Yevsey Domar (rus. Евсей Давидович Домашевицкий; 16 aprel 1914, Lodz, Varşava general-qubernatorluğu[d] – 1 aprel 1997, Konkord[d], Massaçusets) — Rus-Amerikalı iqtisadçı. Harrod–Domar modelinin yaradıcısı kimi tanınır.
Yevsey Domar | |
---|---|
ing. Evsey D. Domar | |
Doğum adı | Евсей Давидович Домашевицкий |
Doğum tarixi | 16 aprel 1914 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 1 aprel 1997(82 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahəsi | iqtisadiyyat |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | Elvin Hansen |
Tanınmış yetirməsi | Robert Fogel |
Üzvlüyü |
Bioqrafiyası
Domar 16 aprel 1914-cü ildə Polşanın o dövrdə Rusiya imperiyasına daxil olan Lodz şəhərində anadan olmuşdur. Uşaqlıq və gənclik illərini Uzaq Şərqdə, Rusiya Mançuriyasında keçirib və orada təhsil almışdır. 1936-cı ildə isə ABŞ-a köçmüşdür.
Yevsey 1939-cu ildə Kaliforniya Universitetinin Los-Anceles filialında (UCLA) bakalavr dərəcəsi, 1940-cı ildə Miçiqan Universitetində magistr dərəcəsi, 1943-cü ildə Harvard Universitetində ikinci magistr dərəcəsi və 1947-ci ildə Harvardda doktorluq dərəcəsi almışdır. Daha sonra Karnegi Texnologiya İnstitutu, Çikaqo Universiteti və Cons Hopkins Universitetində professor kimi çalışıb. 1957-ci ildən etibarən isə karyerasının sonuna qədər Massaçusets Texnologiya İnstitutunda (MIT) fəaliyyət göstərib.
Yevsey Domar Müqayisəli İqtisadiyyat Assosiasiyasının prezidenti olmuşdur və Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Ekonometrik Cəmiyyət, Davranış Elmlərinin İnkişaf Etmiş Tədqiqatlar Mərkəzi kimi nüfuzlu akademik təşkilatların üzvü seçilmişdir. 1962–1965-ci illərdə icra komitəsində çalışıb və 1970-ci ildə təşkilatın vitse-prezidenti seçilib. 1965-ci ildə iqtisadiyyat üzrə fəxri cəmiyyət olan tərəfindən təqdim edilən ilk Con R. Kommons mükafatına layiq görülmüşdür.
Karyerası
Yevsey Domar Keynsçi iqtisadçı idi. O, iqtisadiyyatın üç əsas sahəsinə töhfə vermişdir: iqtisadi tarix, müqayisəli iqtisadiyyat və iqtisadi artım. 1946-cı ildə o, iqtisadi artımın büdcə kəsirini və dövlət borcunu yüngülləşdirə biləcəyi fikrini irəli sürmüşdür. Soyuq Müharibə dövründə isə Sovet iqtisadiyyatı üzrə mütəxəssis kimi tanınıb.
O, müstəqil şəkildə, britaniyalı iqtisadçı Roy Forbes Harroddan asılı olmadan, sonradan Harrod–Domar iqtisadi artım modeli adlandırılan konsepsiyanı inkişaf etdirməsi ilə məşhurdur. Bu model neoklassik iqtisadi artım modelinin əsasını qoymuşdur, lakin əsas fərq ondan ibarət idi ki, burada Leontiev istehsal funksiyasının tətbiq olunması məcburi idi. Bu, istehsal prosesində kapital və əmək arasında əvəzetmənin mümkün olmadığını, onların sabit nisbətdə istifadə edildiyini nəzərdə tuturdu. Modelə əsasən, iqtisadi artım qeyri-sabit idi. Bir neçə il sonra yaradılan Solou–Svon modeli Harrod-Domar modelindən geniş şəkildə istifadə etdi, lakin dəyişən nisbətli Kobb-Duqlas istehsal funksiyasını tətbiq etmişdir.
Domarın 1961-ci ildə yazdığı məqalə Domar aqreqasiyasının mənbəyi hesab olunur. Bu, sənaye artımı ilə bağlı məlumatları birləşdirərək bütöv sənaye sektoru və ya milli iqtisadi artımı müəyyən etmək üçün tətbiq olunan qaydalar və metodlardan ibarətdir.
Onun tələbələri arasında 1993-cü ildə Nobel Memorial İqtisadiyyat Mükafatına layiq görülən iqtisadçı tarixçi Robert Foqel də var idi.
İstinadlar
- Evsey David Domar // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Evsey David Domar // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
- https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam.
- "Omicron Delta Epsilon - the International Economics Honor Society". 2020-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-03.
- Sato, Ryuzo. "The Harrod-Domar Model vs the Neo-Classical Growth Model". The Economic Journal. 74 (294). 1964: 380–387. doi:10.2307/2228485. JSTOR 2228485.
- Hagemann, Harald. "Solow's 1956 Contribution in the Context of the Harrod-Domar Model". History of Political Economy. 41 (Suppl 1). 2009: 67–87. doi:10.1215/00182702-2009-017.
- "Inflation in Yugoslavia, 1962-1972; an empirical analysis". 2021-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-03.
Ədəbiyyat
- John Edward King, The Elgar Companion to Post Keynesian Economics, Edward Elgar Publishing, 2003, p. 372.
Xarici keçidlər
- Evsey D. Domar, 1914-1997 at eumed.net/Enciclopedia Virtual (shows photo of Domar)
- Inventory of the Evsey D. Domar Papers Arxivləşdirilib 2008-09-07 at the Wayback Machine
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Yevsey Domar İnternet arxivində
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yevsey Domar rus Evsej Davidovich Domashevickij 16 aprel 1914 Lodz Varsava general qubernatorlugu d 1 aprel 1997 Konkord d Massacusets Rus Amerikali iqtisadci Harrod Domar modelinin yaradicisi kimi taninir Yevsey Domaring Evsey D DomarDogum adi Evsej Davidovich DomashevickijDogum tarixi 16 aprel 1914 1914 04 16 Dogum yeri Lodz Petrokov quberniyasi d Varsava general qubernatorlugu d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 aprel 1997 1997 04 01 82 yasinda Vefat yeri Konkord d Midlseks d Massacusets ABSElm sahesi iqtisadiyyatIs yerleri Cons Hopkins Universiteti Massacusets Texnologiya Institutu Cikaqo Universiteti Karnegi Mellon UniversitetiTehsili Harvard Universiteti Miciqan Universiteti Los Anceles Kaliforniya UniversitetiElmi rehberi Elvin HansenTaninmis yetirmesi Robert FogelUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Ekonometrik Cemiyyet 1968 BioqrafiyasiDomar 16 aprel 1914 cu ilde Polsanin o dovrde Rusiya imperiyasina daxil olan Lodz seherinde anadan olmusdur Usaqliq ve genclik illerini Uzaq Serqde Rusiya Mancuriyasinda kecirib ve orada tehsil almisdir 1936 ci ilde ise ABS a kocmusdur Yevsey 1939 cu ilde Kaliforniya Universitetinin Los Anceles filialinda UCLA bakalavr derecesi 1940 ci ilde Miciqan Universitetinde magistr derecesi 1943 cu ilde Harvard Universitetinde ikinci magistr derecesi ve 1947 ci ilde Harvardda doktorluq derecesi almisdir Daha sonra Karnegi Texnologiya Institutu Cikaqo Universiteti ve Cons Hopkins Universitetinde professor kimi calisib 1957 ci ilden etibaren ise karyerasinin sonuna qeder Massacusets Texnologiya Institutunda MIT fealiyyet gosterib Yevsey Domar Muqayiseli Iqtisadiyyat Assosiasiyasinin prezidenti olmusdur ve Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Ekonometrik Cemiyyet Davranis Elmlerinin Inkisaf Etmis Tedqiqatlar Merkezi kimi nufuzlu akademik teskilatlarin uzvu secilmisdir 1962 1965 ci illerde icra komitesinde calisib ve 1970 ci ilde teskilatin vitse prezidenti secilib 1965 ci ilde iqtisadiyyat uzre fexri cemiyyet olan terefinden teqdim edilen ilk Con R Kommons mukafatina layiq gorulmusdur KaryerasiYevsey Domar Keynsci iqtisadci idi O iqtisadiyyatin uc esas sahesine tohfe vermisdir iqtisadi tarix muqayiseli iqtisadiyyat ve iqtisadi artim 1946 ci ilde o iqtisadi artimin budce kesirini ve dovlet borcunu yungullesdire bileceyi fikrini ireli surmusdur Soyuq Muharibe dovrunde ise Sovet iqtisadiyyati uzre mutexessis kimi taninib O musteqil sekilde britaniyali iqtisadci Roy Forbes Harroddan asili olmadan sonradan Harrod Domar iqtisadi artim modeli adlandirilan konsepsiyani inkisaf etdirmesi ile meshurdur Bu model neoklassik iqtisadi artim modelinin esasini qoymusdur lakin esas ferq ondan ibaret idi ki burada Leontiev istehsal funksiyasinin tetbiq olunmasi mecburi idi Bu istehsal prosesinde kapital ve emek arasinda evezetmenin mumkun olmadigini onlarin sabit nisbetde istifade edildiyini nezerde tuturdu Modele esasen iqtisadi artim qeyri sabit idi Bir nece il sonra yaradilan Solou Svon modeli Harrod Domar modelinden genis sekilde istifade etdi lakin deyisen nisbetli Kobb Duqlas istehsal funksiyasini tetbiq etmisdir Domarin 1961 ci ilde yazdigi meqale Domar aqreqasiyasinin menbeyi hesab olunur Bu senaye artimi ile bagli melumatlari birlesdirerek butov senaye sektoru ve ya milli iqtisadi artimi mueyyen etmek ucun tetbiq olunan qaydalar ve metodlardan ibaretdir Onun telebeleri arasinda 1993 cu ilde Nobel Memorial Iqtisadiyyat Mukafatina layiq gorulen iqtisadci tarixci Robert Foqel de var idi IstinadlarEvsey David Domar Brockhauz Ensiklopediyasi alm Evsey David Domar Proleksis enciklopedija Opca i nacionalna enciklopedija xorv 2009 https www econometricsociety org society organization and governance fellows memoriam Omicron Delta Epsilon the International Economics Honor Society 2020 09 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 03 Sato Ryuzo The Harrod Domar Model vs the Neo Classical Growth Model The Economic Journal 74 294 1964 380 387 doi 10 2307 2228485 JSTOR 2228485 Hagemann Harald Solow s 1956 Contribution in the Context of the Harrod Domar Model History of Political Economy 41 Suppl 1 2009 67 87 doi 10 1215 00182702 2009 017 Inflation in Yugoslavia 1962 1972 an empirical analysis 2021 05 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 03 EdebiyyatJohn Edward King The Elgar Companion to Post Keynesian Economics Edward Elgar Publishing 2003 p 372 Xarici kecidlerEvsey D Domar 1914 1997 at eumed net Enciclopedia Virtual shows photo of Domar Inventory of the Evsey D Domar Papers Arxivlesdirilib 2008 09 07 at the Wayback Machine Eserleri ve ya muellifi oldugu isler Yevsey Domar Internet arxivinde