Yel dərmanı (ing. Windmill, alm. Windmühle, rus. Ветряная мельница) — enerji əldə etmək üçün küləyin gücündən faydalanaraq hərəkət gələn iri çarxlı qurğu. Qədim zamanlardan yel dərmanları buğdanı üyütmək və su ehtiyatını qorumaq üçün istifadə olunmuşdur. Orta əsrlərdə Hollandiyada yerləşən yel dərmanları sahildə toplanan suyu təziqlə geri vururdu.
Texnikanın sürətlə inkişaf etməsi nəticəsində yel dərmanlarının əhəmiyyəti müəyyən qədər azalmışdır. Orta əsrlərdə yel dərmanlarından əsasən kənd təsərrüfatında istifadə olunurdu. Enerji əldə etmək üçün ilk yel dərmanı 1890-cı ildə Danimarkada tikilmişdir. Yel dərmanlarının növu və hərəkətə gəlməsi küləyin sürəti, istiqaməti və hündürlüyünə əsaslanır.
Küləyin saatdakı sürəti 29 – 40 km saat sürət olan ərazilər yel dərmanlarının tikilməsi üçün münasibdir. 8 km saat sürəti olan ərazilərdə yel dərmanlarının tikilməsi üçün əlverişsiz hesab olunur və çarğların hərəkətə gəlməsi üçün bu sürət kifayət etmir. Küləyinin şiddətli əsdiyi ərazilərdə və ya külək sürətinin çox olduğu təpələrdə yel dəyirmanları əl verişsiz şərait səbəbindən tikilmir.
Mənbə
- ASE, V cild, Bakı, 1981, səh. 104
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yel dermani ing Windmill alm Windmuhle rus Vetryanaya melnica enerji elde etmek ucun kuleyin gucunden faydalanaraq hereket gelen iri carxli qurgu Qedim zamanlardan yel dermanlari bugdani uyutmek ve su ehtiyatini qorumaq ucun istifade olunmusdur Orta esrlerde Hollandiyada yerlesen yel dermanlari sahilde toplanan suyu teziqle geri vururdu Estoniyanin kicik Kurema semtinde yerlesen yel dermani Texnikanin suretle inkisaf etmesi neticesinde yel dermanlarinin ehemiyyeti mueyyen qeder azalmisdir Orta esrlerde yel dermanlarindan esasen kend teserrufatinda istifade olunurdu Enerji elde etmek ucun ilk yel dermani 1890 ci ilde Danimarkada tikilmisdir Yel dermanlarinin novu ve herekete gelmesi kuleyin sureti istiqameti ve hundurluyune esaslanir Kuleyin saatdaki sureti 29 40 km saat suret olan eraziler yel dermanlarinin tikilmesi ucun munasibdir 8 km saat sureti olan erazilerde yel dermanlarinin tikilmesi ucun elverissiz hesab olunur ve carglarin herekete gelmesi ucun bu suret kifayet etmir Kuleyinin siddetli esdiyi erazilerde ve ya kulek suretinin cox oldugu tepelerde yel deyirmanlari el verissiz serait sebebinden tikilmir MenbeASE V cild Baki 1981 seh 104Vikianbarda Yel deyirmani ile elaqeli mediafayllar var