Xudayarlı — Azərbaycan Respublikasının Cəbrayıl rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Xudayarlı Cəbrayıl rayonunun Qumlaq inzibati ərazi vahidində kənd. Araz çayı sahilində, düzənlikdədir. Xudayarlı kənddə yaşayan dord nəsildən birinin adıdır. Böyük Vətən müharibəsi illərində kənd əhalisinin bir hissəsi Xələfli qəsəbəsinə, qalan hissəsi isə Xudafərin korpusunun yanına köçmüşdür. Odur ki, kənd bəzən Xudafərin də adlanır..
Xudayarlı | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Cəbrayıl rayonu |
Tarixi
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Kənd öz adını alıb. O, 1799-cu ildə Qaradağ vilayətinin Çələbiyanlı elində öz adı ilə adlanan оbada anadan оlmuşdu. Bəzi bilgilərə görə Şərəfabad şamı deyilən yurdda dünyaya gəlib. Mоlla yanında оxumuşdu. Atasından sоnra оbalarına yüzbaşılıq еtmişdi. Xudayar yüzbaşı 1835-ci ildə Çələbiyanlı elinin bir neçə obası ilə Qarabağa gəlmişdi. Hələ Qaradağdan tanıdığı Cəfərqulu xan Məhəmmədhəsən ağa oglu Sarıcalı-Cavanşirə (Cəfərqulu xan Nəvaya) müraciət etmiş, ondan Diridağını almışdı. Burda qışlaq qurmuş, yayı yaylaqda keçirmişdi. Adi bir yüzbaşı olmasına baxmayaraq bir sıra görkəmli adamlarla dostluq etmişdi. İran şahının vəliəhdi Abbas mirzə Naibəssəltənə onu şəxsən tanıyırmış. II Rus-İran savaşında şahzadənin tapşırıqlarını yerinə yetirmişdi. Abbas mirzənin vəfatından sonra Qaradağ hakimi ilə yola getməmiş, Qarabağa mühacirət etmişdi. Qarabağda heyvandarlıqla məşğul olmuş, hakimin xahişlərinə baxmayaraq geri qayıtmamışdı. Xudayar yüzbaşı 1870-ci ildə vəfat edib. Xudayar yüzbaşı Şərəfnisə xanımla ailə qurmuşdu. Mustafa (1830-?), Əsədulla (1832-?), Fərəculla (1839-?), Əmənulla (1842-?) adlı оğulları, Hürnisə və Gülnisə adlı qızları vardı.Kəndin aparıcı tayfası onun törəmələri idilər. Xudayarlı obasından Əziz Fərəc yüzbaşı oğlu çar zabiti idi. Teymur Fərhad oğlu I Dünya müharibəsində iştirak etmişdi. 2020-ci ildə işğaldan azad olunub.
Toponimikası
Xudayarlı Cəbrayıl rayonunun Qumlaq inzibati ərazi vahidində kənddir. Araz çayı sahilində, düzənlikdədir. Xudayarlı kənddə yaşayan dörd nəsildən birinin adıdır. Böyük Vətən müharibəsi illərində kənd əhalisinin bir hissəsi Xələfli qəsəbəsinə, qalan hissəsi isə Xudafərin körpüsünün yanına köçmüşdür. Odur ki, kənd bəzən Xudafərin də adlanır.
Mədəniyyəti
Azərbaycan aşıq şeirinin babası Dirili Qurbani, Dirili Surxay əslən bu kəndəndirlər.
Tarixi abidələri
Kənddə anaxaqanlığı dövründən qalma Mazan nənə türbəsi, Qız qalası (Cəbrayıl) istehkamı, Dirili Qurbaninin məzarı, və başqa tarixi abidələr qərar tuturdu.
Əhalisi
Tayfaları
Xudayarlı, Hacıabasəlilər, Abışlı, Hacıhüseynli...
İqtisadiyyatı
- Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Cəbrayıl Rayon İcra Hakimiyyəti
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Yük üstü çadırlı, yük altı qatırlı oba - Xudayarlı, Bakı, "Soy" dərgisinin buraxılışı, 2004, 128 səh.
İstinadlar
- "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
Cəbrayıl rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xudayarli Azerbaycan Respublikasinin Cebrayil rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Xudayarli Cebrayil rayonunun Qumlaq inzibati erazi vahidinde kend Araz cayi sahilinde duzenlikdedir Xudayarli kendde yasayan dord nesilden birinin adidir Boyuk Veten muharibesi illerinde kend ehalisinin bir hissesi Xelefli qesebesine qalan hissesi ise Xudaferin korpusunun yanina kocmusdur Odur ki kend bezen Xudaferin de adlanir XudayarliOlke AzerbaycanRayon Cebrayil rayonuTarixi1993 ci ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib Kend oz adini alib O 1799 cu ilde Qaradag vilayetinin Celebiyanli elinde oz adi ile adlanan obada anadan olmusdu Bezi bilgilere gore Serefabad sami deyilen yurdda dunyaya gelib Molla yaninda oxumusdu Atasindan sonra obalarina yuzbasiliq etmisdi Xudayar yuzbasi 1835 ci ilde Celebiyanli elinin bir nece obasi ile Qarabaga gelmisdi Hele Qaradagdan tanidigi Ceferqulu xan Mehemmedhesen aga oglu Saricali Cavansire Ceferqulu xan Nevaya muraciet etmis ondan Diridagini almisdi Burda qislaq qurmus yayi yaylaqda kecirmisdi Adi bir yuzbasi olmasina baxmayaraq bir sira gorkemli adamlarla dostluq etmisdi Iran sahinin veliehdi Abbas mirze Naibesseltene onu sexsen taniyirmis II Rus Iran savasinda sahzadenin tapsiriqlarini yerine yetirmisdi Abbas mirzenin vefatindan sonra Qaradag hakimi ile yola getmemis Qarabaga muhaciret etmisdi Qarabagda heyvandarliqla mesgul olmus hakimin xahislerine baxmayaraq geri qayitmamisdi Xudayar yuzbasi 1870 ci ilde vefat edib Xudayar yuzbasi Serefnise xanimla aile qurmusdu Mustafa 1830 Esedulla 1832 Fereculla 1839 Emenulla 1842 adli ogullari Hurnise ve Gulnise adli qizlari vardi Kendin aparici tayfasi onun toremeleri idiler Xudayarli obasindan Eziz Ferec yuzbasi oglu car zabiti idi Teymur Ferhad oglu I Dunya muharibesinde istirak etmisdi 2020 ci ilde isgaldan azad olunub ToponimikasiXudayarli Cebrayil rayonunun Qumlaq inzibati erazi vahidinde kenddir Araz cayi sahilinde duzenlikdedir Xudayarli kendde yasayan dord nesilden birinin adidir Boyuk Veten muharibesi illerinde kend ehalisinin bir hissesi Xelefli qesebesine qalan hissesi ise Xudaferin korpusunun yanina kocmusdur Odur ki kend bezen Xudaferin de adlanir MedeniyyetiAzerbaycan asiq seirinin babasi Dirili Qurbani Dirili Surxay eslen bu kendendirler Tarixi abideleri Kendde anaxaqanligi dovrunden qalma Mazan nene turbesi Qiz qalasi Cebrayil istehkami Dirili Qurbaninin mezari ve basqa tarixi abideler qerar tuturdu Qizqalasi istehkamiEhalisiTayfalari Xudayarli Haciabaseliler Abisli Hacihuseynli IqtisadiyyatiEsas teserrufati heyvandarliq idi Hemcinin baxCebrayil rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Cebrayil Rayon Icra HakimiyyetiMenbeEnver Cingizoglu Yuk ustu cadirli yuk alti qatirli oba Xudayarli Baki Soy dergisinin buraxilisi 2004 128 seh Istinadlar Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Cebrayil rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin