Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yəmənlilər, Yəməndə yaşayan ərəblər. Yəmənlilərin sayı 19,7 min nəfər (2005 il.) təşkil edir. Təqribi olaraq 1,5 mln nəfəri Fars körfəzi regionunda məskunlaşmışdır.
 | |||
| Ümumi sayı | |||
|---|---|---|---|
| 19 700 000 | |||
| Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
| Dili | |||
| Dini | |||
Yaranması
Yəmənlilər Ərəbistan yarımadasının cənubunda yayılmış köklü xalq.
Tarixi
Qədim zamanlarda Cənubi Ərəbistan ərazisində əkinci bir sivilizasiya mövcud olmuşdur. Yəmən ərazisində Main, Kataban, Ausan, Hadramaut, Səba və Himyar dövlətləri bir-birini əvəz etmişdir. IV əsrdə Yəmən ərazisini qısa müddətə də olsa Aksum çarlığı tərəfindən işğal edilmişdir. 570-ci ildə Yəmən farslar tərəfindən ələ keçirilir. İslam 628-ci ildə Yəməndə yayılması ilə bölgə Sasanilərin nəzarətindən çıxır. XVI əsrdə Yəmən Osmanlı imperiyasının tərkibinə qatılır. 1939-cu ildə ingilislər Ədəndə hakimiyyətləri qurmaq müvvəqəti də olsa bölgəni nəzarətə ala bilirlər. 1918-ci Şimali Yəmən müstəqil krallıq elan edilir. 1962-ci ildə isə ölkə respublika elan edilir. 1967-ci ildə isə Cənubi Yəmən müstəqilliyini əldə edir. 1990-cı ildə isə hər iki dövlət birləşərək Yəmən Respublikası adlandırılır.
Dil
Yəmənlilərin böyük bir qismi ərəb dilinin şimali-yəmən və cənubi-yəmən ləhcələrində danışırlar. Subetnik qruplar isə mahri, sakot və hadramaut dialektlərində danışır.
Genetika
Genetik araşdlrmalar onu göstərir ki, yəmənlilər arasında J DNK olanlar 72% təşkil edir,
İnanc
Yəmənlilər islamın müxtəlif məzhəblərindədirlər. Şimal-şərq ərazilərinin köçəri və yarımköçəri tayfaları şiədirlər. Şiələrin böyük qismi zeyditlər, az bir hissəsi isə ismaililərdir. Cənun və cənub-qərbində isə sünnilər yayılmışdır.
Sosial birliklər
Şimali Yəməndə ən hörmətli şəxslər şeyxlər sayılır. icma şəklində yaşayırlar. Hələdə tayfa qaydaları hökm halındadır. Hər qəbilə üzvünün «» adlı xəncəli vardır. O əvəz olunmaz atribut sayılır. Hər yəmənlinin evində pulemyot, qrantamyot və hətta yüngül artilleriya (bəzilərində) belə saxlanılır.
Ölkənin cənub və cənub-qərbində yaşayan əhali bura çoxlu sayda yağıntınln düşməsi ilə əlaqədar əkinçiliklə məşğul olur. Şimal-şərq bölgəsinin əhalisi isə heyvandarlıqla məşğul olur. Bu bölgənin əhalisi köçəri maldarlıqla məşğul olurlar Yəmən ərazisi tarixən kofe plantasiyaları geniş ərazini əhatə etsə də 1990-cı ildə vətəndaş müharibəsi zamanı onların böyük hissəsi məhv olmuşdur. Yəmənlilərin əsas qidası dənli bitkilər, meyvələr, ət, süd sahil ərazilərində isə balıqdır. Ölkə ərazisində əhalinin 80 % kat adlı bitkinin yarpaqlarını çeynəyir. Bu sahə üzrə ümumi əhalinin 18 % məşğul olur. Kat bitkisi narkotik tərkibli bitkidir.
Köçərilərin əsas yaşayış yeri çadırlardır. Şəhərlərdə isə insanlar mağara evlərdə və 5-7 mərtəbəli binalarda yaşayırlar. Binalar əsasən saman qarışıq kərpicdən inşa edilmişdir.
Yəmən zəngin müsiqi və poeziya ənənələrinə malikdir.
İstinadlar
- Социальная история Йемена, Х в. до н. э. — ХХ в. н. э. Вождества и племена страны Хашид и Бакил 2011-07-26 at the Wayback Machine. М.: КомКнига, 2006.
- "Distribution of European Y-chromosome DNA (Y-DNA) haplogroups by country in percentage". 2009-10-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-22.
- Bu hüquq qəbilələrə verilmişdir
Xarici keçidlər
Yəmənlilər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yemenliler Yemende yasayan erebler Yemenlilerin sayi 19 7 min nefer 2005 il teskil edir Teqribi olaraq 1 5 mln neferi Fars korfezi regionunda meskunlasmisdir Yemenliler Umumi sayi19 700 000Yasadigi erazilerBirlesmis Kralliq Yemen Seudiyye ErebistaniDiliEreb diliDiniSunni 52 sie 38 Ibadi 3 Diger 5 YaranmasiYemenliler Erebistan yarimadasinin cenubunda yayilmis koklu xalq TarixiQedim zamanlarda Cenubi Erebistan erazisinde ekinci bir sivilizasiya movcud olmusdur Yemen erazisinde Main Kataban Ausan Hadramaut Seba ve Himyar dovletleri bir birini evez etmisdir IV esrde Yemen erazisini qisa muddete de olsa Aksum carligi terefinden isgal edilmisdir 570 ci ilde Yemen farslar terefinden ele kecirilir Islam 628 ci ilde Yemende yayilmasi ile bolge Sasanilerin nezaretinden cixir XVI esrde Yemen Osmanli imperiyasinin terkibine qatilir 1939 cu ilde ingilisler Edende hakimiyyetleri qurmaq muvveqeti de olsa bolgeni nezarete ala bilirler 1918 ci Simali Yemen musteqil kralliq elan edilir 1962 ci ilde ise olke respublika elan edilir 1967 ci ilde ise Cenubi Yemen musteqilliyini elde edir 1990 ci ilde ise her iki dovlet birleserek Yemen Respublikasi adlandirilir DilYemenlilerin boyuk bir qismi ereb dilinin simali yemen ve cenubi yemen lehcelerinde danisirlar Subetnik qruplar ise mahri sakot ve hadramaut dialektlerinde danisir GenetikaGenetik arasdlrmalar onu gosterir ki yemenliler arasinda J DNK olanlar 72 teskil edir InancYemenliler islamin muxtelif mezheblerindedirler Simal serq erazilerinin koceri ve yarimkoceri tayfalari siedirler Sielerin boyuk qismi zeyditler az bir hissesi ise ismaililerdir Cenun ve cenub qerbinde ise sunniler yayilmisdir Sosial birliklerYemenli cambiya xenceli ile Simali Yemende en hormetli sexsler seyxler sayilir icma seklinde yasayirlar Helede tayfa qaydalari hokm halindadir Her qebile uzvunun adli xenceli vardir O evez olunmaz atribut sayilir Her yemenlinin evinde pulemyot qrantamyot ve hetta yungul artilleriya bezilerinde bele saxlanilir Olkenin cenub ve cenub qerbinde yasayan ehali bura coxlu sayda yagintinln dusmesi ile elaqedar ekincilikle mesgul olur Simal serq bolgesinin ehalisi ise heyvandarliqla mesgul olur Bu bolgenin ehalisi koceri maldarliqla mesgul olurlar Yemen erazisi tarixen kofe plantasiyalari genis erazini ehate etse de 1990 ci ilde vetendas muharibesi zamani onlarin boyuk hissesi mehv olmusdur Yemenlilerin esas qidasi denli bitkiler meyveler et sud sahil erazilerinde ise baliqdir Olke erazisinde ehalinin 80 kat adli bitkinin yarpaqlarini ceyneyir Bu sahe uzre umumi ehalinin 18 mesgul olur Kat bitkisi narkotik terkibli bitkidir Kocerilerin esas yasayis yeri cadirlardir Seherlerde ise insanlar magara evlerde ve 5 7 mertebeli binalarda yasayirlar Binalar esasen saman qarisiq kerpicden insa edilmisdir Yemen zengin musiqi ve poeziya enenelerine malikdir IstinadlarSocialnaya istoriya Jemena H v do n e HH v n e Vozhdestva i plemena strany Hashid i Bakil 2011 07 26 at the Wayback Machine M KomKniga 2006 Distribution of European Y chromosome DNA Y DNA haplogroups by country in percentage 2009 10 05 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 22 Bu huquq qebilelere verilmisdirXarici kecidlerYemenliler