını alt-üst edir.
Pedoqoji İnstitutun IV kursunda təhsil alarkən 1941-ci ilin isti yay günlərinin birində onu ordu sıralarına çağırırlar. Bu vaxt gəncin 28 yaşı yenicə tamam olmuşdu. O, döyüşən cəbhədə belə doğma yaddan çıxarmır, evə yazdığı məktublarda iş yoldaşlarını soruşur, nə işlər görüldüyü ilə maraqlanırdı. Müharibə qurtardıqdan sonra Yunus ürəyi olan laboratoriyada yenidənqurma işləri aparacağını planlaşdırmışdı, lakin o, bu arzusuna çatana kimi bir neçə ağlasığmaz əzablara qatılaşacağını təsəvvürünə belə gətirə bilməzdi. Hərçənd, müharibə elə müharibədir. Müharibədə hər şey olur, təsəvvürünə gətirmədiyin hadisələr də.
Yunus Muradov, Kerç boğazında gedən qanlı döyüşlər zamanı yaralanıb huşunu itirir. Ayılıb gözünü açanda döyüş yoldaşları ilə birgə alman əsgərləri əhatəsində olduğunu görür. Sən demə satqınlıq nəticəsində faşistlər minlərlə sovet əsgərini çox asanlıqla əsir götürə biliblərmiş. Bundan sonra azərbaycanlı döyüşçü Yunus Muradovun məşəqqətli, əzab-əziyyətli günləri başlayır.
Əsirlərin əksər hissəsini Polşaya, buradakı həbs düşərgələrinin birinə göndərirlər. Həbs düşərgəsində o, teatr və kino aktrisası Leyla Bədirbəylinin atası Ağalar bəy Bədirbəyovla tanış olur. Onlar tez-tez Bakını, ailələrini yada salır, bir-birinə təsəlli verirlər.
Həbs düşərgəsindəki vəhşi qanunlara tabe olmaq istəməyən bir qrup əsgər, o cümlədən Yunus əsirlikdən qaçıb qurtarmağa cəhd göstərirlər, lakin uğursuzluqla qurtaran bu cəhd onlara baha başa gəlir. Yenidən əzablı günlər başlanır, həm də ipə-sapa yatmayanlara ikiqat işgəncə verir, onları incidirdilər.
Bundan sonra əsirləri Almaniyaya köçürürlər. 1944-cü ildə minlərlə əsiri vaqonlara doldurub bu dəfə Çexoslovakiyaya göndərirlər. Burada əsirləri yerbəyer edərkən Yunus bir qrup əsgərlə qaçıb meşədə gizlənməyə müvəffəq olur. Beləliklə, onlar meşədə qərar tutmuş çexlərdən ibarət partizan dəstəsinə qoşulur, müqavimət hərəkatında iştirak edirlər.
Yunus Muradov Çexoslovakiyada müharibəni başa vurub, 1945-ci ilin noyabrında doğma Bakıya, Əmircan qəsəbəsinə qayıdır. Vətəndə ailə üzvləri, qohum-əqrəba, dost-tanış Yunusu cəbhədən qayıtmasına nə qədər sevinirdilərsə, rəsmi orqanlar onu bir o qədər soyuqqanlıqla qarşılayırlar. O vaxt hərbi qanunlara görə əsir düşənləri satqınlarla bir cərgəyə qoyurdular. Onları yenidən həbs edib Sibirə göndərir, ən yaxşı halda iş vermir, hər cür imtiyazlardan məhrum edirdilər. Yunus Muradov, xüsusi xidmət orqanlarının yoxlamasından keçəndən, bilərəkdən əsir düşmədiyi ayırd ediləndən sonra belə onu uzun müddət incidir, iş vermək istəmirdilər.
Bütün çətinliklərə, məhrumiyyətlərə baxmayaraq, Yunus Bakıdakı Nizami adına kinoteatrda kinomexaniklər kursu təşkil edir. Bundan sonra onu yenidən işə qəbul edirlər. Kinolentlərin emalı laboratoriyasında böyük texniki rəhbər vəzifəsində çalışır. Eləcə də, Neft və Kimya İnstitutunda qiyabi təhsil almışdır. Bir müddət sonra elə həmin institutda "Avtomatika və telemexanika" kafedrasında işləməyə başlamışdır. O vaxtkı rektor İsmayıl İbrahimovun tapşırığı ilə Moskvaya ezam olunan Yunus Muradov, ilk dəfə Azərbaycana elektron hesablama maşınlarını (EHM) gətirmiş və quraşdırmışdır. Sonra bir müddət institutun mətbəəsinin müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 1958-ci ildə 10 nəfərdən ibarət bir qrup təşkil edib, Odessaya ümumittifaq kinematoqrafiya məktəbinə göndərir. Həmzə Əhmədoğlu, Ramiz Babayev, , , , , Rafiq Əliyev, və başqaları bu məktəbdə dəqiq aparat mexaniki ixtisasına yiyələnirlər. 1969-cu ildə Azərbaycan Televiziyasına baş mütəxəssis işinə dəvət olunmuşdur. Burada işləyərkən bir neçə ixtira və səmərələşdirici təklifin müəllifi olmuşdur. 1979–1985-ci illərdə Bakı mayesiz transformatorlar zavodunda cihazlar və foto işləri üzrə mütəxəssis işləmişdir.
, yeni binaya köçəndən sonra burada rəngli kinoplyonka emal edən kinoavadanlıqların qurulub işə salınması ilə məşğul olur, bununla bağlı səmərələşdirici təkliflər irəli sürür.
Azərbaycan Dövlət Teleradio Komitəsində "Ekran" Yaradıcılıq Birliyi təşkil olunanda Yunus Muradov, səs və operator sexlərinin, laboratoriyanın baş mütəxəssisi vəzifəsinə təyin olunur, 1984-cü ildə təqaüdə çıxana kimi burada işləyir.
Yunus Muradov, 1988-ci ildə dünyasını dəyişmişdir.
Kino və müharibə veteranının oğlu, kinorejissor və kinooperator Ələkbər Muradov, atasının yolunu davam etdirmişdir. Yunus Muradovun nəvəsi Murad Muradov, 2005-ci ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin kinorejissorluq fakültəsini bitirmişdir.
İstinadlar
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-27.
Mənbə
- Aydın Kazımzadə. Azərbaycan kinosu və müharibə, Bakı, "Nağıl evi", 2005.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yunus Elekber oglu Muradov kinomexanik Yunus MuradovYunus Elekber oglu MuradovDogum tarixi 17 iyun 1913Dogum yeri Emircan kendi Baki Rusiya imperiyasiVefat tarixi 3 noyabr 1988 75 yasinda 75 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRMilliyyeti AzerbaycanliVetendasligi Rusiya imperiyasi Azerbaycan SSRUsagi Elekber MuradovTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiHeyatiMuradov Yunus Elekber oglu 1913 cu ilde Bakinin Emircan kendinde neft ustasi Elekber Xanmurad oglunun ailesinde anadan olmusdur Orta tehsilini kenddeki 84 li mektebde almisdir Hele usaqliqdan foto radiotexnika saat temiri ve s senetlere maraq gostermisdir Bakinin bir nece kendinde foto derneklere rehberlik etmisdir Kinomexanik Yunus kimi taninirdi Ilk defe sesli kinonu Emircan klubunda gosteren Yunus Muradov olmusdur O vaxtlar Emircan klubunda fealiyyet gosteren teatr derneyinin de uzvu olmus gosterilen tamasalarda feal istirak etmisdir Tehsilini Pedoqoji Institutun kimya ve biologiya fakultesinde davam etdirmisdir Bakida gencler arasinda fotoqrafiya ile mesgul olmaq sekil cekmek hemise debde olub Yunus Muradov da hele 30 cu illerde fotoqrafiya ile maraqlananda ona ele gelirdi ki bu oteri bir hevesdir lakin sonralar pesekar fotoqraf kimi fealiyyet gosterende ona meslehet gorurler ki getsin bu pese ile bagli ona orada is tapilar Duzdur onu qebul elediler amma fotoqraf yox mexanik vezifesine rehberliyi gencde texnikaya boyuk heves avadanliqlari sokub qurasdirmaq bacarigi oldugunu bilende 1940 ci ilde onu plyonka emali laboratoriyasina mexanik vezifesine goturur Yunus Muradov laboratoriyada islerin ahengdar getmesi ucun neinki kohne avadanliqlari saz saxlayir hem de onlari tekmillesdirmek ucun muxtelif semerelesdirici teklifler ireli surur lakin muharibenin baslanmasi Yunusun planlarini alt ust edir Pedoqoji Institutun IV kursunda tehsil alarken 1941 ci ilin isti yay gunlerinin birinde onu ordu siralarina cagirirlar Bu vaxt gencin 28 yasi yenice tamam olmusdu O doyusen cebhede bele dogma yaddan cixarmir eve yazdigi mektublarda is yoldaslarini sorusur ne isler gorulduyu ile maraqlanirdi Muharibe qurtardiqdan sonra Yunus ureyi olan laboratoriyada yenidenqurma isleri aparacagini planlasdirmisdi lakin o bu arzusuna catana kimi bir nece aglasigmaz ezablara qatilasacagini tesevvurune bele getire bilmezdi Hercend muharibe ele muharibedir Muharibede her sey olur tesevvurune getirmediyin hadiseler de Yunus Muradov Kerc bogazinda geden qanli doyusler zamani yaralanib husunu itirir Ayilib gozunu acanda doyus yoldaslari ile birge alman esgerleri ehatesinde oldugunu gorur Sen deme satqinliq neticesinde fasistler minlerle sovet esgerini cox asanliqla esir goture biliblermis Bundan sonra azerbaycanli doyuscu Yunus Muradovun meseqqetli ezab eziyyetli gunleri baslayir Esirlerin ekser hissesini Polsaya buradaki hebs dusergelerinin birine gonderirler Hebs dusergesinde o teatr ve kino aktrisasi Leyla Bedirbeylinin atasi Agalar bey Bedirbeyovla tanis olur Onlar tez tez Bakini ailelerini yada salir bir birine teselli verirler Hebs dusergesindeki vehsi qanunlara tabe olmaq istemeyen bir qrup esger o cumleden Yunus esirlikden qacib qurtarmaga cehd gosterirler lakin ugursuzluqla qurtaran bu cehd onlara baha basa gelir Yeniden ezabli gunler baslanir hem de ipe sapa yatmayanlara ikiqat isgence verir onlari incidirdiler Bundan sonra esirleri Almaniyaya kocururler 1944 cu ilde minlerle esiri vaqonlara doldurub bu defe Cexoslovakiyaya gonderirler Burada esirleri yerbeyer ederken Yunus bir qrup esgerle qacib mesede gizlenmeye muveffeq olur Belelikle onlar mesede qerar tutmus cexlerden ibaret partizan destesine qosulur muqavimet herekatinda istirak edirler Yunus Muradov Cexoslovakiyada muharibeni basa vurub 1945 ci ilin noyabrinda dogma Bakiya Emircan qesebesine qayidir Vetende aile uzvleri qohum eqreba dost tanis Yunusu cebheden qayitmasina ne qeder sevinirdilerse resmi orqanlar onu bir o qeder soyuqqanliqla qarsilayirlar O vaxt herbi qanunlara gore esir dusenleri satqinlarla bir cergeye qoyurdular Onlari yeniden hebs edib Sibire gonderir en yaxsi halda is vermir her cur imtiyazlardan mehrum edirdiler Yunus Muradov xususi xidmet orqanlarinin yoxlamasindan kecenden bilerekden esir dusmediyi ayird edilenden sonra bele onu uzun muddet incidir is vermek istemirdiler Butun cetinliklere mehrumiyyetlere baxmayaraq Yunus Bakidaki Nizami adina kinoteatrda kinomexanikler kursu teskil edir Bundan sonra onu yeniden ise qebul edirler Kinolentlerin emali laboratoriyasinda boyuk texniki rehber vezifesinde calisir Elece de Neft ve Kimya Institutunda qiyabi tehsil almisdir Bir muddet sonra ele hemin institutda Avtomatika ve telemexanika kafedrasinda islemeye baslamisdir O vaxtki rektor Ismayil Ibrahimovun tapsirigi ile Moskvaya ezam olunan Yunus Muradov ilk defe Azerbaycana elektron hesablama masinlarini EHM getirmis ve qurasdirmisdir Sonra bir muddet institutun metbeesinin mudiri vezifesinde calismisdir 1958 ci ilde 10 neferden ibaret bir qrup teskil edib Odessaya umumittifaq kinematoqrafiya mektebine gonderir Hemze Ehmedoglu Ramiz Babayev Rafiq Eliyev ve basqalari bu mektebde deqiq aparat mexaniki ixtisasina yiyelenirler 1969 cu ilde Azerbaycan Televiziyasina bas mutexessis isine devet olunmusdur Burada isleyerken bir nece ixtira ve semerelesdirici teklifin muellifi olmusdur 1979 1985 ci illerde Baki mayesiz transformatorlar zavodunda cihazlar ve foto isleri uzre mutexessis islemisdir yeni binaya kocenden sonra burada rengli kinoplyonka emal eden kinoavadanliqlarin qurulub ise salinmasi ile mesgul olur bununla bagli semerelesdirici teklifler ireli surur Azerbaycan Dovlet Teleradio Komitesinde Ekran Yaradiciliq Birliyi teskil olunanda Yunus Muradov ses ve operator sexlerinin laboratoriyanin bas mutexessisi vezifesine teyin olunur 1984 cu ilde teqaude cixana kimi burada isleyir Yunus Muradov 1988 ci ilde dunyasini deyismisdir Kino ve muharibe veteraninin oglu kinorejissor ve kinooperator Elekber Muradov atasinin yolunu davam etdirmisdir Yunus Muradovun nevesi Murad Muradov 2005 ci ilde Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet Universitetinin kinorejissorluq fakultesini bitirmisdir Istinadlar 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 12 27 MenbeAydin Kazimzade Azerbaycan kinosu ve muharibe Baki Nagil evi 2005