Yapon bağı — yapon estetikası və fəlsəfi ideyaları ilə müşayiət olunan və təbii mənzərəni vurğulayan ənənəvi bağ növü.
Yapon bağı | |
---|---|
![]() | |
![]() |



Yapon bağlarında çoxlu cəlbedici çiçəkli bitkilər olsa da, otlu çiçəklər adətən Yapon bağlarında Qərbə nisbətən daha kiçik rol oynayır. Həmişəyaşıl bitkilər Yaponiyada "bağ sümükləri" sayılır.
Yapon bağçılıq ədəbiyyatında demək olar ki, min il əvvələ gedib çıxan və bəziləri dini və ya fəlsəfi çalarları olan bir neçə müxtəlif bağçılıq üslubu yaranmışdır.
Yapon bağlarının özəlliyi ondan ibarətdir ki, onlar müəyyən nöqtələrdən görünə biləcək şəkildə dizayn ediliblər. Yapon ənənəsi uzun müddət, yaxşı dizayn edilmiş bağı ilkin vəziyyətinə mümkün qədər yaxın saxlamaqdan ibarətdir və bir çox məşhur bağların bir neçə əsr ərzində az dəyişdiyi görünür.
Tarixi
Yapon bağları ilk dəfə Yaponiyanın böyük mərkəzi adası olan Honşu adasında salındı. Onların estetikasına Honşu landşaftının xüsusiyyətləri təsir etmişdir: qayalı vulkanik zirvələr, dar dərələr, şəlalələr və dağ çayları, kiçik daşlardan hazırlanmış göllər və çimərliklər. Onlara həmçinin adalardakı zəngin çiçək çeşidi və müxtəlif ağac növləri, xüsusən həmişəyaşıl ağaclar və Yaponiyanın isti, rütubətli yay və qarlı qışlar da daxil olmaqla dörd fərqli fəsli təsir göstərmişdir. İlk bağlar bayramların, oyunların və açıq havada konsertlərin keçirildiyi yerlərə bənzəyirdi. Bu dövrün bağları dekorativliyi ilə seçilir. Çoxlu çiçəkli ağaclar (gavalı, sakura), azalealar, filbahar və s. bitkilər əkilirdi.
Bununla belə, Yaponiyada daş və qumdan yaradılmış yaşıllıqsız bağlar da var. Bədii dizaynda onlar abstrakt rəsmə bənzəyirlər.
Təsviri
Yapon bağı yer təbiətinin mükəmməl dünyasını simvollaşdırır və bəzən Kainatın təcəssümü kimi çıxış edir. Onun tərkibinin xarakterik elementləri qeyri-adi formalı daşlarla bəzədilmiş süni dağlar və təpələr, adalar, çaylar və şəlalələr, cığırlar və qum və ya çınqıl sahələridir. Bağda daş fənərlər, besedkalar, çay evləri də yerləşə bilər.
Formalaşması
Yapon bağçılığının əsaslarının formalaşması yapon memarlığının təkamülünün, eləcə də yapon zadəganlarının dini-fəlsəfi ideyalarının təsiri altında baş vermişdir. Əvvəlcə Yapon bağları aristokratların iqamətgahlarının ayrılmaz hissəsi idi, lakin sonralar Buddist monastırları və samuraylar tərəfindən götürüldü. XIX-cu əsrdən bəri, bir çox fərdi evlərin ayrılmaz hissəsinə çevrilərək, Yapon əhalisi arasında geniş yayılmışdır. XX-ci əsrdə yapon tipli bağların tikintisi Yaponiyadan kənarda məşhurlaşdı.
Yapon bağçasında kompozisiya vahidlərinin yerləşdirilməsi relyefə uyğun şəkildə həyata keçirilir ki, onlar vahid bütövlük təşkil etsinlər. Kompozisiya həllinin seçilməsi səbəblərinin şərhi çox vaxt çox dərin tarixi köklərə malik idi və müxtəlif dövrlərdə estetik üstünlüklərin dəyişməsi prosesində və müxtəlif siniflərin yaranması prosesində dəyişilirdi.
Qallereyası
- Katsura Imperial Villa, gəzinti bağının prototipi.
- 1659-cu ildə tamamlanan Şuqakuin İmperator villası, Edo dövrünün gəzinti bağının başqa bir klassik nümunəsi
- Çindəki Lu dağını təmsil edən kəsilmiş bambuk otları ilə örtülmüş iki təpə. Tokiodakı Koişikava Kōrakuen bağı.
- Suizenji Jojuen bağında Fuji dağının miniatür surəti.
İstinadlar
- https://www.britannica.com/art/Japanese-garden
- https://www.japan-guide.com/e/e2099.html
- https://japanesegarden.org/
- "Arxivlənmiş surət". 2022-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-17.
- "Arxivlənmiş surət". 2024-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-17.
- http://www.rothteien.com/topics/uk-survey.htm
Xarici keçidlər
- List Japanese Gardens by State
- Map of Japanese Gardens in the United States
- Japanese Gardens 65+ in Japan, others overseas
- Japanese Gardens, Bowdoin College
- Real Japanese Gardens 90 gardens in Japan
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yapon bagi yapon estetikasi ve felsefi ideyalari ile musayiet olunan ve tebii menzereni vurgulayan enenevi bag novu Yapon bagi Vikianbarda elaqeli mediafayllarKiotoda Yapon bagiHirosimada yapon bagiVakayama sarayinin bagi Koraku en bagi Yapon baglarinda coxlu celbedici cicekli bitkiler olsa da otlu cicekler adeten Yapon baglarinda Qerbe nisbeten daha kicik rol oynayir Hemiseyasil bitkiler Yaponiyada bag sumukleri sayilir Yapon bagciliq edebiyyatinda demek olar ki min il evvele gedib cixan ve bezileri dini ve ya felsefi calarlari olan bir nece muxtelif bagciliq uslubu yaranmisdir Yapon baglarinin ozelliyi ondan ibaretdir ki onlar mueyyen noqtelerden gorune bilecek sekilde dizayn edilibler Yapon enenesi uzun muddet yaxsi dizayn edilmis bagi ilkin veziyyetine mumkun qeder yaxin saxlamaqdan ibaretdir ve bir cox meshur baglarin bir nece esr erzinde az deyisdiyi gorunur TarixiYapon baglari ilk defe Yaponiyanin boyuk merkezi adasi olan Honsu adasinda salindi Onlarin estetikasina Honsu landsaftinin xususiyyetleri tesir etmisdir qayali vulkanik zirveler dar dereler selaleler ve dag caylari kicik daslardan hazirlanmis goller ve cimerlikler Onlara hemcinin adalardaki zengin cicek cesidi ve muxtelif agac novleri xususen hemiseyasil agaclar ve Yaponiyanin isti rutubetli yay ve qarli qislar da daxil olmaqla dord ferqli fesli tesir gostermisdir Ilk baglar bayramlarin oyunlarin ve aciq havada konsertlerin kecirildiyi yerlere benzeyirdi Bu dovrun baglari dekorativliyi ile secilir Coxlu cicekli agaclar gavali sakura azalealar filbahar ve s bitkiler ekilirdi Bununla bele Yaponiyada das ve qumdan yaradilmis yasilliqsiz baglar da var Bedii dizaynda onlar abstrakt resme benzeyirler TesviriYapon bagi yer tebietinin mukemmel dunyasini simvollasdirir ve bezen Kainatin tecessumu kimi cixis edir Onun terkibinin xarakterik elementleri qeyri adi formali daslarla bezedilmis suni daglar ve tepeler adalar caylar ve selaleler cigirlar ve qum ve ya cinqil saheleridir Bagda das fenerler besedkalar cay evleri de yerlese biler FormalasmasiYapon bagciliginin esaslarinin formalasmasi yapon memarliginin tekamulunun elece de yapon zadeganlarinin dini felsefi ideyalarinin tesiri altinda bas vermisdir Evvelce Yapon baglari aristokratlarin iqametgahlarinin ayrilmaz hissesi idi lakin sonralar Buddist monastirlari ve samuraylar terefinden goturuldu XIX cu esrden beri bir cox ferdi evlerin ayrilmaz hissesine cevrilerek Yapon ehalisi arasinda genis yayilmisdir XX ci esrde yapon tipli baglarin tikintisi Yaponiyadan kenarda meshurlasdi Yapon bagcasinda kompozisiya vahidlerinin yerlesdirilmesi relyefe uygun sekilde heyata kecirilir ki onlar vahid butovluk teskil etsinler Kompozisiya hellinin secilmesi sebeblerinin serhi cox vaxt cox derin tarixi koklere malik idi ve muxtelif dovrlerde estetik ustunluklerin deyismesi prosesinde ve muxtelif siniflerin yaranmasi prosesinde deyisilirdi QallereyasiKatsura Imperial Villa gezinti baginin prototipi 1659 cu ilde tamamlanan Suqakuin Imperator villasi Edo dovrunun gezinti baginin basqa bir klassik numunesi Cindeki Lu dagini temsil eden kesilmis bambuk otlari ile ortulmus iki tepe Tokiodaki Koisikava Kōrakuen bagi Suizenji Jojuen baginda Fuji daginin miniatur sureti Istinadlarhttps www britannica com art Japanese garden https www japan guide com e e2099 html https japanesegarden org Arxivlenmis suret 2022 10 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 10 17 Arxivlenmis suret 2024 05 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 10 17 http www rothteien com topics uk survey htmXarici kecidlerList Japanese Gardens by State Map of Japanese Gardens in the United States Japanese Gardens 65 in Japan others overseas Japanese Gardens Bowdoin College Real Japanese Gardens 90 gardens in Japan